ΝΟΜΟΣ 3842 /20.4.2010

1. ΟΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΜΕ ΤΟΝ Ν. 3842/2010Παρουσίαση 4ης Ιανουαρίου 2011Εισηγητής: Τίμος Λιζάρδος Δικηγόρος - Φορολογικός ΣύμβουλοςΣτην παρουσίαση περιλαμβάνονται και διευκρινήσεις που έχουν δοθεί με εγκυκλίους του Υπουργείου Οικονομικών καθώς και διατάξεις μεταγενέστερων νόμων (Ν.3888/2010 και Ν.3899/2010)

2. ΝΟΜΟΣ 3842/20.4.2010 Κ.Β.Σ. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΕΜΜΕΣΟΙ ΦΟΡΟΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΠΟΙΝΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ

3. ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ - ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ- ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ Ο.Ε. &Ε.Ε - ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ

4. Η Φορολογία Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων είναι ένα κεφάλαιο από εκείνα που υπέστησαν σημαντικής έκτασης αλλαγές με το Ν. 3842/2010. Η βασική φιλοσοφία των αλλαγών είναι - Η μείωση των εισοδημάτων που απαλλάσσονται πλήρως από τον φόρο, - Η κατάργηση ή η αντικατάσταση πολλών περιπτώσεων δαπανών που αφαιρούνται από το εισόδημα με έκπτωση ποσοστού αυτών από τον φόρο. - Η καθιέρωση αυστηρών κριτηρίων αντικειμενικού προσδιορισμού του εισοδήματος.- O τρόπος προσδιορισμού του φόρου. Καθιερώνεται για πρώτη φορά Ενιαία Κλίμακα για όλους τους φορολογουμένους, ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσης του εισοδήματος τους. 4

5. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα Εισάγεται ενιαία φορολογική κλίμακα φυσικών προσώπων με αφορολόγητο όριο €12.000 και ανώτατο συντελεστή για εισοδήματα άνω των €100.000 ίσο με 45%. H νέα κλίμακα, εφαρμόζεται για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2010.

6. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Το α φ ο ρ ο λ ό γ η τ ο π ο σ ό του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας αυξάνεται : κατά € 1.500 εάν ο φορολογούμενος έχει ένα παιδί που τον βαρύνει (από € 1.000 που ήταν πριν) κατά € 3.000 εάν έχει δύο παιδιά που τον βαρύνουν (από € 2.000 που ήταν πριν), κατά € 11.500 εάν έχει τρία παιδιά που τον βαρύνουν (από € 10.000 που ήταν πριν) και - κατά € 2.000 για κάθε παιδί πάνω από τα τρία που τον βαρύνουν (από € 1.000 που ήταν πριν) 6

7. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα Το σύστημα των αποδείξεων Η πιο πολυσυζητημένη αλλαγή στον προσδιορισμό του φόρου, είναι η συλλογή και προσκόμιση από τον φορολογούμενο αποδείξεων δαπανών, προκειμένου να έχει ισχύ το αφορολόγητο ποσό του Α κλιμακίου. Το ποσό των αποδείξεων που πρέπει να συλλεχθούν συναρτάται με το δηλούμενο και φορολογούμενο εισόδημα Η βασική ιδέα του νέου συστήματος είναι η δημιουργία «σύγκρουσης» συμφερόντων μεταξύ του αγοραστή και του πωλητή των αγαθών ή υπηρεσιών. 7

8. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Σχηματισμός Αφορολογήτου Ποσού – ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΠΟΣΟ ΑΠΟΔΕΙΞΕΩΝ Καθίσταται υποχρεωτική η προσκόμιση αποδείξεων για κάλυψη του αφορολογήτου, ως εξής: 8

9. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Σχηματισμός Αφορολογήτου Ποσού – ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΠΟΣΟ ΑΠΟΔΕΙΞΕΩΝ • Όταν οι αποδείξεις δαπανών είναι περισσότερες από τις απαιτούμενες για την κάλυψη του αφορολογήτου των € 12.000 και μέχρι €15.000 για τον υπόχρεο ή €30.000 για συζύγους, ο φορολογούμενος δικαιούται μείωση φόρου 10% επί του υπερβάλλοντος. Το ποσό του υπερβάλλοντος ποσού δαπανών μερίζεται μεταξύ των συζύγων ανάλογα με το ύψος του εισοδήματός τους. • Όταν οι αποδείξεις που απαιτούνται για την κάλυψη του αφορολογήτου είναι λιγότερες, επιβάλλεται φόρος 10% στο υπολειπόμενο ποσό.

10. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα Πίνακας με το ελάχιστο ύψος των απαιτούμενων δαπανών για εισόδημα μέχρι 48.000 10

11. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα 11

12. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα 12

13. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα 13

14. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα 14

15. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: • Τρεις κατηγορίες δαπανών (αποδείξεων) • Δαπάνες • για κάλυψη του αφορολογήτου των 12.000 • Που μειώνουν το φορολογητέο εισόδημα (άρθ.8) • Μειώνουν το φόρο (άρθ.9) 15

16. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: • Για τον σχηματισμό του αφορολόγητου 12.000 ευρώ δεν λαμβάνονται υπόψη: • οι δαπάνες που μειώνουν το φορολογητέο εισόδημα (π.χ. εισφορές προς ταμεία ασφάλισης, αμοιβές σε γιατρούς) • οι δαπάνες που μειώνουν το φόρο (π.χ. ασφάλιστρα, τόκοι στεγαστικών δανείων, έξοδα ιατρικής νοσοκομειακής περίθαλψης, μίσθωμα πρώτης κατοικίας, παράδοση κατ’ οίκον μαθημάτων ή για φροντιστήρια, κλπ) • οι δαπάνες που αφαιρούνται από το εισόδημα από ακίνητα (π.χ. για ασφάλιστρα πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, για δικαστικές δαπάνες και για αμοιβή δικηγόρων για δίκες μισθωτικών διαφορών • Η απόκτηση περιουσιακών στοιχείων αξίας άνω των €10.000 (αγορά ακινήτων, αυτοκινήτων, κινητών πραγμάτων) • οι δαπάνες για ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτρισμό, τηλεπικοινωνίες κλπ, εισιτήρια για κάθε είδους μεταφορικά μέσα.

17. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: ΠΩΣ ΘΑ ΥΠΟΒΛΗΘΟΥΝ ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ Σε ειδική ηλεκτρονική φόρμα αν η δήλωση υποβληθεί ηλεκτρονικά ή σε κλειστό φάκελο στην αρμόδια Δ.Ο.Υ στον οποίο θα αναγράφονται:α. Το ονοματεπώνυμο, και ο ΑΦΜ του υπόχρεουβ. ο αριθμός των αποδείξεων καιγ. το συνολικό ποσό αυτών  Ο φάκελος θα παραμένει κλειστός στη ΔΟΥ μέχρι την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων. Μετά την ολοκλήρωση της υποβολής των δηλώσεων θα ανοιχθούν και  θα πραγματοποιηθεί δειγματοληπτικός έλεγχος με οδηγίες της Διοίκησης που θα δοθούν στο χρόνο εκείνο. 17

18. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: ΠΩΣ ΘΑ ΥΠΟΒΛΗΘΟΥΝ ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ Για την αναγνώριση των αποδείξεων από τη Φορολογική Αρχή απαιτείται να διακρίνεται η επωνυμία της εκδότριας επιχείρησης, ο ΑΦΜ αυτής, η ημερομηνία έκδοσης και το τελικό ποσό. Σε περίπτωση που πιθανολογείται η εξαφάνισή τους ο φορολογούμενος πρέπει να επαναλάβει τα προαναφερθέντα στοιχεία ούτως ώστε  να καθίσταται στη συνέχεια  εφικτός ο έλεγχός τους από τη Φορολογούσα Αρχή. 18

19. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Εκπτώσεις από το εισόδημα Καταργείταιη έκπτωση από το εισόδημα των ακόλουθων δαπανών: • Ασφάλιστρα ζωής ή θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων και ασθένειας, • Ενοίκιο κύριας κατοικίας εκτός Νομών Αττικής ή Θεσσαλονίκης στην περίπτωση μετεγκατάστασης, • Χρηματικές Δωρεές προς το δημόσιο, ιερούς ναούς κλπ καθώς και χορηγίες, • Δαπάνες αλλαγής καυστήρα, εγκατάστασης φυσικού αερίου κλπ, • Δαπάνες για δεξιώσεις γάμων, βαφτίσεων, ταβέρνες κλπ (λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη του αφορολογήτου του πρώτου κλιμακίου), • Αμοιβές που καταβάλλονται σε δικηγόρους.

20. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Από το εισόδημα αφαιρούνται πια ΜΟΝΟ οι ακόλουθες δαπάνες: • Εισφορές στα ταμεία ασφάλισης, • Αμοιβές σε ιατρούς και ιατρικές εξετάσεις • Τόκοι στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας με υποθήκη σε ακίνητο του φορολογούμενου, συζύγου, τέκνων κλπ.

21. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Μειώνουν τον φόρο: Κατά 20% του ποσού της δαπάνηςγια ασφάλιστρα ασφαλίσεων ζωής, θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων και ασθένειας και μέχρι € 240 για τον άγαμο και  € 480 για την οικογένεια

22. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Μειώνουν τον φόρο : - Οι χρηματικές  δωρεές και χορηγίες, κατά 20% της δαπάνης Παροχή υπηρεσιών από δικηγόρο κατά 20% της δαπάνης Το κόστος αλλαγής εγκατάστασης κεντρικού κλιματισμού χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο κλπ. κατά 10%. Ειδικά για τις δωρεές – χορηγίες και αμοιβές σε δικηγόρους το συνολικό ετήσιο ποσό στο οποίο υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 10% του συνολικού εισοδήματος που φορολογείται με τις γενικές διατάξεις. 22

23. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Μειώνουν τον φόρο : To 10% και μέχρι € 6.000 της δαπάνης για επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε ακινήτο και μετά από ενεργειακή επιθεώρηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3661/2008«Μέτρα για την μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης» και αφορούν: α) Την αντικατάσταση του λέβητα πετρελαίου με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και στον καυστήρα/λέβητα σε συνδυασμό με αυτονομία θέρμανσης και μόνωση σωληνώσεων, β) Την αλλαγή κεντρικού κλιματισμού χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο ή για νέα εγκατάσταση φυσικού αερίου,γ) Την αγορά και εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών και για την εγκατάσταση κεντρικού κλιματισμού με χρήση ηλιακής ενέργειας, 23

24. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Μειώνουν τον φόρο (συνέχεια): δ) Την εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (φωτοβολταϊκά, μικρές ανεμογεννήτριες) και συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και ψύξης – θέρμανσης με χρήση φυσικού αερίου ή ανανεώσιμων πηγών,ε) Τη θερμομόνωση σε υφιστάμενα κτίρια με τοποθέτηση διπλών θερμομονωτικών υαλοπινάκων και θερμομονωτικών κουφωμάτων και τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος ή/και στην οροφή (δώμα ή στέγη) καιστ) Τη δαπάνη για διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης από αρμόδιο επιθεωρητή. 24

25. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: • Καταργείται η έκπτωση του 40% των τόκων στεγαστικών δανείων από το φόρο που καταβάλλονται για συμβάσεις στεγαστικών δανείων που είχαν συναφθεί από 1.1.2009 και μετά για απόκτηση οποιασδήποτε κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. και ύψος δανείων μέχρι €350.000. • Τις εκπτώσεις από το εισόδημα δικαιούνται και οι κάτοικοι των Κρατών-Μελών της Ε.Ε που αποκτούν στην Ελλάδα πάνω από το 90% του συνολικού εισοδήματός τους.

26. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: • Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια • Τις δαπάνες διαβίωσης • τ.μ. Κύριας κατοικίας • τ.μ. Δευτερεύουσς κατοικίας • κυβικά εκατοστά επιβατηγου αυτοκινήτου ΙΧ • δίδακτρα Ιδιωτικών σχολείων • οικιακούς βοηθούς • σκάφη αναψυχής • αεροσκάφη • πισίνες • Τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων 26

27. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: • Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια • Οι δαπάνες διαβίωσης που λαμβάνονται υπόψη είναι: • Α. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας • Υπολογίζεται πλέον στα τεκμήρια η πρώτη κατοικία μέχρι 200 τ.μ. και η δευτερεύουσα μέχρι των 150 τ.μ. που απαλλασσόταν μέχρι τώρα • Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας προσδιορίζεται με βάση την επιφάνειά της ανάλογα με την τιμή ζώνης που ισχύει στην περιοχή στην οποία βρίσκεται, ως εξής:

28. Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια Α. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη κύριας κατοικίας (ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή δωρεάν παραχωρούμενης) Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη των βοηθητικών χώρων υπολογίζεται σε €30 ανά τ.μ. που προσαυξάνεται κατά 40% για περιοχές με τιμή ζώνης από €2.800-4.999 και κατά 70% για περιοχές με τιμή ζώνης από €5.000 και άνω. Όλα τα παραπάνω προσαυξάνονται κατά 20% προκειμένου για μονοκατοικίες. Για τη δευτερεύουσα κατοικία η ανωτέρω ετήσια αντικειμενική δαπάνη μειώνεται στο ½. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα:

29. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια Α. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη κύριας κατοικίας Δεν υπολογίζεται ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης στις περιπτώσεις των κενών κατοικιώνγια διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών. Aπαιτείται η προσκόμιση φωτοαντίγραφων λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων).Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας του ακινήτου, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης θα υπολογίζεται με βάση τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας και στη συνέχεια θα γίνεται ο επιμερισμός της, μεταξύ των συνιδιοκτητών, με βάση τα ποσοστά  συνιδιοκτησίας τους. 29

30. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια Α. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη κύριας κατοικίας. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 30

31. Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια Β. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης,θα υπολογίζεται, με βάση τα κυβικά, ως ακολούθως (Καταργείται η απαλλαγή της για αυτοκίνητα εργοστασιακής αξίας μέχρι €50.000) : Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη θα μειώνεται με βάση τη παλαιότητα, κατά ποσοστόως εξής: - 30% για χρονικό διάστημα πάνω από 5 και μέχρι 10 έτη. - 50% για χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα:

32. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια Β. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης, 32

33. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια Β. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη επιβατικού αυτοκινήτου Ι.Χ. (συνέχεια) Για εταιρικά αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνται από εταίρους, διαχειριστές, προέδρους Δ.Σ., διευθύνοντες συμβούλους κλπ, ισχύει το τεκμήριο διαβίωσης στο όνομά τους, όπως και με το παλαιό καθεστώς, αλλά με βάση τα παραπάνω. ΠροσοχήΚαταργείται η απαλλαγή από την ετήσια τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης για τα επιβατικά ΙΧ αυτοκίνητα των επιχειρήσεων του Ν.89/1967, του Ν.27/1975 κλπ που βαρύνει το πρόσωπο που τις εκπροσωπεί στην Ελλάδα. 33

34. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια Γ. Δαπάνη ιδιωτικών σχολείων στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης, όπως αυτή προκύπτει από τις σχετικές αποδείξεις παροχής υπηρεσιών . Δ. Δαπάνη οικιακών βοηθών, οδηγών αυτοκινήτου κλπ.η οποία ορίζεται στο κατώτατο όριο αμοιβών, όπως αυτό προσδιορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις για την αντίστοιχη κατηγορία εργαζομένων. Εξαιρούνται οι δαπάνες για έναν μόνο οικιακό βοηθό.

35. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση αντικειμενικά κριτήρια Ε. Δαπάνες σκαφών αναψυχής.α) Μηχανοκίνητα σκάφη ανοικτού τύπου (χωρίς χώρο ενδιαίτησης) μήκους μέχρι 5 μέτρα, στο ποσό των €3.000. Για τα πάνω από 5 μέτρα ορίζεται στο ποσό των €4.000. β) Mηχανοκίνητα ή μικτά σκάφη με χώρους ενδιαίτησης κατά τον ακόλουθο πίνακα 35

36. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: Ε. Δαπάνες σκαφών αναψυχής (συνέχεια) . Τα ποσά του πίνακα μειώνονται κατά 50% προκειμένου για τα ιστιοφόρα σκάφη.Για σκάφη με μόνιμο ναυτολογημένο πλήρωμα για ολόκληρο ή μέρος του έτους, στην παραπάνω δαπάνη προστίθεται και η αμοιβή του πληρώματος, ενώ Τα σκάφη επαγγελματικής χρήσης δεν λαμβάνονται υπόψη για την επαγγελματική δαπάνη. Αναγνωρίζεται η ακινησία για τα σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης.  Για την απόδειξη του χρόνου ακινησίας πρέπει να συνυποβάλλεται βεβαίωση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής. 36

37. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: • Στ . Δαπάνες για πισίνες. • Σε 100 ευρώ το τ.μ. μέχρι και τα 60 τ.μ και σε 200 ευρώ το τ.μ, για επιφάνεια άνω των 60 τ.μ. • Για εσωτερική πισίνα, τα παραπάνω ποσά διπλασιάζονται. • Για κοινόχρηστες πισίνες που βρίσκονται σε συγκροτήματα πολυκατοικιών, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη επιμερίζεται στους ιδιοκτήτες με βάση τα χιλιοστά κάθε  διαμερίσματος στο οικόπεδο. • Ζ. Προσδιορίζεται ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη €3.000 για άγαμο και € 5.000 έγγαμο. • Η. Το εισόδημα με βάσει τις αντικειμενικές δαπάνες μειώνεταιγια τους συνταξιούχους οι οποίοι έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους, κατά ποσοστό 30%. 37

38. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα • Μαχητό το εισόδημα με βάσει τις αντικειμενικές δαπάνες • Ο φορολογούμενος μπορεί να αμφισβητήσει το εισόδημα με βάσει τις αντικειμενικές δαπάνες, εάν προσκομίσει με την υποβολή της φορολογικής του δήλωσης στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανώτερης βίας πραγματοποίησε δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική. • Επίσης ειδικές κατηγορίες φορολογούμενων μπορούν να αμφισβητήσουν, όπως π.χ. όσοι: • Υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους (η αντικειμενική τους δαπάνη προστίθεται σε αυτή του γονέα). • Είναι φυλακισμένοι. • Νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική. • Είναι άνεργοι και δικαιούνται βοήθημα ανεργίας. • Συγκατοικούν με συγγενείς και έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης, λόγω συμβολής στις δαπάνες αυτές των συγγενών τους, με την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι αυτοί έχουν εισόδημα από εμφανείς πηγές. 38

39. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα • Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων • Μετά τις αλλαγές οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων είναι: • Η αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων, δίτροχων , σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών και κινητών πραγμάτων αξίας άνω των 10.000 €. • Η αγορά ή χρηματοδοτική ή χρονομεριστική μίσθωση ακινήτων, ανέγερση οικοδομών, κατασκευή δεξαμενής κολύμβησης. (εξαιρείται η αγορά πρώτης κατοικίας 120τ.μ. και μέχρι 200.000 € • Η χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε. Δεν ισχύει πλέον η εξαίρεση των χορηγήσεων δανείων προς τις εταιρείες από τα μέλη τους. • Οι δωρεές, γονικές παροχές ή χορηγίες χρηματικών ποσών, εφόσον αυτά υπερβαίνουν ετησίως τα 300 €, εξαιρούνται οι δωρεές προς το Δημόσιο, τους δήμους, ΑΕΙ, νοσοκομεία κοινωφελή ιδρύματα κ.λπ. • Η απόσβεση δανείων ή πιστώσεων οποιασδήποτε μορφής. 39

40. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: • Προσδιορισμός εισοδήματος με βάση τις δαπάνες (αντικειμενικά κριτήρια) • Μετά την άθροιση των αντικειμενικών δαπανών και των δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και αφού το άθροισμα τους συγκριθεί με το δηλούμενο πραγματικό οικογενειακό εισόδημα, τυχόν διαφορά προστίθεται στο πραγματικό εισόδημα ως εισόδημα άλλης πηγής και φορολογείται με τις γενικές διατάξεις, ανεξάρτητα αν η διαφορά υπερβαίνει ή όχι το 20%, όπως ίσχυε με το παλαιό καθεστώς. 40

41. Κάλυψη της διαφοράς μεταξύ εισοδήματος με βάση τις δαπάνες και του πραγματικού ώστε να μην φορολογηθεί • Μπορεί να γίνει με τα εξής ποσά: • Εισοδήματα που απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο. • Ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα. • Ποσά που προέρχονται από τη πώληση περιουσιακών στοιχείων. • Εισαγωγή συναλλάγματος, εφόσον δικαιολογείται η απόκτηση. • Δάνεια, που έχουν ληφθεί πριν από την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης και αποδεικνύονται με έγγραφα που φέρουν βέβαιη χρονολογία • Δωρεά ή γονική παροχή για την οποία η φορολογική δήλωση έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη. • Ανάλωση κεφαλαίου που έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα έχει απαλλαγεί από το φόρο. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα:

42. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: ΝΕΑ ΔΙΑΤΑΞΗ – Ν.3899/2010αρθ. 8) Αναβολή εφαρμογής μέχρι 31/12/2012 του τεκμηρίου «πόθεν έσχες» για απόκτηση πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ., και συνολική αξία 200.000 ευρώ. Αν η αξία ή η επιφάνεια ξεπερνά τα παραπάνω ως τεκμήριο λαμβάνεται η επιπλέον του ποσού αυτού δαπάνη ή η δαπάνη που αντιστοιχεί στην επιφάνεια πάνω από 120 τ.μ.. 42

43. Φορολογία εισοδήματος – Φυσικά πρόσωπα: ΝΕΑ ΔΙΑΤΑΞΗ Αναβολή εφαρμογής μέχρι 31/12/2012 του τεκμηρίου «πόθεν έσχες» Δεν θεωρείται ότι αποκτάται πρώτη κατοικία και επομένως εφαρμόζεται το τεκμήριο, αν ο φορολογούμενος ο σύζυγος και τα παιδιά τους, έχουν πλήρη κυριότητα ή ισόβια επικαρπία ή οίκηση, σε άλλη κατοικία ή κατοικίες, εφόσον το άθροισμα της συνολικής επιφάνειας υπερβαίνει τα 70 τ.μ. Η επιφάνεια αυτή προσαυξάνεται κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα. 43

44. Φορολογία εισοδήματος Κατάργηση αυτοτελούς φορολόγησης – τροποποίηση συντελεστών φορολογίας • Αυξάνεται από 20% σε 25% η παρακράτηση φόρου όταν καταβάλλονται σε αλλοδαπούς αποζημιώσεις, δικαιώματα (royalties), αμοιβές για κατάρτιση μελετών. • Καθιερώνεται κλίμακα για τη φορολόγηση της αποζημίωσης απολυομένων και όσων εισπράττουν αποζημίωση λόγω διακοπής της σχέσης εργασίας (από τη δημοσίευση του νόμου): • Καταργείται η αυτοτελής φορολόγησηή η φορολογική απαλλαγή πολλών κατηγοριών εισοδημάτων (π.χ. επιδόματα δημοσίων υπαλλήλων, αμοιβές αθλητών από υπογραφή συμβολαίων κλπ)

45. Φορολογία εισοδήματος Τροποποίηση συντελεστών φορολογίας • Αυξάνεται η αυτοτελής φορολόγηση του εισοδήματος από κοινόχρηστους χώρους οικοδομών από 20% σε 25%. • Στις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων μεταξύ συγγενών - Φορολογείται η υπεραξία με 5% ή 10% ανάλογα με το βαθμό συγγένειας κατά τη μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης ή μεριδίου Ο.Ε. ή Ε.Ε. σε συγγενείς που υπάγονται στην Α΄ ή Β΄ κατηγορία συγγένειας. - Φορολογείται το κέρδος από μεταβίβαση μεριδίων ΕΠΕ με 20%. (Προηγουμένως φορολογείτο η πραγματική αξία μεταβίβασης με 1,2%). - Στην περίπτωση μεταβίβασης μερίδων Ο.Ε ή Ε.Ε από γονείς σε παιδιά ή μεταξύ συζύγων, λόγω συνταξιοδότησης, δεν επιβάλλεται φόρος. Αν όμως στο ενεργητικό της εταιρείας περιλαμβάνεται ακίνητο, επιβάλλεται φόρος 5% επί της αντικειμενικής αξίας επί του ποσοστού του μεριδίου που μεταβιβάζεται.

46. Φορολογία εισοδήματος Τροποποίηση συντελεστών φορολογίας Μεταβιβάσεις επιχειρήσεων μεταξύ συγγενών (συνέχεια) Από 23/4/2010 και μετά, οφείλεται φόρος 5% επί της πραγματικής αξίας πώλησης μετοχών μη εισηγμένων στο Χ.Α στις μεταβιβάσεις μετοχών μεταξύ συγγενών. Καταργήθηκε ο μειωμένος συντελεστής φορολογίας (1,2% και 2,4% κατά περίπτωση) που ίσχυε στη μεταβίβαση μετοχών μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο Αθηνών μεταξύ συγγενών Α΄ ή Β΄ βαθμού. 46

47. Φορολογία εισοδήματος Τροποποίηση συντελεστών φορολογίαςεμπορικών επιχειρήσεων • Αυξάνεταιο συντελεστής φορολογίας για τις Ο.Ε. & Ε.Ε. από 20% σε 25%, εκτός εάν οι εταίροι είναι φυσικά πρόσωπα. Τα κέρδη που αναλογούν στους ομόρρυθμους εταίρους, φυσικά πρόσωπα, φορολογούνται στο όνομα της εταιρείας με 20%, αφού αφαιρεθεί η επιχειρηματική αμοιβή για μέχρι 3 ομόρρυθμους εταίρους φυσικά πρόσωπα με τα μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής. Η επιχειρηματική αμοιβή υπολογίζεται με την εφαρμογή του ποσοστού συμμετοχής του εταίρου στο 50% των κερδών της εταιρείας που δηλώθηκαν με την δήλωσή της. • Αυξάνεται ο συντελεστής φορολογίας για τις κοινωνίες αστικού δικαίου από 20% σε 25%, εκτός εάν η κοινωνία είναι κληρονομικού δικαίου και μεταξύ των κοινωνών περιλαμβάνονται και ανήλικοι.

48. Παραδείγματα υπολογισμού φόρου σε ΟΕ και ΕΕ 48

49. Παραδείγματα υπολογισμού φόρου σε ΟΕ και ΕΕ 49

50. Φορολογία εισοδήματος εμπορικών επιχειρήσεων • Ο συντελεστής παρακράτησης των αμοιβών των εταίρων ΕΠΕ αυξάνεται σε 35%. Η διάταξη ισχύει για αμοιβές που καταβάλλονται από τη δημοσίευση του νόμου (23/4/2010). • Αυξάνεται ο συντελεστής καθαρού κέρδους των οικοδομικών επιχειρήσεων από 15% σε 20%. • Ο τρόπος υπολογισμού εισοδημάτων και κερδών επιχειρήσεων ΚΤΕΛ, ΤΑΧΙ, ενοικιαζόμενα δωμάτια, κάμπινγκ, πωλητές λαϊκών αγορών κλπ μεταβάλλεται σε λογιστικό από αντικειμενικός που ήταν μέχρι σήμερα.