1 / 72

TOPLUMUN ve BİREYİN BESLENME DURUMUNUN SAPTANMASI

TOPLUMUN ve BİREYİN BESLENME DURUMUNUN SAPTANMASI. Dolays ı z Yöntemler Dolayl ı Yöntemler Gıda Tüketimi Düzeyinin Saptanmas ı Ekolojik Faktörlerin Ara ş t ı r ı lmas ı. DOLAYSIZ YÖNTEMLER. Klinik belirtilerin saptanmas ı ve de ğ erlendirilmesi

ernie
Download Presentation

TOPLUMUN ve BİREYİN BESLENME DURUMUNUN SAPTANMASI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. TOPLUMUN ve BİREYİN BESLENME DURUMUNUN SAPTANMASI • Dolaysız Yöntemler • Dolaylı Yöntemler • Gıda Tüketimi Düzeyinin Saptanması • Ekolojik Faktörlerin Araştırılması

  2. DOLAYSIZ YÖNTEMLER • Klinik belirtilerin saptanması ve değerlendirilmesi • Bioşimik testlerle bulguların saptanması ve değerlendirilmesi • Biofizik testlerle bulguların saptanması ve değerlendirilmesi • Antropometrik ölçümlerle bulguların saptanması ve değerlendirilmesi

  3. Saçlar Yüz Gözler Dudaklar Dil Dişler Dişeti Beze Deri Tırnaklar Subkutan doku Kas-iskelet sistemi Kardiyovasküler sistem Gastrointestinal sistem Sinir sistemi 1. Klinik Belirtiler

  4. Saçlar

  5. Yüz Cildi

  6. Gözler

  7. Dudaklar

  8. Dil

  9. Dişler

  10. Dişeti

  11. Yüz-boyun bezeleri

  12. Deri

  13. Tırnaklar

  14. Subkutan Doku

  15. Kas- İskelet Sistemi

  16. Kardiyovasküler Sistem

  17. Sinir Sistemi

  18. Gastro-intestinal Sistem

  19. 2- Bioşimik Testler • Biyokimyasal testler beslenme durumunu saptanmasında en objektif yöntemdir. • Geçerliliği etkileyen etmenlerin varlığı nedeniyle bireyin değerlerinin yorumlanmasında dikkatli olunmalıdır. • Sonuçlarda bireye bağlı farklılıklar, bireyler arası farklılıklar ve laboratuar farkları olacağı unutulmamalıdır.

  20. 3. Biofizik Testler • Beslenme durumunun saptanmasında biyofizik yöntemlerle dokuların fonksiyonel yetenekleri veya yapısal bozuklukları saptanır. • Beslenme yetersizliğinde fizyolojik fonksiyonlarda bozulma görülür. Bu bozuklukların saptanması yetersizliğin iyi bir göstergesidir.

  21. a)Radiografik incelemeler • Kemik yaşı tesbiti, • Elbilek grafileri

  22. b) Biofizik fonksiyon testleri: • Karanlığaadaptasyon durumunun incelenmesi, • Tat duyusunun kaybının incelenmesi, • Sinirsel akamodasyonun incelenmesi, • Kas – sinir koordinasyonunun incelenmesi, • Kapiller frajilitenin ölçülmesi • El kavrama gücünün ölçülmesi ile kas gücünün ölçülmesi

  23. c)Sitolojik İncelemeler • Epitel dokuların biopsi veya smear ile incelenmesi, • Parankim dokuların biopsi ile incelenmesi, • Kemik iliği incelemeleri, • İmmunolojik fonksiyon testleri,

  24. Diğer yöntemler • Azot dengesinin saptanması • Bilişsel yetenek testleri • Enerji harcanmasının saptanması

  25. 4. Antropometrik Ölçümler: Fizik büyüme durumunun ölçülerek çeşitli standartlar ilekarşılaştırılmasıdır. Çok yaygın olarak kullanılır. Başlıcaları; • Boy uzunluğu – cm, • Vücut ağırlığı – kg, • Baş çevresi – cm, • Üst kol çevresi – cm, • Göğüs çevresi – cm, • Cilt kıvrım kalınlığı (skinfold) – mm

  26. Antropometrik ölçümlerle elde edilen verilerden doğru yargılara varabilmek için şunlara dikkat edilmeli; Ölçüleri doğru yapmak ve gerçek değerleri saptamak Ölçülen kişinin yaşının doğru olarak bilinmesi (0-6 yaş grubunda çok önemli) Ülkeyi temsil edebilecek nitelikte standart büyüme cetvel ve grafikleri olmalıdır ?

  27. Ağırlık-Boy Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Yaşa Göre Ağırlık: • Sürekli izlemlerde anlam taşır. • Akut malnütrisyonu gösterir. • Ortanca eksi iki standart sapmanın (<M – 2 SD) altındaki değerler veya • Standartın % 80 ‘inin altındaki değerler • 3.5. persentilin altındaki değerler malnütrisyonu gösterir.

  28. Boya Göre Ağırlık: (Kavrukluk) • Ortanca eksi iki standart sapmanın altındaki değerler (<M-2SD) malnütrisyonu gösterir. • Yaşın tam saptanamadığı durumlarda kullanılır.

  29. YaşaGöre Boy (Bodurluk): • Büyümede duraklamanın göstergesi • Kronik malnütrisyonla ilişkili olarak bodurluk gelişir. • Ortanca eksi iki standart sapmanın altındaki değerler (<M - 2SD)veya • Standartın % 90’ının altındaki değerler malnütrisyonu gösterir.

  30. B.DOLAYLI YÖNTEMLER 1-Vital istatistik verilerinin incelenmesi 2-Medikal istatistik verilerinin incelenmesi

  31. Hayati (Vital) Olaylara Ait İstatistikler • Bebek ölüm hızının (özellikle 6 aydan sonra) sorunsuz toplulardaki BÖH ile karşılaştırılması • Toddler – Oyun Çocuğu (1-4 yaş) ölüm hızının gelişmiş toplumlarla karşılaştırılması • Wills – Waterlow İndeksi: Toddler Ö.H. / BÖH oranının gelişmiş ülkelerle karşılaştırılması • Ölü doğum – düşük hızlarının saptanması • Prematür doğum hızı – doğuştan sakatlık hızı • Anne ölüm hızı

  32. Tıbbi (Medikal) Olaylara ait İstatistikler • Bazı hastalıklara ait morbidite durumunun saptanması (ÜSYE, ishal, aktif tbc, siroz, enfeksiyon ve paraziter hastalıklarla ilgili prevalans, insidans oranları) • Bu hastalıklardaki (özellikle enfeksiyonlar) mortalite ve fatalite hızlarının gelişmiş ülkelerle karşılaştırılması

  33. C. GIDA TÜKETİMİ DÜZEYİNİNSAPTANMASI • Gıda Denge Cetvelleri • Ev halkı gıda tüketimi araştırmaları • Bireysel gıda tüketimi araştırmaları

  34. 1. Gıda Denge Cetvelleri • Pek doğru sonuç vermez. • Cetvelde yer alan yiyeceklerin yıllık üretim miktarları bulunur, nüfusa bölünür.

  35. 2. Ev Halkı Gıda Tüketim Araştırmaları • Soruşturma: Anket uygulayarak yapılır. (24 saat, 3 gün, 7 gün) • Tartı: Yenilenler evde ölçülür. Zor ve zaman alıcıdır. • Hesap Defteri: Ailedeki yetenekli kişiye belli sürede tüketilen yiyecekleri yazması söylenir.

  36. 3. Bireysel Gıda Tüketimi Araştırmaları: • Çok zordur. Ancak yatılı okul-hastane gibi kurumlarda • bebeklerde yapılabilir

  37. D. EKOLOJİK FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI • Tarım ve gıda üretimi ile ilgili faktörler • Depolama, nakliye, saklama, gıda sanayii ile ilgili faktörler • Gıda fiyatları, pazarlama, halkın ekonomik gücü ile ilgili faktörler • Gıda tüketimi ile ilgili sosyo-kültürel faktörler, demografik yapı • Beslenme ve gıdalar üzerinde etkisi olan enfeksiyon hastalıkları ve çevre koşulları ile ilgili faktörler

  38. DOLAYSIZ YÖNTEMLERLE SAPTANAN BULGULARI TANIMADA PARAMETRELER I- Protein – Enerji Malnütrisyonu (PEM) a)Marasmus (Küçük çocuklarda): • Büyüme geriliği, ağırlık azlığı, • Deri altı yağ dokusu kaybı, • Kas erimesi, • Kolay yolunan, ince, seyrek saç,

  39. b)Kuvaşiyorkor (Küçük çocuklarda), • Ödem, • Büyüme geriliği, • Kas erimesi (gizli kalabilir), • Depigmante, donuk, kolay yolunan saç, • Saçta bayrak belirtisi, • Ay yüz, • Anemi, • Hepatomegali, • Dermatoz, • Psikomotor değişiklikler, • Hipoalbuminemi – amino asit imbalansı

  40. c)Okul çocukları ve yetişkinlerde: • Deri altı yağ dokusu kaybı, • Ağırlık azlığı, • Kas erimesi, • Parotis bezi şişmesi

  41. d)Aşırı Beslenme: • Deri altı yağ dokusunun artması, • Karın çevresinin göğüs çevresinden fazla olması, • Boya göre ideal ağırlıktan %15 fazlalık • BKİ>25, • Deri kıvrım kalınlığının artması

  42. II- A Vitamini Yetersizliği: • Foliküler hiperkeratoz, • Serumda A vit ve Karoten seviyesinin • Karanlığa adaptasyon bozukluğu, • Gece körlüğü

  43. Bitot lekesi, kornea • Xerophtalmia

More Related