990 likes | 1.41k Views
KALKULIMI I KOSTOVE P Ë R PRODHIMIN SIPAS POROSIS Ë. Ligjërata 4. PËRLLOGARITJA E KOSTOVE TË FAKTORËVE QË NDIKOJNË NË PROCESIN E PRODHIMIT. Procesi i prodhimit është i kushtëzuar nga kostot e faktorëve në radhë të parë:
E N D
KALKULIMI I KOSTOVE PËR PRODHIMIN SIPAS POROSISË Ligjërata 4
PËRLLOGARITJA E KOSTOVE TË FAKTORËVE QË NDIKOJNË NË PROCESIN E PRODHIMIT Procesi i prodhimit është i kushtëzuar nga kostot e faktorëve në radhë të parë: • Të kostove variabile (materialit, punës, energjisë elektrike, lëndëve djegëse, etj.), si dhe • Të kostove fikse (zhvlerësimit, drejtorisë dhe administratës, financimit, etj.)
…PËRLLOGARITJA E KOSTOVETË FAKTORËVE QË NDIKOJNË NË PROCESIN E PRODHIMIT Ndarja më e përshtatshme me qëllim të përllogaritjes më të lehtë të kostove, është ndarja në: • Kostot e materialit • Kostot e punës • Kostot e aseteve fikse • Kostot e shërbimeve
RRJEDHA E KOSTOS TË MATERIALIT • Kostot e materialit paraqesin llojin më të rëndësishëm të kostove te ndërmarrjet prodhuese • Ato paraqesin shprehjen vlerore të harxhimit të materialit për përpunim, materialit tjetër ndihmës si dhe të lëndës djegëse, energjisë dhe përbërësve të ngjashëm
…RRJEDHA E KOSTOS TË MATERIALIT JANË DISA METODA QË PËRDOREN ME QËLLIM TË PËRCAKTIMIT TË KOMPONENTËS SASIORE TË KOSTOVE TË MATERIALIT: • Metoda e përcaktimit indirekt të harxhimit të materialit • Metoda e përfshirjes direkte të sasisë së materialit apo metoda e përfshirjes së rregullt të harxhimeve të materialit
…RRJEDHA E KOSTOS TË MATERIALIT • METODA E PËRCAKTIMIT INDIREKT TË HARXHIMIT TË MATERIALIT: • Metoda e barazimit të harxhimeve me hyrjen (furnizimin) e materialit apo siç quhet ndryshe metoda e hyrjes • Metoda e inventarizimit (regjistrimit) • Metoda e përcaktimit prapavajtës të harxhimeve të materialit
…RRJEDHA E KOSTOS TË MATERIALIT 2. METODA E PËRFSHIRJES DIREKTE TË SASISË SË MATERIALIT APO METODA E PËRFSHIRJES SË RREGULLT TË HARXHIMEVE TË MATERIALIT • Metodat e çmimeve reale furnizuese • FIFO metoda • LIFO metoda • Metoda e çmimit mesatar • Metoda e çmimeve të planifikuara furnizuese
Kalkulimi sipas porosisë • Firmat prodhuese dhe shërbyese kanë një shkallë të caktuar homogjeniteti apo heterogjeniteti të produkteve apo shërbimeve, shkallë kjo që ndikon në mënyrën se si vëzhgohen kostot. Si rezultat i kësaj, janë zhvilluar dy sisteme bazike që shfrytëzohen nga prodhuesit për të përcaktuar kostot e produkteve: • Kalkulimi i kostos për porosi (prodhimi individual) dhe • Kalkulimi i kostos së prodhimit të vazhdueshëm - serik (masiv).
Sistemet e kontabilitetit të kostos Sistemi i kostos për prodhimin sipas porosisëOfron regjistrime të ndara për koston e secilës sasi të produkteve që kalojnë përmes procesit të prodhimit. Sistemi i kostos për prodhimin në procesSistem në të cilin kostot akumulohen për secilin departament apo proces prodhimi brenda kompanisë.
Kostot indirekte të prodhimtarisë të aplikuara te secila porosi duke shfrytëzuar normën e paracaktuar Materialidirekt Bartur direkt te secila porosi Porosia Bartur direkt te secila porosi Puna direkte Kalkulimi i kostos për porosi
Pjesë nga kalkulimi sipas porosisë Porosi e pranuar nga konsumatori Fillimi i prodhimit Lista e porosive Porosia e materialit
Materiali direkt Puna direkte Ngarko me koston e materialit direkt dhe koston e punës direkte secilën porosi ashtu siç është ekzekutuar puna. Porosia nr. 1 Porosia nr. 2 Porosia nr. 3
Kostot indirekte të prodhimtarisë Zbato kostot indirekte te secila porosi duke shfrytëzuar normën e paracaktuar Materiali direkt Porosia nr. 1 Puna direkte Porosia nr. 2 Porosia nr.3
Dokumenti primar për bartjen e kostove që përcjellin secilën porosi është fleta e kostos së porosisë. Të hulumtojmë gate Kalkulimi i kostos për porosi
Fleta e kostos së porosisë • Është një dokument që identifikon secilën punë dhe akumulon kostot e prodhimit të saj, është fleta e kostove për porosinë, e cila përmban tri elemente të domosdoshme: • Materiali direkt i domosdoshëm për prodhimin e produktit me porosi, • Puna direkte e bërë për prodhimin e produktit me porosi, • Kostot indirekte të prodhimtarisë të llogaritura sipas koeficienteve të paracaktuar të rëndimit.
Millenium Group Porosia nrA - 3 Data e fillimit31 korrik Data e kompletimit Departamenti - Bluarja Njësitë e kompletuara Artikulli Gruri Materiali direkt Puna direkte Kosto indirekte të prodh. Kërkesa nr. Shuma Tiketa Orët Shuma Orët Norma Shuma Përmbledhje e kostove Njësi të bartura Materiali direkt Data Numri Balanca Puna direkte Kosto indirekte të prodhimtarisë Kostot totale Kosto për njësi Fleta e kostos së porosisë
Trego rrjedhjen e kostove sipas përllogaritjes sipas porosisë
Depo e materialit Reparti i prodhimit INK INK Porosia 650 Inventari i materialit Gjysmë produktet Rrjedha e kostove të prodhimit • Puna direkte • Kostot indirekte
Shitorja e librave KMSH Rrjedha e kostove të prodhimit Depoja Porosia 650 Porosia 651 Inventari i produkteve të gatshme
Rrjedha e kostove të prodhimit Raporti i pranimit No. 196 Materiali i pranuar kontrollohet nga Departamenti i pranimit. Pas kontrollimit, raporti i pranimit përgatitet duke treguar sasinë e pranuar dhe kushtet e tij.
Rrjedha e kostove të prodhimit Raporti i pranimit No. 196 Fatura Raporti i pranimit dhe fatura përdoren për të regjistruar pranimin e mallit dhe kontrollin e pagesës.
a. Materiali80,000 00 LL/P 80,000 00 Materiali i blerë sipas faturës xx Rrjedha e kostove të prodhimit Fatura Raporti i pranimit no. 196
Rrjedha e kostove të prodhimit Raporti i pranimit no. 196 Fatura Llogaria e materialitështë llogari e kontrollueshme. Një llogari e ndarë për secilin lloj të materialit mirëmbahet në ditarin e materialit.
Raporti i pranimit No. 196 Materiali direkt Libri i llogarisë së materialit MATERIALI: No. 23 ÇelikuUrdhëri: 1.000 kg PranuarLëshuar Balanci Pran. Kërkesa Raportie mat. Çm. No. Sasia Shuma No. Sasia Shuma Data SasiaShuma njësi 196 1,500 $80.000 First-in, first-out
Kërkesa e materialit Kërkesa nr. 704 Porosia NO. 650 Sasia e Çmimi përshkrimi lëshuarpër njësi Shuma No. 23 – Çeliku 1,000 $50.00 $ 50,000 Gjithsej lëshuar $50,000 Materiali direkt Nga Libri i llogarisë së materialit Te fleta e kostos së porosisë
Përshkruaj qasjen shtatë hapësh të përllogaritjes sipas porosisë
Inventari i materialit Direct Labor Puna direkte Inventari i gjysmë produkteve Kosto e produkteve të prodhuara Factory Overhea Kostot indirekte Inventari i produkteve të gatshme Prezantim i përllogaritjes së kostos sipas porosisë Kostot & Shpenzimet Produkti Costs Bilanci i gjendjes Materialet e blera
Inventari i materialit Puna direkte Direct Labor Inventari i gjysmë produkteve Kostot indirekte Factory Overhea KMSH Të shitjes dhe administratës Prezantim i përllogaritjes së kostos sipas porosisë Kostot dhe shpenzimet Kostot e produktit Bilanci i gjendjes Materialet e blera Rrjedha e kostove të periudhës direkt në pasqyrën e të ardhurave Pasqyra e të ardhurave Inventari i produkteve të përfunduara Kostot e periudhës Të shitjes dhe administratës
Materiali direkt Materiali direkt Materiali indirekt Materiali indirekt Rrjedha e kalkulimit të kostos me porosi Gjysmëproduktet (Fleta e kostos për porosinë) Lënda e parë Blerja e materialit Kostot indirekte të prodhimt. Aktuale Të aplikuara
Puna direkte • Puna direkte • Puna indirekte • Kostot Indirekte të aplikuara • Kostot indirekte të aplikuara në gjysmëprod. • Puna indirekte Rrjedha e kalkulimit të kostos me porosi Gjysmëproduktet (Fleta e kostos me porosi) Pagat dhe mëditjet e pagueshme • Materiali direkt Kostot indirekte prodh. Aktuale Të aplikuara Nëse kostot indirekte të prodh.të aplikuara dhe aktuale nuk janë të barabarta, kërkohen regjistrime rregulluese në fund të vitit • Materiali indirekt
Kosto e produkteve të prodhuara • Kosto e prod. të prodhuara • KMSH • KMSH Rrjedha e kalkulimit të kostos me porosi Gjysmëproduktet Produktet e gatshme • Materiali direkt • Puna direkte • Kostot ind. të aplikuara KMSH
Transaksionet Blerja e materialit dhe inputeve tjera prodhuese Shndërrimi në gjysmë produkte Shndërrimi në produkte të gatshme Shitja e produkteve të gatshme
Qasja shtatë hapësh e përllogaritjes sipas porosisë Hapi 1: Identifiko objektin e zgjedhur të kostove Hapi 2: Identifiko kostot direkte të porosisë Hapi 3: Zgjedh bazën e alokimit të kostove Hapi 4: Identifiko kostot indirekte
Qasja shtatë hapësh e përllogaritjes sipas porosisë Hapi 5: Llogarit çmimin për njësi Hapi 6: Llogarit kostot indirekte Hapi 7: Llogarit koston totale të porosisë
Qasja e përgjithshme e përllogaritjes sipas porosisë Një kompani prodhuese planifikon të shet një komplet prej 25 makinave speciale (Porosia 650) shitësit me pakicë për €114,800. Hapi 1: Objekti i kostos është Porosia 650. Hapi 2: Kostot direkte janë: Materiali Direkt = €50,000 Puna direkte = €19,000
Qasja e përgjithshme e përllogaritjes sipas porosisë Hapi 3: Baza e alokimit të kostove janë orët e makinës. Porosia 650 shfrytëzon 500 orë makine. 2.480 orë makine janë shfrytëzuar për tërë porosinë Hapi 4: Kostot indirekte të prodhimtarisë janë €65.100.
Qasja e përgjithshme e përllogaritjes sipas porosisë Hapi 5: Kosto aktuale indirekte për njësi është €65.100 ÷ 2.480 = €26,25 për orë makine. Hapi 6: €26,25 për orë makine × 500 orë = €13.125
Qasja e përgjithshme e përllogaritjes sipas porosisë Hapi 7: Materiali direkt €50.000 Puna direkte 19.000 Kostot indirekte të prodhimtarisë 13.125 Total i €82.125
Qasja e përgjithshme e përllogaritjes sipas porosisë Çfarë është bruto marzha e kësaj porosie? E ardhura€114.800 KMSH 82.125 Bruto marzha € 32.675 Çfarë përqindja e bruto marzhës? €32.675 ÷ €114.800 = 28,5%
Transaksionet Janë blerë me afat pagese €80.000 të materialit (direkt dhe indirekt) . Ll/P Materiali 1). 80.000 1). 80.000
Transaksionet Materiali me kosto €75.000 është dërguar në procesin e prodhimit. €50.000 janë shfrytëzuar për porosinë 650 Dhe €10,000 për porosinë 651. €15,000 të materialit indirekt është shfrytëzuar Çfarë janë regjistrimet?
Transaksionet Kontrolli i gjysmëprodukteve: Porosia 650 50,000 Porosia 651 10,000 Kosto indirekte prodhimt. 15,000 Materiali 75,000
Materiali 1). 80,000 2).75,000 Gjysmëproduktet 2). 60,000 Porosia 650 2). 50,000 Kostot indirekte Të prodhimtarisë 2). 15,000
Transaksionet Pagat direkte të prodhimtarisë për periudhën janë €27,000. Porosia 650 shkakton kosto të punës direkte prej €19,000 ndërsa porosia 651 shkakton kosto të punës direkte prej €3,000. Janë shkaktuar edhe €5,000 të punës indirekte Çfarë janë regjistrimet?
Transaksionet Kontrolli i gjysmëprodukteve: Porosia 650 19,000 Porosia 651 3,000 Kosto indirekte prodhimtarisë 5,000 Pagat e pagueshme 27,000
Pagat e pagueshme 3). 27,000 Gjysmëproduktet 2). 60,000 3). 22,000 Kostot indirekte të prodhimtarisë 2). 15,000 3). 5,000 Porosia 650 2). 50,000 3). 19,000
Transaksionet Pagat e pagueshme janë paguar Pagat e pagueshme 27,000 Paraja 27,000 Pagat e pagueshme Cash 4. 27,000 3. 27,000 4. 27,000