SOSYAL HİZMET EĞİTİMİ

1. ÇOCUK BAKIM SİSTEMLERİNİN REFORMUNDA ÖNEMLİ BİR ETKEN OLAN SOSYAL ÇALIŞMA MESLEĞİNDE; SOSYAL ÇALIŞMACI

2. "Sosyal Hizmetler"; kişi ve ailelerin kendi bünye ve çevre şartlarından doğan veya kontrolleri dışında oluşan maddi, manevi ve sosyal yoksunluklarının giderilmesine ve ihtiyaçlarının karşılanmasına, sosyal sorunlarının önlenmesi ve çözümlenmesine yardımcı olunmasını ve hayat standartlarının iyileştirilmesi ve yükseltilmesini amaçlayan sistemli ve programlı hizmetler bütününü olarak tanımlanmaktadır.

3. SOSYAL HİZMET EĞİTİMİ Ülkemizde sosyal çalışmacı yetiştiren ilk yüksekokul 1961 yılında kurulmuş, ilk mezunlarını 1965 yılında vermiştir. Ülkemizde sosyal çalışmacılar 4 veya 5 yıl süren eğitim sonrasında mezun olmaktadırlar. Her geçen gün artan “Sosyal Çalışmacı” ihtiyacı nedeniyle Yüksek Öğrenim Kurulu tarafından son yıllarda 5 Üniversitede “Sosyal Hizmetler Bölümleri” açılmıştır.

4. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, • İl Sosyal Hizmetler Müdürlükleri, • İlçe Sosyal Hizmetler Müdürlükleri, • Yatılı ve Gündüzlü Bakım hizmeti veren SHÇEK Kuruluşlarında çalışmaktadırlar. Ayrıca; • Sağlık Bakanlığı, • Milli Eğitim Bakanlığı, • Adalet Bakanlığı, • Yerel Yönetimler, • Sivil toplum kuruluşları, • Çocuklar ve yaşlılara yönelik hizmet veren özel kuruluşlarda da çalışmaktadırlar. Bu bölümlerden mezun olan Sosyal Çalışmacılar genellikle;

5. SOSYAL ÇALIŞMACILAR; • a) Sorunu olan kişiyi, grubu veya toplumu; sosyolojik, psikolojik, ekonomik ve çevresel faktörler yönünden inceleme, • b) Kişilerle görüşüp onların problemlerinin sebeplerini ortaya çıkararak, sorunun çözümlenmesi için araştırma yapma, • c) Bulunan çözüm yolunu uygulamaya koyup, gereken yardım şeklini tespit etme, • d) Kişilere danışmak ve onların kendi problemlerini anlamalarına yardımcı olma, • e) Bireylerin sosyal ve kişisel uyumlarının gelişmesini destekleyip arttırma, • f) Mali yardım, tıbbi bakım, yerleşme veya bir evde kalma gibi uygun yardımların hazırlığını yapma, • g) Fabrikalarda, sendikalarda, çocuk ıslahevi ve mahkemelerinde, rehabilitasyon ve araştırma merkezlerinde, huzur ve dinlenme evlerinde, hastanelerde ve çocuk yuvalarında konusu ile ilgili araştırma yapma; konularında görev ve işlemleri yerine getirmektedirler.

6. KORUNMAYA MUHTAÇ ÇOCUKLARLA ÇALIŞANSOSYAL ÇALIŞMACILARIN GÖREVLERİ;

7. 1. Korunmaya muhtaç çocuk, koruyucu aile, evlat edinme, ayni nakdi yardım hizmetlerini gerçekleştirmek, • 2. Çocukların durumunu saptamak amacıyla • sosyal inceleme raporu hazırlamak, • 3. Çocuklarla yapılan çalışmaları içeren diğer • mesleki raporları (görüşme raporu, süreç raporu, vaka değerlendirme raporu, vaka sunuş raporu) hazırlamak, kayıt tutmak ve bu kayıtları gizlilik ilkesi gereğince saklamak,

8. 4. Çocuğun ailesi ve yakınları ile gerekli mesleki çalışmaları yaparak, çocuğun yararına olacak en iyi yöntemi belirlemek, aile görüşmeleri ve ev ziyaretleri yapmak, • 5. Çocuklara gereksinim duydukları hizmetler konusunda danışmanlık ve rehberlik etmek, yönlendirmek, onların psiko-sosyal gelişimlerini izlemek, • 6. Korunmaya muhtaç çocuğun kuruma uyum sorunları, aile ve sosyal çevresiile ilgili çalışmalar yapmak,

9. 7. Çocukların eğitim kurumlarına kaydedilmeleri, devam, başarı durumları, uyum durumları gibi konularda, eğitim kurumlarıyla işbirliğinde bulunmak, • 8. Sorunun çözümüne yönelik olarak sosyal hizmet mesleğinin sosyal kişisel çalışma, sosyal grup çalışması, toplumla çalışma ve araştırma yöntemlerini uygulamak, • 9. Rehabilitasyon ekibi içerisinde mesleki çalışmaları gerçekleştirmek,

10. 10. Çocukların aile, kardeş, öğrenim ve sağlık durumları dikkate alınarak uygun kuruluşlara nakilleri ve tertipleri  ile ilgili çalışmaları gerçekleştirmek, • 11. Çocukların serbest etkinliklerini planlayarak, çocuğun isteği doğrultusunda sosyal, kültürel ve sportif çalışmalara katımını sağlamak ve desteklemek, • 12. Sanata yönelen çocukların yeteneklerine uygun beceriler kazanmaları ve bu becerilerinin geliştirilmesini sağlayıcı tedbirlerin alınması ve eğitim aldığı alanla ilgili becerilerinin en üst düzeye ulaşmasını sağlamak,

11. 13. Koruma ve bakım altına alınan çocukları, reşit olarak kuruluşlardan ayrıldıktan sonra 3413 sayılı kanun ve korunmaya muhtaç çocukların işe yerleştirilmelerine ilişkin tüzük gereği kamu kurum ve kuruluşlarında işe yerleştirmek, (Kamu kurum ve kuruluşları ile yazışmaları gerçekleştirmek, (Yılda iki kez olmak üzere 238 kamu kurum ve kuruluşuna 3413 sayılı kanun gereğince ayırmış oldukları kadrolara sınav açmaları konusunda Bakan adına uyarıcı yazıları yazmak), • 14. İşe yerleştirilen çocuğun yaşadığı uyum sorunlarının çözümüne yardımcı olmak, • 15. 2828 sayılı kanunun 32. maddesi gereği reşit olduktan sonra evlenen kız çocuklarının çeyiz yardımından yararlanmalarını sağlamak,

12. 16. Çocukların topluma yararlı bireyler haline getirilmeleri ile ilgili her türlü faaliyeti düzenlemek, izlemek ve koordine etmek, • 17. Korunma altına alınan/bakım  tedbiri  kararı verilen çocukların ve ailelerinin sürekli izlenerek, korunmayı gerektiren koşulların devam edip etmediğinin belirlenmesi ile ilgili çalışmaları yapmak,

13. 18. Çeşitli nedenlerle kuruluştan ayrılacak çocuğu yeni yaşantısına hazırlamak, yeni yaşantısını izlemek, gerektiğinde psiko-sosyal yönden destek vermek, • 19. Verilen hizmetlerin çevreye ve topluma tanıtılmasını sağlamak amacıyla resmi ve gönüllü kuruluşlarla işbirliği yapmak ve gönüllülerin çalışmalara katılmasını sağlamak, • 20. Çalıştığı kuruluş ile hizmete yönelik katkı verebilecek diğer resmi ve gönüllü kuruluşlar arasında eşgüdüm, işbirliği, koordinasyon ve rehberlik hizmetlerini yürütmek,

14. 21. Kurumun amaçlarına yönelik etkinlik ve kutlamaları planlamak, organize etmek, sosyal, kültürel, eğitsel ve sportif etkinlikler düzenlemek, • 22. Kurumun, hizmetlerin izlenmesi ve değerlendirilmesine yönelik istemiş olduğu periyodik formları, istatistiksel bilgileri ve raporları hazırlamak, • 23. Eşgüdüm, değerlendirme kurulu, vaka tartışma ve değerlendirme toplantılarına katılmak ve bu toplantıların raporlarını hazırlamak,

15. 24. Kuruluşun ve hizmet verdiği hedef kitleye ilişkin mesleki araştırma ve incelemelerde bulunmak, diğer meslek elemanlarıyla paylaşmak, çalışma alanı ile ilgili projeler hazırlamak ve uygulamaya koymak, hizmetlerini, müracaatçı grubunun ihtiyaçları doğrultusunda gözden geçirerek yeni hizmet modelleri geliştirmek, • 25. Personele yönelik hizmet içi eğitim programlarını düzenleyerek, personelin kişisel ve mesleki gelişimlerini sağlamak,

16. 26. Evlat edindirme ve koruyucu aile hizmetlerinin uygulanması; geliştirilip yaygınlaştırılması ve hizmet kalitesinin attırılması için politikalar belirlemek, bu doğrultuda plan ve programları hazırlamak, uygulamaları hayata geçirmek, • 27. Ülkelerarası evlat edinme işlemleri ile ilgili mevzuat gereği verilen görevleri yapmak,

17. SHÇEK bünyesinde; • 134’ü Çocuk Yuvalarında, • 44’ü Kız Yetiştirme Yurtlarında, • 78’i Erkek Yetiştirme Yurtlarında, • 9’u Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezlerinde, • 10’u Koruma Bakım ve Rehabilitasyon Merkezlerinde, • 81’i Çocuk ve Gençlik Merkezlerinde, • 360’ı İl Müdürlüklerinde, • 27’si İlçe Müdürlüklerinde,

18. 52’si Huzurevlerinde, • 73’ü Huzurevi Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezlerinde, • 12’si Kadın Konukevlerinde, • 126’sı Rehabilitasyon Merkezlerinde, • 12’si Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezlerinde, • 42’si Toplum Merkezlerinde, • 17’si Aile Danışma Merkezlerinde, • 55’i Genel Müdürlük Merkez Teşkilatında olmak üzere Toplam 1.132 Sosyal Çalışmacı görev yapmaktadır.

19. Özetlemek gerekirse; Sosyal Çalışmacılara; • Aile, • Çocuk, • Gençlik • Özürlü, • Yaşlılık gibi alanlarda büyük görevler düşmektedir. • SHÇEK Genel Müdürlüğü, daha önce de belirttiğimiz gibi Sosyal Çalışmacılara değişik alanlarda görev vermiş, kişisel çalışma, grup çalışması, toplumla çalışma ve araştırma yöntemlerini kullanarak mesleki çalışmalarını yürütmeleri için onları desteklemiştir.