320 likes | 1.55k Views
Karotis Arter Hastalıkları. Karotis Arter Hastalıkları. STROK. Strok 3. ölüm nedeni (MI, Malinite ) 160/ 100 000 kişi/yıl Yardıma muhtaç Afazik Depresif 60-70 yaş arası , Erkek -5.4 yıl Kadın -6.4 yıl. % 20 hemorajik % 80 iskemik
E N D
Karotis Arter Hastalıkları STROK Strok 3. ölüm nedeni (MI, Malinite) 160/ 100 000 kişi/yıl Yardıma muhtaç Afazik Depresif 60-70 yaş arası , Erkek -5.4 yıl Kadın -6.4 yıl • % 20 hemorajik • % 80 iskemik • Kardioemboli( AF, MI- anevrizma , akinetik bölge) • Lakunarenfark(Bazal ganglion ve capsulainternaya gelen lentikülostriat arterlerin hipertansiyona bağlı hyalinosisi) • Cryptojenik • İntrakraniyal • Extrakraniyal
Karotis Arter Hastalıkları Semptomlar Hollenhorstplakları • TIA→ 24 saatten kısa süren nörolojik defisit (his - motor kusuru, afazi, Amorosisfugax ) • 90 günde % 3-17 stroke • Kreşendo TIA • RIND (reversibleiskemik nörolojik deficit) → 21 günden kısa süren nörolojik defisit • STROKE → 21 günden uzun süren nörolojik defisit
Karotis Arter Hastalıkları Karotis Üfürümü Karotis nabzı zayıf olabilir Temporal arter nabzı olmayabilir Gözdibi muayenesinde parlak Hollenhorst plakları bulunabilir. • Ciddi karotisstenozlarının 1/3 inde üfürüm duyulur. • Üfürüm duyulanların 1/3 ünde ciddi darlık vardır. • Çene açısı → bifurkasyon • Daha aşağıda → ana karotis arter • Preoklüsiv lezyonlarda üfürüm olmayabilir • Aort stenozu üfürümü
Tanı metodları Dubleks Ultrasonografi • Kolay uygulanabilir • Kontrast madde yok • Karotistekidarlık derecesi ve plak yapısı hakkında ayrıntılı bilgi verir (%, ekolusan, yumuşak mı, fibrotik mi, kalsifik mi, ülsere mi) • Yapan kişinin tecrübesi önemli
BT anjiografi • 3 boyutlu görüntü, darlığın yeri • Cerrahi planlamada yol gösterici • Konrast madde (Nefrotoksik, allerji) • Kalsifikasyonlar
MR anjiografi • 3 boyutlu görüntü, darlığın yeri • Cerrahi planlamada yol gösterici • Gadolinum daha az nefrotoksik ve allerjik • Klostrofobi, pacemaker, protez kapak intrakraniyal klip gibi cihazlar engel • Pahallı zaman alıcı • Darlığı olduğundan fazlagösterebilir.
DigitalsubtractionKarotisanjiografi (DSA) • Altın standard fakat tanıda Şart değil !!!!!! • 3 boyutlu görüntü, darlığın yeri, plak tipi • Cerrahi planlamada yol gösterici • İnvaziv girişim (Hematom, Psödoanevrizma, AVF) • Mortalite • Konrast madde (Nefrotoksik, allerji)
Karotis Arter Hastalıkları Semptomatik Semptomatik NASCET (%50-70 darlık) 5 yıllık takipte Medikal gurupta %22 Cerrahi grupta %16 Yılda % 1.2 koruma • NASCET (%70-99 darlık) • 2 yıllık takipte • Medikal gurupta %26 • Cerrahi grupta %9 • Yılda % 8.5 koruma
Asemptomatik Cerrahi mortalite ve morbiditenin düşük olması Cerrahın deneyimli olması Yılda belli sayıda operasyonun yapılması Hasta 80 yaşın üzerinde ise survi iyi değerlendirilmeli • ACST (Eur. AsemptomatikCarotidSurgeryTrial) • ACAS (AsymptomaticCarotidArteryStudy) • 5 yıllık takipte • Medikal gurupta %11 • Cerrahi grupta %5 • Yılda % 1.2 koruma
KarotisEndaerterektomi Safenpatchplasti
OPERASYON STROK Creşendo TIA Asprin+antikoagulasyon →Acil operasyon TIA • Küçük veya enfarkt yok ise operasyon(48 saat içinde reenfarkt ) • Büyük enfarkt →Hemorajikenfarkta dönüşür, hastanın durumu kötüleşir. • 4-6 hafta beklemek gerekir (kan beyin bariyeri)
% 90 % 10 Takayasu arteriti Giantcell arteriti Radyasyon arteriti Fibrodiplazi Disseksiyon (spontan, travmatik ) Karotis bükülmesi kıvrılması • Ateroskleroz
ÜST EKSTREMİTE ARTERYEL HASTALIKLARI Arteryel girişim • Arteryel girişimlerin % 5ini oluşturur. • Subklavyen arter→Axiller arter→Brakiyel Arter→Ulnar, Radial →Palmar ark Digital arterler • Küçük ,orta damarlar→Vazospasm
Adson testi • Ateroskleroz →Subklavyen • Giantcell → Subklavyen • Takayasu→ Subklavyen, axiller • Emboli →axiller, brakiyel, el (%10 ekstremite kaybı kollateraller iyi gelişmiş) • Maliniteler → tromboz • Arteryel TOS (cervikal kot, 1 kot anomalileri, kallus, bandlar) → Anevrizma → emboli • Subklavyen, Axiller Anevrizmaları • AVF (%30 CO veya debi >1200ml
Buerger Hastalığı Shionoya < 50 yaş Sigara Sigara dışında aterosklerotik risk faktörünün olmaması İnfrapopliteal arter tutulumu Tromboflebitismigrens veya üst ekstremite tutulumu • Buerger Hastalığında →Ulnar ,radial ,digital arterler (%50) • Vibrasyonlu aletlerde → Ulnar arter anevrizması intimal hasar (Avuç içi)
Raynaud • Soğuk ve Emosyonel stresle el ve ayak parmaklarında görülen solukluk , siyanoz ve hiperemiatağı. • %11 civarında görülür • 15-45 yaş arasında • TANI • Segmental basınç ölçümü (10 mmhg dan büyük) • Parmak basıncının <70 mmhg, 2 parmak arası fark 15 mmHg • 20 saniye 4 derecede beklenir. 10 dak sonra normal ısıya döner. 30 dak geçer
Raynaud Raynaud sendromu (Primer ) Raynaud sendromu (Sekonder ) Skleroderma, CREST send SLE, Romatoidartrit , mix bağ dokusu hast, Sjögren, Dermatomyozit Buerger, TOS, anevrizmalar, emboliler, Ateroskleroz, Giantcell, vibrasyon Ergotderiveleri , vinblastin, bleomicin, B blokerler, cocain Polisitemivera, trombositoz, soğuk aglutininler, paraproteinemi Maliniteler, lösemi, adenoca, astrositom, multiplemyelom, Hepatit B, C, Parvovirüs, purpurafulminens • 2 yıl içinde başka hastalık çıkmaması
Tedavi İlaçlar Ca kanal blokerleri→Nifedipin, Nikardipin, felodipin, amilodipin Selektifα1 blokerleriTerazosin, prazosin,doxazosin Angiotensin II reseptör blokeriLosartan Serotoninreuptakeblokeri,Fluexetin Kaptopril,prostoglandinler (avrupada) Nitrogliserin kremler • Vucudu sıcak tutmak • Centrifugal hareket. • Telkin • İlaç • Sempatektomi T1,T2,T3 Ülserler