PPTOK Wykład - 15 godzin

1. PPTOKWykład - 15 godzin Projektowanie Procesów Technologicznych Obróbki Skrawaniem Dr inż. Jan BERKAN Instytut Technik Wytwarzania pok. ST 319 www.cim.pw.edu.pl/jberkan

2. OCENA Z PRZEDMIOTU • Egzamin z materiału wykładowego (sesja) • Zaliczenie zajęć projektowych - koniec semestru • Tematyka zajęć projektowych (druga połowa semestru) - projekt półfabrykatu – 1 tydzień - projekt procesu obróbki – 2 tygodnie - projekt wybranej operacji – 2 tygodnie - projekt uchwytu obróbkowego – 2 tygodnie • Oceny z projektów: - proces i uchwyt – waga 2 - pozostałe – waga1 • Ocena z przedmiotu – średnia pozytywnych ocen z egzaminu i projektowania

3. Literatura: Mieczysław Feld: Podstawy projektowania procesów technologicznych typowych części maszyn. WNT Warszawa 2003 Mieczysław Feld: Projektowanie i automatyzacja procesów technologicznych części maszyn. WNT Warszawa 1994 Janusz Tymowski: Technologia budowy maszyn. WNT Warszawa 1989 Obróbka skrawaniem. Poradnik inżyniera. Praca zbiorowa. t. II i III WNT Warszawa 1991-94 Tadeusz Puff: Technologia budowy maszyn. PWN Warszawa 1987 Michał Skarbiński: Technologiczność konstrukcji maszyn WNT Warszawa 1982

4. Podstawowe pojęcia • TECHNIKA - wiedza o sposobach operowania materią w celu wytworzenia środków materialnych służących człowiekowi - prof. Lucjan Tadeusz WROTNY • TECHNOLOGIA- nauka obejmująca dział techniki dotyczący metod wytwarzania surowców, półfabrykatów i wyrobów - prof. Janusz TYMOWSKI • TECHNOLOGIA BUDOWY MASZYM - technologia zajmująca się postawami projektowania procesów wytwarzania części oraz ich łączenia w gotowe mechanizmy i maszyny (montaż)

5. PRZYKŁAD Ścięcia i poprzeczny otwór Ile czasu zajmie wykonanie tej części z pręta Ф 15 przy zastosowaniu obróbki skrawaniem ? Gwint Otwór sześciokątny

6. Klasyfikacja technik wytwarzania Kryterium – sposób oddziaływania narzędzia na obrabiany przedmiot a. Punktowe b. Liniowe c. Powierzchniowe d. Objętościowe P.O P.O P.O f p W P.O N f N N f Kształtowanie wformach Zanurzenie f k Obróbka narzędziem kształtowym Obróbka narzędziem punktowym

7. Podstawowe definicjewg normy PN-83/M-01250 „Technologiczne Przygotowanie Produkcji” • PROCES PRODUKCYJNY - obejmuje ogół działań wykonywanych w danym zakładzie dla wytworzenia wyrobów z materiałów, półfabrykatów, części lub zespołów. • PROCES TECHNOLOGICZNY - podstawowa część procesu produkcyjnego obejmująca działania mające na celu uzyskanie żądanych kształtów, wymiarów i właściwości przedmiotu pracy lub ustalenie wzajemnych położeń części lub zespołów w wyrobie.

8. Proces technologiczny Stan początkowy przedmiotu pracy (półfabrykat) Stan końcowy przedmiotu pracy

9. Operacja technologiczna S1 ... S k-1 Sk operacja 10 operacja k0

10. Operacja technologiczna – część procesu technologicznego wykonywana na jednym stanowisku roboczym, na jednym przedmiocie (lub grupie przedmiotów), bez przerw na inną pracę Zabieg technologiczny – część operacji technologicznej realizowana przy pomocy tych samych środków technologicznych i przy niezmienionych parametrach obróbki, ustawieniu i zamocowaniu Przejście – część zabiegu, podczas której usuwana jest jedna warstwa materiału

11. Strona A StronaB Zabieg 1 Interpretacja definicji operacji Zabieg 2 Jedna operacja dwa zamocowania Dwie operacje Obróbka strony A , Obrót wałka o 180 0 Obróbka strony B Obróbka strony A we wszystkich wałkach Przerwa Obróbka strony B we wszystkich wałkach

12. Zamocowanie – część operacji technologicznej wykonywana bez zmiany zamocowania przedmiotu pracy (przy jednym zamocowaniu) Pozycja – określone położenia przedmiotu pracy ustalonego i zamocowanego w przyrządzie z mechanizmem podziałowym (kątowym lub liniowym) Urządzenia podziałowe

13. Przedmioty pracy: Materiał – wyjściowy przedmiot pracy podlegający dalszemu przetworzeniu w toku procesu produkcyjnego Półfabrykat– niewykończony przedmiot pracy (w trakcie obróbki lub kształtowania) Część– składnik wyrobu wykonany z jednego lub różnych rodzajów materiału połączonych ze sobą w sposób nierozłączny Wyrób– przedmiot pracy stanowiący końcowy wynik procesu produkcyjnego

14. Wyposażenie technologiczne – maszyny i urządzenia technologiczne, na których umieszczone są przedmioty pracy i pomoce warsztatowe, służące do realizacji określonej części (operacji) procesu produkcyjnego Pomoce warsztatowe – środki technologiczne stosowane przy obróbce, montażu, kontroli lub transporcie stanowiskowym przedmiotu pracy. Są one uzupełnieniem maszyn i urządzeń technologicznych lub służą bezpośrednio pracownikowi przy pracy Środki technologiczne= wyposażenie technologiczne + pomoce warsztatowe

15. Pomoce warsztatowe Narzędzia Narzędzie– pomoc warsztatowa do bezpośredniego oddziaływania na przedmiot pracy w celu zmiany jego kształtu, wymiarów lub właściwości Oprawka – pomoc warsztatowa do ustalania i mocowania narzędzi Oprawka

16. Pomoce warsztatowe Uchwyt– pomoc warsztatowa do ustalania i zamocowania przedmiotu pracy w celu wykonania operacji obróbki lub montażu Imadło maszynowe

17. Pomoce warsztatowe Przyrząd– pomoc warsztatowa stanowiąca przedłużenie łańcucha kinematycznego maszyn i urządzeń technologicznych, przeznaczona do rozszerzenia ich możliwości technologicznych przez realizowanie dodatkowych ruchów. Stół podziałowy o osi pionowej

18. Pomoce warsztatowe Narzędzie pomiarowe – pomoc warsztatowa przeznaczona do sprawdzania i pomiarów Sprawdziany Suwmiarka cyfrowa

19. Proces technologiczny wałka Operacja 10.Frezować czoła i wykonać nakiełki Zabieg 1 Frezować czoła na wymiar 125 Zabieg 2 Wykonać dwa nakiełki

20. Proces technologiczny wałka c.d. Operacja 20.Toczyć zgrubnie i wykańczająco Zamocowanie 1 Toczyć zgrubnie i wykańcz. średnicę A Zabieg 1 Toczyć zgrubnie Ø30,5 Przejście 1. Toczyć Ø36 Przejście 2. Toczyć Ø30,5 Zabieg 2 Toczyć wykańczająco Ø30 Zamocowanie 2 Toczyć zgrubnie i wykańcz. powierzchnię B Zabieg 1 Toczyć zgrubnie Ø40,5 Zabieg 2 Toczyć wykańczająco Ø40 B A

21. Materiały, półfabrykaty 40 ... a 90 c ... b 80 70 10 60 30 50 20 Frezować .............................. Toczyć na wym. C Frezować i nawiercać Toczyć na wym. A K.T. ostateczna Toczyć na wym. B Szlifować średnicę Wiercić K.T. Toczyć .............................. Toczyć K.T. Obróbka zgrubna Przejście 1-sze Przejście 2-gie Informacje wejściowe Rys. konstrukcyjny Wskaźniki techn.-ekonom. Poziom cen Program produkcji Możliwości inwestycyjne Terminy uruchom. produkcji. Materiał, półfabrykat Park obrabiarek. i urządzeń. Wykonawstwo oprzyrządowania. specjalnego Obsada personalna ...................... wymiary tolerancje chropowatość param. obrób. Obróbka cieplna Obróbka kształt. Bazowanie Obrabiarka Narzędzia normalne specjalizowane specjalne Przyrz. i Uchwyt. Obróbka wykańcz. Obróbka cieplna Narz. pomiarowe T p. z + t j Organiz. obróbki Obsada Koszty Opłacalność Część gotowa Elementy procesu technologicznego

22. Dokumentacja technologiczna – zbiór dokumentów zawierający informacje potrzebne do realizacji procesu technologicznego • Dokumenty główne: • karta technologiczna • instrukcja technologiczna • program obróbki (CNC) • karta normowania czasu pracy • wykaz pomocy warsztatowych • karta normowania materiału

23. Karta technologiczna ( zawiera spis operacji procesu technologicznego )

24. Instrukcja technologiczna (zawiera opis operacji technologicznej)

25. Instrukcja technologiczna (szkic obróbkowy) Szczęki hydrauliczne pryzmowe Podpora stała

26. Dokumentacja technologiczna • Rysunki: • półfabrykatów • narzędzi specjalnych • matryc, modeli, kokili itp.. • przyrządów i uchwytów specjalnych • narzędzi pomiarowych specjalnych • Dokumenty pomocnicze: • zbiory norm • klasyfikatory części • katalogi pomocy • warsztatowych

27. Dokumentacja technologiczna • dokumenty związane z organizacją produkcji: • rozplanowanie stanowisk pracy oddziału • obciążenie stanowisk pracy • zestawienie pracochłonności wyrobu • wykresy cykliczne obróbki lub montażu • dokumenty związane z dyscypliną technologiczną: • karta zmian procesu technologicznego • karta zawiadomienia o zmianie procesu technologicznego • protokół opanowania produkcji • protokół sprawdzenia operacji