400 likes | 610 Views
8a. Wiedza o języku Studia Podyplomowe „Polski Język Migowy” 2013/2014. Prof. dr hab. Marek Świdziński Zakład Językoznawstwa Komputerowego Instytut Języka Polskiego UW e- mail : m .r. swidz inski @ uw.edu.pl Konsultacje (pok. 1): śr .16.30-17.30,
E N D
8a.Wiedza o językuStudia Podyplomowe „Polski Język Migowy”2013/2014 Prof. dr hab. Marek Świdziński Zakład Językoznawstwa Komputerowego Instytut Języka Polskiego UW e-mail: m.r.swidzinski@uw.edu.pl Konsultacje (pok. 1): śr.16.30-17.30, soboty w terminach zjazdów – po zgłoszeniu Strona przedmiotu — szukaj pod: http://www.mswidz.republika.pl/
Program • Co to jest język naturalny? • Aparat pojęciowy analizy tekstu. • Poziomy struktury tekstu. • Wstęp do morfologii. • Fleksja polska. • Elementarz składni. • Derywacja i gniazda słowotwórcze. • Świat znaczeń: podstawy leksykologii. Leksykografia. • Komunikacja językowa. • Zróżnicowanie języków świata. Typologia języków. • Inne.
Wykład 8a: Świat znaczeń: podstawy leksykologii. Leksykografia.
Leksykografia Leksykologia – podstawa leksykografii Leksykografia: (a) teoria słowników (= nauka), (b) inżynieria budowy słowników (= rzemiosło), (c) wydawanie słowników (= przemysł)
Leksykografia Literatura • Grochowski M., Zarys leksykologii i leksykografii, Toruń 1982. • Bańko M., Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa, Warszawa 2001. • Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Katowice 2003.
Słownik Słownik: kolekcja artykułów hasłowych podana w jakimś porządku (niekoniecznie alfabetycznym). Słowniki różnią się: • koncepcją artykułu hasłowego („Co jest hasłem?”) • ogólną zawartością artykułu hasłowego („Co mówi artykuł hasłowy?”) • liczbą i doborem artykułów hasłowych – siatką haseł („Ile i jakie?”) • adresatem („Dla kogo?”) • celem („Po co?”).
Słownik Nie są słownikami w sensie lingwistycznym • spisy słów dla krzyżówkowiczów • „słowniczki” do spell checkerów • słowniki encyklopedyczne • słowniki terminów zawodowych • encyklopedie Słownik w sensie lingwistycznym: taki, że artykuł hasłowy odpowiada jakiejś jednostce języka.
Słownik Leksykografia jednojęzyczna i dwu-(wielo-)języczna (1L//2L-lexicography). Podstawa: wielki jednojęzyczny słownik ogólny. Słowniki pochodne: - średni//mały słownik ogólny - słowniki specjalne: • ortoepiczny, • wyrazów obcych, • ortograficzny, • frazeologiczny, • synonimów, • ................ - słowniki dwu- i wielojęzyczne
Parametrysłownikowe • hasło • artykuł hasłowy • nazwa hasła • głowa hasła • kwalifikator • informacja fleksyjna • informacja składniowa • znaczenie // podznaczenie • definicja • ilustracja empiryczna • idiomatyka
KSJP Nazwa hasła Hasło: PŁYWAK
Głowa hasła KSJP
Informacja fleksyjna KSJP
KSJP Definicje Znaczenia Podznaczenia
KSJP Ilustracja empiryczna Kwalifikatory
Idiomatyka SJPDor.
CIDE CIDE (1995)
Słownik dwujęzyczny Słownik Kościuszkowski
Warsztat współczesnego leksykografa • korpus zrównoważony • narzędzia przeszukiwania • komercyjne oprogramowanie leksykograficzne (baza danych, narzędzie sporządzania konkordancji, edytor haseł) • konwerter bazy danych na podstawę tekstową wydruku (SGML) • oprogramowanie automatycznej korekty
Korpusy British National Corpus Collins COBUILD: Corpus Concordance Sampler Český Národní Korpus Korpus IPIPAN NKJP Korpus PWN Narzędzia wyszukiwania
COBUILD 1987
Korpus PWN Dostęp: • korpus.pwn (wersja demonstracyjna) • Korpus Języka Polskiego PWN, płyta CD, Warszawa 2003 (7 mln: PWN + „Rzeczpospolita”) • Pełny korpus sieciowy (oferta komercyjna)
NKJP Dostęp: • nkjp.pl • 2008-2012: IPI PAN, IJP PAN, PWN, ZJKiK UŁ • wielkość 1,5 mld słów
Słowniki wizualno-przestrzenne BSL http://www.actualsigns.com/BSL_Dictionary-i-123.html http://www.british-sign.co.uk/british-sign-language/dictionary/ http://www.signbsl.com/
Słowniki wizualno-przestrzenne • Józef Hollak, Teofil Jagodziński, Słownik mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających, Warszawa 1879. Reprint Łódź 2011. • Józef Kazimierz Hendzel, Słownik polskiego języka miganego, Olsztyn 1986. • Tomasz Kania, Słownik dydaktyczny, Warszawa 2002. • Lucyna Długołęcka, SignWriting (słownik w Internecie), Warszawa, ok. 2004.
Słowniki wizualno-przestrzenne • Iwona Grzesiak, Strukturalna klasyfikacja i systematyzacja znaków Polskiego Języka Migowego dla potrzeb leksykografii dwujęzycznej, Olsztyn 2007.
Słowniki wizualno-przestrzenne • Prace nad Korpusem PJM w Pracowni Lingwistyki Migowej. • Słownik PJM (w przygotowaniu; PLM).