180 likes | 526 Views
Grammatikk og praktisk tilnærming. ¿ Dos caras de la misma moneda? Workshop 26.10.2007 Ingunn Hansejordet, Institutt for framandspråk, UiB. Plan for dagen. To typar språkkunnskap: kunnskap OM språket og det vi gjer MED språket Kva er grammatikk? Reseptiv og produktiv
E N D
Grammatikk og praktisk tilnærming ¿Dos caras de la misma moneda?Workshop 26.10.2007Ingunn Hansejordet, Institutt for framandspråk, UiB
Plan for dagen • To typar språkkunnskap: kunnskap OM språket og det vi gjer MED språket • Kva er grammatikk? Reseptiv og produktiv • Rammevilkår for framandspråkundervisning • Fokus på form: grammatikkdikt • Input og intake jf. arbeidsgang om ser og estar (eige dokument)
Deklarativ kunnskap • Eksplisitt kunnskap OM språket • Verbparadigme/bøyingsmønster • Pronomenskjema • Grammatiske reglar • Uttalereglar • Orddanning • Osb.
Prosedural kunnskap • Det vi kan gjere MED språket • Språkbruk • Kommunikasjon • Språkleg samhandling • Fem dugleikar/ferdigheter
Målet er kommunikativ kompetanse – treng vi grammatikk då? • Ingen automatisk samanheng mellom deklarativ og prosedural kunnskap • Deklarativ kunnskap er likevel nyttig for å kunne bruke språket og kommunisere • Deklarativ kunnskap aukar medvitet om form, gir oss auge å sjå med og øyre å høyre med • Arbeid med grammatikk bør auke forståinga for at form og innhald heng saman
Grammatikk er ikkje berre drill • Reseptiv grammatikk: grammatikk for å forstå det vi høyrer og/eller les • Førebuande fase: møte grammatikken først når vi lyttar eller les • Seinare lære grammatikken for eigen produksjon, for å snakke eller skrive • Jf innlegget til Erik Kwakernaak
Engelsk: tidleg start mykje input fritidsengelsk lettare overgang til bruk og kommunikasjon Framandspråk: sein start lite input skulefaget einaste møte med språket vanskelegare overgang til bruk og kommunikasjon drill og styrte øvingar Engelsk vs. framandspråk
Grammatikk-dikt • Fokus på form • Verbparadigme kan verke meiningslause i seg sjølv – vanskeleg å kople til språk som kommunikasjon og meining • Verbdikt viser fram formene og set dei samstundes inn i ein meiningsfylt samanheng
Niños de Somalia Yo como Tú comes Él come Nosotros comemos Vosotros coméis ¡Ellos no! Gloria Fuertes: Mujer de verso en pecho. Madrid: Cátedra, 1996
Oraciones gramaticales Yo tengo esperanza. El perro tiene hambre. El banco del jardín respira mal. La niña se peina. La vaca se lame. Las cosas me miran, es peor si me hablan. […] Gloria Fuertes: Obras incompletas, 1981, Madrid: Cátedra
Reunión Yo hablaba Tú hablabas Ella hablaba Nosotros hablábamos Vosotros hablabais Ellos gritaron ¡Silencio! Fiesta Yo bailaba Tú comías Él bebía Nosotros charlábamos Vosotros fumabais Ellos se besaron por primera vez Indefinido/imperfectoto døme ved Ingunn Hansejordet
Skriv vidare på dikta 1 Set inn bindeord som Pero Y Cuando Mientras Aunque Sin embargo Porque A pesar de que De todas formas Osb. alt etter nivå og lærestoff forøvrig
Skriv vidare 2: Set inn minst eitt slikt element på kvar line Ein plass eller retning (en el metro, al centro) ein måte (rápido, lentamente, con alegría, sin miedo) eit tidspunkt (mañana, siempre), … mat, farge, yrke, klesplagg, språk, tal… i samband med tema og ordtilfang forøvrig
Oppsummering grammatikkdikt • Gramatikk først • Meining etterpå > Fokus på form og på kva forma har å seie for tydinga
Input All informasjon om og alle døme på språket som eleven blir utsett for Eleven legg ikkje merke til all input Eleven forstår ikkje alt ho legg merke til Eleven lærer ikkje alt ho møter av input (som vi alle har merka)
Intake Det eleven legg merke til, medvite • Og forstår • Og koplar til eigen kunnskap (konstruktivistisk læringssyn) Noko dette blir til deklarativ kunnskap, i eit slags ”venterom” Deklarativ kunnskap kan hjelpe oss i bruk av språket, når vi fokuserer og har tid
Arbeidsgang om ser, estar og haySjå eige ark • Prosess for å gjere elevane medvitne om former i språket • Induktiv tilnærming til grammatikk: frå døme til regel • Elevane må formulere med eigne ord: må bearbeide informasjonen og kople til tidlegare kunnskap • Hypoteseprøving: lukeøving og formulering av eigne døme
Atterhald • Alle opplegg og oppgåver må tilpassast den aktuelle elev-/studentgruppa • Denne arbeidsgangen er laga for vaksne studentar i spansk vidareutdanning • Føremålet er todelt: å la dei styrke spansk-kunnskapane (både deklarative og prosedurale) • - og å gje dei eit døme på ei didaktisk tilnærming til grammatikk