Niezawodności sieci telekomunikacyjnych

1. Niezawodności sieci telekomunikacyjnych Marcin Sikorski Stanisław Czech sem. 9 ETI PG

2. Wprowadzenie Prognozowanie niezawodności wojskowych sieci telekomunikacyjnych cechuje: • wysoka złożoność • pracochłonność obliczeniowa Z tych względów prognozowanie niezawodności realizowane jest komputerowo.

3. Wprowadzenie Współczesne aplikacje sieci telekomunikacyjnych: • to cyfrowe sieci telekomunikacyjneoferujące szeroką gamę usługużytkownikom, • posiadają strukturę warstwową, nadmiarową, rozległą terytorialnie o wysokiej spójności. Elementy składowe struktury mogą mieć konstrukcję mobilną lub stacjonarną o różnym stopniu podatności na niszczenie, • zawierają podsystem zarządzania wykonujący funkcje dozorowania stanu zdatności, rekonfigurowania sieci, kierowania realizacją usług oraz bezpieczeństwem systemu,

4. Wprowadzenie • określone funkcjonalno-terytorialnie podsystemy mogą mieć różnych administratorów. Elementy systemu są obsługiwane w różnych ogniwach systemu, • linie teletransmisyjne łączące węzły sieci mogą wykorzystywać różne media transmisyjne: przewodowe, radiowe, radioliniowe, światłowodowe i satelitarne. Dlatego do obliczeń poszukuje się efektywnych algorytmów obliczeniowych wyznaczających funkcję strukturalną niezawodności sieci.

5. Wprowadzenie Punktem wyjścia wszystkich algorytmów obliczania funkcji strukturalnej jest wstępna analizastruktury sieci telekomunikacyjnej celem przetworzenia jej na postać dogodną do obliczeń. Większość algorytmów wymaga znajomości wszystkich minimalnych ścieżek zdatności lub minimalnych przekrojów niezdatności. Zadanie określenia minimalnych przekrojów może zawsze zostać sprowadzone do odnalezienia minimalnych ścieżek i odwrotnie. Podstawę do tego stanowią prawa de Morgana.

6. Wprowadzenie Algorytmy bazujące na minimalnych ścieżkach (przekrojach) można podzielićna: • algorytmywłączeń i wyłączeń(ang. Inclusion – Exclusionalgorithms), • algorytmy sum rozłącznych iloczynów(ang.SumofDisjointProductsalgorithms)stosującewzórsumyrozłącznychiloczynów(tzw. SDPalgorytmy), • algorytmyfaktoryzacji(ang. factortngalgorithms) wykorzystujące wzór dekompozycji liniowej Shannona

7. Wprowadzenie Wśród tych algorytmów wysoce efektywnym jest algorytm wykorzystujący twierdzenie o faktoryzacji opracowany przez W. Datsona i J. Gobiena. Umożliwia on obliczenie funkcji strukturalnej niezawodności dużych sieci. Algorytm ten po zmodyfikowaniu J. Krygier i W. Kwestarz wykorzystalido budowy programu komputerowegoprognozowania niezawodności sieci telekomunikacyjnych. Modyfikacjeuwzględniają własności funkcjonalne współczesnych wojskowych sieci telekomunikacyjnych takie jak: • wielobiegunowość sieci, • warstwowość sieci, • bezpieczeństwo dróg połączeniowych.

8. Matematyczny model zdatności sieci Modelem struktury sieci telekomunikacyjnej jest graf G określony jako trójkauporządkowana o postaci: gdzie: jest zbiorem wierzchołków grafu równolicznym ze zbioremwęzłówłącznościsieci, jest zbiorem krawędzi grafu, jest relacją przypisującą parze węzłów krawędź.

9. Matematyczny model zdatności sieci Zbiór elementów składowych w modelu siecitelekomunikacyjnej wyznacza zbiór: gdzie Zakładamy, że elementy sieci są dwustanowe: gdy zdatny gdy uszkodzony - stan elementu dla

10. Matematyczny model zdatności sieci Łączność w sieci telekomunikacyjnej jest realizowana pomiędzy abonentami przyłączonymi do węzłów a i b, gdzie oraz . Węzły te nazywają siębiegunami odpowiednio początkowym i końcowym. Dla zapewnienia sprawnego wykorzystania sieci niezbędnym jest by łączność była realizowana pomiędzy podzbiorami węzłów. Między innymi możliwe są następujące przypadki: - klasyczna łączność - powiadamianie - przyjmowanie meldunków

11. Matematyczny model zdatności sieci - konferencja - pełna spójność sieci Istnienie drogi miedzy a i b oznacza, że oba węzły są zdatne oraz z węzła a można dojść po grafie sieci do węzła b przechodząc jedynie przez zdatne i tranzytywne węzły oraz zdatne krawędzie. W przypadku, gdy oraz zawierają więcej niż jeden węzeł droga ta przyjmuje postać drzewa rozpinającego grafu G obejmującego te węzły.

12. Matematyczny model zdatności sieci Zdatność sieci, dla ustalonego kryterium zdatności można przedstawić za pomocąfunkcji strukturalnej(zwanej również strukturą niezawodnościową sieci dla ustalonego kryterium ) określonej na zbiorze wektorów stanów elementów sieci następująco: gdzie: S jest zbiorem stanów sieci - stan zdatności - stan uszkodzenia

13. Matematyczny model zdatności sieci Funkcjajest funkcją binarnąspełniającą działania algebry Boola. W zastosowaniu do modelowania zdatności sieci funkcja jest funkcją koherentną, czyli jest funkcjąmonotoniczną, nietrywialną i istotną: - monotoniczność oraz - nietrywialność - istotność gdzie: i - wektor stanu w którym element na i-tym miejscu przyjmuje wartość zdatności 0 lub 1

14. Matematyczny model zdatności sieci Dowolnym dwóm różnym węzłom a i bmożemy przyporządkować następujące dwie struktury elementarne: gdy istnieje w grafie G droga z a do b składająca się ze zdatnych elementów gdy istnieją w grafie G drogi z a do b oraz z b do a składające się ze zdatnych elementów

15. Matematyczny model zdatności sieci Funkcja strukturalna niezawodności sieci opisanej grafem G jest matematycznym modelem jej zdatności. Znajomość tej funkcji jest niezbędna do obliczenia niezawodności sieci telekomunikacyjnej. Wpływ elementu na strukturę niezawodnościową sieci : Normalna postać funkcji strukturalnej: