ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΙΣ «ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ» 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009

1. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Χάρης Όμορφος, Εκτελεστικός Μηχανικός 1ης τάξης, Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΙΣ«ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ»26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009

2. Δομή της Παρουσίασης • Πολιτική της Ε.Ε. • Η αντιμετώπιση του προβλήματοςτηςλειψυδρίας και ξηρασίαςστην Ευρωπαϊκή Ένωση. • Η Περίπτωση της Κύπρου.

3. Πολιτική της Ε.Ε.

4. Διαμόρφωση Στρατηγικής: Ανακοίνωση της Ε.Ε. • Η κατάσταση του νερού στην Ευρώπη ενδέχεται να επιδεινωθεί περαιτέρω. • Ανάγκη διαμόρφωσης σαφής στρατηγικής για μετριασμό των επιπτώσεων από τα φαινόμενα της λειψυδρίας και ξηρασίας στην Ε.Ε., εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. • Ανακοίνωση E.E. σχετικά με τη λειψυδρία και ξηρασία (18 Ιουλίου 2007). • Στόχος να προσανατολιστεί η Ε.Ε. προς μία οικονομία αποτελεσματικής αξιοποίησης και εξοικονόμησης του νερού. • Αρχική δέσμη πολιτικών εναλλακτικών δυνατοτήτων.

5. Δέσμη Πολιτικών Εναλλακτικών Δυνατοτήτων • Ανάγκη για πλήρη και σωστή εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ για τα Νερά. • Ανάγκη για ορθή τιμολόγηση του νερού, με γνώμονα την αρχή “ο χρήστης πληρώνει”. • Προώθηση εξοικονόμησης και αποτελεσματικής αξιοποίησης του νερού. • Κατάλληλη κατανομή κατά τη χρήση του νερού μεταξύ των επιμέρους οικονομικών τομέων. • “Σαφή ιεράρχηση του νερού” – προτεραιότητα η εξοικονόμησή του. • Δημιουργία νέων υποδομών για αύξηση της προσφοράς αφού πρώτα εξαντληθεί η λήψη άλλων μέτρων. • Αειφόρος χρήση του νερού: προσαρμογή δραστηριοτήτων στις διαθέσιμες ποσότητες νερού (γεωργία, τουρισμός).

6. Περαιτέρω Πολιτικές Πρωτοβουλίες • Άτυπη Σύνοδος Υπουργών Περιβάλλοντος (Λισαβόνα 31 Αυγ. – 1 Σεπ. 07). • Λειψυδρία και Ξηρασία στην Ε.Ε. • Δέσμη πολιτικών εναλλακτικών δυνατοτήτων. • Σύνοδος Υπουργών Περιβάλλοντος (30 Οκτ. 07). • Ενέκρινε Σχέδιο Συμπερασμάτων: προδιαγράφει τα επόμενα βήματα για αντιμετώπιση της λειψυδρίας και ξηρασίας στην Ε.Ε. • Καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση παρακολούθησης (2008) και να επανεξετάσει και αναπτύξει περαιτέρω τη στρατηγική της Ε.Ε. για τη λειψυδρία και τις ξηρασίες (2012).

7. Η Περίπτωση της Κύπρου

8. Ανάγκη για ΟλοκληρωμένηΠροσέγγιση • Τα περισσότερα μέτρα διαχείρισης της ζήτησης που αναφέρονται στην «Ανακοίνωση» έχουν εφαρμοστεί, ή εφαρμόζονται. • Η Κύπρος παράδειγμα καλήςπρακτικής: Επιχορήγησηεπαναχρησιμοποίησης «γκρίζου νερού». • Αναμένεται επιδείνωση της κατάστασης λόγω κλιματικών αλλαγών (μείωση βροχόπτωσης, αύξηση θερμοκρασίας, ανομβρίες). • Διάθεση νερού ακόμη πιο κρίσιμη. • Ανάγκη για ολοκληρωμένη προσέγγισημενομοθετικά, θεσμικά, τεχνικά μέτρα και χρηματοδοτικά εργαλεία. • Η Κύπρος καλείται να επαναξιολογήσει την κατάσταση και να διαμορφώσει τη δική της Εθνική Στρατηγική.

9. Εθνική Στρατηγική • Άμεσα μέτραγια άμβλυνση των προβλημάτων που προκαλεί η λειψυδρία των τελευταίων χρόνων. • Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα για μονιμότερη αντιμετώπιση του προβλήματος με γνώμονα την ορθολογική και αειφόρο διαχείριση. • Εξασφάλιση αρκετών ποσοτήτων για ικανοποίηση βασικών αναγκών σε πόσιμο νερό. • Απεξάρτηση από τις καιρικές συνθήκες, με τη δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης. • Αποθήκευση βρόχινου νερού στα φράγματα επιτρέπει μόνο βραχυπρόθεσμο προγραμματισμό.

10. Αξιοποίηση μη Συμβατικών Πηγών Νερού Αφαλατωμένο νερό - παροχή πόσιμου νερού. • Επιφέρει οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. • Ενισχύει την αξιοπιστία των πηγών πόσιμου νερού. • Επιτρέπει τη λήψη μέτρων για μείωση της υπεράντλησης και τη βελτίωση της κατάστασης στους υπόγειους υδροφορείς. Ανακυκλωμένο νερό - κάλυψη αναγκών γεωργίας. • Σταδιακή ένταξη στο υδατικό ισοζύγιο. • Εμπλουτισμό υπόγειων υδροφορέων. • Άρδευση υφιστάμενων γεωργικών καλλιεργειών. • Αποδεσμεύονται ίσες ποσότητες καλής ποιότητας νερού για την ύδρευση.

11. Βασικές Προϋποθέσεις Βιώσιμης Υδατικής Πολιτικής Βελτίωση της διαχείρισης της ζήτησης. • Έργα υποδομής για βελτίωση των δικτύων υδατοπρομήθειας. • Προώθηση μέτρων εξοικονόμησης νερού. • Ευαισθητοποίηση του κοινού για την ορθή χρήση του νερού, κ.λπ. Εφαρμογή Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά. • Μελέτη Ολοκληρωμένου Σχεδίου Διαχείρισης των νερών της Κύπρου και Σχεδίου Διαχείρισης Ξηρασίας. • Σύμβαση ΤΑΥ με Συμβουλευτικό οίκο – Ολοκλήρωση τον Αύγουστο 2010. • Βασικός πυλώνας διαμόρφωσης της νέας κυβερνητικής υδατικής πολιτικής.

12. Προτεραιότητα:Η Συμμετοχή του Κοινού • Κοινωνική αποδοχή και η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών στη διαχείριση των υδάτινων πόρων. • Δημόσια διαβούλευση και Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά. Περισσότερες πληροφορίες: • Γραφεία του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, στη Λευκωσία. • ιστοσελίδα του Τμήματος www.moa.gov.cy/wdd.

13. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ