Empirisch onderzoek naar criminaliseringsprocessen

1. War !What is it good for ?Absolutely nothing !War is something that I despiseFor it means destruction of innocent livesFor it means tears in thousands of mothers' eyesWhen their sons go out to fight to give their lives

2. Empirische criminologie Empirisch onderzoek naar criminaliseringsprocessen Maandag 24 maart 2003

3. I.Informele controlemechanismen bij cocaïne- en crackgebruikers in Antwerpen

4. Aanzet • Theoretisch model • Doelstellingen • Methodologie • Conclusies

5. De aanzet Drugsepidemiologie in België = • Teveel zichtbare, bereikbare, gemargina-liseerde groepen • Te weinig kwalitatieve data • Te weinig “the insider’s view” • Te farmacocentrisch

6. SETTING Verkrijgbaarheid Informele controlemechanismen: - waarden - gedragsregels - sancties Levensstructuur gebruiker Drugbeleid Andere factoren

7. Doelstellingen van het onderzoek 1. Min. 100 ervaren cocaïnegebruikers uit verborgen populaties 2. Beschrijving van informele controlemechanismen en de overdracht ervan 3. Interactie (informele) controlemechanismen en (formeel) drugbeleid

8. In- en exclusiecriteria voor de steekproef • Cocaïne als hoofd-drug • Minimum 25 keer cocaïne gebruikt • Ten minste 18 jaar oud • Geen veroordeling voor wanbedrijf/misdaad • Geen deelname aan hulpverleningsprogramma

9. Methodologie • Sneeuwbalsteekproef (chain referral technique) • Participerende observatie (nachtleven) • Dubbel interview: - semi-gestructureerd interview (1,5 u) - open diepte-interview (1,5 à 2 u)

11. Conclusies • M.b.t. steekproef • M.b.t. informele controlemechanismen • M.b.t. interacties formeel beleid - informele controle

12. Conclusiesm.b.t. steekproef • Consistent met andere studies (community samples) • Afwijkend van populaire beeld: non-problematisch gebruik Worst case scenario is niet onvermijdelijk!

13. Setting, situaties en prioriteiten Personen (gezelschap met wie men gebruikt) Dosis & frequentie Emoties Aandacht politie vermijden Combinaties met andere middelen Methodes van gebruik Conclusies m.b.t. informele controlemechanismen (A)

14. Periodes Relaties met niet-gebruikers Kopen van cocaïne (kwaliteitsbewaking) Financiële consequenties (budgetbeheer) Conclusies m.b.t. informele controlemechanismen (B)

15. Zo in het begin dat ik experimenteerde met coke was er wel iemand bij ons in de groep die er al veel langer mee bezig was en die heeft ons wel gezegd: ‘kijk, nu heb je dat gedaan, ben je er wel van bewust, dat er dat en dat kan... dus je mag er niet mee overdrijven, zie dat je dat en dat doet en als je voelt dat je er niet tegen kunt of agressief wordt, stop dan op tijd’. Daar was wel een jongen bij die ons altijd, een voor een als er iemand nieuw bijkwam en ook probeerde, die zat daar wel een beetje mee in en die gaf ons wel wat uitleg. En in het begin ook zeggen van: ‘Zeg, pak maar een halve XTC anders is dat teveel’, of van ‘pas er mee op, ge moet niet zo veel pakken of ge moet dat zo doen, en dat is eigenlijk heel het ritueel en daarom is dat plezant’... [Z/1/04]

16. Ja, ik heb geleerd de hoeveelheid die ik gebruik te verminderen. In het begin waren dat lijnen gelijk die andere mensen snoven... Maar ik heb geleerd van dat te verminderen... dat dat helemaal niet nodig was zoveel… Dat ge met een kleinere lijn dezelfde effecten hebt. [H/0/02]

17. Respondent: De anderen doen dat voor mij. Ik moet alleen maar inademen [lacht] . Interviewer: Je weet niet hoe dat glas wordt klaargemaakt? Respondent: Nee, ik wil dat allemaal eigenlijk niet weten. Ik denk altijd: hoe minder dat je weet, hoe beter voor jezelf [lacht] . Net als met dat spuiten, ik heb nooit willen weten hoeveel water erin moet en zo, want als ik dat eens zou willen proberen... Da’s gewoon om mezelf te beschermen. [H/1/25]

18. Coke remt de psychedelische werking van sommige drugs ook wel af aan de ene kant. Wat het dus voor bepaalde mensen interessant maakt. [... ] Coke heeft eigenlijk een stabiliserende en rustgevende werking, samen met die euforische component. Dus het is eigenlijk een heel goede drug om ja, op een redelijk normale manier drugs te gebruiken, dus bepaalde dingen te verlengen, en een beetje de flash wat naar beneden te halen, dus alles wat te stabiliseren zodanig dat ge het langer kunt gebruiken. [R/0/01]

19. Als ik bijvoorbeeld een XTC-ke neem, en dat begint te hard te werken, dan neem ik een lijntje coke, en dan ben ik daar terug perfect beheerst mee. Coke is meer een regulator, zal ik maar zeggen: als ge te zat wordt of als ge teveel weg zijt, dan brengt dat dat zo terug in balans. [C/0/09] Met speed of zo, dat is te gek. Mensen die dat doen, die weten niet wat ze doen. Dat is te sterk, uw hart kan dat niet aan. Of met LSD of XTC, dat gaat niet. Twee pepmiddelen tegelijk is niet goed. [L/0/02]

20. Als ik geript ben, ga ik er niet meer. Nee, mij hebben ze maar één keer bij mijn kloten. Als ik dat weet en, ik zal er misschien nog wel naar heen gaan voor dat te vragen maar dan moet ik al eerst zien wat dat hij aan mij gaat geven en ik heb al een goede les geleerd van coke. Koop nooit geen poeder hé. [H/0/11]

21. Ge doet dat open en kijkt hoe hij eruit ziet hé. Zijn het flakes, of zijn het klonterkes? Meestal, het versnijdmiddel is poeder, en voor de meeste versnijdingmiddelen moeten ze hun coke ook fijn kappen, om het verschil niet meer te zien. [H/0/21] Door te proeven, of door te zien of het wel poeder is. Als er brokken tussen liggen, dan weet je van ja, ze hebben er iets tussen gedraaid. [H/0/29]

22. Ik stond in een WC, en ik zocht naar een plaats om dat zo een beetje te snijden met dat meske, en er was daar zo geen mogelijkheid, behalve de bril, de bril van de WC, en ik dacht: ‘Da’s nu het laatste hé, dat ik godverdikke op de bril van de Wc mijn coke zou moeten snuiven’. Maar ik zei: ‘Dat ga ik niet laten gebeuren met mezelf’. Daar heb ik gezegd: ‘Nu is het gedaan, komaan, weg met die onnozele coke.’ [H/0/02]

23. Da’s niet van: ik ga proberen van te stoppen, ik ben gewoon gestopt en daarmee gedaan. Omdat ik het niet meer leuk vond. Ge ziet soms mensen reageren, die gebruiken coke, en ze denken ineens dat ze alles weten, alles denken, en dat past zo niet in mijn patroon, ik zou het allemaal wel willen weten, maar ik twijfel teveel om daarin te kunnen geloven. Ja, ik begon te relativeren en ge stapt ervan af. [K/0/01]

24. Als het slecht gaat dan moet je van de drugs afblijven, dus als je je down voelt dan moet je er afblijven want dan ga je er alleen maar dieper in, dus het is alleen maar als je je goed voelt dat neem je iets, anders kom je er niet aan. [I/1/10] Het beheerst mijn leven niet, laat ik het zo zeggen. Ik denk er niet elke dag aan, ik zit niet constant te denken van: hoe moet ik aan een gram komen, waar vind ik het? Als het er is, bon, dan is het er, en dan nog, zo is het. Je hebt veel mensen die telefoneren, rondlopen en zoeken. [H/1/28]

25. Er zijn mensen die coke gebruiken dat ik zeg van eh, mannekes, als jullie dat zo doen, laat het dan. Die agressief worden, die worden hebberig constant eh. X. [i.e. een vriend, én ook respondent in dit onderzoek, TD] is bijvoorbeeld zo iemand. Als die coke pakt, dat is hebben, hebben, hebben en die trekt zijn eigen van niks niet meer aan, die is constant met zijn eigen bezig en zo zou ik dus niet willen worden want amai, brrr, daar krijg ik al de bibber van. [H/1/17]

26. Conclusies m.b.t. interactie formeel beleid & informele zelfregulering • Officiële informatie is onbetrouwbaar, onvolledig, simplistisch • Taboe versterkt kloof gebruikers - niet-gebruikers • Socialisatie van controlemechanismen vooral via ‘peers’

27. Conclusies m.b.t. interactie formeel beleid & informele zelfregulering • Kennisoverdracht gebrekkig en kennis bij gebruikers onvolledig • Creatie zwarte markt bemoeilijkt zelfcontrole • Gebrekkige informele sociale controle: normatieve invloed omgeving geremd

29. II.Kritisch lezen van het onderzoek

30. Checklist (1) • Peer review? • Doctoraat (jury) • publicaties (boek, artikelen, proceedings, papers, media) • Boekbespreking

31. Checklist (2) • Onderzoeker? • Doctorandus • K.U.L. • samengewerkt met? • Financier? • F.W.O.

32. Checklist (3) Replicatie?

33. Vijf cruciale vragen 1. Waar gaat het rapport over? 2. Hoe past de studie in datgene wat we al weten? 3. Hoe is de studie uitgevoerd? 4. Wat heeft men gevonden? 5. Wat betekenen deze resultaten?

34. 1. Waar gaat het rapport over? • Bevat de titel de belangrijkste begrippen en relaties? • Bevat de abstract voldoende informatie? • Toont de abstract het belang van de studie aan? • Is het doel van de studie duidelijk omschreven? • Ben je geïnteresseerd in dit onderzoek?

35. 2. Hoe past de studie in datgene wat we al weten? • Wordt het thema geïntroduceerd a.h.v. eerder onderzoek? • Legt de auteur voldoende uit wat we al weten en wat we nog niet weten?

36. Legt men het design en methodologie uit a.h.v. ervaringen uit eerder onderzoek? • Bespreekt men conflicterende conclusies uit de literatuur? • Bevat de bibliografie recente en belangrijke referenties?

37. 3. Hoe is de studie uitgevoerd? • Werden subjecten behandeld volgens ethische normen? • Duidelijke uitleg waarom juist deze subjecten werden geselecteerd? • Zijn de selectiecriteria geëxpliciteerd? • Is het selectieproces duidelijk uitgelegd?

38. Legt men uit waarom het aantal subjecten voldoende is? • Is de kwaliteit van de steekproef hoog? • Bespreekt de auteur beperkingen van de selectieprocedure?

39. Gekleurde steekproef • Sociale afstand • eiland-model • overlappende cirkels • reflexiviteit • force field bias (vb. populariteit) • sibling bias

40. Keuze van zero stage respondenten • Target groepen selecteren • Geografische kaart van settings • zero stage respondenten kiezen

41. Overzicht • 111 respondenten • 2 interviews van 1,5 à 2 uur • Totaal: 260 cassettes • 1 cassette uittikken = 5 à 10 uur • 260 cassettes x 7,5 uur = 1950 uren = 244 dagen • 1 interview = 20 tot 40 bladzijden • 111 open interviews x 30 blz. = 3.330 bladzijden

42. Design: checklist • Bespreekt de auteur het design, de belangrijkste variabelen en hun relatie? • Is het algemene design duidelijk uitgelegd? • Geeft men een verklaring voor de selectie? • Staat de uitleg voor het design op een logische plaats?

43. Instrumenten: checklist • Worden alle instrumenten benoemd en toegelicht? • Worden validiteit en betrouwbaarheid besproken? • Zijn de instrumenten getest? • Wordt de keuze voor een instrument verantwoord?

44. Procedures: checklist • Legt men de omstandigheden uit waarin elk instrument werd gebruikt? • Bevat het rapport het exacte protocol voor elk instrument? • Geeft men aan hoe de gegevens werden geregistreerd? • Legt men uit hoe elk instrument bij elk subject werd toegepast?

45. Analyses: checklist • Hoe is het kwantitatief materiaal geanalyseerd? • Hoe is het kwalitatief materiaal geanalyseerd?

46. Verwerking van de gegevens:software-programma’s • SPSS = Statistical package for the Social Sciences • QSR NUD*IST = Non-numerical Unstructured Data Indexing Searching and Theorizing

47. Figuren en tabellen: checklist • Kan de figuur op zich volledig begrepen worden? • Is de tabel op zich inzichtelijk of heb je de tekst nodig?

50. Wat betekenen de resultaten? • Blijven de conclusies binnen de grenzen van de resultaten? • Kan men de conclusies verbinden met de doelstellingen en het onderzoeksprobleem? • Helpt de auteur de bevindingen te plaatsen binnen de bestaande inzichten?