REFERANS ARALIKLARININ HESAPLANMASI

1. REFERANS ARALIKLARININ HESAPLANMASI Diler Aslan 16 Aralık 2008

2. İçerik • Referans aralıklar • Temel terimler ve kavramları • Referans gruplarının oluşturulması • Standardizasyon • Referans grup verilerinin istatistiksel analizi • Referans aralıkların hesaplanması • Transferi • Belirtilmesi

3. Hastasını muayene eden hekim Tanı koymak için neyi temel alır? • Sağlıklı durumu • Sağlıklı bireylerin bulgularını

4. Hastasını izleyen hekim CEA düzeyini bireyin hangi durumunu temel alarak izler? • Sigara içme durumunu Sigara içen toplum düzeyleri Sigara içmeyen toplum düzeyleri

5. Kardiyovasküler risk Serum T. Kolesterol düzeylerine göre • Hangi toplumun verileri? Sağlıklı bireylerin verileri Kardiyovasküler kalp hastalığı geçirmiş bireylerin verileri

6. Tıbbi kararlarda Temel alınan bilgiler • Sağlam kanıtlara dayanan • Referans bilgiler • Tıbbi laboratuvarlarda • Referans değerler

7. Referans değerler Kimlerden elde edilir? Referans bireyler Referans gruplar Referans toplum

8. Referans değerlerReferans aralıklar Referans değer: 4.38 g / dL Referans aralık : 3.52 – 5.24 mg / dL

9. Referans aralık • Referans grup verilerinin belirli yüzdesi • Merkezi %95 alan %2.5 %97.5

10. Referans değer mi? Normal değer mi? %2.5 %2.5 %95 İstatistikte Normal değer X Normal dağılım Epidomiyolojide Klinikte Normal ürik asit (Yaş, cinsiyet, fiziksel aktivite, İlaç, genetik)

11. Referans aralıklar ve klinik yorum • Hastalık var / yok • Risk grubunda mı? • İlaç kararı • İlaç miktarı • Metastaz riski Hastalık yönetimi

12. Uygun koşullar • Referans bireyler ayrıntılı tanımlanmalı • Ölçülen parametre haricinde tüm özellikler referans grubuna benzerlik • Örnekler ve koşullarında standardizasyon • Ölçü birimleri aynı • Analitik sistem • Tanısal yeterlilik • Yanlış kararlarda klinik ve mali zarar

13. Referans aralık tipleri • Popülasyon ve birey • Popülasyona dayalı • Bireye dayalı • Analit • Tek-değişkenli • Çok-değişkenli

14. Tek-değişkenli, popülasyona dayalı referans aralık %2.5 %2.5 %95 Aralık

15. Çok-değişkenli, popülasyona dayalı referans alan X2 X1

16. Terimler ve ilişkileri Referans bireyler Referans popülasyon Referans grup Referans değerleri Referans dağılım Gözlenen değer Referans sınırları Referans aralıklar

17. Referans grubu ve altgruplar Toplum Ayırma kriterleri Referans grubu Altgruplara bölme kriterleri Altgrup Altgrup

18. Referans bireylerin seçimi:Ayırma kriterleri Açlık ve tokluk durumunun tanımı Meslek Alkol tüketimi Genetik faktörler Ameliyat:Son Transfüzyon: Son zamanlarda Hipotansiyon veya hipertansiyon durumu Hastalık: Son geçirilen İlaçlar, reçete Şişmanlık Kan verme durumu Hastaneye yatma durumu (yeni veya eski) Oral kontraseptifler Tütün kullanımı Uyuşturucu alışkanlığı Laktasyon Vitamin kullanımı Çevre koşulları için kriterler

19. Altgruplara ayırma kriterleri Açlık süresi Tütün kullanım durumu (sıklık ve miktar) Coğrafik yerleşim Diyet Menstrüel döngü evresi Eksersiz Örneğin alındığı saat Etnik durum Gebelik evresi Kan grubu Irk Sirkadyan değişim Cinsiyet Yaş Örnek alınırken postür

20. Analiz sonuçlarını etkileyen faktörler • Preanalitik • Biyolojik • Metodolojik • Analitik • Ölçüm yöntemi • Cihazlar • Sistemler

21. Standardizasyon • Spesifik durumlar • ·Yatar pozisyonda • ·Oturarak • Çoklu faktörler • ·Altgruplara bölme kriterlerine göre standart koşullar tanımlanmalıdır • Bireyin hazırlığı • ·En son yediği yemek içeriği ve ne zaman yediği • ·Farmakoljik ajan alıyor mu? Ne zamandır? • ·Biyolojik ritmlere göre örnek zamanı • ·Fiziksel aktivite • Örnektoplanması • ·Örnek toplamadan önceki istirahat süresi • ·Stres durumu • ·Toplama sırasındaki çevre koşulları • ·Zaman • ·Örnek alma bölgesi • ·Ekipman • ·Teknik • Örneğin işlenmesi (Analize hazırlık) • ·Taşınması • ·Pıhtılaşma süresi • ·Serum / plazmanın ayrılması • ·Korunması • ·Analize hazırlanması

22. Analitik sistem ve kalite kontrol • Analitik yöntemler • Yöntem değerlendirme ve karşılaştırma deneyleri • Ekipman / Enstrumantasyon • Reaktifler (Su da dahil) • Kalibrasyon standartları • Hesaplama yöntemleri

23. Kalitede güvence ·Reaktifler Üretim numaralarına göre değişkenlikler ·Operatör Operatörler arasındaki değişkenlikler ·Enstruman Enstrumanlar arasındaki değişkenlikler ·Ölçüm yöntemleri Belirsizlik (İnternal kalite kontrol verileri) Gün içi – Grup içi Günler arası – gruplar arası Doğruluk Bias (Yöntem karşılaştırma ve eksternal kalite değerlendirme) Girişim Günlük etkenler

24. Referans aralıkların hesaplanması • İstatistiksel analiz • Parametrik • Nonparametrik • Sonuç-yarar analizi

25. Parametrik ve Nonparametrik dağılım

26. Nonparametrik yöntem • Verilerin histogramları incelenir • Uç değerler görsel belirlenir • Dixon D / R 1:3 kuralına göre aşırı uç değerler test edilir (her iki yönde de). D / R > 0.33 ise değer hesaba alınmaz • Uç değerler hesaplamalardan çıkarılır • Tekrar histogram çizilir • Uç değerler görsel incelenir. • D /R 1:3 kuralı uygulanır. • Nonparametrik sisitemle referans aralık alt ve üst düzeyleri hesaplanır: • %95 güvenle: • Alt sınır: r1 = 0.025 (n+1) 2.5. yüzdelik • Üst sınır: r2 = 0.975 (n+1) 97.5 yüzdelik • Cinsiyetler arasındaki fark incelenir • Alt ve üst sınırların güven aralıkları hesaplanır