Samen verder, maar hoe?

1. Samen verder, maar hoe? Waarom welke vorm van gemeentelijke krachtenbundeling?

2. Wie staan er voor u? Joost van der Kolk • Adviseur Twynstra Gudde • Bestuurskunde, Vrije Universiteit • Onderzoek: samenwerking of herindeling? bij programma Krachtig Bestuur, Ministerie van BZK

3. Wie staan er voor u? Jan van Ginkel • Algemeen directeur Werkorganisatie De Waard • Gemeentesecretaris • Graafstroom • Liesveld • Nieuw-Lekkerland

4. Doel Meer context geven aan en inzicht krijgen inde keuze van gemeenten voor een vorm vansamenwerking/krachtenbundeling/schaalvergroting.

5. Workshop • Onderzoek: waarom samen en hoe dan? • Casus: Werkorganisatie de Waard • Interactie en discussie

6. Onderzoek:In- en aanleiding • Gemeenten moeten ‘iets’ • Bestuurskracht • Gemeentelijke herindeling • Samenwerking • Samen verder, maar hoe?

7. Vrijwillige samenvoeging Zelfstandig Vrijwillige samenwerking Wet Arhi Wgr Intergemeentelijke samenwerking Herindeling Z X Y SSC Gemeensch.dienst Centrum gemeente Ambtelijke fusie Bestuurlijke fusie Hoog Autonomie Laag Beladenheid Laag Hoog

8. Onderzoek:Benadering Rationeel: • Resultaten, prestaties • Middelen en uitkomsten • Effectiviteit, efficiëntie Waarom veranderen organisaties? • Institutioneel: • Legitimiteit, passendheid • Omgeving • Externe druk Logic of appropriateness Logic of consequences

9. Onderzoek:Benadering • Theorie: ‘Institutioneel isomorfisme’ • Organisaties veranderen als gevolg van isomorfe druk uit de omgeving om de legitimiteit te vergroten • “We moeten wel”, “We kunnen niet anders”, “Zo gaat het nou eenmaal” • Vormende druk: • Dwingende krachten • Mimetische krachten • Normatieve krachten … in een bepaalde richting én een bepaalde vorm

10. Onderzoek:Benadering • Mimetische krachten • Trend/mode • Herindeling • Samenwerking • Ambtelijke fusie • Clustervorming bij buurgemeenten Normatieve krachten ‘Bestuurskracht’ BK-onderzoeken VNG KING Programma Krachtig Bestuur (BZK) Dwingende krachten Decentralisaties Korting Gemeentefonds Notities, beleidskaders

11. Onderzoek: • Waarom samen? • Waarom welke vorm (niet)? • Bestuurlijke fusie (gemeentelijke herindeling) • Ambtelijke fusie (integrale samenvoeging) • Beleidsrijke samenwerking • Beleidsarme samenwerking

12. Onderzoek: 4 cases • 2 ambtelijke fusies: • BEL-combinatie • Werkorganisatie De Waard • 2 bestuurlijke fusies: • Zuidplas • Kaag & Braassem

13. Onderzoek:Conclusies • Waarom samen? • versterken bestuurskracht • kwetsbaarheid verminderen • verbeteren kwaliteit van dienstverlening … als gevolg en onder druk van: • decentralisatie van taken • uitkomsten van bestuurskrachtonderzoeken • provincie • bestuurlijke notities • spelen van de ‘herindelingskaart’

14. Onderzoek:Conclusies Waarom bestuurlijke fusie? • één krachtig bestuur • waarborgen balans in de regio • ambtelijke fusie slechts een tussenvorm … als gevolg en onder druk van: • aandringen van de provincie op herindeling in de regio • schaalvergroting van omliggende gemeenten

15. Onderzoek:Conclusies Waarom ambtelijke fusie? • voorkomen herindeling • behoud zelfstandigheid en identiteit • kleine afstand inwoners - bestuurders en politici … als gevolg en onder druk van: • aandringen van de provincie op herindeling in de regio • schaalvergroting van omliggende gemeenten

16. Wat hebben we hieraan? • Niet alle besluitvorming is of gaat rationeel • Bewustwording van omgeving • Vocabulaire voor externe druk • Contextafhankelijk • Dynamische samenleving • Stakeholders • Uitdagingen

17. Joost van der Kolk | jpk@tg.nl Jan van Ginkel | jan.vanginkel@dewaardwerkt.nl Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde.