670 likes | 1.23k Views
PRAWO PRACY. Rodzaje umów o pracę. na czas nie określony na czas określony(w tym na zastępstwo) na czas wykonania określonej pracy na okres próbny Obowiązek potwierdzenia rodzaju zawartej umowy i jej warunków najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika. Umowa na czas określony.
E N D
Rodzaje umów o pracę • na czas nie określony • na czas określony(w tym na zastępstwo) • na czas wykonania określonej pracy • na okres próbny Obowiązek potwierdzenia rodzaju zawartej umowy i jej warunków najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika
Umowa na czas określony Zawarcie III kolejnej umowy na czas określony oznacza zawarcie umowy na czas nie określony , jeżeli przerwa pomiędzy umowami nie przekracza 1 miesiąca. Powyższe nie obejmuje : - umów na zastępstwo - umów na prace dorywcze,sezonowe ,realizowane cyklicznie ANEKS DO UMOWY O PRACĘ W ZAKRESIE CZASU JEJ TRWANIA OZNACZA ZAWARCIE KOLEJNEJ UMOWY
Obowiązek informowania pracownika • częstotliwość wypłaty wynagrodzenia za pracę, • dobowa i tygodniowa norma czasu pracy, • urlop wypoczynkowy, • długość okresu wypowiedzenia, Pracodawców gdzie brak regulaminu dodatkowa informacja o : porze nocnej,terminie, miejscu i czasie wypłaty wynagrodzenia, sposobie potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. W/w informację należy potwierdzić w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę
Zmiana treści umowy • porozumienie stron • wypowiedzenie warunków pracy lub(i)płacy – art.42 k.p.
Tryb rozwiązania stosunku pracy • porozumienie stron • wypowiedzenie przez jedną ze stron • rozwiązanie w trybie natychmiastowym z winy pracownika (art.52k.p.), bez winy pracownika (art.53k.p.) • z upływem okresu na jaki zawarta • z dniem ukończenia pracy, dla której była zawarta
Wymogi formalne wypowiedzenia • pismo • przyczyna (umowy na czas nieokreślony) • wymagany okres wypowiedzenia • pouczenie o możliwości odwołania do sądu pracy • uprzednia konsultacja ze związkiem zawodowym
Zakaz wypowiadania • choroba • urlop pracowniczy (wypoczynkowy,bezpłatny, macierzyński) • inna usprawiedliwiona nieobecność w pracy • 4 lata przed emeryturą
Okres wypowiedzenia cd. • uzależniony jest od stażu pracy u danego pracodawcy • staż pracy u poprzedniego pracodawcy uwzględniamy tylko wtedy gdy przejęcie pracowników nastąpiło na podstawie art.231 k.p. lub wystąpiło następstwo prawne
Skrócenie okresu wypowiedzenia art.361 kp • wypowiedzenie następuje z przyczyn wynikających z ustawy z dnia 13.03.2002r. O tzw.zwolnieniach grupowych • wypowiedzenie 3 m-nie może być skrócone nawet do 1 m-ca • za pozostałą część wypowiedzenia-odszkodowanie i zalicza się go pod warunkiem, że pozostaje bez pracy do okresu zatrudnienia (okres nieskładkowy)
Zwolnienie dyscyplinarne-art.52kp • ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych • popełnienie przestępstwa w czasie zatrudnienia • zawiniona utrata uprawnień koniecznych do pracy
Wyczerpanie okresu zasiłkowego-art.53kp • choroba ponad 90 dni -staż pracy poniżej 6 m-cy • choroba ponad 182 dni - staż pracy co najmniej 6 m-cy Liczy się tylko staż pracy u danego pracodawcy. Rozwiązanie umowy nie może nastąpić,jeżeli po wyczerpaniu okresu zasiłkowego pracownik otrzyma „pozytywne” zaświadczenie lekarskie
Wymogi formalne rozwiązania umowy w trybie art.52,53 kp • pismo • przyczyna • pouczenie o możliwości odwołania do sądu pracy • zachowanie terminu 1 m-ca od uzyskania przez pracodawcę informacji uzasadniającej zwolnienie dyscyplinarne
Rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika w trybie art.55§11 kp • pracodawca narusza w sposób ciężki swoje podstawowe obowiązki (art.111-183e,94 k.p.) • pracownik przed sądem pracy może domagać się odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia do którego byłby uprawniony
Wygaśnięcie stosunku pracy • śmierć pracownika • śmierć pracodawcy • upływ 3 miesięcy nieobecności z powodu tymczasowego aresztowania • nie zgłoszenie powrotu do macierzystego zakładu pracy, w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru • nie powrócenie do pracodawcy w ciągu 30 dni od zakończenia pełnienia służby wojskowej
Obligatoryjne elementy płacowe • wynagrodzenie zasadnicze • wynagrodzenie za urlop • wynagrodzenie za czas choroby • wynagrodzenie za dyżur • wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych • dodatek za pracę w porze nocnej
Obligatoryjne cd. • odprawa emerytalno-rentowa • odprawa dla zwalnianych z przyczyn ekonomicznych • odprawa pośmiertna • odprawa dla „poborowego” • odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia
Obligatoryjne cd. • ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy • ekwiwalent za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego • ekwiwalent za pranie i konserwację odzieży i obuwia roboczego • świadczenia wynikające z odbycia podróży służbowej
Fakultatywne elementy płacowe • trzynastka, czternastka • nagroda jubileuszowa • dodatek stażowy • dodatek funkcyjny • dodatek „szkodliwy” • premia/nagroda
Termin wypłaty • co najmniej raz w miesiącu • stały i określony z góry termin • najpóźniej do 10 dnia następnego miesiąca • składniki za okresy dłuższe niż jeden miesiąc wypłaca się w terminach wynikających z regulacji wewnętrznych
Forma wypłaty • pieniężna • część wypłaty mogą stanowić deputaty,ale tylko wtedy gdy przewidują to ustawy lub regulamin pracy • wypłata może być zrealizowana w innej formie niż do rąk pracownika gdy: -przewiduje to regulamin pracy lub -pracownik wyraził zgodę na piśmie
Kary porządkowe • upomnienie • nagana • kara pieniężna
Za co karzemy Za nieprzestrzeganie: -porządku pracy -organizacji pracy -przepisów bhp i p-poż. -przyjętego sposobu potwierdzania przybycia do miejsca pracy i usprawiedliwiania nieobecności w pracy można wymierzyć karę upomnienia lub nagany
Kara pieniężna • nieprzestrzeganie przepisów bhp lub p-poż • opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia • stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy
Warunki ukarania • Pracownika nie można ukarać po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 m-cy od dopuszczenia się tego naruszenia • uprzednie wysłuchanie pracownika • dochowanie terminów z art.109 kp • pismo o ukaraniu • pouczenie o drodze odwoławcze • po roku nienagannej pracy odpis pisma o ukaraniu należy usunąć z akt osobowych
Odpowiedzialność materialna • szkoda z winy nieumyślnej – odszkodowanie od pracownika nie może przekraczać kwoty 3 miesięcznego wynagrodzenia • szkoda z winy umyślnej – pracownik odpowiada w pełnej wysokości Pracodawca nie może potrącić odszkodowania z wynagrodzenia za pracę bez zgody pracownika na piśmie
Odpowiedzialność za mienie powierzone Pracownik odpowiada w pełnej wysokości za szkodę w mieniu powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się (art.124 kp)
Urlopy pracownicze • wypoczynkowe • bezpłatne • szkoleniowe • dodatkowe • tzw.okolicznościowe
Prawo do urlopu • prawo do urlopu w roku kalendarzowym podjęcia pracy– po 1 miesiącu 1/12 urlopu przysługujące po roku • prawo do kolejnych urlopów – w każdym następnym roku kalendarzowy • nie absolwent uzyskuje prawo do urlopu z dniem zatrudnienia
Wymiar urlopu • 20 dni – do 10 lat pracy • 26 dni – po 10 latach pracy • pracownik zatrudniony w niepełnym w niepełnym wymiarze czasu pracy uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze proporcjonalnym
Wliczanie szkoły do urlopu • zasadnicza zawodowa – 3 lata • średnia zawodowa – 5 lat • średnia ogólnokształcąca – 4lata • policealna – 6 lat • wyższa /w tym uzyskanie licencjatu/ - 8 lat
Udzielanie urlopu • dni robocze • w przypadku wykonywania pracy dozwolonej w niedziele lub święta,urlop może być udzielony w każdym dniu,tj.w: - niedzielę lub święto - dzień wolny od pracy wynikający z pięciodniowego tygodnia pracy
Udzielanie urlopu cd • urlopu udziela się tylko w dni pracy pracownika w wymiarze godzinowym-czyli pracownik ma prawo np. do 208 godzin urlopu (26 razy 8 godz.) • urlop rozlicza się w godzinach przyjmując,że jeden dzień urlopu odpowiada 8 godz. pracy (ewentualnie normie mniejszej)
Rozliczanie urlopu • ustanie stosunku pracy • nawiązanie stosunku pracy W obydwu w/w sytuacjach obowiązuje zasada proporcjonalności
Urlop w częściach Co najmniej jedna część urlopu powinna dawać pracownikowi wypoczynek obejmujący nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych
Plan urlopów • nie musi być opracowany gdy u pracodawcy nie ma organizacji związkowych • Termin urlopu ustala pracodawca z pracownikiem • gdy istnieją związki zawodowe, planu nie będzie jak związki wyrażą zgodę na jego nie tworzenie • w każdej sytuacji plan opracowuje sam pracodawca
Wykorzystanie urlopu • zgodnie z planem • na wniosek pracownika • do końca roku,w którym pracownik nabył do niego prawo • do końca I kwartału roku następnego (pracodawca ma prawo zmusić pracownika – Wyrok Sądu Najwyższego) • w terminie późniejszym (wyjątkowe przypadki)
Urlop w okresie wypowiedzenia • pracodawca może zażądać pracownika,aby wykorzystał urlop w okresie wypowiedzenia w wymiarze proporcjonalnym
UWAGA Każda choroba pracownika w czasie urlopu przerywa urlop. Niewykorzystaną część urlopu pracownik wykorzystuje w terminie późniejszym /stosownie do swojego wniosku i zgody pracodawcy/
Urlop na żądanie • 4 dni urlopu z puli podstawowej w danym roku kalendarzowym • żądanie udzielenia urlopu zgłasza się najpóźniej przed rozpoczęciem dniówki roboczej • 4 dni razem lub w częściach • informacja o wykorzystanym urlopie w świadectwie pracy
Wynagrodzenie za urlop • takie jakie otrzymałby pracownik gdyby w tym czasie pracował • przy zmiennych składnikach należy obliczyć średnie wynagrodzenie z 3 (do 12) miesięcy
Ekwiwalent za urlop • rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy
Urlop bezpłatny • na wniosek pracownika • nie wlicza się do okresu pracy od którego zależą uprawnienia pracownicze • informacje o korzystaniu z urlopu zawiera świadectwo pracy
Urlop okolicznościowy • 2 dni-ślub pracownika,urodzenie się dziecka pracownika,zgon: małżonka,ojca,matki,ojczyma lub macochy • 1 dzień-ślub dziecka pracownika, zgon:siostry,brata,teściowej, teścia,babci,dziadka,a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką
Wykaz prac wzbronionych kobietom Nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10.09.1996r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U.Nr 114,poz.545 z późń.),kobieta w ciąży : - 4 godz. przy komputerze - 3 godz. w pozycji stojącej
WAŻNE Stan ciąży powinien być stwierdzony świadectwem lekarskim
Ochrona stosunku pracy kobiet w ciąży • zakaz wypowiadania i rozwiązania stosunku w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego • wyjątki: -likwidacja lub upadłość pracodawcy -zwolnienie dyscyplinarne (wymagana zgoda związków zawodowych)
Ochrona stosunku pracy kobiet w ciąży cd Umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający 1 miesiąc,która uległaby rozwiązaniu po upływie 3 miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu
Ochrona zdrowia kobiety w ciąży Zakaz zatrudniania w : -godzinach nadliczbowych -porze nocnej -systemach ponad 8 godz.na dobę Nie wolno jej bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy
Urlop macierzyński • 18 tyg. przy pierwszym porodzie • 20 tyg. przy każdym następnym • 28 tyg. przy ciąży mnogiej