620 likes | 1.12k Views
Çocukl uk Çağında Uykuda Solunum Bozuklukları. Doç. Dr. Ayşe Tana ASLAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı. Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OUAS). Uykuda üst solunum yolu o bstrüksiyonu. Uykuda normal solunum örüntüsünü bozulması. Tonsil büyümes i.
E N D
ÇocuklukÇağında Uykuda Solunum Bozuklukları Doç. Dr. Ayşe Tana ASLAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı
Obstrüktif Uyku Apne Sendromu(OUAS) Uykuda üst solunum yolu obstrüksiyonu Uykuda normal solunum örüntüsünü bozulması
Tonsil büyümesi Burun tıkanıklığı Büyük dil Mikro ya da retrognati 3
Normal Horlama Apne
OUAS Apne, desaturasyon, hiperkarbi İstemli solunum kontrol Uyanma, Arousal
Uykuda Solunum Bozuklukları • Basit horlama • Gürültülü solunum • Üst solunum yolu rezistans sendromu • Gürültülü solunum+bölünmüş uyku • Obstrüktif hipoventilasyon • Gürültülü solunum±bölünmüş uyku+ ↑CO2 ve veya ↓SaO2 • Obstrüktif uyku apnesi • Gürültülü solunum±bölünmüş uyku+ ↑CO2 ve veya ↓SaO2 + hava akımının olmaması
OUAS Yenidoğan Adolesan Prevalansı %1-3 K=E
Majör risk faktörleri A&T hipertrofi Obesite Nöromuskular hastalık Kranifasiyal anomaliler Diğer risk faktorleri Laringomalazi Metabolik ve genetik hastalıklar Faringeal flap cerrahisi Orak hücreli anemi Beyin kökünde yapısal malformasyonlar Risk faktörleri
Kardiyovasküler sekeller • Kor pulmonale • Kalp yetmezliği • Ventriküler hipertrofi • Polisitemi • Sistemik hipertansiyon • Pulmoner hipertansiyon
Nörokognitif sekeller • Dikkat eksikliği/hiperaktivite • Davranış problemleri • Gündüz uykululuğu • Büyüme geriliği • Okul performansında bozulma
Diğer • Enürezis • Yorgunluk • Başağrısı • İştahsızlık
Gündüz aşırı uykululuk hali erişkin OUAS ın önemli bir bulgusu iken çocuklarda gündüz aşırı uykululuğu değerlendirmek güçtür
Tonsil büyümesi Burun tıkanıklığı Büyük dil Mikro ya da retrognati 16
Polisomnografi (PSG) tanıda altın standart
Pediatrik PSG EEG EOG Nazal EtCO2 Nazal Oral hava akımı Çene EMG (2) Mikrofon Sao2 EKG Teknisyen gözlemi Video Kamera Solunum Eforu Bacak EMG (2) Teknisyen notu Record behavior 21
Çocuklar: Daha fazla REM uykusu (infantlarda%50) Daha fazla Evre 3-4uyku (%40’a kadar) Daha az ‘arousal’ Genç Erişkin: %25’ e kadar REM Evre 3-4 yaşla birlikte azalır. Toplam uyku zamanı azalır. Yaşlı erişkinler: Evre 3-4 < %10 Daha fazla ‘arousal’ve uyku düzensizliği
Tanıda polisomnografinin yeri • Tanısal kriterler • OUAS ile basit horlama ayırımı • OUAS ciddiyetini belirlemek • Ayırıcı tanı (örn narkolepsi) • Tedavi başarısını değerlendirmek
Pediatrik polisomnografi Erişkinlerin aksine çocuklarda: • Obstrüktif hipoventilasyon (CO2 ölçümü) • Daha az obstrüktif apne • Apne-hipopne periyodları daha çok REM de • Kısa apne-hipopnelerde desaturasyon • Yüksek solunum hızı • Düşük FRC • Daha az oksijen depolama • Daha az kortikal arousal • Uyku yapısı korunmuş
Nap çalışması OUAS şiddeti ? REM uykusu ? Evde PSG Teknik zorluklar Yalnış negatiflik Tüm gece pulse oksimetre Video ve ses kayıtları
OUAS TANISI ÖYKÜ (Burun tıkanıklığı,allerji öyküsü, ağız solunumu, boyun hiperekstansiyonu, horlama, uyku apnesi, terleme, gece uyanma sıklığı, öğrenme davranış problemleri, sek. enürezis,nöromusküler hastalık, sabah uyanmada güçlük, sabah başağrıları ) FM (Kraniofasiyal anomaliler, VKI, nazal tıkanıklık, tonsil hipertrofisi, ağız solunumu, pulmoner hipertansiyon bulgusu,) LAB (Sefalometrik inceleme, arteriel kan gazı, EKO, Ph monitörizasyonu, PSG,nap PSG, gece oksijen saturasyonu takibi, ses ve video kayıtları )
Ayırıcı tanı Yapısal anomalilere bağlı sabit üst solunum yolu obstrüksiyonu Uyku ve uyanıklıkta obstrüksiyon stridor
Ayırıcı tanı Non obstrüktif alveolar hipoventilasyon Desaturasyon ve hiperkapni (Horlama Ø) Nonobstrüktif hipoventilasyon +OUAS
Ayırıcı tanı • Narkolepsi • PLM • Uyku ilişkili epilepsi
OUAS Tedavi • Cerrahi Tedavi • Adenotonsillektomi • Uvulopalatofaringoplasti • Trakeostomi • Glossopeksi…
OUAS Tedavi Cerrahi Tedavi Adenotonsillektomi Uvulopalatofaringoplasti Trakeostomi Glossopeksi…
14 ÇALIŞMANIN METAANALİZİ • T&A cerrrahi sonrası AHİ de 13.92 azalma • PSG bulgularının normalleşmesi % 82.9 • İyileşme %77 • Hastaların %23(>1/5) hastada rezidüel problemler • T&A etkili ama etkinliği %100 ün altında
Adenotonsiller hipertrofi + OUAS Adenotonsillektomi
OUAS Tedavi Kortikosteroid- lokotrien antagonistleri Pozitif Solunum yolu Basınç CPAP/BPAP Kilo verilmesi Diyet ile primer tedavi kombinasyonu (PAP, dental işlemler, cerrahi) Oral apareyler Pozisyon tedavisi Uyku hijyeni
2-14 yaş, 27 çocuk, AHİ indeks 1-10, • Budesonid 50mcg/gun 4 hafta
Kortikosteroidler ve Lökotrien antagonistleri • Allerjik rinit • Allerji öyküsü olan • A&T cerrahisi sonrası ödem • Hafif- orta şiddette OUAS ..lı hastalarda denenebilir
Am J Respir Crit Care Med 165; 123–127, 2002