120 likes | 424 Views
Basınç Dağılışını Etkileyen Etmenler. BASINÇ
E N D
BASINÇ Atmosferi oluşturan gazların yeryüzüne yaptığı etkiye basınç denir. Basınç barometre ile ölçülür. Basıncın değeri milibar (mb) denilen birimle belirtilir. Aynı basınca sahip olan noktaların birleştirilmesiyle oluşturulan iç içe kapalı eğrilere ise izobar adı verilmektedir. Atmosferin yeryüzüne yaptığı basınç her yerde aynı değildir.
1. Yerçekimi • Yerçekiminin etkisiyle gazlar Dünya’yı çepeçevre kuşatmıştır. Yükseklere doğru çıkıldıkça Ve alçak enlemlere doğru geldikçe yerçekimi azalır. Buna bağlı olarak basınç da azalır. • Yerçekimi ile basınç arasında doğru orantı vardır. Yerçekimi arttıkça basınç artar, yerçekimi azaldıkça basınç azalır.
2. Yükselti • Yükseldikçe basınç azalır. Bunun nedeni, yükseklere doğru çıkıldıkça Atmosfer’i oluşturan gazların yoğunluklarının yerçekimi etkisiyle azalmasıdır. Basınç ile yükselti arasında ters orantı vardır.
3. SICAKLIK • Isınan hava genişler, hafifler ve yükselir. Yükselen havanın yere uygulamış olduğu basınç azalır. Dolayısıyla sıcaklığın artmasıyla basınç azalır. Soğuyan havanın hacmi daralır, sıkışır, ağırlaşır ve alçalmaya başlar. Alçalan havanın yere yapmış olduğu basınç da artar. Sıcaklığa bağlı olarak Ekvator’da sürekli Termik A.B ,Kutup’larda ise sürekli Termik Y.B alanı oluşmuştur.
5.MEVSİMLER • Bir yerde kışın havanın soğuması ile Y.B oluşurken , aynı yerde yazın A.B oluşur
6.YOĞUNLUK • Atmosferdeki su buharı ve gazların oranına atmosfer yoğunluğu denir. Yoğunluk arttıkça basınç ta artar.
YÜKSEK BASINÇ ALANLARINDA • Alçalıcı hava hareketi vardır. Alçalan hava ısınarak havanın nem açığını artırır. Bu sebeple yağış oluşmaz. • Hava hareketi merkezden çevreye doğrudur. • Hava genellikle açıktır. Yüksek basıncın etkili olduğu kış gecelerinde yerin ısı kaybı fazladır. Bu sebeple böyle olan kış gecelerinde ayaz olur. • Termik Y.B alanı soğuk, Dinamik Y.B alanı sıcaktır.
ALÇAK BASINÇ ALANLARINDA; • Yükselici hava hareketi vardır. Yükselen hava soğur ve yağış bırakır. • Hava hareketi çevreden merkeze doğrudur. • Hava genellikle kapalıdır. Bu sebeple kışın böyle gecelerde yerin ısı kaybı azdır. Hava ılık olur. • Termik A.B alanı sıcak, Dinamik A.B alanı soğuktur.
Türkiye'deyıllıkortalamabasınçmiktarları (KlimatolojiŞubesi, 2008) • havabasıncı, mevsimler, yükseklik, yerçekimi, cephevebasınçsistemlerinebağlıolarakdeğişmektedir.