230 likes | 870 Views
Motorische Controle. Prof. Dr. M. Lenoir 2° kan Lichamelijke Opvoeding. Motorische Controle 1° semester 30 A + 15 B uren Doelstellingen Inzicht in benaderingen Inzicht in sturingsprincipes Toepassen Werkwijze Hoorcollege + oefeningen theorie + practicum Evaluatie
E N D
Motorische Controle Prof. Dr. M. Lenoir 2° kan Lichamelijke Opvoeding Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Motorische Controle • 1° semester • 30 A + 15 B uren • Doelstellingen • Inzicht in benaderingen • Inzicht in sturingsprincipes • Toepassen • Werkwijze • Hoorcollege + oefeningen theorie + practicum • Evaluatie • Mondeling (kennis/inzicht/toepassing) Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Afbakening en definiëring • Kruispunt tss. verschillende disciplines: • Filosofie • Psychologie • Biomechanica/Bewegingsanalyse • (Neuro)fysiologie • Controle, leren, ontwikkeling • Waarom? • Zeer hoog vaardigheidsniveau bij mens en dier (vb. éénhandig balvangen – video) Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
‘Vaardigheid’ en ‘beweging’ (1) • Motorische vaardigheid (motor skill): = geheel van bewegingen van lichaamsdelen die bewust en doelgericht uitgevoerd wordt en aangeleerd is • Handeling (action) = idem • Beweging (movement) = deelcomponente van vaardigheid, die op verschillende manieren tot dezelfde vaardigheid kunnen leiden Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
‘Vaardigheid’ en ‘beweging’ (2) • Waarom vaardigheid vs. beweging? • Zelfde doel (vaardigheid) bestaat bij verschillende individuen uit verschillende bewegingen • Fysieke beperkingen • Verschillende evaluatie-instrumenten voor beweging en vaardigheid Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
‘Skills’ en ‘abilities’ (1) • Vaardigheid wordt gekenmerkt door: • Doelgericht • Consistent • Efficiënt • Optimale timing • Verschillen skills – abilities: Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
‘Skills’ en ‘abilities’ (2) Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Vaardigheidsprocessen • Waarnemen van relevantie informatie uit omgeving en lichaam (Stimulus Identificatie) 2. Beslissen wat te doen en hoe (Respons Selectie en Programmering) 3. Produktie van georganiseerd spieractiviteit(Respons Uitvoering) Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Vaardigheidscomponenten • Posturale componente 2. Locomotorische Componente 3. Manipulatiecomponente Toepassing: balvangen stilstaand (cfr. handouts) – tijdens lopen Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Classificaties van gedrag Wat is gedrag? Waarom classificeren? Criteria? - Continuum 1. Verhouding motorisch / cognitief 2. Volgens taakkenmerken -open vs. Gesloten (stabiliteit omgeving) -discreet-seriëel-continu (start-eindpunt) -groot-kleinmotorisch (grootte spiermassa) Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Taxonomie van Gentile (2000) (1) • 2-dimensioneel: omgeving / taakfunctie • Omgeving: • Regulerende condities: stationair/bewegend • Intertrial variabiliteit: ja/nee • Taakfunctie: • Lichaamsoriëntatie: stationair/bewegend • Manipulatie: ja/nee 16 categorieën Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Taxonomie van Gentile (2000) (2) Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Taxonomie van Gentile (2000) (3) • Stijgende moeilijkheidsgraad • Verschillende dimensies • Relevantie: • klassificatie • °therapie • LO en sport: opbouw logische sequenties (stijgende moeilijkheidsgraad) in het aanleren van nieuwe vaardigheden Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Meten in Motor Control (1) • Studie van interne processen: • Structuur • Functie • Manipulatie van informatie (JND) K = JND/I • Soorten metingen: • Kwalitatieve metingen – uitvoering (proces) • Kwantitatieve metingen – resultaat (produkt) • Combinatie Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Produktvariabelen (1) • Reactietijd (RT) • Definitie (RT, MT, RsT) • Premotor / Motor RT • Doel • Beperking • JND • Definitie • Doel • Beperking • Cfr. practicum labo Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Produktvariabelen (2) • Foutscores: consistentie en doelgerichtheid • CE • AE • VE • RMSE • Definitie • Doel • Illustratie(cursus p. 10) Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Foutscores: illustratie + - 1 2 3 4 AE: 2.0 CE: 0 VE: 2.16 AE: 2.0 CE: +2.0 VE: 0.81 Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Procesvariabelen • Kinematica • Snelheid • Hoeksnelheid • Hoek-hoek diagram • Afgeleide variabelen • Electromyografie • Grondreactiekrachten Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Produkt en proces: illustratie Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Hersencentra voor motor control • Motorische Cortex • efferente functie • homunculus-topografie • triggerfunctie (50 ms) • kracht en richting • vooral distale spiergroepen • afferente functie Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Hersencentra voor motor control • Motorische Cortex • Premotorische Cortex • Efferent: houdings-musculatuur-schouders • Input PP regio • Supplementaire Motorische Cortex - planning (1 sec!!) Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Hersencentra voor motor control • Parietale Cortex • Ruimtelijke oriëntatie • Cerebellum • !!!!!!! • Spierspanning • Timing (lat. vs.IM) • Coördinatie • leren • Basale Ganglia • Inzet actie • Amplitude • Sensoriële input Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?
Motorische eenheid • Neuron + spiervezels • Differentiatie in aantal vezels • Proprioceptie • Bewust en onbewust • Spierspoeltjes, Golgi, receptoren in gewricht en huid (= mechano-) • Visuele systeem • Centraal en perifeer • Evenwichtsorgaan Motorische Controle 2 kan: Wat is motorische controle?