Infosessie stroomtekort

1. Infosessiestroomtekort Deheegher Tine, Voka Oktober 2014

2. Programma • Situatieschets • Stappen vóór afschakeling • Andere aspecten • Acties Voka

3. Situatieschets • Structureel probleem? Onvoorziene omstandigheden? • Al langer waarschuwing voor schaarste • Geen inlandse investeringen in productiecapaciteit • Nucleaire uitstap • Geen vergunning voor steenkoolcentrales • Markt stimuleert geen nieuwe investeringen in gascentrales • Interconnectiecapaciteit werd niet verhoogd • De vorige regering nam maatregelen om het stroomtekort dat voorspeld werd voor de winter van 2015-2016 op te vangen.

4. Situatieschets • Op korte termijn: • Vrijstelling van federale bijdrage gas • Sluiting Tihange 1 werd met 10 jaar verlaat • Strategische reserve (850 MW) • Aanbesteding voor nieuwe gascentrales (800 MW) • Nieuw onevenwichtstarief (4.500 €/MWh) • Op lange termijn: • De interconnecties • Het beheer van de vraag • De opslag • Een betere integratie van hernieuwbare capaciteit • …

5. Situatieschets • Productiepark 2014 in vergelijking met winter 2012-13: -2000 MW (D3 en T2 waren toen eveneens onbeschikbaar ) • HE en WKK : +1800 MW • Klassieke stoomcentrales: -900 MW • Nucleaire centrales: bij onbeschikbaarheid Doel 4: -1.038 MW • Gascentrale: ombouw Vilvoorde: -120 tot -385 MW • Import van elektriciteit (3500 MW) niet gewijzigd • Vraag is niet significant gewijzigd • Strategische reserve: +850 MW • TEKORT aan capaciteit op winterpiek = 1388 MW Onvoorziene omstandigheden maken situatie echt precair • Effect op stroomvoorziening?

6. Effect op stroomvoorziening? • Berekening van de LOLE= Lost of load expectation • 20.000 scenario’s • Rekening houdend met • Productiebronnen • Reserves • Strategische reserves • Invoer • Klimatologische variabelen • Economische activiteit • Stilleggingen

7. Effect op stroomvoorziening?

8. Effect op stroomvoorziening? • Als vraag > aanbod  frequentiedaling  uitval van het net • Liever gecontroleerd dan ongecontroleerd afschakelen • Stappen vóór gecontroleerde afschakeling: • Gebruikelijke reserves aanspreken • Flexibiliteit in portefeuille van leveranciers • Sensibiliseringsmaatregelen • Verbodsmaatregelen • Allerlaatste oplossing = afschakeling

9. Effect op stroomvoorziening? • Sensibiliseringsmaatregelen • Vrijwillige besparing (nationale solidariteit) • Toepassing via communicatiecampagnes • Tips per doelgroep: particulieren, MKO’s, (overheids)gebouwen • Risico-analyse op bedrijfsniveau moet 2-ledig zijn: • Welk risico loop ik bij afschakeling? Welke maatregelen nemen? • Welke processen/faciliteiten zijn niet echt noodzakelijk? • Voka-wijzer energie-efficiëntie • Lerende netwerken over energie-efficiëntie • afschakelplan vermijden door solidariteit!!! • Verbodsmaatregelen opgelegd door federale, gewestelijke, politionele besluiten

10. Andere aspecten • Andere aspecten • Nulrisico bestaat niet • Voorzorgsmaatregelen • Tewerkstelling • Verzekering en schade • … • www.voka.be/winterklaar

11. Acties Voka Deheegher Tine, Voka Oktober 2014

12. Voka-enqûete • Probleem voor ondernemingen onder de aandacht gebracht • Onmiddellijke lancering enquête • Meer dan 1,000 reacties op 48h • Voka-enqûete toont grote bezorgdheid • Kernboodschap: • 80% is verontrust en vreest schade • 40% kan niet inschatten wat de gevolgen zullen zijn • 25% zal preventieve maatregelen nemen • 15% denkt verzekerd te zijn • Grote nood aan informatie

13. Stroomberaad • Overleg tussen de verschillende betrokken stakeholders • Doel: oplijsting van vragen & antwoorden, taakverdeling inzake communicatie • 2 luiken • Maatregelen om afschakeling te vermijden • Hoe omgaan met afschakeling • Samenstelling: • Verbruikers; Producent/Leverancier; Hoogspanningsnetbeheerder; Aggregator; Producent van noodvoorzieningen • Verontschuldigd: Distributienetbeheerders

14. Lobby-actie • Directe betrokkenheid in federale crisiscel noodplanning • Overleg met crisiscel + FOD economie • Vragenlijst op maat van ondernemingen overhandigd • Samenwerking aangeboden (communicatie, update lijst SEVESO-bedrijven, energiebesparing,…) • Aandacht voor ondernemingen in communicatie gevraagd • WGO-overleg (Voka, VBO, Boerenbond, Unizo,…) • Bundeling vragen & antwoorden • Vraag om 1 aanspreekpunt voor ondernemingen

15. Lobby-actie • Parlementaire vragen bij hoorzittingen • Brief aan gouverneurs • Briefaan Staatssecretaris Fonck, FOD WASO en FOD Economie over afschakelplan • Nu: behandeling van SEVESO-bedrijven • Toekomst: afschakelplan bij schaarste opstellen op basis van andere criteria dan de criteria gehanteerd voor afschakeling bij onvoorziene omstandigheden

16. Informatieverstrekking • 1:1 informatie • Basiscommunicatie via Voka-tijdschriften • Overleg met dienstverleners/experten • Infosessies kamers

17. Website www.voka.be/winterklaar • Alle informatie overzichtelijk bij elkaar • Achtergrondinformatie • Procedure bij schaarste • Energiebesparing • Verbodsbepalingen • Afschakeling • Risico-analyse • Noodvoorzieningen • Verzekeringen • Tewerkstelling

18. Procedure bij schaarste • Als vraag > aanbod  frequentiedaling  uitval van het net • Liever gecontroleerd dan ongecontroleerd afschakelen • Stappen vóór gecontroleerde afschakeling: • Gebruikelijke reserves aanspreken • Flexibiliteit in portefeuille van leveranciers • Sensibiliseringsmaatregelen • Verbodsmaatregelen • Allerlaatste oplossing = afschakeling

19. Procedure bij schaarste • Sensibiliseringsmaatregelen • Vrijwillige besparing (nationale solidariteit) • Toepassing via communicatiecampagnes • Tips per doelgroep: particulieren, MKO’s, (overheids)gebouwen • Risico-analyse op bedrijfsniveau moet 2-ledig zijn: • Welk risico loop ik bij afschakeling? Welke maatregelen nemen? • Welke processen/faciliteiten zijn niet echt noodzakelijk? • Voka-wijzer energie-efficiëntie • Lerende netwerken over energie-efficiëntie • afschakelplan vermijden door solidariteit!!! • Verbodsmaatregelen opgelegd door federale, gewestelijke, politionele besluiten

20. Schade en verzekeringen • Schade binnen eigen onderneming • Om verzekerbaar te zijn, moet een gebeurtenis een onzeker karakter hebben. • Schade door aangekondigde stroomonderbreking  geen schadevergoeding • Schade door heropschakeling onzeker karakter dus wel vatbaar voor verzekeringsdekking • ! Maar : de meeste bedrijfsschadeverzekeringen dekken enkel schade toegebracht door brand en niet door elektriciteit.  Raadzaam om nu nog de verzekeringspolis te controleren en desgewenst te heronderhandelen.

21. Schade en verzekeringen • Verantwoordelijkheid ten opzichte van klanten • Welke dienstverlening garandeert u aan uw klanten? Zijn er uitzonderingsclausules voorzien in de contracten? • Wat is het effect van een stroomonderbreking op uw dienstverlening? vb beveiligingsapparatuur: Zal de beveiligingsapparatuur uitvallen? Zal ze automatisch heropstarten of is er een manuele opschakeling nodig? Moet u zich organiseren op extra personeel om manuele heropschakelingen bij klanten te realiseren of kunnen uw klanten zelf heropstarten (mits enige begeleiding)? Zijn uw klanten op de hoogte van de effecten? • Bent u zelf gedekt tegen mogelijke schadeclaims? Zijn hier voorwaarden geformuleerd (zoals bijvoorbeeld voorzorgsmaatregelen, nalatigheid, …) en hoe moeten deze geïnterpreteerd worden in het kader van een stroomonderbreking?

22. Tewerkstelling • Aangekondigde onderbreking • Als goede huisvader voorbereidingen treffen om periodes van aangekondigde stroomonderbrekingen te overbruggen • Indien geen alternatief voorhanden verder loon uitbetalen. • Weigering van vervangingswerk  geen loon uitbetalen • Werknemers te laat of komen niet aan • Geen aanspraak mogelijk op het loon voor de niet-gewerkte uren • Best op voorhand duidelijk aankondigen zodat • Mogelijkheid om in overleg verlof, thuiswerk, aanpassing uurrooster, etc. overeen te komen • WGO-overleg inzake mogelijkheid/wenselijkheid inschakeling RVA

23. (Middel)lange termijn • Lobby op Vlaams niveau • Tariefmethodologie en –structuur zodanig ontwerpen dat er sturing komt van vraag en aanbod, piekshaving, opslag,… • Betere integratie van HE in de markt door aangepast ondersteuningsmechanisme; uitdoving steun; … • Inzet op energie-efficiëntie • Lobby op federaal niveau • Gediversifieerde energiemix; open vizier • Gunstig investeringsklimaat • Verhoogde inzet op vraag- en aanbodsturing

24. (Middel)lange termijn • Energiepact • Ontwikkelen van een lange termijn energiestrategie vanuit het Vlaamse bedrijfsleven • Tussen producenten, leveranciers, verbruikers, distributienetbeheerders,… • Visie opleveren tegen begin 2015