Katarzyna Kasprzak, Ewa Pisarczyk Departament Ochrony Przyrody GDOŚ

1. Wyniki opracowania pt. „Aktualizacja listy gatunków grzybów objętych ochroną gatunkową oraz wskazania dla ich ochrony” Debata ws. ochrony gatunkowej roślin i grzybów – Warszawa, 2013.03.12 Katarzyna Kasprzak, Ewa Pisarczyk Departament Ochrony Przyrody GDOŚ

2. „Aktualizacja listy gatunków grzybów objętych ochroną gatunkową oraz wskazania dla ich ochrony” • Autorzy: Andrzej Kepel1(całość), Anna Kujawa2(grzyby wielkoowocnikowe), Wiesław Fałtynowicz3 Anna Zalewska4(grzyby zlichenizowane)  • 1 Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra” • 2 Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk • 3 Uniwersytet Wrocławski, Wydz. Nauk Biologicznych, Katedra Bioróżnorodności i Ochrony Szaty Roślinnej • 4 Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Biologii i Biotechnologii, Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody Opracowanie wykonane przez PTOP „Salamandra” na zlecenie GDOŚ

3. Zmiany w ochronie ścisłej grzybów Zmiany w ochronie częściowej grzybów

4. Zmiany w ochronie strefowej grzybów Zaproponowano 10 nowych gatunków strefowych oraz utrzymanie stref dla granicznika płucnika

5. Gatunki grzybów, dla których można tworzyć strefy ochronne, oraz proponowane rozmiary tych stref

6. Zmiany w zakresie grzybów zlichenizowanych • – nowe gatunki • Nowy dla Polski makroporost - granicznik tarczowy Lobariaamplissima mającego pojedyncze stanowiska w Puszczy Białowieskiej (1 gatunek) • Zmiany w taksonomii grzybów, w wyniku których ze znanych wcześniej gatunków wydzielono nowe dla nauki (3 gatunki). • Potrzeba ochrony gatunków, które są powszechnie w Europie uważane za tzw. relikty lasów pierwotnych, mających jedynie pojedyncze stanowiska (6 gatunków). • Potrzeba ochrony gatunków, które są związane z innymi rodzajami siedlisk, niewystarczająco zabezpieczone poprzez inne formy ochrony przyrody (3 gatunki), np. żełuczka drobnaXanthoparmeliapulla – rośnie głównie na głazach na niżu. • Potrzeba wzmocnienia ochrony oskrzelki niwalnej Flavocetrarianivalis gatunku górskiego, który ma dwa stanowiska na niżu (Bory Tucholskie i Mierzeja Wiślana), które już kilka lat temu opisywane były, jako ginące, obserwowane zmniejszanie się liczebności jego populacji niżowych.

7. Zmiany w zakresie grzybów zlichenizowanych – przeniesienie do ochrony częściowej 1. Epifity leśne, rzadziej występujące w terenie otwartym (9 gatunków) 2. Epifity drzew przydrożnych (odnożyca opylonaRamalinapollinaria,wabnica kielichowata Pleurostictaacetabulum) 3. Epifit drzew leśnych i drzew w terenie otwartym (odnożyca mączystaRamalinafarinacea). 4. Porosty naziemne (5 gatunków). 5.Porost epibriofityczny, rosnący na omszonych kłodach lub u podstawy drzew, gatunek leśny (pawężnica łuseczkowataPeltigerapraetextata). 6. Gatunki epifityczne rosnące na głazach narzutowych i na skałach w niższych położeniach górskich (przylepka oddzielona Melaneliadisjuncta, przylepka sorediowa M. sorediata).

8. Zmiany w zakresie grzybów zlichenizowanych • – usunięcie z list • Wysokogórskie gatunki grzybów zlichenizowanych naskalnych i napiargowych, o różnym stopniu rozpowszechnienia w górach wysokich, ale występujące wyłącznie na obszarach następujących parków narodowych: Tatrzańskiego, Babiogórskiego, Karkonoskiego oraz PN Gór Stołowych (46 gatunków) • Gatunki naskalne z rodzaju Umbilicaria, pospolite w górach i niezagrożone (3 gatunki) • Gatunki, które nie są umieszczone na aktualnej czerwonej liście lub mają bardzo niskie kategorie zagrożenia, a więc nie spełniają ani kryterium A, ani C (10 gatunków, m.in. mąkla tarniowaEverniaprunastri, pustułka rurkowataHypogymniatubulosa) • Gatunek górski (w górach nie tylko w parkach narodowych), ze stanowiskami na niżu, niezagrożony: Xanthoparmeliasomloensis

9. Zmiany w zakresie grzybów zlichenizowanych • – usunięcie z list • Gatunki ostatnio odnalezione na pierwszych stanowiskach w kraju lub wyróżnione z innych gatunków jako nowe dla nauki, a należące do rodzajów w całości lub z pojedynczymi wyjątkami objętych ochroną w aktualnym rozporządzeniu; taksony te występują wyłącznie w parkach narodowych • Gatunek morski na przybrzeżnych głazach, którego prawie wszystkie stanowiska są chronione w Wolińskim Parku Narodowym: jaskrawiec morski Caloplaca marina • Gatunek, który w wyniku zmian taksonomicznych został włączony do innego (1 gatunek) • Gatunek o niepewnym statusie taksonomicznym znany z pojedynczego stanowiska (drzewa), które już nie istnieje (1 gatunek) • Gatunek nie występujący w Polsce, był błędnie oznaczony (1 gatunek)

10. Dziękuję za uwagę !