KONULAR MİRASIN GEÇMESİ (İNTİKALİ) GAİPLİK VE MİRAS UYGULAMALARI Genel hükümler

1. 13. MİRASIN İNTİKALİ, İKTİSABI VE REDDİ KONULAR • MİRASIN GEÇMESİ (İNTİKALİ) • GAİPLİK VE MİRAS UYGULAMALARI • Genel hükümler • Murisin Gaipliği Durumu • Mirasçının Gaipliği Durumu • MİRASÇILIK BELGESİ • MİRASIN İKTİSABI • MİRASIN REDDİ • Hakiki Red • Hükmi Red • Red Hakkından Mahrumiyet • Reddin Hükümleri • Mirasın Reddine Karşı Mirasçının Alacaklılarının Korunması • Miras Bırakanın Alacaklılarına Karşı Reddedenin Sorumluluğu

2. MİRASIN GEÇMESİ (İntikal) • Miras, murisin ölümüyle açılır (4721/575). • Miras, mal varlığının tamamı için murisin yerleşim yerinde açılır (4721/576). • Bir Kimsenin Mirasçı Olabilmesi İçin; • Murisinin vefatında sağ olmalıdır. • Medeni haklardan yararlanma ehliyeti bulunmalıdır (hakiki ve hükmi şahıs olmalı). • Mirastan mahrumiyet sebebi bulunmamalıdır. • Mirastan Mahrumiyet (yoksunluk) Sebepleri (4721/578): • Murisi kasten veya hukuka aykırı bir şekilde öldürme veya öldürmeye teşebbüs etme, • Murisi kasten veya hukuka aykırı bir şekilde ölüme bağlı tasarruf yapamayacak hale getirme, • Murisi, ölüme bağlı tasarruf yapmaya veya ölüme bağlı tasarrufunu bozmaya Zorlama, • Murisin artık bir daha yapamayacağı ölüme bağlı tasarrufunu yok etme. • Mirastan mahrumiyet, murisinin affıyla ortadan kalkar. • Mirastan mahrum olanın alt soyu, ebeveyninin muristen evvel ölmüş gibi sayılarak onu temsil ederler (4721/579).

3. GAİPLİK VE MİRAS UYGULAMALARI • Genel hükümler • Kişinin; • Ölüm tehlikesi içinde kaybolmasından itibaren 1 yıl, • Kendisinden, çoktan beri haber alınamaması halinde son haber tarihinden itibaren 5 yıl geçtikten sonra gaipliğine karar verilir. • Murisin Gaipliği Durumu • Gaip muris ise, mirasçıları; • Teminat gösterme mecburiyeti, • Terekeyi geri vermek mükellefiyeti ile mirastan yararlanabilirler. Teminat Süreleri (4721/584): • Ölüm tehlikesi içinde kaybolma durumunda 5 yıl, • Kendisinden, çoktan beri haber alınamaması durumunda 15 yıl, • Her halde gaibin 100 yaşını tamamlamış olması İle sona erer.

4. Mirasçının Gaipliği Durumu • Gaip mirasçı ise (4721/ 584-588); • Mirasın açıldığı gün gaip olup ta gaipliğine henüz karar verilmemiş mirasçıların hisseleri mahkeme tarafından idare olunur. • Gaip, murisin ölümünde sağ olmasaydı, mirası kime düşecek idiyse onlar, gaiplik şartları doğduğunda (1 yıl veya 5 yıllık süreler) mahkemeye baş vurarak, kendilerine düşen paylar kadarını isterler. • Bu durumda, mirasçı çıkagelirse, terekeden kendine düşen paylar iade edilirler.

5. Mirasçılık Belgesi (4721 / 598) • Mirasçının, mirasçılık sıfatını tespit eden vesika olup; “veraset vesikası”, “mirasçılık belgesi”, “veraset senedi” ve “veraset ilamı” adlarıyla da bilinir. • Mirasçılık Belgesi, mirasçı olduğunu ispat eden kişilere, Sulh Hakimi tarafından verilir. • Kanuni mirasçıların bu belgeyi çıkartmaları yerleşmiş bir usuldur. Ancak, mansup mirasçılar mutlaka çıkartmalıdırlar. • Mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman için ileri sürülebilir. • Mirasçılardan birinin başvurusu üzerine, çıkartılan mirasçılık belgesi diğer mirasçılar tarafından da kullanılabilir.

6. MİRASIN İKTİSABI (Mirasın kazanılması) • Mirasın intikali, murisin ölümü ile kendiliğinden oluşur. • Mirasçılar, mirasçı olduklarını ispat etmek kaydıyla mirastan yararlanırlar. • Murisin cenaze masrafları, borçları, kalan (yakınlarının 3 aylık iaşe masrafları çıkartıldıktan sonra, geriye kalan malı hesaplanır. Miras olarak verilen pozitif mallar bu şekilde belirlenir. MİRASIN REDDİ • Süresi içinde tek taraflı bir hukuki muamele ile, mirasın bir bütün halinde reddedilmesidir. • Bu hak, kanun tarafından, mirasçı sıfatını kazanmak istemeyen kişilere tanınmıştır. • Mirası red eden mirasçı, murisin son ikametgahının bulunduğu yerin Sulh Mahkemesine yazılı veya sözlü başvuru ile mirası kayıtsız ve şartsız red ettiğini bildirirse buna “hakiki red”; borca batık bir vaziyette ölen murisin mirasının beyana ihtiyaç kalmaksızın red edilmiş sayılmasına da “hükmi red” adı verilir.

7. Red Hakkından Mahrumiyet • Yasal süre içinde (3 ay) mirası reddetmeyen mirasçı, mirası kayıtsız şartsız kazanmış olur. • Reddin Hükümleri • Yasal mirasçılardan biri miras hakkını reddederse, onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, diğer hak sahiplerine geçer. • Mirası reddeden atanmış mirasçının payı ise, miras bırakanın en yakın yasal mirasçılarına geçer (4721/611). • En yakın mirasçıların tamamı mirası reddetmiş ise, miras, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edilir. Artan pay, reddedilmemiş gibi mirasçılara verilir. • Mirasın Reddine Karşı Mirasçının Alacaklılarının Korunması • Mal varlığı borcuna yetmeyen mirasçı, alacaklılarını zarara uğratmak maksadıyla miras hakkını reddederse, alacaklılar veya iflas masası 6 ay içinde reddin iptali için dava açabilirler. İptal kararı verilirse, miras resmen tasfiye edilir. Tasfiye sonucu, reddeden mirasçının payına bir şey düşerse, bundan önce itiraz eden alacaklılar, sonra diğer alacaklılar, sonra da red geçerli olsa idi bundan yararlanacak olan mirasçılar faydalanır (4721/617).

8. Miras Bırakanın Alacaklılarına Karşı Reddedenin Sorumluluğu (4721/618) • Ödemede aciz bir murisin mirasını reddeden mirasçılar, onun alacaklılarına karşı ölümünden önceki 5 yıl içinde ondan almış oldukları ve mirasın paylaşılmasında geri vermekle yükümlü olacakları değer ölçüsünde sorumlu olurlar.