KIKIRDAK DOKUSU

1. KIKIRDAK DOKUSU Kikirdagin G�revleri Yumusak dokudan olusmus organlarin (burun, girtlak, hava borusu, akcigerler, kulak kep�esi) desteklenmelerine hizmet eder. Eklem y�zeylerini kaplayarak kaygan y�zeyler olustururlar. �zellesmis h�creler arasi maddesi ile kikirdak dokusunun mekanik zorlamalara karsi koymasina olanak saglar. Tubuler organlarin duvarindaki kikirdak, organlarin kollapsini �nler. Epifiz plagindaki kikirdak, kemigin uzunlama b�y�mesini saglar.

2. Bag doku ipliklerinin t�r, miktar ve tertiplenme durumuna g�re 3�tip kikirdak dokusu ortaya �ikar. Hiyalin kikirdak Tip II kollajen lifler+proteoglikanlar+hiyaluronik asit Elastik kikirdak Elastik lifler+hyalin kikirdagin sekilsiz temel maddesi Fibr�z kikirdak Tip I kollajen+hyalin kikirdagin sekilsiz temel maddesi Kikirdak dokularinda sekilsiz temel maddede: konroitin 4- s�lfat, konroitin 6- s�lfat, hiyaluran asit, ve keratan sulfat, ayrica kondronektin denen glikoprotein bulunur.

3. Kikirdak Dokusunun Yapisal Elemanlari H�creler Kondrojenik h�cre Kondroblast Kondrosit Iplikler Tip II kollajen (Hyalin kikirdak) Tip I kollajen (Fibr�z kikirdak) Elastik lifler (Elastik kikirdak) Sekilsiz Temel Madde Glikozaminoglikanlar (kondroitin s�lfat, keratan s�lfat, hyaluronik asit) Glikoproteinler (kondronektin)

5. HIYALIN KIKIRDAK Organizmada bol olarak bulunan kikirdak t�r�d�r. -Solunum yollarinda -Kostalarin u�larinda -Burun ve larinxde -Bazi eklemlerde bulunur. Basin�lara karsi �ok diren�lidir. II.tip kollagen Glikozaminoglikanlar su moll. baglayarak esneklik verir Temel madde homojen g�r�l�r Intrauterin hayatta b�t�n uzun ve kisa kemikler hiyalin kikirdaktan ibaret olan birer taslaktan k�ken alir

7. Perikondrium Kikirdagi �epe�evre saran bag dokusu (d�zensiz kompakt) kiliftir. Dis fibr�z tabaka (tip I kollajen, fibroblastlar, kan damarlari) ve I� sell�ler (h�cresel) tabakadan (kondrojenik h�creler ve kondroblastlar) olusur. Kan damarlarina sahiptir, kikirdak h�crelerini besler (dif�zyonla). Eklem y�zlerini �rten epifiz plaginda perikondrium YOKTUR. Fibr�z kikirdakta bulunmaz. Kikirdagin b�y�mesinden sorumludur.

8. Kikirdak H�creleri Kondrojenik h�cre Fuziform, mezenkimal k�kenli h�crelerdir.  Oval bir �ekirdek ile bir�iki �ekirdek�ik tasirlar.  K���k bir Golgi komp., birka� mitokondri, az sayida GER ve bol serbest ribozoma sahiptirler. Kondroblast h�crelere farklilanabilirler.

9. Kikirdak H�creleri Gen� kondrosit: (Kondroblast) Perikondrium - Oval sekilli, doku y�zeyine paralel yerlesirler Kondrobla st -B�y�k nukleus, belirgin nukleolus - Protein sentezleyen h�cre organelleri (rER, golgi aygiti, mitokondria) Kondrosit - Kondrositlere d�n�s�rler - Apozisyonal b�y�me saglarlar. Izogen gruplar

10. Kikirdak H�creleri Kondrosit - Matriks ile kusatilmis,oval/yuvarlak sekilli, kisa uzantilara sahip - Bir ka� mitokondri, bol GER ve iyi gelismis Golgi kompleksine sahip, - B�y�k bir nukleus ve belirgin nukleolus tasiyan h�crelerdir. - Mitozla �ogalabilirler (interstisyel b�y�me)  - Artik�ler kikirdaktaki h�crelerin bir kisminda silialar bulunur. Matriksteki mekanik degisikliklerin algilanmasinda rol oynar.

11. Kikirdak h�crelerinde ayrica glikojen ve lipid damlaciklari bulunur. H�creler yaslandik�a organeller miktarca azalir. Inkl�zyonlar ise artar

12. Mitoz yoluyla b�l�nen h�crelerin birbirinden ayrilamamasi sonucu izogen gruplar olusur. Sekilsiz temel maddeyi ve kollageni sentezlerler H�creleri sinirlandiran b�l�m daha bazofiliktir buna h�cre kaps�l� �territorial matrix denir. Geri kalan kisimlara interterritorial matrix adi verilir.

14. Ekstrasell�ler Matriks Teritoriyal (kaps�ler) matriks Lak�nalar �evresinde 50 �m kalinliginda bant Kollajenden fakir Proteoglikan� dan zengin Koyu bazofilik, metakromatik, PAS (+) boyanma Interteritoriyal matriks Kollajenden zengin Proteoglikan� dan fakir Soluk bazofilik boyanma

15. LAKUN Kikirdak h�creleri fazla su i�erirler Bundan �t�r� de preparat hazirlanmasi sirasinda fazla b�z�l�rler ve h�cre y�zeyi ile h�cre kaps�l� arasinda dogal olmayan bir bosluk belirir.

23. Kikirdak dokusunun b�y�mesi

24. 1. Interstisyel b�y�me

25. 2. Apozisyonel B�y�me

28. Elastik Kikirdak - Temel maddede II. Tip kollagen iplikler ve elastik iplikler bulunur. Basin�lara karsi fazla diren�li olmayip, b�k�lebilme �zellikleri vardir. Kulak kep�esi, burun kanatlari, epiglottis ve larinx kikirdaklarinin bir kisminda bulunurlar. Kondrositler �ogunlukla tek tek, seyrek olarak gruplar halinde bulunurlar.

29. - Temel maddede II. Tip kollagen iplikler ve elastik iplikler bulunur. Basin�lara karsi fazla diren�li olmayip, b�k�lebilme �zellikleri vardir. Kondrositler �ogunlukla tek tek, seyrek olarak gruplar halinde bulunurlar.

34. FIBR�Z KIKIRDAK

35. FIBR�Z KIKIRDAK

38. Intervertebral diskler Ligamentler ile vertebralara tutunurlar. Asil g�revi mekaniktir. V�cut agirligi ve kas aktivitesinden kaynaklanan y�k� s�rekli olarak dagitir. Omurgaya, esneklik, saglar.

39. Intervertebral diskler Iki kisimdan olusurlar: Annulus Fibrosus  Nukleus Pulposus

40. Kikirdagin Beslenmesi Kan ve lenf damarlari ile sinirler bulunmaz Perikondriyumda bulunan damarlardan �ikan besin maddelerinin, dif�zyonla dokunun i�ine yayilmasi; eklem kikirdaklarinda sinovia yolu ile olur. Intersell�ler matriks kalsifiye oldugu zaman dif�zyon artik imkansizdir ve kondrositler �l�r. Bu durum yaslanmada ve endokondral kemiklesmede g�r�l�r.