Omringd door zorg en toch niet veilig: hoe verder?

1. Omringd door zorg en toch niet veilig: hoe verder? Extra BJAA Academie 26 november 2012 Prof. Wim Slot

4. Zoiets gebeurt hier niet Het waren toch Pakistani? Die hebben we hierniet Engeland is preuts en achterlijk Nederland kent het minste aantaltienerzwangerschappen In de wereld

5. Rapportage door informanten Alink, L.R.A. (2012) Prevalentie Seksueel Misbruik bij Kinderen met een Lichte Verstandelijke Beperking in de Nederlandse Jeugdzorg in 2008-2010. Bijlage bij rapport Samson

6. Zelfrapportage Alink, L.R.A. (2012) PrevalentieSeksueelMisbruik in de NederlandseJeugdzorg 2008 – 2010. Bijlagebijeindrapport Samson.

7. Zelfrapportage Alink, L.R.A. (2012) PrevalentieSeksueelMisbruik in de NederlandseJeugdzorg 2008 – 2010. Bijlagebijeindrapport Samson.

8. Twee conclusies: weesvoorzichtig met cijfersen: kijkeens hoe weinigzicht professionals hebben op mishandeling

9. ‘Er waren voortdurend onderbuik-gevoelens,’ zegt de gezinsvoogd van een ander gezin: ‘Het heeft nooit goed gevoeld. Het is een grote tombola geweest. Kinderen gingen de pleeggezinnen in en er weer uit. Voortdurend pijn in onze buik, maar onvoldoende feiten op papier.’ ‘Seksualiteit is lastig bespreekbaar omdat het een ver-van-ons-bed-show is,’ zegt een pleegzorgwerkster van een weekendpleeggezin. ‘Het is geen seconde in mijn hoofd opgekomen dat het gedrag van dit kind iets met seksueel misbruik te maken kon hebben,’ D. van den Berg en S. van der Goot. Soms kun je het alleen maar fout doen Bijlagebij rapport Samson

10. Seksueel misbruik wordt gezien als uitzondering • (Gezins)voogden en pleegzorgwerkers hebben onvoldoende kennis van seksueel misbruik en en missen vaardigheden om onderwerp te bespreken. • Signalen die duiden op seksueel misbruik worden vaak over het hoofd gezien of wel geregistreerd maar niet gecommuniceerd. • Onderbuik-gevoelens maken onvoldoende deel uit van een gezamenlijke diagnose. In een wereld waarin regels en protocollen prevaleren. • Hulpverleners krijgen en nemen te weinig ruimte om preventief in te grijpen bij combinaties van risicofactoren in een gezin waarvan bekend is dat die vrijwel altijd tot mishandeling van kinderen leidt, zoals drugs plus geweld plus criminaliteit. D. van den Berg en S. van der Goot. Soms kun je het alleen maar fout doen Bijlagebij rapport Samson

11. Weinigonderzoek en interventiesvoorjongeren met hogerisico’s Watzijn de risico’s?

12. Groep met meesterisico’s 4 trajecten in de ontwikkeling van kind tot adolescent. Hoe gaat het met dezejongeren op 32 jarigeleeftijd? CANDICE L. ODGERS,a TERRIE E. MOFFITT, JONATHAN M. BROADBENT, NIGEL DICKSON, ROBERT J. HANCOX, HONALEE HARRINGTON, RICHIE POULTON, MALCOLM R. SEARS, W. MURRAY THOMSON, AND AVSHALOM CASPI (2008)

13. Op 32-jarige leeftijd: vrouwen meer betrokken bij geweld binnenshuis. Mannen meer geweld buitenshuis (ernstiger).

14. Vrouwen meer psychische problemen; mannen meer alcohol en drugsproblemen

15. Vroegrijp • Gemakkelijk overvraagd. • Geen rolmodellen (leeftijd-genoten zijn ‘stom’). • Onvoldoende competent tegenover aandacht van volwassen. • Eenzaam, geen ’beste vriendin’. • Grote kans in riskante groepen terecht te komen. • Riskante partnerkeus.

16. niet deviante vriend goed functioneren PARTNERKEUZE Meisjes tehuis slecht functioneren deviante vriend Quinton, D., Pickles, A., Maugham, B. & Rutter, M. (1993). Partners, peers, and pathways: Assortative parenting and continuities in conduct disorder. Development and Psychopa­tho­logy, 5, 763-783

17. hoe hoger hoe meerproblematiek

18. Meisjes die kondenplannenhaddeneenbeterekans… Paths of women to deviant men (Quinton e.a. 1993)

19. …omNIET aaneen deviant vriendjeteblijvenplakken Paths of women to deviant men (Quinton e.a. 1993)

20. Plannen = executive functie startdoel Tower of London

21. Ex- Harreveld (=JJI) meisjes: Van de ex Harreveldmeisjes is 50% op 21e jarigeleeftijdmoeder. Normaliter is 6% van de vrouwen op 21 jarigeleeftijdmoeder, 30% is moeder op 28-jarige leeftijd en 50% op 30-jarige leeftijd. Liefdewillengeven die jezelfnooitkreeg? CatrienBijleveld, Victor van der Geesten Jan Hendriks, (2012) vulnerable youth on pathways to adulthood. In Loeber, Hoeve, Slot & Van der Laan.

22. Bij verstandelijke beperking meer dan 2x risico

23. De kans op kindermishandelingstijgt van 3% (bijgeenrisico’s) tot 24% alser 4 of meerrisico’szijn. Risico’sbijouders en in gezin Risico’s in omgeving Risico’sbij kind A longitudinal analysis of risk factors for child maltreatment: Findings of a 17-year prospective study of officially recorded and self-reported child abuse and neglect.. Brown, Joceyln; Cohen, Patricia; Johnson, Jeffrey G.; Salzinger, Suzanne. Child Abuse & Neglect, Vol 22(11), Nov 1998,

24. Developmental model of onset, accumulation, andcontinuity of risk andprotective factors (Courtesy Rolf Loeber) Peer factors factors Neighborhood School factors Family factors Individual factors At birth; preschool; elementary; adolescence school early adulthood

25. Beschermende Kindfactoren • Zelfvertrouwen • Positief temperament • Hoog IQ • Inschattingsvermogen • Locus of control

26. Beschermende gezins/ netwerk- factoren Grenzen stellen

27. Sensitiviteit en responsiviteit bij mensen in het netwerk: zien hoe ver het kind in de ontwikkeling is; wat het wel of juist niet nodig heeft aan steun.

28. Buurtfactoren Buurtcohesie

29. Er komt geen waterdichte taxatie van risico’s en bescherming • We weten te weinig • We zien te weinig • We kunnen onvoldoende veiligheid en continuïteit bieden -> kind houdt zijn mond • We kunnen niet goed communiceren: het ontbreekt ons aan taal. (Als je iets beter kunt benoemen zie je het eerder). We kijkennietgoed

30. Taal: “onze seks is leuken probleem-loos. Dus niet moeilijk doen”. • Jongeren die problemen ervaren met seks zijn ‘losers’. • Spuiten & slikken - taal en –cultuur sluit volwassenen buiten. • Meegaan in de mythe -> jongeren met risico’s in de kou. • Nodig: mix van empowerend en confronterend.

31. Taal: “OK, ik had een rotjeugd, maar dat heb ik achter me gelaten” • Dilemma: een ‘ja maar…’ gesprek beginnen? • Er in meegaan? • Je lost dit dilemma niet op in een eenmalig gesprek. • Als je langere tijd voor jongeren beschikbaar bent zullen ze eerder bereid zijn zich kwetsbaar op te stellen.

32. Aanbevelingen, eerste stappen • Meer continuïteit: vaker 1 op 1de jongere spreken. • Je krijgtbedreigingen pas in beeldals je meerderemalenkijkt en communiceert. • Proberen de juiste taal te vinden, taal die niet exclusief op seksuele narigheid en onveiligheid focust maar (ook) op krachten, autonomieen ontplooiing. • Elkaar bevragen: onderbuik expliciteren

33. Aanbevelingen, eerste stappen (2) • Bewijslast omdraaien: bij ‘onze’ jongeren (de 5% tot 10% die er het slechtst aan toe is) is er sprake van misbruik en mishandeling tenzij het tegendeel vaststaat. • Vertelbij elk nieuwgezin en kind datvoorjou (als professional) seksualiteit en veiligheideenbelangrijk punt is. • Als je nieuw op eenlopendezaakkomt of eenzaakoverneemt: gaeen 1 op 1 gesprek met de jongereaan. Zegwat je van hem / haarweet, vraagnaar de toekomstverwachtingen, vertelwat je in jouwwerkbelangrijkvindt.

34. Aanbevelingen, eerste stappen (3) • Audits: kijk naar dossiers, plannen van aanpak, rapportage, luister naar wat er in besprekingen wordt ingebracht: is er voldoende aandacht voor veiligheid, mishandeling, en misbruik? • Ga op zoeknaarprogramma’s die al eenstapjeverderzijn (voorbeelden in Duitsland). • Niet: het zoveelste protocol.

35. Niet afwachten maar pro actief zoeken naar ‘tekens van veiligheid’ startdoel Tower of London