R íkisstuðningur við landbúnað á Nýja Sjálandi.

1. Ríkisstuðningur við landbúnað á Nýja Sjálandi. Geta Íslendingar lært af reynslu Nýsjálendinga?

2. Áhrif Nýsjálendinga á heimsmarkaðinn. Valdimar Einarsson

3. Hvar geta Íslendingar keypt ódýra mjólk sem ekki nýtur ríkisstyrkja? Valdimar Einarsson

4. Sauðfjárrækt. Valdimar Einarsson

5. Mjólkurframleiðsla. Valdimar Einarsson

6. Ríkisstuðningur á Nýja Sjálandi frá 1930 til 2007 • 1930 til 1960: • lagaákvæði um: • afskriftir skulda eftir kreppuna 1930 • verðjöfnun og sölu afurða • ríkisbanki stofnaður sem veitir lán á hagstæðum vöxtum • 1960 til 1985: • hagstæð lánakjör til að jarðabóta og framkvæmda • niðurgreiddur kostnaður á áburði • skattaívilnanir vegna bústofnsauka og jarðabóta • bændur fá greiðslur til að fjölga bústofni • vextir og höfuðstóll lána afskrifaðir gegn fjölgun búfjár og jarðabóta • tekjutrygging fyrir bændur • frekari heimildir til verðjöfnunar • afurðalán á hagstæðum kjörum • lágmarksverð tryggt fyrir afurðir (ull, nautakjöt, mjólkurafurðir, kindakjöt) • 1985 til 2007 • ríkisstuðningur að mestu leyti lagður af frá 1985 til 1990. Valdimar Einarsson

7. Hvað voru ríkisstyrkirnir háir á Nýja Sjálandi? Valdimar Einarsson

8. Valdimar Einarsson

9. Valdimar Einarsson

10. Valdimar Einarsson

11. Hverjar voru afleiðingar þess að afnema ríkisstyrki á Nýja Sjálandi? • Tekjur bænda lækkuðu. • Bændur drógu úr kostnaði við rekstur, frestuðu umbótum og framkvæmdum. • Starfsfólki á búum var sagt upp, atvinnuleysi jókst til sveita. • Tekjur þjónustu fyrirtækja lækkuðu og starfsfólki var sagt upp. • Afurðastöðvar endurskipulögðu reksturinn með uppsögnum og lokun afurðastöðva, atvinnuleysi jókst og þorp og þéttbýlissvæði út á landi fóru í eyði. • Breytt var um framleiðslu: Fækkun í sauðfjárrækt. Aukning í: • Nautakjötsframleiðslu. • Mjólkurframleiðslu. • Skógrækt. • Ávaxta og grænmetisrækt. • Jarðir sameinuðust og bú stækkuðu. Valdimar Einarsson

12. Hverjar voru afleiðingar þess að afnema ríkisstyrki á Nýja Sjálandi? • Landverð lækkaði, skuldir jukust og eiginfjárstaða bænda versnaði. • Bændur lentu í greiðsluerfiðleikum og hættu búskap (seldu oft á lágu verði). Valdimar Einarsson

13. Breytingar á landverði. Valdimar Einarsson

14. Breytingar á tekjum og eiginfjárstöðu. Valdimar Einarsson

15. Geta Íslendingar lært af reynslu Nýsjálendinga? Ríkisstuðningurinn á Nýja Sjálandi: • skilaði fjárfestingum og jarðabótum sem nýsjálenskir bændur nýta ennþá AÐ FULLU • þegar ríkisstuðningurinn var tekinn af, þá ‘grisjuðu’ markaðsöflin út vanhæfustu bændurna • afnám ríkisstyrkjanna jók stærð, framleiðni og hagkvæmni búanna • ríkisstuðningurinn var óframseljanlegur og bændur versluðu ekki með ríkisstyrkina • var auðvelt að draga úr eða afnema styrkina Nýsjálendingar sjá ekki eftir því að hafa lagt af ríkisstyrkina. • NÝSJÁLENDINGAR HEFÐU ALDREI ÁTT AÐ TAKA UPP RÍKISSTYRKI. • ÞAÐ VERÐUR ALLTAF LANDBÚNAÐUR Á NÝJA SJÁLANDI. Valdimar Einarsson

16. Geta Íslendingar lært af reynslu Nýsjálendinga? Afnám ríkisstyrkja kemur til með að hafa afdrífaríkari áhrif á Íslandi en á Nýja Sjálandi. • ríkisstyrkir voru/eru tengdir kvótaúthlutunum sem draga úr framleiðslu og stærð búanna en það leiðir til minni framleiðni og hagkvæmni • sala á ríkisstyrkjum og framleiðsluheimildum hefur dregið fjármagn frá landbúnaðinum og aukið skuldir bænda, nýtist í raun aðeins fyrstu kynslóðinni þangað til hún hættir búskap • að mestu um rekstrar og framfærslu styrki að ræða • kemur illa við einstaklinga sem hafa dregið úr eða þiggja styrki án þess að framleiða mikið • kemur illa við þá bændur sem hafa keypt ríkisstyrk • lítil nýliðun í landbúnaði vegna þess að nýliðar þurfa að kaupa ríkisstyrkinn og heimildir til þess að framleiða matvæli fyrir íslensku þjóðina Valdimar Einarsson

17. Góð ráð eru ódýr? • Ríkisstuðningurinn á að ‘styrkja’ landbúnaðinn; • ríkið á að halda á eignarrétti yfir styrknum – þ.e.a.s. ríkisstyrkurinn á að vera óframseljanlegur. • framleiðslan á að vera frjáls og ríkisstuðningurinnn á ekki að nýtast til að takmarka framleiðslu • styrkja þarf bændur sem framleiða • framleiðendur innan greinarinnar þurfa að standa jafnir gagnvart styrknum – nýliðar • ríkið á að stuðla að því að landbúnaðurinn verði efnahagslega og umhverfislega sjálfbær • Íslenskir bændur eiga að keppa við heimsmarkaðsverð á sambærilegum vörum; • erfitt að finna sambærileg gæði • leyfa markvissan innflutning á landbúnaðarvörum • vinnum aldrei verðsamkeppni við Nýsjálendinga • einhver ríkisstuðningur, tollvernd og innflutningstakmarkanir eru nauðsynlegar til að viðhalda íslenskum landbúnaði Valdimar Einarsson

18. Góð ráð eru ódýr? • Leyfa íslenskum afurðastöðvum að sameinast, eða vinna saman að vinnslu og sölumálum á innanlandsmarkað og við útflutning. • Íslendingar eiga að vinna samkvæmt alþjóðlegum samningum um vernd, verslun og viðskipti í landbúnaði; Íslendingar eiga ekki að vera brautryðjendur í því að leggja af ríkisstuðning, tolla og innflutningshömlur. Valdimar Einarsson

19. Geta Íslendingar lært af reynslu Nýsjálendinga?

20. Viljið þið íslenskan landbúnað? Valdimar Einarsson