140 likes | 289 Views
Sistemi istezanja i imobilizacije. Tretiranje slomljenih kostiju – imobilizacija. Sistemi istezanja koriste utege, konopce, koturove U ovim sistemima koristimo činjenicu da je napetost u zategnutom konopcu svuda ista, da je masa konopca u odnosu na ukupnu masu sistema zanemarljivo malena.
E N D
Tretiranje slomljenih kostiju – imobilizacija • Sistemi istezanja koriste utege, konopce, koturove • U ovim sistemima koristimo činjenicu da je napetost u zategnutom konopcu svuda ista, da je masa konopca u odnosu na ukupnu masu sistema zanemarljivo malena.
Koturovi • Kotur može da se koristi da se promijeni pravac sile koju stvara okačeni uteg, a da se pri tome ne promijeni njen intenzitet: (T1=T2 = T3). • Sila zatezanja u svakom konopcu je Mg.
Raselov sistem za istezanje • Koristi se za imobilizaciju frakture femura. Podešen je tako da je ugao θ oko 20 stepeni. Položaji koturova i uglovi užadi se podešavaju sve dok vektorska suma tri sile zatezanja ne bude adekvatnog pravca.
Zadatak 1. • Neka na ovoj slici svako uže zatvara ugao od 20 stepeni sa horizontalom, neka je masa utega M=5kg, a sila na nogu 92N i neka djeluje horizontalno. . Uzmimo da je noga pacijenta podignuta dok T1 ne postane horizontalna, a T2 ne zatvori ugao od 36 stepeni sa horizontalom. Koliki su intenzitet i pravac sile koja djeluje na nogu?
Zadatak 2: Naći intenzitet i pravac sile koja djeluje na femur (butnu kost) gornjim sistemom ako je M=4kg.
Zadatak 3: • Naći intenzitet i pravac sile koja djeluje na pacijentovu glavu a koju daje sistem na slici ako je M=1,5 kg.
Zadatak 4. • Osoba vuče prema dole dok dinamometar ne pokaže silu od 150N. • Kolikom silom djeluje triceps na ulnu (F1)? • Kolikom silom humerus djeluje na ulnu u laktu (F2)? • Rastojanje r1 je tipično 2,5cm. • Rastojanje od lakta do članka je 46cm. Visina osobe je 185cm
Sile u mišićima i kostima • Mi možemo koristiti svoje znanje o ravnoteži sila i momenata da bismo odredili sile kojim djeluju mišići i sile koje djeluju na kosti tijela.
Sile koje djeluju kada čovjek drži blok u ruci • Prema ovoj slici moguće je odrediti silu koja djeluje na kosti u tijelu. • Na slici a) prikazane su kosti i mišići koji učestvuju u pridržavanju ovog tijela u ruci. • Slika b) prikazuje različite sile i krakove sila koji su važni: • F1 = sila kojom HUMERUS (kost nadlaktice) djeluje na zglob u laktu • F2 = sila kojom BICEPS djeluje na RADIJUS )glavna kost podlaktice) • F3 = gravitaciona sila na kombinaciju šake i ruke • F4 = Težina bloka M
r2 = rastojanje od zgloba lakta (tačka O) do tačke u kojoj je pričvršćen BICEPS (obično 4 cm) • r3 = rastojanje od O do centra mase kombinacije ruka-šaka • r4 = rastojanje od O do centra mase bloka M Ako pretpostavimo da osoba koja drži ovaj blok ima visinu 1,83 m i masu 80 kg onda se iz toga mogu izračunati r3, r4 i F3. Onda je: r4 = 0,35 m ............ ............ .........
Ispitajmo sile u stopalu koje djeluju kad se stoji na prstima. Pretpostavimo da osoba ima masu 80kg i da stoji na jednoj nozi sa petom koja je jedva dignuta od poda. Prva slika prikazuje razne kosti i mišiće, a druga prikazuje važne sile i rastojanja. Radi jednostavnosti pretpostavljamo da sila F3 djeluje vertikalno mada u stvarnosti pravi mali ugao sa vertikalom.
F1 je normalna sila podloge na METATARZALNU kost (osnovna kost prednjeg dijela stopala) (ona je jednaka težini osobe) • F2 je sila kojom TIBIJA (kost podkoljenice – cjevanica) djeluje na gornju površinu TALUSA • F3 je sila kojom Ahilova tetiva zateže CALCANEUS (ili petu) • r1 je rastojanje od skočnog zgloba (tačka O) do tačke kontakta između METATARZALA i podloge (obično 12 cm) • r3 je rastojanje od O do tačke gdje je pričvršćena Ahilova tetiva (obično 6 cm)