Matja dhe vleresimi

1. Matja dhe vleresimi Te njihet rëndësia qe ka procesi i vlerësimit. Te njihen instrumentat matëse te diturive te nxenesve. Te aftesoheni per te ndertuar dhe administruar teste objektive.

2. Pse duhet vleresimi? • Per t’u njohur me ecurine e nxenesve. • Per te bere diagnostikimin e gjendjes. • Per te mbledhur informacion per te marre vendime. • Per te motivuar nxenesit.

3. LLOJE TË VLERËSIMIT • Vlerësimi diagnostikues, që synon të zbulojë shkaqet e problemeve që kanë sistemi, institucionet, programet, individët në mënyrë që të përcaktohen teknikat korrigjuese. • Vlerësimi me qëllim klasifikimi, vendosjeje, i cili ndihmon në kategorizimin dhe klasifikimin. • Vlerësimi formues, i cili mbikëqyr ecurinë, procesin, përparimin e programeve, projekteve, të individëve, siguron një feedback për të sjellë përmirësime.

4. LLOJE TË VLERËSIMIT • Vlerësimi përmbledhës, që përcakton arritjet në përfundim të programit, projektit, kursit, për të marrë vendime për programet, institucionet, individët. Vlerësimi përmbledhës mund të përdoret për të gjykuar efektshmërinë e programeve, projekteve, kurseve etj. • Vlerësimi i kontekstit ka si qëllim të përcaktojë kontekstin veprues, të përshkruajë kushtet aktuale, të identifikojë dhe të vlerësojë nevojat dhe mundësitë në kontekstin e dhënë, të diagnostikojë problemet. • Vlerësimi i burimeve. Qëllimi i vlerësimit të burimeve është të sigurojë një informacion për të përcaktuar sesi do të përdoren burimet për të arritur objektivat.

5. LLOJE TË VLERËSIMIT Vlerësimi i nevojave. Një mjet për të identifikuar një problem dhe për të përzgjedhur një ndërhyrje ose zgjidhje të përshtatshme.Bën një tablo të përmbledhur të situatës aktuale dhe optimale. Identifikon nevojat dhe distancën nga nevoja në realizim. Përcakton problemet dhe shkaqet • Vleresim I Procesit (vijon ne faqen tjeter) • Vlerësimi i produktit. Qëllimi i vlerësimit të produktit është të masë dhe të interpretojë vlerën, dobinë, efektshmërinë, përdorueshmërinë e produktit.

6. LLOJE TË VLERËSIMIT • Vlerësimi i procesit. Vlerësimi i procesit ka tre qëllime kryesore: • të zbulojë ose të parashikojë defektet në procedurat ose gjatë zbatimit të programit, projektit; • të sigurojë informacion për vendimet e programuara; • të regjistrojë procedurat siç kanë ndodhur. Vlerësimi i procesit siguron një informacion për kapërcimin e vështirësive, për marrjen e vendimeve të mëtejshme dhe për interpretimin e rezultateve të programit, projektit.

7. Vlerësimi i rezultateve. Qëllimi i vlerësimit të rezultateve është të masë dhe të interpretojë rezultatet, arritjet. • Vlerësimi i brendshëm është vlerësimi që e kryen institucioni, programi, projekti për sektorë të caktuar, për aspekte të caktuara të programit ose për tërë veprimtarinë duke aktivizuar si vlerësues punonjës të institucionit ose pjesëmarrës të programit, që nuk kanë përgjegjësi të drejtpërdrejtë në institucion ose program. • Vlerësimi i jashtëm është vlerësimi që kryhet nga agjenci të specializuara vlerësimi ose vlerësues të cilët nuk kanë lidhje të drejtpërdrejtë me institucionin ose programin. • Vetëvlerësimi është procesi gjatë të cilit institucioni, agjencia, programi ose individi mbledhin informacion për veten e tyre dhe bëjnë gjykimin e vlerave të tyre. Termi vetëvlerësim në psikologji përdoret më tepër për vlerësimin e personalitetit.

8. MODELE TË VLERËSIMIT Vlerësimi i bazuar në qëllime Ky model përdor qëllimet dhe objektivat si kritere për të përcaktuar suksesin. Pyetjet që bëhen kur vlerësojmë bazuar në qëllime: 1. A ishin përcaktuar mirë qëllimet, objektivat? 2. Cili ka progres lidhur me keto qëllime? 3. A janë përmbushur qëllimet sipas afateve të përcaktuaranë program? Nëse jo, pse? 4. A kishte personeli burime të mjaftueshme (para, pajisje, kualifikime, etj.) për të arritur qëllimet?

9. Vlerësimi i bazuar në qëllime • 5. Si duhet të ndryshohen përparësitë për për t’u përqendruar më mirë në arritjen e qëllimeve? 6. Si duhet të ndryshohen afatet për të përmbushur qëllimet? 7. Si duhet të ndryshohen qëllimet për të përmbushur qëllimet?Duhet të shtohen ose të hiqen qëllime? Pse? 8. Si duhet të formulohen qëllimet në të ardhmen?

10. Vlerësimiibazuarnëvendime Vlerësimiibazuarnëvendimeështënjëprocesqëprodhonnjëinformacionpërpërzgjedhjendërmjetalternativave. Njëvlerësimështëibazuarnëvendimenëse: a) servirnjëvendim, b) përfshinnjëzgjedhje midis alternativave, c) i paraprin një vendimi të ardhshëm. Ky lloj i vlerësimit thekson parapërgatitjen e informacionit për drejtimin e programit dhe veprimin. Informacioni në këtë rast është shumë i vlefshëm nëse ai u shërben vendimmarrësve të programit të marrin vendime më të mira.

11. Karakteristikat themelore te nje instrumenti mates Vlershmeria • Testi eshte i vlershem kur mat ate qe eshte parashikuar ate qe duam. • Vlershmeria e permbajtjes. Testi perputhet me programin. • Vlershmeria parashikuese. Zgjidhen pyetje qe te perfaqesojne gjithe materialin mesimor. • Vlershmeria paralele. Rezultatet e testit perputhen me te dhenat e tjera, si nota mesatare, teste te tjera, rezultatet me goje.

12. Karakteristikat themelore te nje instrumenti mates Besueshmeria. Rezultate te qendrueshme. • Metoda testim-ritestim, nxenesit testohen dy here me te njejtin test me nje interval kohe. • Metoda e formes paralele. Nxenesit testohen me nje test dhe me pas me nje test te ngjashem me te. • Metoda e dy gjysmave. Nxenesit testohen ne gjysmen e testit e pastaj ne gjysmen tjeter. • Metoda e korelacionit. Testohen pjese te testit qe matin te njejtin objektiv.

13. Karakteristikat themelore te nje instrumenti mates Perdorshmeria Kur kerkon shpenzime minimale kohe, parash dhe energji. • Te kete gjatesi te arsyeshme. • Te mos kerkoje kualifikim te larte per tu perdorur. • Te ofroje lehtesira ne vendosjen e pikeve. • Ne siguroje lehtesira ne interpretimin e rezultateve.

14. Planifikimi i testimit • Testimi duhet te jete i planifikuar. • Percaktimi i objektivave qe do te testohen, percaktohen kapitujt, temat etj. qe do te testohen dhe objektivat per to. • Percaktimi i artikujve testues (pyetjeve) per cdo objektiv sipas Bloomit.

15. Matrica objektiva aftesi

16. Tipet e artikujve testues (llojet e pyetjeve) • Zgjedhje midis dy alternativave (V;G). • Zgjedhje e shumfishte (me disa alternativa, qarkon nje prej tyre). • Me zgjedhje dhe klasifikim, psh. gjej numurat tek ne nje varg numrash. • Artikuj gjenerative te tipit kompletues. Vazhdo vargun. Cfare nuk shkon me vargun… etj • Esse.

17. Këshilla per ndertimin e artikujve testues • Pyetjet te masin rezultatin e te mesuarit. • Te shkruhen me sa me pak fjale. • Pergjigjet e sakta te mos jene te diskutueshme. • Pergatitni me shume pyetje se sa do te perdorni ne test (50%). • Renditni pyetjet ne menyre qe veshtiresia te vije ne ngritje. • Gruponi pyetjet e te njejtes rubrike. • Mos i vendosni pergjigjet e sakta sipas nje skeme, sepse nxenesit mund te zbulojne skemen

18. Permbajtja e nje testi • Emrin e testit. • Pasaporta e nxenesit. • Instruksionet. • Menyren e vleresimit. • Artikujt testues.

19. Pershtatja e pyetjeve me objektivat • Pyetje per te matur njohurite. • Kryesisht me zgjedhje. • Pyetje per te matur te kuptuarit. • Te thuash me fjalet e tua nje koncept. • Te interpretosh idene e dikujt tjeter. • Te zgjerosh kuptimin e nje formulimi. • Pyetje per analize e snteze. • Pyetje per vleresim. • Te vecosh anet pozitive e negative te nje fenomeni. • esse. • Nder dy formulime kontradiktore te percaktoje dhe argumentoje se cili argumentim eshte me i mire.

20. Menyra e vendosjes se pikeve ne test • Pergjigjja e sakte 1 pike dhe e pasakta 0 pike. • Esse me teper se nje pike. Ka subjektivizem. • Ne esse te shkurtra formulohet modeli I pergjigjes dhe behet krahasimi. • Esse te gjata ndahen ne tre rubrika dhe vendosen pike per cdo rubrike. • Rubrika e permbajtjes. • Rubrika e logjikes. • Rubrika kompozicionale. • Ne varesi te lendes dhe te qellimit te testit percaktohet rubrika prioritare te ciles i akordohen me shume pike.

21. Vleresimi i testit • Koficenti i saktesise. • Pervetesimi i koncepteve. • Perjashtohen pyetjet qe u jane pergjigjur te gjithe nxenesit si dhe ato qe nuk u eshte pergjigjur asnje. • Koeficienti i diferencimit (KD). Pra nxenesit e mire – nxenesit e dobet =KD. Ky koeficient duhet te jete mbi 20%. Pastrohet testi nga pyetjet qe nuk kane fuqi diferencuese. • Teknika 2% (nota 4); 9% (nota 5); 24% (nota 6); 30% (nota 7); 24% (nota 8); 9% (nota 9); 2% (nota 10);. Tolerimi i pranueshem deri 10%.

22. Interpretimi i rezultateve te testit • Interpretimi kriterial (%) per cdo nxenes. Piket e marra:piket e mundshme=…%. • Interpretimi normativ. • Ranku; nxenesit renditen sipas pikeve nga ai qe ka me shume deri te ai qe ka me pak. Perdoret brenda klases sepse i pari i nje klase nuk eshte i barabarte me te parin e nje klase tjeter. • Ranku ne %;ky llogaritet duke pjestuar numrin e nx. qe ke lene mbrapa sipas renditjes : numrin e nxenesve te klases x 100. Mund te besh krahasime edhe midis klasave.

23. Interpretimi i rezultateve te testit • Moda;vlere e pikeve e kapur nga me shume nxenes. Psh 22, 23, 23, 24, 24, 24, 25, 26 pike, moda eshte 24. • Mediana; eshte nxenesi qe ka kapur rezultatin e mesit te pikeve. ….22, 23, 24,…; mediana eshte 23. tregon ku ben pjese te gjysma e mire apo te gjysma tjeter. • Mesatarja aritmetike; gjithe piket : me numrin e nx. Shikohet ku je mbi apo poshte mesatares.

24. Konvertimi i pikeve ne nota Varianti I • 100 pike • 0-44 =4 • 100- 44=56:6=9 • 45-54=5; 55-64=6; 65-74=7; 75-84=8; 85-94= 9; 95-100=10 Varianti II • 0-25=4; 100–25=75:6=12 26-38=5; 39-51=6; 52-64=7; 65-77=8;78-90=9; 91-100=10