280 likes | 455 Views
Wie leest wie de les? Veranderende verhoudingen in het vertegenwoordigen van het volk. Maastricht, 25 september2012 Paul Schnabel Sociaal en Cultureel Planbureau Universiteit Utrecht. De uitslag (USBO). (USBO). (USBO). Politieke scheidslijnen (USBO). Niet stemmers (2010).
E N D
Wie leest wie de les?Veranderende verhoudingen in het vertegenwoordigen van het volk • Maastricht, • 25 september2012 • Paul Schnabel • Sociaal en Cultureel Planbureau • Universiteit Utrecht
De uitslag (USBO) Sociaal en Cultureel Planbureau
(USBO) Sociaal en Cultureel Planbureau
(USBO) Sociaal en Cultureel Planbureau
Politiekescheidslijnen(USBO) Sociaal en Cultureel Planbureau
Niet stemmers (2010) • De jongsten (18-25 jr.) en de oudsten (75+) • (41%) (36%) • De laagstopgeleiden (lager onderwijs/LBO) 37% • De ongehuwden (36%) en de allochtonen (33%) • ‘Politik(er) Verdrossenheit’ Sociaal en Cultureel Planbureau
Typisch voor de Nederlandse democratie 2012 • Volatiliteit binnen/naar links/rechts • Geen grote kern trouwe kiezers meer • Snelle doorwerking nieuwe opvattingen in partijen/parlement • Mediacratie = medialogica = lijsttrekkers • Politieke interesse ≠ partijlidmaatschap • Korte politieke carrières Sociaal en Cultureel Planbureau
Meningen peilen • 20082012/3 • Meeste politici bekwaam 28% 25% • Ministers geen interesse in ons 47 51 • Politici onbehoorlijk naar elkaar 36 48 • Compromissen goed 58 56 • Bestuur aan krachtige leiders 28 37 • Burgers meer meebeslissen 63 61 • Lidmaatschap EU ok 47 44 • Slechte zaak euro i.p.v. gulden 39 36 • Euro goed in crisis 45 31 • NL steeds meer ieder voor zich 80 83 Sociaal en Cultureel Planbureau
EU en Euro 2012 • Slechte zaak euro i.p.v. gulden 41% • (69% PVV – 16% D66/GL) • Lidmaatschap EU ok 44% • (20% PVV – 74% D66/GL) • Politiek in Europa krijgt • een voldoende 39% (17% PVV – 60% CDA) Sociaal en Cultureel Planbureau
Voorkeuren van de burgers • zoals nu verantw. burgers • Basisverzekering/pakket 40% 4% • Kinderopvang 26% 22% • (subsidie voor arme ouders 30%) • Ouderenzorg 48% 14% • Buurtvoorzieningen (gemeenten) 52% (Raad) 3% • (SCP, 2011) Sociaal en Cultureel Planbureau
Zorg vaker, integratie en criminaliteit minder vaak als probleem genoemd Sociaal en Cultureel Planbureau
Opleiding als voorspeller • laaghoog • Multiculturele samenleving positief 27% 69% • EU-lidmaatschap goede zaak 26% 68% • Politici niet in onze mening geïnteresseerd 64% 35% • Burger meer meebeslissen 73% 45% Sociaal en Cultureel Planbureau
‘Volgen nat./intern. onderwerpen in de media’(18+), 2011 Sociaal en Cultureel Planbureau
Toekomstperspectief blijft somber Sociaal en Cultureel Planbureau
Tevredenheid met het eigen leven en een gunstig vergelijkend oordeel over de levenskwaliteit in eigen land, EU-bevolking van 15+ in 2010, in procenten Sociaal en Cultureel Planbureau
Vertrouwen in de regering en in het parlement Sociaal en Cultureel Planbureau
De stemming in het land • ‘Tevreden met het eigen leven, minder tevreden met de samenleving, ontevreden met de politiek’ • ‘De anderen moeten veranderen’ • ‘De zacht van binnen, hard van buiten samenleving’ • Nederland is van een high trust society een medium trust society en in veel opzichten een mistrust society geworden. • Groeiende kloof hoger vs lageropgeleiden Sociaal en Cultureel Planbureau
Van traditioneel progressief naar modern conservatief • Behoud van de waarden en de prestaties van de twintigste eeuw • Het gevoel van nationale eenheid en samenhang (jaren veertig/vijftig) • Het behoud van de sociale zekerheid en de verzorgingsstaat (jaren vijftig/zestig) • Het behoud van de persoonlijke vrijheden (jaren zestig/zeventig) Sociaal en Cultureel Planbureau
Modern conservatisme • Behoud verzorgingsstaat • Behoud persoonlijke vrijheid • Behoud burgerlijke samenleving • Behoud nationale identiteit • Behoud sociale veiligheid • Behoud welvaart Sociaal en Cultureel Planbureau • Geen • EU-richtlijnen • ‘Massa-immigratie’ • Islamisering • Gedoogbeleid • 'Verheffing'
De veranderende verzorgingsstaat • Angelsaksisch model: lage uitkeringen • Korte duur, bijstandsniveau (werken naar vermogen) • Skandinavisch model: iedereen moet werken • ‘Decentralisatie’ • Continentaal/Rijnlands model: geen tweedeling • Zorg/onderwijs: eigen bijdragen naar draagkracht Sociaal en Cultureel Planbureau
10 jaar ontwikkeling/verandering – 2000/2002 – 2010/2011 Sociaal en Cultureel Planbureau
‘Donkere wolken …’ • Staatsschuld naar 2/3 BBP (400 miljard euro) • Overheidstekort boven 3% (2013: 2,7%?) • Hypotheekschuld 105% BBP (630 miljard euro), onzekerheid toekomst hypotheekrenteaftrek • Werkloosheid loopt op (boven 6%) • Economische groei bijna steeds negatief • Weinig nieuwe huizen in bouw, dalende prijzen • Pensioenleeftijd te weinig en te laat omhoog • Toekomst Euro nog steeds onzeker • Nieuwe bezuinigingen, maar waarop? Sociaal en Cultureel Planbureau
Wieregeertwordtgestraft CDA, VVD, LPF (2002-03) -13 CDA, VVD, D66 (2003-06) -12 CDA, PvdA, CU (2006-10) -24 VVD, CDA, PVV (2010-12) - 7 (USBO) Sociaal en Cultureel Planbureau