6085 Sayılı Sayıştay Kanunu ve Yeni Dış Denetim Anlayışı Taner ERASLAN İç Denetçi

1. 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu ve Yeni Dış Denetim Anlayışı Taner ERASLAN İç Denetçi

2. ÇALIŞMANIN KAPSAMI • Belediyelerin Denetimi • Sayıştay Hakkında Genel Bilgiler • Sayıştay’ın Mali Sorumluluğa Bakışı • Sayıştay’ın Hesap Yargısı • Kanun Yolları • Sayıştay İlamlarının İnfazı

3. BELEDİYELERİN DENETİMİ • Belediyelerde denetimin amacı: • Faaliyet ve işlemlerde hataların önlenmesine yardımcı olmak, • Çalışanların ve belediye teşkilâtının gelişmesine rehberlik etmek, • Yönetim ve kontrol sistemlerinin geçerli, güvenilir ve tutarlı duruma gelmesine rehberlik etmek, • amacıyla; • Hizmetlerin süreç ve sonuçlarını mevzuata, önceden belirlenmiş amaç ve hedeflere, • Performans ölçütlerine ve kalite standartlarına göre tarafsız olarak analiz etmek, karşılaştırmak ve ölçmek; • Kanıtlara dayalı olarak değerlendirmek, • Elde edilen sonuçları rapor hâline getirerek • ilgililere duyurmaktır.

4. BELEDİYELERİN DENETİMİ • Denetimin kapsamı ve türleri • Belediyelerde iç ve dış denetim yapılır. Denetim, iş ve işlemlerin hukuka uygunluk, malî ve performans denetimini kapsar. • İç ve dış denetim 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümlerine göre yapılır. • Ayrıca, belediyenin malî işlemler dışında kalan diğer idarî işlemleri, hukuka uygunluk ve idarenin bütünlüğü açısından İçişleri Bakanlığı tarafından da denetlenir. • Belediyelere bağlı kuruluş ve işletmeler de yukarıdaki esaslara göre denetlenir. • Denetime ilişkin sonuçlar kamuoyuna açıklanır ve meclisin bilgisine sunulur.

5. BELEDİYELERİN DENETİMİ • İç denetçi, aşağıda belirtilen  görevleri yerine getirir: • Nesnel risk analizlerine dayanarak kamu idarelerinin  yönetim ve kontrol yapılarını değerlendirmek. • Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak. • Harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak. • İdarenin harcamalarının, malî işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu denetlemek ve değerlendirmek. • Malî yönetim ve kontrol süreçlerinin sistem denetimini yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak. • Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde bulunmak. • Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastlandığında, ilgili idarenin en üst amirine bildirmek.

6. BELEDİYELERİN DENETİMİ Sayıştay’a, 5018 sayılı Kanun’un 68. ve 69. maddelerinde de yer verilmiştir. Buna göre dış denetim olan Sayıştay, genel kabul görmüş uluslararası denetim standartları dikkate alınarak; a) Kamu idaresi hesapları ve bunlara ilişkin belgeler esas alınarak, malî tabloların güvenilirliği ve doğruluğuna ilişkin malî denetimi ile  kamu idarelerinin gelir, gider ve mallarına ilişkin malî işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığının tespiti, b) Kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli olarak kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesi, faaliyet sonuçlarının ölçülmesi ve performans bakımından değerlendirilmesi, Suretiyle denetimlerini gerçekleştirilir.

7. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER • Sayıştay tarihçesi; • 1862 yılında Divan-ı Ali-i Muhasebat adıyla Sayıştay kurulmuştur, • 1876 Kanuni Esasi ile ilk defa anayasal bir kuruluş haline gelmiştir. • 1924 Anayasasının kabul edilmesinden sonra da 2514 sayılı Divanı Muhasebat Kanunu kabul edilmişti. • 1961 Anayasası’nın 127.maddesinde düzenlenen Sayıştay, 1967 yılında 832 sayılı Kanun ile yenilenmiştir. • 1982 Anayasası’nın 160.maddesinde Sayıştay “yargı” kısmı içinde düzenlenmiştir.

8. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER • Sayıştay, Anayasa’nın 160. maddesinde düzenlenen bir kurumdur. • Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetim yapar, • Sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlar, • Sayıştay’ın kesin hükümleri hakkında ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir kereye mahsus olmak üzere karar düzeltilmesi isteminde bulunabilir, • Bu kararlar dolayısıyla idarî yargı yoluna başvurulamaz, • Vergi, benzeri malî yükümlülükler ve ödevler hakkında Danıştay ile Sayıştay kararları arasındaki uyuşmazlıklarda Danıştay kararları esas alınır, • Mahalli idarelerin hesap ve işlemlerinin denetimi ve kesin hükme bağlanması Sayıştay tarafından yapılır.

9. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER Uyuşmazlık Mahkemesi E.1994/28, K.1994/29 sayılı ve 14.11.1994 tarihli kararında, Sayıştay'ı yargı yeri olarak görmediğinden görevsizlik yönünde karar vermiştir.

10. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER Dış denetim sırasında, kamu idarelerinin iç denetçileri tarafından düzenlenen raporlar, talep edilmesi halinde Sayıştay denetçilerinin bilgisine sunulur. Denetimler sonucunda düzenlenen raporları ve bunlara verilen cevapları dikkate alarak düzenleyeceği dış denetim genel değerlendirme raporunu Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar. Sayıştay tarafından hesapların hükme bağlanması; genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelir, gider ve mal hesapları ile bu hesaplarla ilgili işlemlerinin yasal düzenlemelere uygun olup olmadığına  karar verilmesidir.

11. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER • Sayıştay’a, 5018 sayılı Kanun ile birçok fonksiyon verilmiştir. • Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri ve sosyal güvenlik kurumları, idare faaliyet raporları, • Mahallî idarelerce hazırlanan idare faaliyet raporları, İçişleri Bakanlığınca, bu raporları esas alarak kendi değerlendirmelerini de içeren mahallî idareler genel faaliyet raporunu, • Merkezî yönetim kapsamındaki idareler ile sosyal güvenlik kurumlarının bir malî yıldaki faaliyet sonuçları, Maliye Bakanlığınca hazırlanacak genel faaliyet raporunda gösterilir. Bu raporda, mahallî idarelerin malî yapılarına ilişkin genel değerlendirmelere de yer verilir. Maliye Bakanlığı da genel faaliyet raporunu, • Sayıştay gönderir. • Kesin hesap kanun tasarısı????

12. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER • Sayıştay, mahallî idarelerin raporları hariç; • İdare faaliyet raporlarını, • Mahallî idareler genel faaliyet raporunu, • Genel faaliyet raporunu, • dış denetim sonuçlarını dikkate alarak görüşlerini de belirtmek suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar. • Sayıştay, merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri için düzenleyeceği genel uygunluk bildirimini, kesin hesap kanun tasarısının verilmesinden başlayarak en geç yetmiş beş gün içinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar. 

13. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER • Yeni Sayıştay Kanunu kapsamında… • Dış denetim, genel kabul görmüş uluslararası denetim standartları dikkate alınarak yürütülecek, • Denetim sırasında iç denetçilerin çalışmalarından yararlanılabilecek, • Denetim raporları ilgili kamu idaresinin üst yöneticisi tarafından cevaplandırılacak, • Denetim raporları ve bunlara verilen cevaplar dikkate alınarak düzenlenen dış denetim genel değerlendirme raporu Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulacaktır.

14. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER • Yeni Sayıştay Kanunu kapsamında… • Sorumlular ile sorumlulukları arasında illiyet bağı kurulacaktır, • İlamların infazı, ilamın tebliğinden itibaren üç ay içinde değil, ilamın kesinleşmesinden itibaren 90 gün olarak belirlenmiştir, • Sayıştay başsavcılığı ilamın infazını izleyecektir, dolayısıyla üst yönetici ile başsavcılık izlemeyen ve gereğini yapmayanlar için öngörülen yaptırıma uğrayabilecektir.

15. SAYIŞTAY HAKKINDA GENEL BİLGİLER • Yeni Sayıştay Kanunu; • Belge ibraz edilememesi, • Olağanüstü hallerde belge ibraz edilememesi, • Hükmen onama, • Saymanın beraatına yeterli belgeler, • Faiz tutarının, zimmet veya tazmin miktarının %10’nu geçemeyeceği şeklindeki, • Merkezde bulunmayanların temyiz dilekçesi, Sayıştaya gönderilmek üzere, bulunduğu yerin en büyük mülkiye memuruna verilmesi • Uygulamalara son vermiştir.

17. Hesap Verme Sorumluluğu • “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, • Kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, • Muhasebeleştirilmesinden, • Raporlanmasından, • Kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından • sorumludur ve • yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır. • (5018 Sayılı Kanun, 8.madde)

18. Üst Yöneticiler: Üst yöneticiler, bu (mali ve mali olmayan) sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, malî hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getirirler. (5018 Sayılı Kanun, 8.madde) Harcama Yetkilileri: Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur. (5018 Sayılı Kanun, 32.madde) Gerçekleştirme Görevlisi: Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar. (5018 Sayılı Kanun, 32.madde)

19. Sayıştay Genel Kurul Kararı Karar Tarihi : 14.6.2007Karar No : 5189/1 ÜST YÖNETİCİNİN SORUMLULUĞU Üst yöneticiler işlerin gidişatından harcama yetkililerinin ve diğer görevlilerin bilgilendirmeleri ve raporları ile bilgi sahibi olmaktadırlar. Bununla birlikte Üst yöneticilerin özel Kanunlardan doğan Sayıştaya karşı mali sorumlulukları olabileceği gibi, münferit bir olayda sorumluluklarına hükmedilmeleri de gerekebilir. Bu husus, meselenin Sayıştay yargısında görüşülmesi sırasında hükme bağlanacak bir konudur. Dolayısıyla bu aşamada bir genelleme yaparak üst yöneticilerin, işlemlerin hukuka uygun olarak yürütülmesinden sorumlu olacakları ya da olmayacakları yönünde bir görüş belirtilmesi uygun bulunmamaktadır.”

20. Sayıştay Genel Kurul Kararı Karar Tarihi : 14.6.2007Karar No : 5189/1 HARCAMA YETKİLİSİNİN SORUMLULUĞU Bütçeden yapılacak harcamalar konusunda 5018 sayılı Kanunda öngörülen harcama sürecinde tek ve tam yetkili olan, giderin yapılmasına karar vermekten ödeme aşamasına kadar tüm işlemleri emir ve talimatı çerçevesinde yürüten ve maiyetindekileri ve onların eylem ve işlemlerini gözetmek ve denetlemekle yükümlü olan harcama yetkilisinin, Sayıştaya karşı hesap verme konusunda tam ve doğrudan sorumlu olduğuanlaşılmaktadır. Bu nedenle, harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının ve buna konu olan harcamaların bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygunluğundan sorumlu olduklarına oybirliğiyle,

21. Sayıştay Genel Kurul Kararı Karar Tarihi : 14.6.2007Karar No : 5189/1 HARCAMA YETKİSİNİN DEVRİNDE SORUMLULUK Dolayısıyla, harcama yetkisinin devredilmesi, yetkiyi devredenin idari sorumluluğunu kaldırmamakla birlikte, yetkiyi devreden harcama yetkilisinin malî sorumluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Bu nedenlerle, harcama talimatının kullanılmasından doğan sorumluluğun, harcama yetkisinin devredildiği görevliye ait olması gerektiğine çoğunlukla,

22. GERÇEKLEŞTİRME GÖREVLİLERİNİN SORUMLULUĞU • Ödeme Emri Belgesini Düzenlemekle Görevlendirilen Gerçekleştirme Görevlisinin Sorumluluğu • “Aslî bir gerçekleştirme belgesi olan ödeme emri belgesini düzenleyen sıfatıyla imzalayan gerçekleştirme görevlisinin, düzenlediği belge ile birlikte harcama sürecindeki diğer belgelerin doğruluğundan ve mevzuata uygunluğundan harcama yetkilisi ile birlikte sorumlu tutulması gerektiğine çoğunlukla,” • b) Ödeme Emri Belgesine Eklenmesi Gereken Taahhüt ve Tahakkuk Belgelerine İlişkin Sorumluluk • “Bu nedenle, ödeme emri belgesine eklenmesi gereken taahhüt ve tahakkuk işlemlerine ilişkin fatura, beyanname, tutanak gibi gerçekleştirme belgelerini düzenleyen veya bu belgeleri kabul eden gerçekleştirme görevlilerinin, bu görevleriyle ilgili olarak yapmaları gereken iş ve işlemlerle sınırlı olarak harcama yetkilisiyle birlikte sorumlu tutulmaları gerektiğine çoğunlukla,”

23. GERÇEKLEŞTİRME GÖREVLİLERİNİN SORUMLULUĞU c) Kurul, Komisyon veya Benzeri Bir Organca Düzenlenen Gerçekleştirme Belgelerinde Sorumluluk “Bu nedenle mevzuatına göre oluşturulan kurul, komisyon veya benzeri bir organ tarafından düzenlenen keşif, rapor, tutanak, karar veya ödemeye esas benzeri belgelerden doğacak sorumluluğa, işlemi gerçekleştiren ve bu belgeyi düzenleyip imzalayan kurul üyelerinin de dahil edilmeleri ve bu işlem nedeniyle harcama yetkilisiyle birlikte sorumlu tutulmaları gerektiğine çoğunlukla,” d) Elektronik Ortamda Oluşturulan Ortak Veri Tabanına Bilgi Girişine Esas Olacak Belgelere İlişkin Sorumluluk “Bu nedenlerle, elektronik ortamda oluşturulan veri tabanından yararlanılarak yapılacak harcamalarda, sisteme girilecek verilerin bulunduğu belgeleri düzenleyen ve imzalayan görevlilerin, bu işlemle ilgili gerçekleştirme görevlisi olarak kabul edilmesi ve yaptığı işlemlerden harcama yetkilisi ve sorumluluğu bulunan diğer gerçekleştirme görevlileriyle birlikte sorumlu tutulmaları gerektiğine çoğunlukla,”

24. SORUMLULUK ALANINA İLİŞKİN ÖRNEK BİR KARAR 5302 sayılı İl Özel İdare Kanununun 63’üncü maddesi gereği kaymakamlara verilen özel idare ödeneği, Gelir Vergisi Kanununun 2 ve 61’inci maddelerinde belirtilen kazançlar kapsamında olduğundan gelir vergisi kesilmesi gerekeceğine, Gelir vergisi kesilmemesi sonucu oluşan fazla ödeme tutarından muhasebe yetkilisinin sorumlu tutulup tutulmayacağı hususunda; ... Bu nedenle ödemeden bağımsız, ayrıca tarh ve tahakkuk işlemi gerektirmeyen söz konusu vergi tevkifatının yapılmaması suretiyle neden olunan kamu zararından Muhasebe Yetkilisinin sorumlu tutulmamasına ve neden olunan kamu zararı tutarının Harcama Yetkilisi ve ödeme emri belgesini düzenleyen Gerçekleştirme Görevlisine ödettirilmesine, Sayıştay 6. Daire Kararı: 18.9.2008 / 11753

26. Hesap yargılaması: • Kanunlarla belirlenen sorumluların hesap ve işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığının yargılama yoluyla kesin hükme bağlanmasını ve bununla ilgili kanun yollarını, • Yargılamaya esas rapor: • Sayıştay dairelerince yapılacak yargılamaya esas olmak üzere, denetçiler tarafından genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin hesap ve işlemlerinin denetimi sırasında tespit edilen kamu zararına ilişkin düzenlenen rapor. • Uygunluk denetimi sonucunda, • Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri için, • Kamu zararına ilişkin, • Dairelerce yapılacak yargılamaya esas olmak üzere, • Sorumluların savunmaları alınmak suretiyle, • Mali yıl sonu itibariyle

27. Yargılamaya esas raporun düzenlenmesinde, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde cevap vermeyen sorumluların savunmaları dikkate alınmaz. • Bir başkan ile altı üyeden kurulu daireler, birer hesap mahkemesi olup, bu daireler, bir başkan ve dört üye ile toplanır, hüküm ve kararlar oy çokluğuyla verilir. Savcı mutlaka bulunacak ve görüş bildirecektir. • Daireler tarafından yapılan hesap yargılaması sonucunda; • Hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğuna • Kamu zararının sorumlulardan tazminine • hükmedilir. • Bu hükümler dışında, gerekli görülen hususların ilgili mercilere bildirilmesine karar verilebilir. Verilen hüküm ve kararlar gerekçeli olarak tutanağa bağlanır .

28. İlamlar yer alması zorunlu olan yeni hususlar; • Sorumluların varsa vekil ve temsilcilerinin ad ve soyadları ile unvan ve adresleri, • Denetçinin rapora konu ettiği hususların ve dayandığı hukuki sebeplerin özeti, savcının düşüncesi, istem sonucu ve sorumluların savunmalarının özeti, • Duruşma yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise hazır bulunanların ad ve soyadları, • Tazmin hükmolunan hallerde uygulanacak faizin başlangıç başlangıç tarihi, • Sorgu üzerine tahsil edilmiş olan miktarların yersiz tahsil edildiğine karar verilmesi durumunda, tahsilata ilişkin belgelerin tarih ve numarası, sorumluların ve ahizlerin ad ve soyadları ile iade gerekçesi, • Kararın oybirliği veya oyçokluğu ile verilmiş olduğu varsa muhalefet şerhi.

29. Hesap yargılaması sonucu ilamlar; • Sorumlulara, • Sorumluların bağlı olduğu kamu idarelerine, • Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için Maliye Bakanlığına, • İlgili muhasebe birimine • Başsavcılığa • tebliğ edilir. • İlam anlaşılamıyorsa, taraflardan her biri açıklama isteyebilir.

30. AÇIKLAMA VE DÜZELTME İSTEMİ • Sayıştay dairelerinden veya Temyiz Kurulundan verilen kararlar müphem ise taraflardan her biri bunların tavzihini yahut tarafların adı ve soyadı ile sıfatı ve iddiaların sonucuna ilişkin yanlışlıklar ile hüküm fıkrasındaki hesap yanlışlıklarının düzeltilmesini isteyebilir. • Tavzih veya düzeltme dilekçeleri karşı taraf sayısından bir nüsha fazlasıyla verilir. • Kararı vermiş olan daire veya Kurul işi inceler ve lüzum görürse dilekçenin bir nüshasını, tayin edeceği süre içerisinde cevap verilmek üzere, diğer tarafa tebliğ eder. Cevap iki nüsha olarak verilir; bunlardan biri tavzih veya düzeltmeyi isteyen tarafa gönderilir. • Görevli daire veya Kurulun bu husustaki kararı taraflara tebliğ olunur. • Tavzih veya düzeltme, kararın yerine getirilmesine kadar istenebilir.

32. Sayıştay ilamları kesinleştikten sonra doksan gün içerisinde yerine getirilir. İlam hükümlerinin yerine getirilmesinden, ilamların gönderildiği kamu idarelerinin üst yöneticileri sorumludur. İlamlarda gösterilen tazmin miktarı hüküm tarihinden itibaren kanuni faize tabi tutularak, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre tahsil olunur. “…zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir.” 5018 S.K.71.md. Sayıştay ilamında faiz, zararın oluştuğu tarihten değil hüküm tarihinden itibaren hesaplanacaktır.

33. Sayıştay ilamlarının infazını izlemeyen ve gereklerini yerine getirmeyenlerin  aylıkları, Sayıştayın istemi üzerine ilgili kamu idarelerince, yarım olarak ödenir. Yarım aylık kesilmeye başlandığı tarihten itibaren muhasebe yetkilileri en çok üç ay, diğer görevliler ise Sayıştayca belli edilen süre içinde yine hesabı veya istenilen bilgi, belge ve defterleri vermez veya denetleme ve yargılamayı güçleştiren sebepleri ortadan kaldırmazlarsa, bu defa ilgili kamu idarelerince mevzuatındaki usule göre görevden uzaklaştırılarak haklarında gerekli soruşturma veya kovuşturma yapılır.

35. Kanun yolları, davanın taraflarına yanlış olan kararların tekrar incelenmesi ve değiştirilmesi imkanını sağlayan hukuki bir yoldur.  • Sayıştay yargılamasında kanun yolları; • Temyiz, • Yargılamanın iadesi, • Karar Düzeltilmesi

36. Kanun yollarına başvuru, Sayıştay Başkanlığına hitaben yazılmış imzalı dilekçe ile yapılır. Dilekçedeki eksiklikler 15 gün içinde tamamlanmazsa, başvuru reddedilir. Ancak, başvuru sahibinin kimliğini, imzasını, başvuru konusu ilam hükmünü ve hangi kanun yoluna hangi sebeple başvurulduğunu yeteri kadar belli edecek kayıtları ihtiva eden dilekçeler, diğer hususlar gösterilmemiş olsa bile kabul edilir. Kanun yollarına başvurulması durumunda karşı taraf Sayıştay başsavcılığıdır.

37. Temyiz süresi ilamın ilgiliye tebliğinden itibaren altmış gündür. a) Kanuna aykırılık, b) Yetkiyi aşmak, c) Hesap yargılaması usullerine riayet etmemek, Temyiz dilekçesiyle buna ekli evrak karşı tarafa tebliğ olunur. Cevap süresi tebliğden itibaren otuz gündür. Bu cevaplar temyiz edene tebliğ olunur. Temyiz eden buna onbeş gün içinde cevap verir. Bu cevaplar da karşı tarafa tebliğ olunur. Buna da onbeş gün içinde cevap verilir.

38. Yargılamanın iadesi isteminde bulunma süresi ilamın tebliği tarihinden itibaren beş yıldır. Yargılamanın iadesi istemi, hükmü veren dairece incelenir ve ilk olarak yargılamanın iadesi talebinin kabulüne veya reddine karar verilir. Kabul kararı verilmesi halinde iade edilen hususlarla sınırlı olmak üzere hesap yargılaması yapılır. Yargılamanın iadesi sebepleri şunlardır: a) Hesapta maddi hata, isim yanlışlığı veya eksikliği bulunması, noksanlık veya mükerrerlik olması. b) Hükme etki yapmış olan bir belgede sahtecilik bulunması. c) Denetleme veya hesap yargılaması sırasında görülmeyen yanlış veya usulsüz bir işlemin hükümden sonra meydana çıkmış olması. ç) Denetleme veya hesap yargılaması sırasında bulunmayan hükme tesir edebilecek bazı belgelerin hükümden sonra ortaya çıkması. d) Hükme esas tutulan bir ilamın bozulma suretiyle ortadan kalkmış olması. e) Bilirkişi veya uzmanın gerçeğe aykırı rapor düzenlediğinin ortaya çıkması.

39. Temyiz Kurulu kararları hakkında, ilgililer, yazılı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir defaya mahsus olmak üzere aşağıdaki sebeplerle karar düzeltilmesi isteminde bulunabilirler: a) Hükmün esasına etkili iddia ve itirazların kararda karşılanmamış olması. b) Bir kararda aynı konu hakkında birbirine aykırı hükümler bulunması. c) Temyiz incelemesi sırasında hükmün esasını etkileyen belgelerde hile ve sahtekârlığın ortaya çıkmış olması. ç) Temyiz sebeplerinden en az birinin mevcut olması.

40.  Bu Kanunda yargılama usulüne ve kanun yollarına ilişkin hüküm bulunmayan hallerde 18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri uygulanır. 01/10/2011 tarihinde 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile 1086 sayılı Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu Kanun’un 375.maddesi yargılamanın iadesi sebeplerini saymıştır. Bunlardan biri de; “i) Kararın, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması.” Olarak hükme bağlanmıştır.