Jacek Mizerka

1. Jacek Mizerka Dynamiczna ocena efektywności inwestycji; podejście opcyjne do oceny efektywności inwestycji

2. Trzy istotne cechy inwestycji • Spodziewane korzyści są niepewne • Inwestor ma możliwość operowania czasem, może odłożyć decyzję o realizacji projektu • Inwestycje są częściowo albo całkowicie nieodwracalne

3. NPV – przykład produkcji wyrobu WPrzypadek 1

4. NPV – przypadek 1; przykłady • Inwestycja infrastrukturalna - ciepłociąg – wieżowiec Delta • Inwestycja w kopalnię (np. miedzi) • Wejście z nowym produktem (np. nośnikiem danych) na rynek • Inwestycja w produkcję nowego leku

5. NPV – przykład produkcji wyrobu ZPrzypadek 2

6. NPV – przypadek 2; przykłady • sieć bankomatów obsługujących karty różnych banków (lata osiemdziesiąte XX w.- USA) • telefonia komórkowa – UMTS w Polsce

7. Podejście opcyjne • Przeniesienie idei instrumentów pochodnych na grunt inwestycji rzeczowych – patrz plik: Instrumenty pochodne.doc

8. Ryzyko jako szansa – opcje rzeczywiste • Opcja rzeczywista – prawo do podjęcia działań dotyczących aktywów niefinansowych w określonym momencie • Inne przykłady wykorzystania podejścia opcyjnego: wycena kapitału własnego jako opcji wycena gwarancji kredytowej

9. Wykres wartości opcji kupna

10. Kapitał własny jako opcja

11. Obliczenie wartości kapitału własnego jako opcji kupna • Obecna wartość firmy jako całości: 10 mln zł • Wartość długu w terminie wymagalności: 11 mln zł • Termin wymagalności długu: 3 lat • Zmienność wartości firmy jako całości: 20% • Stopa oproc. papierów pozbawionych ryzyka, r =5% • c0 = 1 621 tys. zł

12. Gwarancja – przykład cz.1. • Inwestor powołał do życia spółkę X, zadaniem której było najpierw wybudowanie, a następnie eksploatacja biurowca. • Inwestor ten posiada 100% udziałów w spółce X. Znaczącym źródłem finansowania spółki jest kredyt. • Warunkiem pozyskania kredytu jest zagwarantowanie wynajęcia określonej powierzchni po cenie stałej w ujęciu realnym

13. Gwarancja jako opcja sprzedaży PVCF – rynkowa wartość projektu, firmy, itp.. OA – cena wykonania opcji (wartość projektu, firmy, itp. przy założeniu cen gwarantowanych), GAB – wartość wewnętrzna opcji (gwarancji) v – krzywa obrazująca całkowitą wartość opcji (gwarancji) w zależności od PVCF

14. Gwarancja – przykład cz.2 – charakterystyka gwarancji jako opcji sprzedaży • Instrument bazowy: zaktualizowana wartość przepływów pieniężnych oszacowanych w oparciu o oczekiwane stawki czynszu • Cena wykonania zaktualizowana wartość przepływów pieniężnych oszacowanych przy założeniu niezmienności stawki czynszu • Inne parametry: zmienność instrumentu bazowego - założona, moment wygaśnięcia opcji –koniec okresu, na który została zawarta umowa gwarancyjna, stopa procentowa – stopa oprocentowania papierów emitowanych przez rząd papierów wartościowych o terminie wykupu zbliżonym do terminu wygaśnięcia umowy gwarancyjnej.

15. Obliczenie wartości gwarancji jako opcji sprzedaży • Obecna wartość przepływów pieniężnych na podstawie stawek rynkowych 1,44 mln zł • Wartość przepływów pieniężnych na podstawie stawek gwarantowanych, 1,44 mln zł • Zmienność, 20% w skali roku • Okres gwarancji, 3 lata • Stopa rf = 5% w skali roku • Wartość gwarancji, p0 = 100 730 zł

16. Konkluzje • Podejście opcyjne tworzy swego rodzaju pomost między zarządzaniem strategicznym a finansami • Podejście opcyjne ma przewagę nad „zdynamizowaną” NPV, gdyż nie wymaga: • szacowania prawdopodobieństwa wzrostu (spadku) wartości projektu, • określenia stopy dyskontowej dla każdego węzła drzewa dwumianowego, • rozpatrywania wariantów wyróżnionych ze względu na moment rozpoczęcia realizacji projektu • Podejście opcyjne jest uogólnieniem de facto statycznej metody NPV.