MiFID najważniejsze informacje o dyrektywie Unii Europejskiej

1. ZENKO MiFID najważniejsze informacje o dyrektywie Unii Europejskiej

2. ZENKO Co to jest MiFID ? Nazwa MiFID pochodzi od skrótu Marketsin Financial Instruments Directive (Dyrektywa w sprawie rynków instrumentów finansowych). Dyrektywa ta umożliwia firmom inwestycyjnym świadczenie usług inwestorom na terenie całej Unii bez konieczności spełniania dodatkowych wymogów lokalnych. Pozwala też korzystać z usług inwestycyjnych na ujednoliconych zasadach obywatelom Unii we wszystkich krajach. Celem dyrektywy jest przede wszystkim zwiększenie konkurencji na rynku usług inwestycyjnych. Dyrektywa reguluje m.in. obrót instrumentami poza rynkami publicznymi, co stwarza nowe możliwości rozwoju rynku jako całości. Ma również za zadanie zwiększenie przejrzystości działania firm inwestycyjnych, procesów obsługi klientów, oraz zapewnienie zgodności transakcji ze zleceniami złożonymi przez Klientów

3. ZENKO Podstawy prawne MiFID MiFID I. Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 kwietnia 2004 roku w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID) okreslająca szczegółowy zakres przepisów. MiFID II. Dyrektywa Komisji 2006/73/WE z 10 sierpnia 2006 roku wprowadzająca środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (akt wykonawczy). Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1287/2006 z 10 sierpnia 2006 roku wprowadzające środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zobowiązań przedsiębiorstw inwestycyjnych w zakresie prowadzenia rejestrów, sprawozdań z transakcji, przejrzystości rynkowej, dopuszczenia instrumentów finansowych do obrotu oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (akt wykonawczy). Dnia 29.09.2009 Prezydent RP podpisał ustawę Ustawę z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta dostosowuje krajowy porządek prawny do wymagań MIFID’u i zobowiązuje przedsiebiorstwa finansowe do wprowadzenia tych regulacji. 

4. ZENKO W jakim celu wprowadzono MiFID? Głównym celem dyrektywy jest ochrona klientów. Przedsiębiorstwa inwestycyjne zobowiązane są działać uczciwie, sprawiedliwie i profesjonalnie, zgodnie z najlepiej pojętymi interesami klientów. Informacje kierowane przez przedsiębiorstwo inwestycyjne do klientów powinny być rzetelne, niebudzące wątpliwości i niewprowadzające w błąd. Ponadto informacje dotyczące instrumentów finansowych oraz proponowanych strategii inwestycyjnych powinny obejmować stosowne wytyczne oraz ostrzeżenia o ryzyku związanym z inwestycjami w takie instrumenty. W celu zapewnienia i ujednolicenia ochrony interesów inwestorów nałożono na podmioty oferujące usługi inwestycyjne szereg rygorów, w tym: - klasyfikacji klientów i stosowania środków ochrony klienta właściwej dla danej kategorii, badania odpowiedniości usługi i/lub instrumentów dla danego klienta, - spełnienia określonych obowiązków informacyjnych, - zarządzania konfliktem interesów, w szczególności w celu zapobiegania przypadkom ‘missellingu’.

5. ZENKO Co to jest missellingi misadvising Misseling to nic innego jak zespół wątpliwych pod względem prawnym i etycznym zachowań i procedur nastawionych na sprzedaż produktu finansowego. Przykładem może być sprzedaż dokonana przez agenta ubezpieczeniowego czy pracownika banku, który świadomie lub nieświadomie wprowadza konsumenta w błąd co do mechanizmu funkcjonowania oferowanego produktu, jego funkcji i zastosowania, w czego konsekwencji konsument decyduje się na przystąpienie do umowy. Aczkolwiek, jest to odrobinę nietrafne określenie, albowiem umacnia ono wyobrażenie, iż zjawisko to zachodzi jedynie w trakcie procesu sprzedaży. W rzeczywistości, za misseling oprócz błędnego procesu sprzedaży mogą zostać uznane działania marketingowe mające na celu wprowadzenie konsumenta w błąd, na przykład, reklamę manipulującą informacjami nt. danego produktu finansowego lub ulotkę informacyjną zatajającą jego istotne cechy. W Polsce misseling jest koncepcją abstrakcyjną z racji braku ram prawnych (nie istnieje model sprzedaży regulowanej) i doktrynalnych (doktryna mówi jedynie o sprzedaży agresywnej). Koncepcja ta jest szeroko rozwinięta w jurysdykcjach anglosaskich, skąd wywodzi swój rodowód. Tam, misseling traktowany jest bardzo poważnie - posiada status quasi-oszustwa lub naruszenia zasad rynkowych i jest objęty sankcją.

6. ZENKO Zakres przedmiotowy MiFID Zakres normowania MiFID wyznaczają dwa pojęcia zdefiniowane w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi: usługi inwestycyjne instrumenty finansowe

7. ZENKO Prawny obowiązek klasyfikacji klientów Każdy Klient przed zawarciem pierwszej umowy o świadczenie jednej z usług inwestycyjnych powinien zostać sklasyfikowany poprzez przypisanie jednej z następujących kategorii: Klient Detaliczny Klient Profesjonalny Uprawniony Kontrahent

8. ZENKO Klient detaliczny Kategorię klienta detalicznego stosuje się wobec Klientów, którym nie może być przypisana żadna z dwóch pozostałych kategorii.

9. ZENKO Klient profesjonalny Kategoria przyznana ustawowo: Duża korporacja spełniająca dwa z poniższych wymogów suma bilansowa min. 20 mln euro, wartość przychodów ze sprzedaży min. 40 mln euro kapitał własny lub fundusz własny min. 2 mln euro Instytucja finansowa Organ publiczny, jednostka administracji samorządowej Inwestor instytucjonalny Kategoria przyznana na własne żądanie: o ile spełnia dwa z poniższych wymogów: zawierał transakcje o wartości stanowiącej równowartość w złotych co najmniej 50.000 euro każda, na odpowiednim rynku, ze średnią częstotliwością co najmniej 10 transakcji na kwartał w ciągu czterech ostatnich kwartałów; wartość portfela instrumentów finansowych Klienta łącznie ze środkami pieniężnymi wchodzącymi w jego skład, wynosi równowartość w złotych co najmniej 500.000 euro; pracuje lub pracował w sektorze finansowym przez co najmniej rok na stanowisku, które wymaga wiedzy zawodowej dotyczącej transakcji w zakresie instrumentów finansowych lub usług maklerskich, które miałyby być świadczone przez firmę inwestycyjną na jego rzecz na podstawie zawieranej umowy.

10. ZENKO Uprawniony kontrahent Klientom spełniającym kryteria ustawowe uznania za Klientów Profesjonalnych banki przyznają kategorię Uprawnionego Kontrahenta, o ile zawierają z tymi Klientami transakcje lub pośredniczą w ich zawieraniu w ramach następujących usług inwestycyjnych: - wykonywanie zleceń, - przyjmowanie i przekazywanie zleceń, - nabywanie lub zbywanie instrumentów finansowych na własny rachunek. W przypadku zamiaru przypisania kategorii Uprawnionego Kontrahenta jednostkom administracji samorządowej albo dużym korporacjom konieczne jest uzyskanie wyraźnej zgody Klienta.

11. ZENKO Prawny obowiązek badania odpowiedniości Podmiot oferujący obowiązany jest przed zawarciem umowy o świadczenie usług inwestycyjnych, przeprowadzić test i ocenić czy: dany instrument finansowy, który ma być przedmiotem usługi świadczonej na podstawie umowy lub sama usługa inwestycyjna są odpowiednie dla Klienta biorąc pod uwagę jego indywidualną sytuację.

12. ZENKO Dziękujemy za uwagę.