Katedra i Klinika Psychiatryczna Akademii Medycznej w Warszawie

1. Zmienność potencjałów związanych z uwagą podczas cyklu hormonalnego u kobietA. Basińska-Starzycka , M. Arnold, M. Moskwa, L.-H. Thorell*, E. Woźny Katedra i Klinika Psychiatryczna Akademii Medycznej w Warszawie *Dept. of Neuroscience and Locomotion, University of Linkoping

2. BADANIA NEUROPSYCHOLOGICZNE Gordon H.W.Lee P.A. , 1993; Epting L.K., Overman W.H., 1998; Cockerill I.M., Wormington J.A., Nevill A.M., 1994 BRAK JEDNOZNACZNYCH DOWODÓW NA ZMIENNOŚĆ FUNKCJI PSYCHOMOTORYCZNYCH PODCZAS CYKLU

3. ERP: Pause B.M., i wsp., 1996; Wang X.T., Johnston V.S., 1993 BADANIA NEUROFIZJOLOGICZNE EP: Elkind-Hirsch K.E. i wsp., 1992; Kaneda Y. I wsp., 1997; cykliczna zmienność na sensorycznym (automatycznym) oraz poznawczym (świadomym) etapie przetwarzania bodźców

4. CEL • Określenie stabilności parametrów potencjałów wywołanych • Ocena zmienności przetwarzania informacji w zależności od faz cyklu hormonalnego u kobiet (integracja danych neuropsychologicznych i neurofizjologicznych)

5. MATERIAŁ 12 ZDROWYCH KOBIET, 18-40 R.Ż KRYTERIA WYŁĄCZAJĄCE: • NIEREGULARNY CYKL MIESIĄCZKOWY • ANTYKONCEPCJA HORMONALNA • ZABURZENIA HORMONALNE W WYWIADZIE • ZABURZENIA NEUROLOGICZNE LUB PSYCHICZNE

6. OWULACJA ESTROGENY PROGESTERON 1 21 7 14 28 METODA U każdej badanej – po 4 sesje, w następujących fazach cyklu 28-dniowego: A.MIESIĄCZKOWEJ (3-5 dzień), B. PRZEDOWULACYJNEJ (11-13 dzień), C. LUTEALNEJ (17-21 dzień), D. PRZEDMIESIĄCZKOWEJ (26-28 dzień).

7. METODA – c.d. Weryfikacja prawidłowości oceny fazy poprzez badanie poziomu hormonów: estradiolu progesteronu prolaktyny FSH LH

8. CAT czas 05

9. METODA – c.d. 3 rodzaje bodźców STANDARDOWY UWAGA WYRÓŻNIONY 05 IGNOROWANY

10. KOMPUTER GENERUJĄCY BODŹCE CAT SPRZĘŻONY Z KOMPUTEREM REJESTRUJ ACYM ZAPIS EEG 21 ELEKTROD UŚREDNIANIE OFF-LINE ANALIZA CZASOWA I PRZESTRZENNA PORÓWNYWANIE DANYCH PSYCHOMETRYCZNYCH LUB PARAMETRÓW POTENCJAŁÓW WYWOŁANYCH – TEST NIEPARAMETRYCZNY DLA PRÓBEK ZALEŻNYCH WILCOXONA METODA – c.d.

11. WYNIKI - FAZA A uV WYRÓŻNIONY P2 MIESIĄCZKOWA PRZEDOWULACYJNA LUTEALNA PRZEDMIESIĄCZKOWA 1 1 1 P=0,038 P=0,013 P=0,013 N1 2 3 4 ms

12. uV WYRÓŻNIONY MIESIĄCZKOWA PRZEDOWULACYJNA LUTEALNA PRZEDMIESIĄCZKOWA 1 1 N1 P=0,007 P=0,017 3 4 ms WYNIKI - FAZA A

13. P3 (P3b) P2 P4 S2 S1 P1 N4 N2 N1 PN CNV 0 400 200 600

14. ? WNIOSKI FAZA MIESIĄCZKOWA (A): ZMIANY AMPLITUDY N1 I P2 PO BODŹCACH ANALIZOWANYCH Z UDZIAŁEM UWAGI, MOGĄ ŚWIADCZYĆ O OBNIŻENIU AMPLITUDY UJEMNEGO POTENCJAŁU ZWIĄZANEGO Z UWAGĄ (PN) OSŁABIENIE UWAGI SELEKTYWNEJ

15. p=0.038 p=0.021 N1-P2 w O2 IGNOROWANY uV A B C D WYNIKI - FAZA D wzrost amplitudy N1/P2 po bodźcach ignorowanych (cyfrach)

16. P3e STANDARDOWY uV p=0.006 p=0.013 p=0.028 A B C D WYNIKI - FAZA D wzrost amplitudy wczesnej składowej P3 po bodźcach standardowych (mierzonej względem szczytu składowej N2)

17. WYNIKI - FAZA D N1 (STANDARD)

18. [ms] p=0.009 p=0.041 p=0.016 A B C D SZYBKOŚĆ PRZETWARZANIA Latencje składowych, szczególnie P2, były najkrótsze w fazie przedmiesiączkowej a najdłuższe – w przedowulacyjnej P2 (w Pz) 218 M mężczyźni)

19. A B C D SZYBKOŚĆ PRZETWARZANIA p=0.019 [ms] Średni czas reakcji był najkrótszy w fazie przedmiesiączkowej 518 M

20. ? WNIOSKI FAZA PRZEDMIESIĄCZKOWA (D): NAJSZYBSZE PRZETWARZANIE BODŹCÓW, WZMOŻONA REAKCJA NA BODŹCE O DRUGORZĘDNYM ZNACZENIU NIEKTÓRE OBJAWY ZESPOŁU PRZEDMIESIĄCZKOWEGO (PRZYŚPIESZENIE, DRAŻLIWOŚĆ, MĘCZLIWOŚĆ)

21. WYKONANIE CAT Nie stwierdzono wpływu fazy na poprawność wykonania CAT ( błędy sporadyczne).

22. WNIOSKI WYNIKI BADAŃ POTENCJAŁÓW WYWOŁANYCH SĄ ISTOTNIE ZALEŻNE OD FAZY CYKLU HORMONALNEGO BADANIA PORÓWNAWCZE ERP U KOBIET POWINNY BYĆ PRZEPROWADZANE W OKREŚLONEJ FAZIE CYKLU