200 likes | 708 Views
Polska w latach 1764-1773. Pierwszy rozbiór Polski 1772r. Reformy sejmu konwokacyjnego 1764r. po śmierci Augusta III przeprowadzone przy poparciu „familii” Czartoryskich i Katarzyny zakaz przysięgi na instrukcje sejmikowe głosowanie większością głosów w sprawach skarbowych i wojskowych
E N D
Polska w latach 1764-1773 Pierwszy rozbiór Polski 1772r.
Reformy sejmu konwokacyjnego 1764r. • po śmierci Augusta III przeprowadzone przy poparciu „familii” Czartoryskich i Katarzyny • zakaz przysięgi na instrukcje sejmikowe • głosowanie większością głosów w sprawach skarbowych i wojskowych • ograniczenie kompetencji hetmanów i podskarbich na rzecz komisji skarbowych i wojskowych • wprowadzono cło generalne, zniesiono prywatne cła i myta; podjęto decyzję o jednolitym systemie miar
Stanisław August Poniatowski • ostatni król Polski w latach 1764-1795 • oparcie polityki o sojusz z Rosją • Reformy sejmu koronacyjnego: • utworzono namiastkę rządu pod nazwą „konferencja króla z ministrami” • powołano komisje dobrego porządku (boni ordinis)- skarbu, gospodarki, menniczą
Reformy pierwszych lat panowania Stanisława Augusta • przeprowadzono spis królewszczyzn, z których podwyższono kwartę na armię • otwarto mennicę państwową • przeprowadzono reformy w armii- wzrósł budżet, wprowadzono nowy regulamin, podniesiono dyscyplinę, położono nacisk na szkolenie kadry; powołano korpus Kadetów zwany Szkołą Rycerską
Reformy pierwszych lat panowania Stanisława Augusta • rozwój gospodarki- powstawały nowe manufaktury; w 1783r. otwarto kanał Michała Ogińskiego (Niemen-Dniepr) • kanclerz Andrzej Zamojski dokonał kodyfikacji prawa-kodeks odrzucono na sejmie 1780r. za sprawą Rosji i magnaterii • mecenat króla- rozkwit kultury oświecenia , szkolnictwa, „obiady czwartkowe”
Sprawa desydentów (innowierców) • niezadowolenie państw sąsiednich z prób wzmocnienia państwa polskiego, wystąpienie opozycji obawiającej się utraty „złotej wolności” • 1767r.- za namową Rosji innowiercy zawiązali konfederację w Słucku i Toruniu, a katolicy w Radomiu; konfederaci żądali detronizacji króla
PRAWA KARDYNALNE 1768r. • wolna elekcja, liberum veto, prawo do rokoszu, wyłączne prawo szlachty do urzędów i ziemi oraz władzy nad chłopem • prawa polityczne dla innowierców, ale katolicyzm uznano za religię panującą • prawa kardynalne były gwarantowane przez Rosję
KONFEDERACJA BARSK 1768-1772 • „w obronie wiary i wolności” przeciwko Rosji i królowi pod przewodnictwem Józefa Pułaskiego, Adama i Michała Krasińskich • państwa europejskie chciały wykorzystać konfederację do osłabienia Rosji (od 1768r. wojna rosyjsko-turecka), ale nie spieszyły się ze wsparciem
KONFEDERACJA BARSKA 1768-1772 • 1769r.- konfederaci stworzyli Generalność, która ogłosiła detronizację króla; przewaga wojsk rosyjskich i królewskich, konfederaci prowadzili więc walkę partyzancką ( jednym z dowódców konfederacji był Kazimierz Pułaski) • porwanie króla przez konfederatów było kompromitacją ruchu w oczach Europy
KONFEDERACJA BARSKA 1768-1772 • Koliwszczyzna- powstanie chłopów i Kozaków na Ukrainie pod wodzą Maksyma Żeleźniaka i Iwana Gonty; wystąpili przeciwko szlachty polskiej; dokonywano masowych rzezi • 1769-1770-Austria zajęła tereny Spiszu, starostwa na Podhalu, a Prusy odcięły kordonem sanitarnym Pomorze Gdańskie i część Wielkopolski • konfederację zakończył rozbiór Polski
PIERWSZY ROZBIÓR POLSKI • 1772r- Prusy, Austria, Rosja • Prusy-Pomorze Gdańskie(bez Gdańska), Warmia, Wielkopolska po Noteć i Kujawy- 36tys. km2, 580 tys. mieszkańców • Austria- tereny na południe od Wisły i Sanu województwo ruskie-83tys., km2, 2,65 mln mieszkańców • Rosja-ziemie na wschód od Dźwiny i Dniepru-92 tys. km2, 1,3 mln mieszkańców
UCHWAŁY SEJMU ROZBIOROWEGO 1773 • ratyfikowano traktaty rozbiorowe- sprzeciw Tadeusza Reytana • władza ustawodawcza należała do sejmu; potwierdzono prawa kardynalne, rozszerzając je o zakaz powoływania na tron dzieci i wnuków panującego oraz cudzoziemców
UCHWAŁY SEJMU ROZBIOROWEGO 1773 • król przewodniczył Radzie Nieustającej, liczącej 36 konsyliarzy wybranych przez sejm na 2-letnią kadencję; tworzyli oni pięć departamentów: interesów cudzoziemców, policji, wojska, sprawiedliwości, skarbu • reorganizacja armii liczącej 30 tys. Żołnierzy • reformy gospodarcze (cło generalne, jednolite podatki-podymne, licytacje starostw, dzierżawa królewszczyzn rozdzielanych na 50 lat w drodze licytacji) • powołano Komisję Edukacji Narodowej