Motivatie

1. Motivatie

2. Wat betekent motivatie? Wat drijft de mens? Drijfveren, (oudere term, synoniem voor motivatie) Wat beweegt de mens? Beweegredenen Motie = bewegen (Grieks) In beweging brengen Waarvoor kom jij je bed uit?

3. Omschrijvingen van motivatie • Geheel van factoren (ook aandriften en beweegredenen) waardoor gedrag gestimuleerd en gericht wordt. • Sterkte of intensiteitvan de innerlijke gesteldheid die iemand tot het verrichten of het nalaten van bepaalde gedragingen brengt. (Freud; innerlijke driften) • (Onderwijs, in 't bijzonder)geheel van factoren die de mate bepalen waarin leerlingen ontvankelijkzijn voor de leerstof.

4. Twee soorten motivatie • Intrinsieke motivatie Leren omwillen van het leren. Leren zelf is belonend. • Extrinsieke motivatie Leren omwillen van andere doelen, niet direct gerelateerd met het leren zelf. Beide vormen van motivatie kunnen tegelijkertijd voorkomen.

5. 3 kenmerkende dimensies van motivatie: • Moeite: de energie die iemand kan/ wil/zal steken in acties om een zeker doel te bereiken. -Waargenomen gedragscontrole -Mate van bereid zijn tot leren Kortom: kunnen én willen leren • Strategie: de strategie die iemand kiest om een zeker doel te bereiken. • Verbondenheid: de mate waarin iemand zich verbonden voelt met het gestelde doel.

6. Motivatie en andere factoren 1. Verwachtingen • Actie-effect-affectketens = gedrag, consequentie en gevoel reeks 2.Dezelfde motivatie kan tot geheel ander gedrag leiden. Hetzelfde gedrag kan voortkomen uit verschillende motieven. 3. Prestatiemotivatie = presteren is belangrijk in onze cultuur. • Gerelateerd aan faalangst

7. 5 motivatietheorieën • Maslow’s behoeftenpyramide • Herzberg’s tweefactortheorie • Verwachtingstheorie van Vroom • Taakkenmerken theorie van Hackman & Oldham • Attributietheorie van Weiner

8. Behoeftenpiramide van Maslow

9. Behoeftenpyramide Maslow Streven naar behoeftebevrediging: 5 zelfontplooiing/ potenties waarmaken 4 Erkenning/ zelfrespect 3 Sociale behoefte/ liefde 2 Bestaanszekerheid/ veiligheid 1 primaire behoeften- eten, drinken, onderdak, kleren Hoe is het toepasbaar in het onderwijs?

10. Two factor theory of Motivatie-Hygiëne theorie Herzberg (1959) • Werktevredenheid en geestelijke groei zijn een resultaat van Motivatiefactoren.(Wat: taken) Motivatiefactoren: Prestatie, Erkenning, Uitstraling van de baan, Verantwoordelijkheid, Promotie, Groei, Ontwikkelen van competentie, Iets bereiken 2. Ontevredenheid is het resultaat van een gebrek aan Hygiënefactoren. (Waarin: situatie) Hygiënefactoren: Salaris, Secundaire arbeidsvoorwaarden, Relatie met collega’s, Fysieke werkomgeving, Relatie tussen leidinggevende en werknemer.

11. Docenten en motivatie – een onderzoek Salaris motiveert basisschool en voortgezet onderwijs docenten (data uit V.S.) • Verklaring vertrek docenten beter betaalde banen: • Hygiëne ofwel situationele factor blijkt een motiverende factor. (Herzberg) • Erkennings-Waarderingsbehoeften van docenten belangrijker achten dan zelfontplooiing (Maslow)

12. Verwachtingstheorie van Vroom -Motivatie m.b.t. werk -Plezier maximaliseren en pijn minimaliseren -Tussen doelen en gedrag staan allerlei individuele factoren: persoonlijkheid, kennis, vaardigheden, ervaring en capaciteiten.

13. Verwachtingstheorie van Vroom Medewerker wordt positief gemotiveerd als deze verwacht dat: • Positieve samenhang tussen inspanning en prestatie ervaart. • Als een gunstige prestatie een gewenste beloning op levert. • De beloning een belangrijke behoefte tevreden stelt. • De wens om de behoefte tevreden te stellen is groot genoeg om het de moeite waard te vinden

14. Motivatie = valentie x (verwachting x instrumentaliteit) • Valentie = aard van de beloning waar behoefte aan is, wat wordt gewaardeerd? (waardigheid) • Verwachting = m.b.t. eigen capaciteiten en vertrouwen daarin, wat is nodig om dat positief te stimuleren? • Instrumentaliteit = perceptie van de medewerker dat hij/zij echt ontvangt wat is afgesproken, worden de beloften nagekomen? (hulp, middel, bemiddeling)

15. Taakkenmerken theorie van Hackman & Oldham Elke baan/taak is te beschrijven met 5 basis dimensies: • Variatie in vaardigheden • Taakidentiteit • Taakbelang (maken het werk zinvoller) • Autonomie (ervaren verantwoordelijkheid) • Feedback (zicht op bereikte resultaten)

16. Attributietheorie (Weiner) Mensen zoeken altijd verklaringen voor de effecten van hun gedrag. Betekenisgeving. • Zien oorzakelijke verbanden tussen leren, leeromstandigheden en leerresultaten. • Is ook logisch, hoe kan je anders reflecteren en het verbeteren. • Attributie = interpreteren, verklaren, toeschrijven van gebeurtenissen aan bepaalde oorzaken.

17. Attributietheorie van Weiner-2 Toeschrijven van gebeurtenissen aan: • Plaats van controle: interne of externe factoren, de oorzaak ligt bij jezelf of er buiten,. • Permanentie: stabiele of variabele factoren, is de oorzaak veranderbaar of permanent? • Stuurbaarheid: stuurbaar of niet stuurbaar, ook wel mate van controleerbaarheid.

18. Motivatietheorieën toepassen in het onderwijs Hoe maak je de leerlingen ontvankelijk? Welke ideeën haal je uit de theorieën? • Maslow’s behoeftenpyramide • Herzberg’s tweefactortheorie • Verwachtingstheorie van Vroom • Taakkenmerken theorie van Hackman & Oldham • Attributietheorie van Weiner