210 likes | 560 Views
Ekonomia. Rynek – definicja pojęcia. Rynek to proces, za pośrednictwem którego nabywcy i sprzedawcy określają cenę towaru będącego przedmiotem obrotu na rynku, wielkość tego obrotu i warunki, na jakich będzie on realizowany.
E N D
Rynek – definicja pojęcia Rynek to proces, za pośrednictwem którego nabywcy i sprzedawcy określają cenętowaru będącego przedmiotem obrotu na rynku, wielkość tego obrotu i warunki, na jakich będzie on realizowany. Rynek nie musi być (i często nie jest) fizycznie rozumianym miejscem.
Funkcje rynku • Wycena dóbr • Źródło informacji • Warunek racjonalnego wykorzystania zasobów • Osiąganie stanów równowagi w gospodarce • Weryfikacja społecznej przydatności produkcji – dostosowywanie produkcji do potrzeb
Popyt - definicja Popyt na dane dobro to ilość tego dobra, jaką nabywcy są skłonni (chcą) i są w stanie (mogą) nabyć po określonej cenie i w określonym czasie. Popyt efektywny a popyt potencjalny
Rodzaje popytu • Popyt funkcjonalny – wynika z ech jakościowych towaru • Popyt niefunkcjonalny – wpływ efektów zewnętrznych na użyteczność • Efekt owczego pędu • Efekt snobizmu • Efekt veblenowski • Popyt spekulacyjny – wynika z oczekiwań co do przyszłych poziomów cen
Determinanty popytu • Cena • Pozacenowe determinanty popytu: • Dochody nabywców • Ceny innych dóbr • Gusty i preferencje • Wielkość rynku i jego struktura • Oczekiwania co do przyszłych wartości determinant popytu
Krzywa popytu: graficzny obraz funkcji popytu, przedstawiający zależność między nabywaną ilością towaru a jego ceną Funkcja popytu: P D P1 P2 Q1 Q2 Q Krzywa popytu
Popyt sztywny (doskonale nieelastyczny) Niezbędne potrzeby i brak substytutów (sól, lekarstwa itp.) P D Q Nietypowe krzywe popytu
Popyt doskonale elastyczny (teoretyczna sytuacja rynku doskonałego) P D Q Nietypowe krzywe popytu – c.d.
Paradoks popytowy: Paradoks Veblena Paradoks Giffena Paradoks spekulacyjny P D Q Nietypowe krzywe popytu – c.d.
Podaż - definicja Podaż danego dobra to ilość tego dobra, jaką producenci są skłonni (chcą) i są w stanie (mogą) dostarczyć na rynek po określonej cenie i w określonym czasie. Prawo podaży: Ceteris paribus, wzrost ceny danego towaru powoduje wzrost wielkości jego podaży.
Determinanty podaży • Cena • Pozacenowe determinanty podaży: • Koszty wytwarzania • Rentowność produkcji innych dóbr • Czynniki naturalne (m.in. rolnictwo) • Inne czynniki o charakterze obiektywnym (np. subsydia)
Krzywa podaży: graficzny obraz funkcji podaży, przedstawiający zależność między produkowaną ilością towaru a jego ceną Funkcja podaży: P S P2 P1 Q1 Q2 Q Krzywa podaży
Pozacenowe determinanty podaży: Koszty wytwarzania Rentowność produkcji innych dóbr Czynniki naturalne Subsydia i inne czynniki o charakterze obiektywnym P S1 S S2 P Q1 Q Q2 Q Pozacenowe determinanty podaży
P D S P2 PE P1 QE Q Równowaga rynkowa • Wolny rynek a tendencja do samoczynnego ustalania się stanu równowagi na rynku. nadwyżka Punkt równowagi rynkowej niedobór
P D S nadwyżka PMIN Punkt równowagi rynkowej PE QD QE QS Q Ceny kontrolowane –nadwyżka rynkowa Przypadek cen minimalnych.
P D S Punkt równowagi rynkowej PE PMAX niedobór QS QE QD Q Ceny kontrolowane –niedobór rynkowy Przypadek cen maksymalnych.