1 / 21

Jacek Tomaszewski

Jacek Tomaszewski. Skandowanie. Metra w antycznej poezji. Dziś piosenki i poezja używają rymów i rytmu.

deidra
Download Presentation

Jacek Tomaszewski

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Jacek Tomaszewski Skandowanie

  2. Metra w antycznej poezji • Dziś piosenki i poezja używają rymów i rytmu Natenczas Wojski chwycił na taśmie przypiętySwój róg bawoli, długi, cętkowany, krętyJak wąż boa, oburącz do ust go przycisnął,Wzdął policzki jak banię, w oczach krwią zabłysnął,Zasunął wpół powieki, wciągnął w głąb pół brzuchaI do płuc wysłał z niego cały zapas ducha. „Pan Tadeusz”

  3. Metra w antycznej poezji • Dziś piosenki i poezja używają rymów i rytmu Natenczas Wojski chwycił | na taśmie przypiętySwój róg bawoli, długi, | cętkowany, krętyJak wąż boa, oburącz | doust go przycisnął,Wzdął policzki jak banię, | w oczach krwią zabłysnął,Zasunął wpół powieki, | wciągnął w głąb pół brzuchaI do płuc wysłał z niego | cały zapas ducha. „Pan Tadeusz”

  4. Metra w antycznej poezji • Lecz w antycznych czasach używano tylko rytmu, zwanego metrum. • Najbardziej znane metrum: heksametr (daktyliczny) – by Homer • Całość sprowadza się do sylab: długich/krótkich, akcentowanych lub nie.

  5. Przykład Parentis o|lim|| siquis in|pia manu x + u +| - || + u + | u+ u X senile gut|tur fregerit x + u + | - + u X Horacy Dystych epodyczny

  6. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. 0. Mamy tekst. Skądinąd wiemy, że jest to heksametr ((+uu)x5 (+x)).

  7. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura+ |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + |+ x 1. Zaznaczmy zatem to, co pewne.

  8. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura+ - - |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + - - - |+ x 2. „Długa z pozycji”Samogłoska przed dwoma spółgłoskami jest długa (ale nie, gdy drugą spółgłoską jest l lub r).

  9. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura+ - - - |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + - - - - |+ x 3. Dyftongi (digrafy)Niektóre kombinacje sąsiednich samogłosek tworzą jedną długą sylabę.

  10. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura+ - - - u |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + - - - - |+ x 4. „Krótka z pozycji”Pozostałe kombinacje sąsiednich samogłosek powodują, że pierwsza jest krótka.

  11. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura+ |- - |- - | - uu |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + u u|- -|- - | - -|- u u |+ x 5. Rozwiązanie metrum (od końca)Próbujemy –uu (daktyl) lub –– (spondej).

  12. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura+ |+ - |+ - | + uu |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + u u|+ -|+ - | + - |+ u u |+ x 6. AkcentyW heksametrze akcent pada na pierwszą sylabę każdej stopy.

  13. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura+ -|+ u u|+- |+ - | + uu |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + u u|+ -|+- | + - |+ u u |+ x 7. ZgadywankaPoczątek pierwszego wersu można rozpisać dwojako: (+- | +uu) lub (+uu | +-). Wybieramy jedną z opcji.

  14. Przykład na żywo(Eneida Wergiliusza) At regina gravi jamdudum saucia cura+ -|+ u u|+||- |+ - | + uu |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + u u|+ -|+||- | + - |+ u u |+ x 8. CezuraWiele metrów ma cezurę: pauzę na oddech.

  15. Przykład na żywoPodsumowanie • Są pewne zasady i szczypta zgadywania • Cały ten proces jest dla ludzi żmudny i nudny • Lecz można go zautomatyzować!

  16. Wyjątki i pułapki • Wymagana jest przy tym pewna specjalis-tyczna wiedza. Pełno jest wyjątków: • „u” po „q” nie jest samogłoską • „ui” jest dyftongiem, ale nie w końcówkach: -ui, -uic, -uius • „h” można pominąć • Afereza: „e” w „es”, „est” i „estis” jest nieme. • Elizja: wyciszenie ostatniej samogł. Jeśli następne słowo zaczyna się od samogłoski

  17. Greka • Greka ma własne zasady, podobne do Łaciny pod względem złożoności... • ... ale dochodzi nowy problem: pisownia. Starogrecki miał szalone diakrytyki (np.ΐ ΰ ώ ϋ Ά ). • Na ten przykład: mała litera „a” ma 26 (24) diakrytyków:άἀἁἂἃἄἅἆἇᾀᾁᾂᾃᾄᾅᾆᾇᾲᾳᾴᾶᾷὰά ᾰᾱ

  18. Podsumowanie • Widać, że da się zrobić system informatyczny zdolny do rozwiązywania tego zadania. • Nie powstało jeszcze takie narzędzie... • ... za wyjątkiem wersji alfa, którą zrobiłem ~ 3 lata temu.

  19. Metronom metronom.jtomaszewski.com

  20. Co dalej? • Projekt bynajmniej nie jest skończony... • Pomysły na usprawnienia: • Rozróżnianie sonant • Nowe reguły (i nowe wyjątki) • Jak zgadywać przy kilku dopasowaniach? • Co robić przy braku dopasowań? • Zbieranie statystyk od użytkowników • Plus cały wachlarz próśb dotyczących ulepszenia interfejsu

  21. Dziękuję za uwagę • Pytania? • Q: No dobra, a jest z tego jakiś pożytek? • A: Tak. Co najmniej czytanie: At regina gravi jamdudum saucia cura+ -|+ u u|+ - |+ - | + uu |+ x Vulnus alit venis et caeco carpitur igni. + u u|+ -|+ - | + - |+ u u |+ x

More Related