370 likes | 709 Views
9.Sınıf Sağlık Hizmetlerinde İletişim. 4.Ünite Sağlıkta İletişim İŞİTME SORUNLU ve ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYLERLE İLETİŞİM 27.Hafta ( 31.03-04 / 04 / 2014 ) -8-. İŞİTME ENGELLİ BİREYLERLE İLETİŞİM. ;. İşitmenin gerçekleşebilmesi için ; Ses’in olması,
E N D
9.SınıfSağlık Hizmetlerinde İletişim 4.Ünite Sağlıkta İletişim İŞİTME SORUNLU ve ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYLERLE İLETİŞİM 27.Hafta ( 31.03-04 / 04 / 2014 ) -8-
İşitmenin gerçekleşebilmesi için ; Ses’in olması, Bu sesin insan kulağının algılayacağı frekans ve şiddet sınırları içinde bulunması, Sesi algılayabilecek alıcı organın, yani kulağın olması, Sesin kulak içindeki yapılardan engellemeden geçerek beyindeki işitme merkezine ulaşması, bu merkezde doğru algılanıp, yorumlanması gerekmektedir.
İç kulak : orta kulaktan sonra gelen kısımdır. İşitme ile ilgili sinir hücrelerinin bulunduğu bu kısım, kemikçikler aracılığı ile iletilen titreşimleri beyindeki işitme merkezine iletmekle görevlidir. Kulağın belirtilen bu üç yapısında , işitme sinirinde ya da beyindeki işitme merkezinde herhangi bir nedenden dolayı oluşacak olan hasar, işitme kaybına neden olmakta ve işitme engelini ortaya çıkarmaktadır
İşitme engeli, çok hafif dereceden çok ileri derecelere kadar farklılıklar gösteren yetersizliğidir. Diğer bir deyişle; bireyin işitme duyarlılığını, onun gelişim uyum, özelliklede karşılıklı iletişimindeki görevlerini yeterİşitme engelinin derecesi yada tipi ne olursa olsun, kişinin sadece lisan ve konuşma gelişimini değil, zihin, sosyal ve duygusal gelişimini de etkilemektedir.ince yerine getirememe halidir.
İşitme engelinin derecesi yada tipi ne olursa olsun, kişinin sadece lisan ve konuşma gelişimini değil, zihin, sosyal ve duygusal gelişimini de etkiler. İşitme engeli, çok hafif dereceden çok ileri dereceye kadar farklılık gösterebilir. Aşağıdaki sınıflama,500-1000-2000 Hz. Frekanslarındaki işitme eşikleri ortalaması esas alınarak elde edilen, çocuklardaki uluslar arası standartları göstermektedir.
0–20 Db NORMAL Normal işitme sınırları içerisindedir. 21–35 dB HAFİF Konuşma seslerinin bazılarını duyabilme güçlüğü vardır. İşitme cihazını kullanılması ve okulda tercihli oturma gerekir.
36–55 dB ORTA Karşılıklı konuşmaları anlamada güçlük çeker. İşitme cihazı, işitme-konuşma eğitimi ve okulda tercihli oturma gerekir. 56-70 dB ORTA İLERİ İşitme cihazı olmadan karşılıklı konuşmaları izleyemez. Bireysel ve grup ile işitme- konuşma eğitimine alınmalıdır.
71–90 İLERİ Konuşma seslerini duyamaz. Sadece cevredeki şiddetli sesleri duyabilir. İşitme cihazı ve özel işitme konuşma eğitimi gereklidir. 91ve üzeri dB ÇOK İLERİ Çok şiddetli sesleri duyabilir. İşitme cihazı ve özel işitme-konuşma eğitimi gerekmektedir.
İŞİTME KAYBI ; İşitme testi sonucunda kabul edilen normal işitme değerlerinden az olduğunda ortaya çıkan durumdur. İşitme Nedir ? Atmosferde oluşan ses dalgalarının kulağımız tarafından toplanmasından , beyindeki merkezlerde karakter ve anlam olarak algılanmasına kadar olan süreç ,işitme olarak adlandırılır.
Ses Nedir ? Ses enerjisi bir titreşimdir. Ses Frekansı Nedir ? Bir saniyede oluşan titreşimlerin sayısıdır. Ses frekans birimi HERTZ (Hz) dir. İnsan kulağı 16 ile 20 000 Hz arasındaki sesleri işitebilir.
Sesin Şiddeti Nedir ? Sesin kulak tarafından duyulan yüksekliğidir. Şiddet birimi desibel dir( dB) . ..Fısıltı Sesi : 30 dB, ..Konuşma Sesi : 40-60 dB, ..Bağırma Sesi : 80-90 dB, ..Uçağın Kalkışı : 120-140 dB, ..Tüfek Patlaması(yakın) : 130 dB
İşitme ve Konuşma ; insanın zihinsel, sosyal,ruhsalgelişimi ve akademik becerilerin oluşması için gereklidir. ..İşitme engelli bireylerde dil kapasitesinin azlığı, çevresiyle iletişim kurmasını sınırlar. ..İhtiyaçlarını sözel ifadede yetersiz kalır. ..Topluma uyumda zorlanırlar ve kendilerini soyutlanmış hissederler.
İşitme Engelli Bireylerle İletişim Kurarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar : 1.) Konuşmaya başlamadan önce engelli bireyi tanımaya çalışın 2.) Konuşmalarınızı anlayıp anlamadığını test edin 3.) Konuşurken göz hizasında olun 4.) Engelli bireyin size baktığından emin olun 5.) Gerekirse kağıda yazdırın
6.) Konuşurken başka yönlere bakmayın 7.) Bulunduğunuz ortam aydınlık olsun 8.) Kısa cümleler kurun 9.) İşitme cihazı kullanan engellinin de, tam duymadığını bilin 10.) Omuza hafif dokunun 11.) Gürültüsüz ortamda konuşun 12.) Konuşurken ağzınızı elinizle veya kağıt vb.ile kapatmayın.(dudak hareketleriniz görünsün)
13.) Bağırmayın, fısıltı halinde konuşmayın 14.) Yüz ifadelerinizi etkili kullanın. Mimikler ve yüz ifadeleri dudak okumayı kolaylaştırır. 15.) Sabırlı ve anlayışlı olun. 16.) Heceleyerek konuşmayın.
Zihinsel Engellilik Nedir ? Zeka; doğuştan var olan ve hayat boyunca deneyimlerle gelişen problem çözme yeteneğidir. Bu güçle insan ; ..kensi ve çevresini anlar, ..olayları muhakeme eder, ..sonuçlar çıkarır, ve ..uyumla hayatını devam ettirir.
IQ DERECELERİ : 156 ve üzeri : 0-25 : Ağır Gerilik DEHA .26-50: Orta Gerilik .51-75 : Hafif Gerilik .76-90 : Sınır Zeka .91-110 : Normal Zeka .111-125 : İleri Zeka .126-140 : Üstün Zeka .140-155 : Çok Üstün Zeka
Zihinsel Engellilik ; ..doğum öncesi, ..doğum sırası, ..doğum sonrası, Çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişimsel dönemde ortaya çıkan ,uyumlu davranışlarda görülen yetersizliğe ilaveten, .dikkat- algılama – bellek – muhakeme gibi genel zeka fonksiyonları açısından normalin altında olma durumudur.
.Zihinsel engelli bireyler, yaşıtlarına göre, ..kişisel bakım, ..çevreye uyum, ..dil, ..iletişim, ..duyusal motor becerilerinde geç ve yavaş gelişirler.
American Psychatric Association ‘a göre ; Zeka geriliği ( mental retardasyon) tanısı koyabilmek için 3 temel özellik olmalıdır : 1.)Genel zeka işlevinin belirgin derecede ortalamanın altında olması, 2.)Yaşadığı toplumdaki kendi yaş grubu ile kıyaslandığında, toplumsal beceriler, sorumluluk, iletişim kurma, günlük beceriler ve kendi kendine yeterli olma gibi alanlarda yetersiz olma,
3.)18 yaşından önce başlaması. Zihinsel Geriliğin Doğum Öncesi Sebebleri : ..annenin yaşı, ..annenin beslenmesi ( yeterince iyot almamak), ..gebelik döneminde kullanılan ilaçlar, ..radyasyona maruz kalma, ..içki,sigara uyuşturucu gibi alışkanlıklar, ..psikolojik sorunlar,
..akraba evliliği, ..annenin gebelik döneminde geçirdiği hastalıklar ( kızamık,kızamıkçık, frengi,toksoplazma vb.), ..zehirlenmeler, kazalar,travmalar, ..anne-bebek arasında kan uyuşmazlığı, ..kalıtımsal hastalıklar( fenilketonüri,bazı beyin hastalıkları vb.).
Doğum Sırasında Oluşan Sebebler : ..erken veya geç doğum, ..kordon dolanması, ..güç ve riskli doğum, ..vakum, forseps gibi aletlerle yapılan doğumlar, ..doğumun hijyenik olmayan ortamlarda yapılması.
Doğum Sonrasında Oluşan Sebebler : ..çocuğun geçirdiği hastalıklar ( menenjit gibi), ..zehirlenmeler, ..hastalıklarda geç veya yanlış müdahele, ..beslenme bozuklukları, ..kazalar, travmalar, uygunsuz çevre koşulları.
IQ Psikolojik Tanı Eğitsel Tanı 70-55 Hafif Eğitilebilir 55-35 Orta Öğretilebilir 35-25 Ağır Bağımlı 25-Altı Çok Ağır Tam Bağımlı
Zihinsel Engelli Bireylerle İletişim Kurarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar : Hastaneye müracaat eden zihinsel engelliye ; 1.))Yapılacak işlemler önceden açıklanır, 2.))Ne yapılacağı aynen gösterilmeli, açıklanmadan yapılan her işlemden korkarlar, 3.))Sözel ve sözel olmayan mesajlar,basit ve dikkatle seçilmiş olmalı
4.))Zihinsel engelli bireylerin kendilerini tam olarak ifade edebilmeleri için önyargısız kabul edilmeliler. 5.))Sorular dikkatli sorulur ve cevapları doğrulayın.
HAZIRLAYAN HARİKA ATA