700 likes | 1.03k Views
Od papirusa do e-booka. Oprac. Dorota Parkita Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach. Skąd się biorą książki?. Autor – musi wpaść na pomysł co chce napisać. Są różne sposoby zapisywania tekstu : na komputerze na maszynie pisanie ręczne. Wydawca.
E N D
Od papirusa do e-booka Oprac. Dorota Parkita Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach
Skąd się biorą książki? Autor – musi wpaść na pomysł co chce napisać • Są różne sposoby zapisywania tekstu: • na komputerze • na maszynie • pisanie ręczne
Wydawca To osoba lub instytucja która daje pieniądze na przygotowanie, opracowanie i wydrukowanie książki Autor przychodzi z tekstem do wydawcy i podpisuje umowę na wydanie książki
Redakcja W Wydawnictwie zajmuje się przygotowaniem tekstu do druku Ustala się: • wielkość książki • rodzaj oprawy • ilustracje • krój pisma • rodzaj papieru
Opracowanie plastyczne Grafik - projektuje okładkę • rozmieszcza ilustracje w tekście Ilustrator • uważnie czyta tekst i wykonuje do niego szkice ilustracji
Drukarnia Otrzymuje od Wydawcy gotowy plik do druku Tak wyglądała maszyna a tak wygląda dziś drukarska dawniej
Introligator W pracowni introligatorskiej książka jest oprawiana – otrzymuje okładkę
Księgarnia i Biblioteka Tu wybieramy książki które nam się podobają lub są nam potrzebne
Człowiek – żywa książka Gdy ludzie nie umieli czytać i pisać bo jeszcze nikt nie wymyślił pisma ludzie przekazywali sobie informacje ustnie
Pierwsze utrwalane pismo to znaki symboliczne (pamięciowe) • Wycięcia na drewnie • Quipu – pismo węzełkowe
Pismo obrazkowe Zanim powstało pismo były rysunki. Rysowano ludzi, zwierzęta i przedmioty codziennego użytku. Rysunki naskalne
Rodzaje pisma Pismo piktograficzne Inków Hieroglify Pismo Egipcjan Pismo klinowe (Mezopotamia)
Ciekawostka • Pismo Chińskie jest pismem wyrazowym i przetrwało do dziś. Obejmuje ponad 42 tys. znaków • Nauka czytania i pisania sprawia więc dzieciom w Chinach wiele trudności • My mamy tylko 26 znaków – liter podstawowych
Na czym pisano? • Kamień • Skorupy naczyń glinianych • Tabliczki gliniane • Tabliczki woskowe • Papirus • Pergamin • Papier
Ciekawostka • Nazwa papier pochodzi z j. greckiego – papyros • Wynaleźli go Chińczycy w II w. n.e. • Do Europy trafił około 1120 r. • W Polsce produkcję papieru uruchomiono w 1491 r. niedaleko Krakowa
Pergamin • Materiał pisarski, który został wyparty przez papier • Odpowiednio wyprawiona i zabezpieczona skóra zwierzęca • Nazwa pochodzi od miasta Pergamon w którym produkowano pergamin na szeroką skalę Zwój pergaminowy
Czym pisano? • Rylce (w kamieniu i glinie) • Pędzelki, rurki trzcinowe i bambusowe przycięte jak stalówki, gęsie pióra (na papirusie, pergaminie i papierze) Rzymski stylus i kałamarz
Formy książki Tabliczki Kodeks Zwój
Formy książki c.d. • Tabliczki – gliniane, woskowe, drewniane, ołowiane • Zwój – papirusowy, pergaminowy • Kodeks – karty składane na pół, układane na siebie i zszywane
Książka średniowieczna W klasztorach kopiowaniem i powielaniem tekstów zajmowali się wyszkoleni specjalnie mnisi Nazywano ich skrybami Ręcznie malowana ilustracja nazywana jest iluminacją
Ciekawostka • W średniowieczu za jedną ręcznie pisaną książkę można było kupić kilka wiosek • Okładki i brzegi takich książek wykańczane były złotem i drogimi kamieniami • Księgi te, przykuwano do ściany łańcuchami i przechowywano w pilnie strzeżonych miejscach • Dawniej książki oprawiano w drewno, stąd wzięło się powiedzenie „przeczytać książkę od deski do deski”
Oprawa książki z kości słoniowej emaliowana skórzana
Wynalezienie druku Wynalezienie druku przypisuje się Janowi Gutenbergowi z Moguncji, przyjmując jako datę tego wydarzenia rok 1440 Biblia Gutenberga 1452-1455
Ruchoma czcionka Pierwotna prasa drukarska
Rodzaje pisma dzisiaj • Pisanie odręczne – kaligrafia • Pismo komputerowe, maszynowe • Pismo Braille’a – dla niewidomych
Książka dziś książka tradycyjna plik tekstowy na płytach e-book (książka elektroniczna)
Jak zbudowana jest książka? • Okładka • Grzbiet • Trzon główny książki
Na okładce znajdują się • Obwoluta – chroni okładkę przed zniszczeniem oraz ozdabia książkę by przyciągnąć czytelnika • Opaska – ma za zadanie zareklamować książkę • Wyklejka – łączy okładkę z trzonem głównym książki, wzmacnia ją
Co książka ma w środku? • Karta tytułowa • Tekst główny • Ilustracje • Spis treści
Karta tytułowa Wanda Chotomska Dzieci Pana Astronoma I lustrował Janusz Stanny Nasza Księgarnia – Warszawa – 1988 • Nazwisko i imię autora • Tytuł książki • Nazwisko i imię ilustratora • Miejsce wydania • Wydawcę • Rok wydania
Część główna książki Na treść książki mogą składać się: • opowiadania • bajki • baśnie • wiersze
Ilustracje • Ilustracje mogą być czarno-białelub kolorowe • Ilustracja uzupełnia treść książki,rozwija wyobraźnię czytelnika
Spis treści • Zwięźle informuje o treści książki • Służy do szybkiego odnalezienia poszukiwanych fragmentów tekstu: wierszy, opowiadań, rozdziałów • Może znajdować się na początku lub na końcu książki
ZapamiętajKsiążki należy szanować! Pierwsza kartka cicha, Druga trochę wzdycha. Och zawodzi czwarta: Ja jestem podarta!... …Kto czytał trzynastą, Na pewno jadł ciasto. A te wszystkie kartki zawodzą i piszczą: Chcemy być u dzieci, które nas nie zniszczą. (Lucyna Krzemieniecka: Lament książek.)
„Biblioteka Białych Kruków”liczy już kilka tysięcy książekMŁODZIEŻOWY DOM KULTURY „MURANÓW” w Warszawie