120 likes | 400 Views
Współczesne systemy polityczne i ich typologie 1. Kryteria klasyfikowania systemów politycznych: - reżim polityczny; zasady organizacji aparatu państwowego; - struktura terytorialna państwa.
E N D
Współczesne systemy polityczne i ich typologie • 1. Kryteria klasyfikowania systemów politycznych:- reżim polityczny; • zasady organizacji aparatu państwowego;- struktura terytorialna państwa. • Reżim polityczny – to ogół metod stosowanych przez aparat państwowy w stosunkach ze społeczeństwem oraz zasady jakimi kieruje się w tych stosunkach. • (DEMOKRATYCZNE, AUTORYTARNE, TOTALITARNE)
Zasady organizacji aparatu państwowego – to reakcje między władzą ustawodawczą i wykonawczą oraz głową państwa. Charakter instytucji głowy państwa. Relacje między władzą ustawodawczą i wykonawczą: PARLAMENTARNY, PREZYDENCKI, MIESZANY, RZĄDY ZGROMADZENIA Zależności między głową państwa a szefem rządu: PARLAMENTARNE, PREZYDIALNE Charakter instytucji głowy państwa: REPUBLIKA, MONARCHIA Struktura terytorialna państwa – to relacje między centralnymi i lokalnymi organami państwowymi UNITARNE, ZŁOŻONE
2. Podział systemów politycznych ze względu na charakter reżimu politycznego A. Państwo demokratyczne - zasada suwerenności narodu; Suwerenność narodu (konstytucja) - oznacza nieograniczoną władzę narodu przejawiającą się w decydowaniu i rozstrzyganiu w sprawie władzy państwowej. - prawo suwerenne do współdecydowania; REFERENDA, INICJATYWA LUDOWA, VETO LUDOWE; - prawo suwerenne do tworzenia organów państwowych PARLAMENT, GŁOWA PAŃSTWA, ORGANY SAMORZĄDU LOKALNEGO - zasada reprezentacji (zasada mandatu wolnego) - pluralizm polityczny (legalność i swoboda działania opozycji)
Schemat modelu Pluralistycznego nacisk Agregacja Artykulacja Instytucje Państwowe Decyzja Partie Związki interesu wybór sprzężenie zwrotne Wybory obywatelskie
- zasada podziału władz (ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza) Locke, Montesqie. - państwo prawa – prawo stoi ponad władzą. B. Państwo totalitarne - autokratyczna struktura władzy skupionej w ramach jednostki lub grupy; - rozbudowany system kontroli wszechobecność państwa; - powszechna indoktrynacja; - uniformizacja form życia społecznego; - centralizacja systemu gospodarczego i polityki gospodarczej.
C. Państwo autorytarne - istnienie jednej partii; - zawężony zakres uczestnictwa społeczeństwa w życiu politycznym kraju; Autorytarne reżimy polityczne: - reżimy biurokratyczno-militarystyczny (Ameryka Południowa); - autorytarny korporcjonizm (organizowana demokracja); - reżimy pokolonialno-mobilizujace (Afryka); - „rasowe i etniczne demokracje” (RPA); - posttotalitarne, autorytarne reżimy (NRD, Rumunia, Bułgaria, Czechosłowacja).