500 likes | 508 Views
Jurysdykcja krajowa. CZYM JEST JURYSDYKCJA KRAJOWA?. Jurysdykcja Prawo do rozpoznawania i rozstrzygania określonych spraw Jurysdykcja krajowa - Uprawnienie określonych organów do rozpoznawania i rozstrzygania określonych spraw w danym państwie.
E N D
CZYM JEST JURYSDYKCJA KRAJOWA? • Jurysdykcja • Prawo do rozpoznawania i rozstrzygania określonych spraw • Jurysdykcja krajowa - Uprawnienie określonych organów do rozpoznawania i rozstrzygania określonych spraw w danym państwie
JURYSDYKCJA KRAJOWA WG ROZPORZĄDZENIA 1215/2012 ROZDZIAŁ I. ZAKRES STOSOWANIA I DEFINICJE ROZDZIAŁ II. JURYSDYKCJA • Ogólna • Szczególna • Jurysdykcja w sprawach dotyczących ubezpieczenia • Jurysdykcja w sprawach dotyczących umów konsumenckich • Jurysdykcja w zakresie indywidualnych umów o pracę • Jurysdykcja wyłączna • Umowa dotycząca jurysdykcji • (…) ROZDZIAŁ III. UZNAWANIE I WYKONYWANIE ROZDZIAŁ IV. DOKUMENTY URZĘDOWE I UGODY SĄDOWE ROZDZIAŁ V. PRZEPISY OGÓLNE (…)
JURYSDYKCJA KRAJOWA WG KODEKSU POSTĘPOWANIA CYWILNEGO KSIĘGA PIERWSZA. JURYSDYKCJA KRAJOWA Tytuł I. Przepisy ogólne • Art. 1097 – 1099(1) KPC Tytuł III. Jurysdykcja krajowa w procesie • Art. 1103 – 1105(1) KPC Tytuł IV. Jurysdykcja krajowa w postępowaniu nieprocesowym • Art. 1106 – 1110(2) KPC Jurysdykcja krajowa w postępowaniu zabezpieczającym • Art. 1110(3) KPC Jurysdykcja krajowa w postępowaniu egzekucyjnym • Art. 1110(4) KPC
Art. 1146 KPC §1. Orzeczenie nie podlega uznaniu, jeżeli: 1) nie jest prawomocne w państwie, w którym zostało wydane; 2) zapadło w sprawie należącej do wyłącznej jurysdykcji sądów polskich; 3) pozwanemu, który nie wdał się w spór co do istoty sprawy, nie doręczono należycie i w czasie umożliwiającym podjęcie obrony pisma wszczynającego postępowanie; 4) strona w toku postępowania była pozbawiona możności obrony; 5) sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami zawisła w Rzeczypospolitej Polskiej wcześniej niż przed sądem państwa obcego; 6) jest sprzeczne z wcześniej wydanym prawomocnym orzeczeniem sądu polskiego albo wcześniej wydanym prawomocnym orzeczeniem sądu państwa obcego, spełniającym przesłanki jego uznania w Rzeczypospolitej Polskiej, zapadłymi w sprawie o to samo roszczenie między tymi samymi stronami;
JURYSDYKCJA UMOWNA • FORMA: Art. 1105 (1) KPC Wymaganie zawarcia umowy na piśmie, przewidziane w art. 1104 § 1 (umowa prorogacyjna) i art. 1105 § 1 (umowa derogacyjna), jest spełnione, jeżeli umowa jest zamieszczona w dokumencie podpisanym przez strony lub w wymienionych między nimi pismach lub oświadczeniach złożonych za pomocą środków porozumiewania się na odległość, które pozwalają utrwalić ich treść. Powołanie się w umowie podstawowej na dokument zawierający postanowienie odpowiadające umowie określonej w art. 1104 § 1 lub art. 1105 § 1 spełnia wymaganie dotyczące formy tej umowy, jeżeli umowa podstawowa jest sporządzona na piśmie, a to powołanie czyni umowę częścią umowy podstawowej.
Ciągłość jurysdykcji krajowej: Art. 1097 KPC § 1. Jurysdykcja krajowa istniejąca w chwili wszczęcia postępowania trwa nadal, choćby jej podstawy odpadły w toku postępowania. § 2. Sąd nie może uznać, że brak jest jurysdykcji krajowej, jeżeli jej podstawy powstały w toku postępowania. Wszczęcie postępowania
Brak jurysdykcji krajowej jako przyczyna nieważności postępowania Art. 1099 KPC § 1. Brak jurysdykcji krajowej sąd bierze pod rozwagę z urzędu w każdym stanie sprawy. W razie stwierdzenia braku jurysdykcji krajowej sąd odrzuca pozew lub wniosek, z zastrzeżeniem art. 1104 § 2 lub art. 1105 § 6. § 2. Brak jurysdykcji krajowej stanowi przyczynę nieważności postępowania
Zawieszenie postępowania w RP ze względu na możliwość uznania orzeczenia zapadłego w państwie obcym Art. 1098 KPC §1. Jeżeli sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami zawisła przed sądem państwa obcego wcześniej niż przed sądem polskim, sąd polski zawiesza postępowanie. - > ZASADA Sąd nie zawiesza jednak postępowania, jeżeli orzeczenie, które ma wydać sąd państwa obcego, nie będzie spełniało przesłanek jego uznania w Rzeczypospolitej Polskiej lub nie można oczekiwać, że postępowanie przed sądem państwa obcego zostanie prawomocnie zakończone w rozsądnym terminie.
§ 2. Po zakończeniu postępowania przed sądem państwa obcego, sąd umarza postępowanie, jeżeli orzeczenie sądu państwa obcego podlega uznaniu w Rzeczypospolitej Polskiej; w przeciwnym przypadku sąd postanowi podjąć postępowanie. § 3. Sąd na wniosek strony może także podjąć zawieszone postępowanie, jeżeli postępowanie przed sądem państwa obcego nie zostało zakończone w rozsądnym terminie. § 4. Przepisy § 1–3 stosuje się odpowiednio do sprawy zawisłej przed innym niż sąd organem państwa obcego.
ROZPORZĄDZENIE 1215/2012 • Cel utworzenia aktu: (3) Unia wyznaczyła sobie za cel utrzymanie i dalszy rozwój przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, między innymi poprzez ułatwienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości, w szczególności przy pomocy zasady wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych. W celu stopniowego tworzenia takiej przestrzeni Unia ma przyjąć środki w zakresie współpracy sądowej w sprawach cywilnych mających skutki transgraniczne, szczególnie jeżeli jest to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego. (4) Różnice pomiędzy przepisami poszczególnych państw o jurysdykcji i uznawaniu orzeczeń utrudniają należyte funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Dlatego nieodzowne jest wydanie przepisów celem ujednolicenia przepisów o jurysdykcji w sprawach cywilnych i handlowych, aby zapewnić szybkie i nieskomplikowane uznawanie i wykonywanie orzeczeń wydanych w jednym z państw członkowskich.
Zakres stosowania Rozporządzenia: Art. 1 1. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie w sprawach cywilnych i handlowych, niezależnie od rodzaju sądu. - > ZASADA Nie obejmuje ono w szczególności spraw podatkowych, celnych, administracyjnych ani spraw dotyczących odpowiedzialności państwa za działania lub zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej (acta iure imperii). 2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do: • stanu cywilnego, zdolności prawnej lub zdolności do czynności prawnych osób fizycznych, stosunków majątkowych wynikających z małżeństwa lub związku uznawanego – w myśl przepisów mających zastosowanie do takiego związku – za mający skutki porównywalne do skutków małżeństwa; • upadłości, układów i innych podobnych postępowań; • ubezpieczeń społecznych; • sądownictwa polubownego; • obowiązków alimentacyjnych wynikających ze stosunku rodzinnego, pokrewieństwa, małżeństwa lub powinowactwa; • testamentów i dziedziczenia, w tym obowiązków alimentacyjnych powstających w związku ze śmiercią.
Badanie jurysdykcji i dopuszczalności postępowania: Art. 27 Sąd państwa członkowskiego stwierdza z urzędu brak swej jurysdykcji, jeżeli wystąpiono do niego o rozpoznanie sprawy należącej na mocy art. 24 do wyłącznej jurysdykcji sądów innego państwa członkowskiego. Art. 28 Jeżeli pozwany mający miejsce zamieszkania w jednym państwie członkowskim zostaje pozwany przed sąd innego państwa członkowskiego, ale się nie stawi, sąd stwierdza z urzędu brak swej jurysdykcji, o ile jego jurysdykcja nie wynika z przepisów niniejszego rozporządzenia. 2. Sąd zawiesza postępowanie do czasu ustalenia, że pozwany miał możliwość uzyskania dokumentu wszczynającego postępowanie albo dokumentu równorzędnego w czasie umożliwiającym na przygotowanie obrony albo że podjęte zostały wszelkie niezbędne do tego czynności.
Zawisłość sprawy wg Rozporządzenia: 4 warianty A. Art. 29 • Nie naruszając przepisów art. 31 ust. 2, jeżeli przed sądami różnych państw członkowskich zawisły sprawy o to samo roszczeniemiędzy tymi samymi stronami, sąd, przed który wytoczono powództwo później, z urzędu zawiesza postępowanie do czasu stwierdzenia jurysdykcji sądu, przed który najpierw wytoczono powództwo. 2. (…) 3. Jeżeli stwierdzona zostanie jurysdykcja sądu, przed który najpierw wytoczono powództwo, sąd, przed który wytoczono powództwo później, stwierdza brak swej jurysdykcji na rzecz tego sądu.
B. Art. 30 • Jeżeli przed sądami różnych państw członkowskich zawisłe są sprawy, które pozostają ze sobą w związku, każdy sąd przed który wytoczono powództwo później, może zawiesić postępowanie. • Jeżeli sprawy takie są zawisłe w pierwszej instancji, każdy sąd, przed który wytoczono powództwo później, może na wniosek strony stwierdzić także brak swej jurysdykcji, jeżeli sąd przed który najpierw wytoczono powództwo, ma jurysdykcję w tych sprawach, a połączenie spraw jest zgodne z jego prawem. • W rozumieniu niniejszego artykułu uważa się, że sprawy pozostają ze sobą w związku, jeżeli istnieje między nimi tak ścisła więź, że pożądane jest ich łączne rozpoznanie i rozstrzygnięcie w celu uniknięcia wydania w oddzielnych postępowaniach sprzecznych ze sobą orzeczeń.
C. Art. 31 • Jeżeli sprawy należą do wyłącznej jurysdykcji kilku sądów, sąd, przed który wytoczono powództwo później, stwierdza brak swej jurysdykcji na rzecz sądu, przed który najpierw wytoczono powództwo. (…)
D. Art. 33 • W przypadku gdy jurysdykcja oparta jest na art. 4 lub na art. 7, 8 lub 9 i jeżeli przed sądem państwa trzeciego toczy się postępowanie w czasie, w którym przed sądem w państwie członkowskim zostaje wytoczone powództwo dotyczące tego samego roszczenia między tymi samymi stronami, co postępowanie toczące się przed sądem w państwie trzecim, sąd tego państwa członkowskiego może zawiesić postępowanie, jeżeli: Np. Najpierw wszczęto postępowanie na Ukrainie w sprawie X, a następnie w sprawie X wszczęto postępowanie w RP • można oczekiwać, że sąd państwa trzeciego wyda orzeczenie nadające się do uznania oraz, w odpowiednich przypadkach, do wykonania w tym państwie członkowskim; oraz • sąd państwa członkowskiego upewnił się, że zawieszenie jest potrzebne dla prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości.
Sąd państwa członkowskiego może podjąć postępowanie w każdej chwili, jeżeli: • postępowanie przed sądem państwa trzeciego zostało zawieszone lub umorzone; • w ocenie sądu państwa członkowskiego postępowanie przed sądem państwa trzeciego prawdopodobnie nie zostanie zakończone w rozsądnym terminie; lub • dalsze prowadzenie postępowania jest niezbędne dla prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości. • Sąd państwa członkowskiego umarza postępowanie, jeżeli postępowanie przed sądem państwa trzeciego zakończyło się i doprowadziło do wydania orzeczenia, które nadaje się do uznania, oraz w odpowiednich przypadkach, do wykonania w tym państwie członkowskim.
Art. 15 Od przepisów niniejszej sekcji można odstąpić na podstawie umowy tylko wówczas: • jeżeli umowa została zawarta po powstaniu sporu; • jeżeli przyznaje ona ubezpieczającemu, ubezpieczonemu lub uposażonemu z tytułu ubezpieczenia uprawnienie do występowania przed sądy inne niż wymienione w niniejszej sekcji; • jeżeli została ona zawarta między ubezpieczającym a ubezpieczycielem, którzy w chwili zawarcia umowy mają miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w tym samym państwie członkowskim, celem uzasadnienia jurysdykcji sądów tego państwa członkowskiego także wówczas, gdy zdarzenie wywołujące szkodę nastąpiło za granicą, chyba że taka umowa nie jest dopuszczalna według prawa tego państwa członkowskiego; • jeżeli została ona zawarta przez ubezpieczającego, który nie ma miejsca zamieszkania w państwie członkowskim, z wyjątkiem ubezpieczenia obowiązkowego lub ubezpieczenia nieruchomości położonej w państwie członkowskim; lub • jeżeli dotyczy ona umowy ubezpieczenia obejmującej jedno lub więcej ryzyk, wymienionych w art. 16.
Art. 19 Od przepisów niniejszej sekcji można odstąpić na podstawie umowy tylko wówczas: • jeżeli umowa została zawarta po powstaniu sporu; • jeżeli przyznaje ona konsumentowi uprawnienie do wytaczania powództwa przed sądy inne niż wymienione w niniejszej sekcji; lub • jeżeli została ona zawarta między konsumentem a jego kontrahentem, którzy w chwili zawarcia umowy mają miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w tym samym państwie członkowskim, a umowa ta przewiduje jurysdykcję sądów tego państwa członkowskiego, o ile taka umowa jest dopuszczalna w świetle prawa tego państwa członkowskiego
Art. 23 Od przepisów niniejszej sekcji można odstąpić na podstawie umowy tylko wówczas: • jeżeli umowa została zawarta po powstaniu sporu; lub • jeżeli przyznaje ona pracownikowi prawo do wytaczania powództwa przed sądy inne niż wymienione w niniejszej sekcji.
UMOWA o jurysdykcję wg Rozporządzenia: Art. 25 • Jeżeli strony niezależnie od ich miejsca zamieszkania uzgodniły, że sąd lub sądy państwa członkowskiego powinny rozstrzygać spór już wynikły albo spór przyszły mogący wyniknąć z określonego stosunku prawnego, to sąd lub sądy tego państwa mają jurysdykcję, chyba że umowa ta jest nieważna pod względem materialnym, na mocy prawa danego państwa członkowskiego. Tak określona jurysdykcja jest jurysdykcją wyłączną, o ile strony nie uzgodniły inaczej. Umowę jurysdykcyjną zawiera się: • w formie pisemnej lub ustnej potwierdzonej na piśmie; • w formie, która odpowiada praktyce przyjętej między stronami; lub • w handlu międzynarodowym– w formie odpowiadającej zwyczajowi handlowemu, który strony znały lub musiały znać i który strony umów tego rodzaju w określonej dziedzinie handlu powszechnie znają i którego stale przestrzegają 2. Wszelkie przekazy elektroniczne umożliwiające trwały zapis umowy są traktowane na równi z formą pisemną.
Kazus nr 1: W dniu 8 września 2010 r. Stefan V., zamieszkały w Niemczech, zaparkował swój samochód na parkingu publicznym w mieście Pula. Pula Parking wręczyła Stefanowi V. bilet za postój. (Spółka Pula Parking, należąca do miasta Pula (Chorwacja), jest odpowiedzialna, na podstawie rozporządzenia burmistrza tego miasta z dnia 16 grudnia 2009 r., zmienionego rozporządzeniem z dnia 11 lutego 2015 r., za zarząd płatnymi parkingami publicznymi tego miasta, nadzór nad nimi, ich konserwację i sprzątanie, pobieranie opłat za postój oraz za inne powiązane zadania.) Zgodnie z treścią umowy o udostępnienie miejsca parkingowego, której zawarcie skutkowało wręczeniem wspomnianego biletu, Stefan V. był zobowiązany do zapłaty za ten bilet w terminie ośmiu dni od daty jego wydania, po którym to terminie naliczane były odsetki za zwłokę. Ponieważ Stefan V. nie uiścił należnej sumy w wyznaczonym terminie, Pula Parking zwróciła się w dniu 27 lutego 2017 r. do notariusza, którego kancelaria mieści się w mieście Pula, z wnioskiem o wszczęcie egzekucji na podstawie „dokumentu autentycznego” zgodnie z art. 278 ustawy o egzekucji. „Dokumentem autentycznym” wydanym przez spółkę Pula Parking był wyciąg z jej ksiąg, zgodnie z którym, mając na względzie fakturę z dnia 8 września 2016 r., kwota 100 HRK (kun chorwackich) (około 13 EUR) była wymagalna w dniu 16 września 2016 r. Na podstawie tego dokumentu notariusz wydał w dniu 25 marca 2016 r. nakaz egzekucyjny. Po wniesieniu przez Stefana V. w dniu 21 kwietnia 2017 r. sprzeciwu od nakazu egzekucyjnego sprawa została przekazana sądowi miejskiemu w Puli, Chorwacja, zgodnie z art. 282 ust. 3 ustawy o egzekucji. W ramach sprzeciwu Stefan V. podniósł zarzut braku właściwości rzeczowej i terytorialnej notariusza, który w dniu 25 marca 2017 r. wydał nakaz egzekucyjny, uznając, że nie był on uprawniony do wydawania na podstawie „dokumentu autentycznego” z 2016 r. takiego nakazu wobec obywatela niemieckiego lub obywatela jakiegokolwiek innego państwa członkowskiego Unii. • Zważywszy na charakter prawny stosunku łączącego strony sporu: czy w niniejszej sprawie znajduje zastosowanie rozporządzenie nr 1215/2012?
Ad. 1 Spółce Pula Parking przyznano uprawnienia za pomocą aktu władztwa publicznego. Jednocześnie ustalenie wynikającej z umowy niezapłaconej wierzytelności za postój, ani dążenie do jej zaspokojenia, mające na celu ochronę prywatnych interesów i regulowane przez krajowe przepisy prawa powszechnie obowiązującego znajdujące zastosowanie w stosunkach między podmiotami prawa prywatnego, nie wydają się wymagać od miasta Pula lub spółki Pula Parking wykonywania prerogatyw władzy publicznej. Wynika z tego, że stosunek prawny istniejący pomiędzy spółką Pula Parking a Stefanem V. należy uznać co do zasady za stosunek prywatnoprawny, a zatem za objęty zakresem znaczeniowym pojęcia „spraw cywilnych i handlowych” w rozumieniu rozporządzenia nr 1215/2012. W świetle powyższych rozważań na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, iż art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1215/2012 należy interpretować w ten sposób, że postępowanie egzekucyjne wszczęte przez spółkę należącą do jednostki samorządu terytorialnego przeciwko osobie fizycznej zamieszkałej w innym państwie członkowskim w celu uzyskania zaspokojenia niezapłaconej wierzytelności z tytułu korzystania z parkingu publicznego, którego eksploatacja została powierzona tej spółce przez wspomnianą jednostkę samorządu terytorialnego, o ile wierzytelność ta nie ma w żaden sposób charakteru represyjnego, lecz stanowi zwykłe wynagrodzenie za świadczoną usługę, jest objęte zakresem zastosowania rzeczonego rozporządzenia. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2017 r., C-551/15
Kazus nr 2 A: "P.E.H." S.A. w K. w pozwie skierowanym przeciwko spółce „C.E.” wniosła o zasądzenie od pozwanej kwoty 10 mln zł z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania, wskazując, że francuska spółka akcyjna "C.E." podstępnie zataiła przed powódką informację o jej złej sytuacji finansowej. Powódka kupiła materiały budowlane, które docelowo miały służyć inwestycji we Francji realizowanej przez pozwaną spółkę. Do inwestycji ostatecznie nie doszło. • Czy istnieje możliwość dochodzenia odszkodowania przed sądami w RP?
Ad. 1 Zasadne będzie tu zastosowanie regulacji przewidzianych w Rozporządzeniu 1215/2012. Oznacza to zatem, że wg art. 7: 2. W sprawach dotyczących czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego – przed sądy miejsca, w którym nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę; Właściwy do rozpoznania sprawy będzie sąd we Francji.
Kazus nr 2 B: "P.E.H." S.A. w K. w pozwie skierowanym przeciwko spółce „C.E.” wniosła o zasądzenie od pozwanej kwoty 10 mln zł z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania, wskazując, że turecka spółka akcyjna "C.E." podstępnie zataiła przed powódką informację o jej złej sytuacji finansowej. Powódka kupiła materiały budowlane, które docelowo miały służyć inwestycji realizowanej przez pozwaną spółkę. Do inwestycji ostatecznie nie doszło. • Czy istnieje możliwość dochodzenia odszkodowania przed sądami w RP?
Ad. 1 Ze względu na to, że Polski i Turcji nie łączy umowa międzynarodowa dotycząca jurysdykcji, znajdują zastosowanie przepisy kodeksu postępowania cywilnego z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego. Skoro zatem czyn niedozwolony będący podstawą odszkodowawczego roszczenia strony powodowej został popełniony na terenie Turcji, prawem właściwym do określenia miejsca wykonania zobowiązania, w rozumieniu art. 1103 KPC, jest prawo tureckie.
Kazus nr 2 C: "P.E.H." S.A. w K. w pozwie skierowanym przeciwko oznaczonym imieniem i nazwiskiem Premierowi, Wicepremierowi, Ministrowi Energetyki i Ministrowi Stanu Republiki Tureckiej oraz Skarbowi Państwa Republiki Tureckiej, reprezentowanemu przez Urząd Premiera Republiki Tureckiej w A., Ministerstwo Energetyki i Zasobów Naturalnych w A. i Ministerstwo Stanu Republiki Tureckiej w A. wniosła o zasądzenie od pozwanych kwoty 10.769.626.671,04 zł z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania, wskazując, że jako akcjonariusz tureckiej spółki akcyjnej "C.E." poniosła szkodę w wyniku czynu niedozwolonego popełnionego przez pozwanych, odpowiadających - jako władza administracyjna i zwierzchnicy osób, które wyrządziły szkodę - za to, iż na podstawie wydanego w dniu 11.6.2003 r. rozporządzenia Ministra Energetyki Republiki Tureckiej władze administracyjne tej Republiki dokonały zajęcia całego mienia spółki "C.E.", co stanowiło bezprawne naruszenie prawa własności na podstawie przepisów rozporządzenia, a nie ustawy oraz jednostronnie i bez powodu zerwały umowę o współpracy w dziedzinie energetyki, zawartą przez Rząd Turecki ze spółką "C.E.", co spowodowało szkodę dochodzoną na podstawie art. 415 KC w związku z art. 490 KSH. • Czy istnieje możliwość dochodzenia odszkodowania przed sądami w RP?
Ad. 1 Immunitet jurysdykcyjny: Nie ma jurysdykcji krajowej w rozpoznawanej sprawie, a więc w sprawie, w której obce państwo i jego najwyższe organy zostały pozwane o odszkodowanie za szkodę wyrządzoną zarzucanym czynem niedozwolonym, związanym z działalnością władczą państwa, objętą immunitetem jurysdykcyjnym państwa obcego.
Kazus nr 3: Zamieszkały w Gdańsku Janusz N. właściciel kilkunastu lokali mieszkalnych położonych na terenie tego miasta. Prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu tych lokali. Swoją ofertę kieruje głównie do obcokrajowców, którzy są zainteresowani dłuższym pobytem nad polskim morzem. W celu pozyskiwania nowych klientów publikuje nawet ogłoszenia w prasie zagranicznej, w szczególności w Niemczech. Jedno z takich ogłoszeń przeczytał Baltazar M. zamieszkały w Berlinie. 10 lutego 2016 r. Janusz N i Baltazar M. zawarli umowę najmu jednego z lokali na terenie Gdańska na okres 5 miesięcy od 1 marca 2016 r. do 31 lipca 2016 r. Strony uzgodniły, że najemca zapłaci za najem czynsz w wysokości 4 tys. zł miesięcznie, płatne do 10. dnia każdego miesiąca trwania najmu. Przez pierwsze cztery miesiące najemca uiszczał czynsz w terminie. Za piąty miesiąc nie zapłacił czynszu, po czym z chwilą upływu okresu trwania najmu opuścił lokal. Wynajmujący kilkakrotnie wzywał najemcę pisemnie do uregulowania zaległego czynszu w kwocie 4 tys. zł. 15 września 2016 r. Janusz N. wytoczył przed SR w Gdańsku powództwo o zapłatę zaległego czynszu w kwocie 4 tys. zł wraz z odsetkami od 11 lipca 2016 r. Odpis pozwu, przetłumaczony na język niemiecki, został doręczony Baltazarowi M. do jego rąk 1 października 2016 r. Pozwany złożył odpowiedź na pozew. Wpłynęła ona do sądu 21 października 2016 r. W odpowiedzi na pozew pozwany kwestionuje roszczenie oraz podniósł zarzut, że sądom polskim brakuje jurysdykcji krajowej w sprawie. Pozwany podnosi, że zawarta umowa była umową konsumencką. Powód wskazuje, że spór dotyczy najmu lokalu położonego w RP. • Gdzie powinna zostać rozpoznana sprawa?
Ad. 1 Podstawową zasadą dla rozporządzenia 1215/2012 w zakresie jurysdykcji jest właściwość sądów państwa członkowskiego, na którego terytorium pozwany ma miejsce zamieszkania/siedzibę. Odmiennie jurysdykcja regulowana jest w zakresie: • Jurysdykcji szczególnej • Jurysdykcja w sprawach dotyczących ubezpieczenia • Jurysdykcja w sprawach dotyczących umów konsumenckich • Jurysdykcja w zakresie indywidualnych umów o pracę • Jurysdykcja wyłączna Co się tyczy jurysdykcji w sprawach dotyczących umów konsumenckich wskazać należy, że pozwać konsumenta można wyłącznie przed sądy państwa członkowskiego, na którego terytorium konsument ma miejsce zamieszkania (art. 18). Jeżeli chodzi zaś o jurysdykcję w sprawach najmu nieruchomości to ma tu zastosowanie regulacja z art. 24 wskazująca, że zachodzi tu tzw. Jurysdykcja wyłączna, a więc możliwe jest wytoczenie powództwa jedynie w państwie, w którym nieruchomość jest położona. W rozpatrywanym stanie faktycznym należy zauważyć, że umowa zawarta między stronami postępowania spełnia wymogi umowy zawartej z konsumentem. Jednakże, ze względu na to, że przedmiotem umowy jest najem lokalu położonego w RP, zastosowanie będzie mieć tu regulacja dotycząca tzw. właściwości wyłącznej, co „wyłączy” stosowanie jurysdykcji w sprawach dotyczących umów konsumenckich