Środowiskowe Osie Priorytetowe Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

1. Środowiskowe Osie Priorytetowe Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Aleksandra MalarzDyrektor Departamentu Infrastruktury i ŚrodowiskaMinisterstwo Środowiska Łódź, 18 września 2007 r.

2. Środowiskowe Osie Priorytetowe Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko I. Gospodarka wodno - ściekowa – (FS) II. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – (FS) III. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska - (FS) IV. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska – (EFRR) V. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych – (EFRR) IX. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku – (FS)

3. Podział środków dostępnych w ramach POIiŚ (w mln euro)

4. System instytucjonalny POIiŚ • 1 Instytucja Zarządzająca – MRR (Departament Koordynacji Programów Infrastrukturalnych) • 6 Instytucji Pośredniczących -MŚ, MT, MG, MKiDN, MZ, MNiSW, • 28 Instytucji Pośredniczących II stopnia / Wdrażających (w tym 16 WFOŚiGW) • Instytucja Certyfikująca – Departament Instytucji Certyfikującej w MRR

5. Proponowany system wdrażania priorytetów środowiskowych POIiŚ KOMISJA EUROPEJSKA zatwierdzanie projektów o wartości powyżej 25 mln euro MRR – Instytucja Zarządzająca - przekazywanie projektów o wartości powyżej 25 mln euro do zatwierdzenia do KE MŚ – Instytucja Pośrednicząca – zatwierdzanie wniosków o wartości poniżej 25 mln euro Priorytet I, II Priorytet III Priorytet IV Priorytet V NFOŚiGW WFOŚiGW KZGW NFOŚiGW CKPŚ beneficjent beneficjent beneficjent beneficjent *NFOŚiGW, WFOŚiGW, KZGW, CKPŚ – poziom oceny wniosków

6. Fundusze UE na ochronę środowiska

7. Oś priorytetowa I Gospodarka wodno-ściekowa Finansowanie2 725,0 mln euro z FS Cel priorytetu:Rozbudowa infrastruktury wodno -ściekowej warunkującej rozwój gospodarczy Działanie w ramach priorytetu: Gospodarka wodno – ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tys. RLM Przykładowe rodzaje projektów: • budowa i modernizacja systemów kanalizacji zbiorczej • budowa, rozbudowa lub modernizacja oczyszczalni ścieków komunalnych • budowa i modernizacja systemów zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji deszczowej (tylko jako elementy uzupełniające w projektach kompleksowych) Rodzaje beneficjentów: • JST i ich związki oraz podmioty świadczące usługi wodno-ściekowe w ramach realizacji obowiązków własnych gmin

8. Oś priorytetowa I Gospodarka wodno-ściekowa • Minimalna wartość projektu – kompleksowe projekty dotyczące aglomeracji powyżej 15 tys. RLM bez względu na wartość • Maksymalny poziom dofinansowania - 85% wydatków kwalifikowanych. Rzeczywisty poziom dofinansowania będzie ustalany indywidualnie w stosunku do każdego projektu w wyniku przeprowadzonej analizy finansowo - ekonomicznej pouwzględnieniu dochodów generowanych przez projekt

9. Oś priorytetowa II Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi Finansowanie: 1 190 mln euro z FS Cel priorytetu: zmniejszenie udziału odpadów komunalnych składowanych i rekultywacja terenów zdegradowanych oraz ochrona brzegów morskich. Działania w ramach priorytetu: • 2.1 – Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych • 2.2 – Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich Rodzaje beneficjentów – JST i ich związki oraz podmioty świadczące usługi z zakresu zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego

10. Działanie 2.1 Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi • Rodzaje beneficjentów – jednostki samorządu terytorialnego i ich związki oraz podmioty świadczące usługi z zakresu zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego; podmioty odpowiedzialne za realizację zadań wymienionych na liście indykatywnej. • Minimalna wartość projektu – brak ograniczeń (zgłaszane projekty muszą jednak dotyczyć instalacji i systemów gospodarki odpadami obsługujących co najmniej 150 000 mieszkańców); • Maksymalny poziom dofinansowania - 85% wydatków kwalifikowanych. Z uwagi na fakt, iż działanie może być objęte pomocą publiczną, rzeczywisty poziom dofinansowania wynikać będzie z dopuszczalnych pułapów tej pomocy; • Przykładowe rodzaje projektów: • kompleksowe systemy gospodarowania odpadami komunalnymi • przygotowanie dokumentacji projektu

11. Działanie 2.2. Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich • Rodzaje beneficjentów – jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, podmioty świadczące usługi z zakresu zadań własnych jst, wojewodowie, PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, urzędy morskie, wojsko – jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej oraz dla których jest on organem założycielskim lub organem nadzorczym oraz podmioty odpowiedzialne za realizację zadań wymienionych na liście indykatywnej; • Minimalna wartość projektu – 5 mln euro • Maksymalny poziom dofinansowania - 85% wydatków kwalifikowanych. Z uwagi na fakt, iż działanie może być objęte pomocą publiczną, rzeczywisty poziom dofinansowania wynikać będzie z dopuszczalnych pułapów tej pomocy;

12. Działanie 2.2. Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich Przykładowe rodzaje projektów: • rekultywacja terenów powojskowych oraz zdegradowanych przez przemysł i górnictwo na cele przyrodnicze, • projekty polegające na ratowaniu brzegów morskich poprzez zapobieganie zanikowi plaż morskich i stabilizację morskiej linii brzegowej, • projekty związane z zabezpieczeniem/stabilizacją osuwisk, • przygotowanie dokumentacji projektu

13. Oś priorytetowa III Zarządzanie zasobami iprzeciwdziałanie zagrożeniom środowiska Finansowanie: 545 mln euro z Funduszu Spójności Cel priorytetu: zapewnienie odpowiedniej ilości zasobów wodnych, minimalizacja skutków negatywnych zjawisk naturalnych, przeciwdziałanie poważnym awariom, zapewnienie dobrego stanu wód przybrzeżnych, wzmocnienie procesów decyzyjnych poprzez zapewnienie wiarygodnych informacji o stanie środowiska. Działania w ramach priorytetu: • Retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego • Zapobieganie i ograniczanie skutków zagrożeń naturalnych oraz przeciwdziałanie poważnym awariom • Monitoring środowiska

14. Działanie 3.1. Retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego • Rodzaje beneficjentów – Regionalne Zarządy GospodarkiWodnej, Wojewódzkie Zarządy Urządzeń i Melioracji Wodnej, jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, podmioty świadczące usługi z zakresu zadań własnych jst, PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne oraz podmioty realizujące inwestycje wskazane na liście indykatywnej • Minimalna wartość projektu – pomocą mogą być objęte inwestycje dotyczące zbiorników retencyjnych powyżej 10 mln m3 lub ponadregionalnych oraz działania z zakresu wód powodziowych o wartości powyżej 10 mln euro, a także działania dotyczące odprowadzania wód opadowych i roztopowych do Morza Bałtyckiego o wartości powyżej 10 mln Euro • Maksymalny poziom dofinansowania - 85% wydatków kwalifikowanych

15. Działanie 3.1. Retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego • Przykładowe rodzaje projektów: • przywracanie pierwotnego kształtu doliny i koryta cieku; • budowa, modernizacja i poprawa stanu technicznego urządzeń przeciwpowodziowych; • budowa i modernizacja systemów odprowadzania wód opadowych i roztopowych do akwenów morskich; • przygotowanie dokumentacji projektu

16. Działanie 3.2. Zapobieganie i ograniczanie skutków zagrożeń naturalnych oraz przeciwdziałanie poważnym awariom • Rodzaje beneficjentów – Komenda Główna oraz komendy wojewódzkie Państwowej Straży Pożarnej, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska i Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska, PGL Lasy Państwowe oraz jego jednostki organizacyjne, urzędy morskie oraz Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa • Minimalna wartość projektu – 1 mln euro • Maksymalny poziom dofinansowania - 85% kwalifikujących się wydatków

17. Działanie 3.2. Zapobieganie i ograniczanie skutków zagrożeń naturalnych oraz przeciwdziałanie poważnym awariom Przykładowe rodzaje projektów: • zakup specjalistycznego sprzętu niezbędnego do skutecznego prowadzenia akcji ratowniczych oraz usuwania skutków zagrożeń naturalnych i poważnych awarii • wsparcie techniczne krajowego systemu reagowania kryzysowego oraz ratowniczo-gaśniczego w zakresie ratownictwa ekologicznego i chemicznego • realizacja przedsięwzięć w zakresie metod i narzędzi do analizowania zagrożeń poważnymi awariami • przygotowanie dokumentacji projektu

18. Działanie 3.3. Monitoring Środowiska • Rodzaje beneficjentów – Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska, Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej, oraz PGL Lasy Państwowe oraz jego jednostki organizacyjne • Minimalna wartość projektu – 1 mln euro • Maksymalny poziom dofinansowania - 85% wydatków kwalifikowanych.

19. Działanie 3.3. Monitoring Środowiska Przykładowe rodzaje projektów: • wdrażanie nowych narzędzi i metod obserwacji stanu środowiska • tworzenie i modernizacja istniejących baz danych informacji o środowisku • przygotowanie dokumentacji projektu

20. Oś priorytetowa IV Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska Finansowanie: 200 mln euro z EFRR Cel priorytetu: ograniczanie negatywnego wpływu istniejącej działalności przemysłowej na środowisko i dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów prawa UE Działania w ramach priorytetu: 1 - Wsparcie systemów zarządzania środowiskowego 2 - Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami 3 - Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik 4 - Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie gospodarki wodno-ściekowej 5 - Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza 6 - Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów specyficznych lub niebezpiecznych

21. Oś priorytetowa IV Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska Przykładowe rodzaje projektów: • projekty z zakresu systemów zarządzania środowiskowego (z wyłączeniem inwestycji) • projekty z zakresu racjonalizacji gospodarki odpadami w przedsiębiorstwach • projekty wsparcia dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik (BAT) • przedsięwzięcia z zakresu ochrony powietrza dotyczące istniejących instalacji o mocy powyżej 50 MW, prowadzące do zmniejszenia emisji pyłów, SO2 lub NOx

22. Oś priorytetowa V Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych Finansowanie: 89,8 mln euro z EFRR Cel priorytetu: ograniczenie degradacji środowiska naturalnego oraz strat jego zasobów i zmniejszenia różnorodności biologicznej Działania w ramach priorytetu: 1. Wspieranie kompleksowych projektów z zakresu ochrony siedlisk przyrodniczych (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowanie różnorodności gatunkowej 2. Zwiększenie drożności korytarzy ekologicznych 3. Opracowanie planów ochrony 4. Kształtowanie postaw społecznych sprzyjających ochronie środowiska, w tym różnorodności biologicznej

23. Oś priorytetowa V Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych Przykładowe rodzaje projektów: • odbudowa zdegradowanych siedlisk nieleśnych i wodnych • reintrodukcja gatunków • zniesienie lub ograniczenie barier dla przemieszczania się zwierząt, które tworzy istniejąca infrastruktura techniczna • opracowanie planów ochrony dla obszarów Natura 2000, parków narodowych, innych obszarów chronionych • opracowanie krajowych programów ochrony wybranych gatunków lub siedlisk przyrodniczych • kampanie informacyjno-promocyjne dotyczące wybranych aspektów środowiska i jego ochrony • budowanie sieci partnerstwa na rzecz ochrony środowiska

24. Oś priorytetowa IXInfrastruktura energetyczna przyjazna środowisku Finansowanie: 732,2 mln euro z EFRR Cel priorytetu: Zmniejszenie oddziaływania sektora energetyki na środowisko Beneficjenci:przedsiębiorstwa, JST i ich związki, jednostki administracji rządowej, państwowe szkoły wyższe, kościoły i związki wyznaniowe, organizacje pozarządowe, stowarzyszenia i inne instytucje publiczne Działania w ramach priorytetu: 9.1 – Wysokosprawne wytwarzanie energii 9.2 – Efektywna dystrybucja energii 9.3 – Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej 9.4 - Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych 9.5 - Wytwarzanie biopaliw ze źródeł odnawialnych 9.6 - Rozwój przemysłu dla OZE 9.7 - Sieci ułatwiające odbiór energii ze źródeł odnawialnych Działania wdrażane przez NFOŚiGW

25. Przygotowania Ministerstwa Środowiska do wdrażania środowiskowych osi priorytetowych POIiŚ (1) • W dniu 11 kwietnia br. - podpisane zostało Porozumienie w sprawie systemu realizacji POIiŚ między MRR a MŚ • W dniu 25 czerwca br. w Lublinie podpisane zostało Porozumienie w sprawie systemu realizacji PO „Infrastruktura i Środowisko” pomiędzy Ministerstwem Środowiska a Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej • W dniu 26 czerwca br. w Warszawie podpisane zostały porozumienia w sprawie systemu realizacji PO „Infrastruktura i Środowisko” pomiędzy Ministerstwem Środowiska a NFOŚiGW, KZGW oraz CKPŚ • W dniu 5 lipca br. został przekazany do MRR projekt Kryteriów wyboru projektów dla środowiskowych osi priorytetowych

26. Przygotowania Ministerstwa Środowiska do wdrażania środowiskowych osi priorytetowych POIiŚ (2) • W dniu 10 lipca br. została przekazana do MRR instrukcja wypełnienia wniosku o dofinansowanie dla środowiskowych osi priorytetowych. • W dniu 13 lipca br. został przekazany do MRR wykaz dokumentów wymaganych od beneficjentów na poszczególnych etapach wyboru projektów • Trwają prace nad przygotowaniem Instrukcji wykonawczych dla MŚ, WFOŚiGW, NFOŚiGW, KZGW i CKPŚ • Trwają szkolenia dla pracowników instytucji wdrażających, pośredniczących oraz dla beneficjentów nt. przygotowania, realizacji oraz ewaluacji projektów unijnych w sektorze ochrony środowiska. • 36 projektów inwestycyjnych przygotowywanych jest do realizacji ze środków pomocy technicznej na podstawie Memorandum Finansowego nr 2002/PL/16/P/PA/013.

27. Projekty środowiskowe w przygotowaniu wg stanu na dzień 12.07.2007.

28. Projekty środowiskowe w przygotowaniuwg stanu na dzień 12.07.2007.

29. Dziękuję za uwagę Departament Infrastruktury i Środowiska e-mail: info.fundusze@mos.gov.pl tel.(22) 579 24 17 fax. (22) 579 26 29 Więcej informacji na stronach internetowych: www.ekoportal.gov.pl(fundusze UE)