A T L E T İ Z M YARIŞMA KURALLARI Sunum: ilyas çirci(MHK.üyesi)

1. A T L E T İ Z MYARIŞMA KURALLARISunum: ilyas çirci(MHK.üyesi) 2007

2. HER SPOR DALININ KENDİNE ÖZGÜ YARIŞMA VEYA MÜSABAKA KURALLARI VARDIR. • BU KURALLAR SPORCULARI HAKEMLERİ VE ANTRENÖRLERİ ÇOK YAKINDAN İLGİLENDİRİR. • ATLETİZM SPOR DALININ(Branşlarının fazla olmasından) YARIŞMA KURALLARI DİĞER SPOR DALLARINDAN DAHA KARMAŞIK VE FAZLADIR. • ANCAK; METRE, KRONOMETRE, Kg İLE ÖLÇÜLEBİLEN VE TÜM YARIŞMACILARIN ŞARTLARININ EŞİT OLDUĞU TEK SPOR DALI ATLETİZMDİR.

3. ATLETİZM ANTRENÖRLERİNİN YARIŞMA KURALLARINI EN AZ BİR HAKEM KADAR BİLMELERİ GEREKMEKTEDİR. • ANTRENÖRLER SPORCULARINA ÖZELLİKLE KENDİ BRANŞLARI İLE İLGİLİ YARIŞMA KURALLARINI HERHANGİ BİR İTİRAZA SEBEP VERMEMEK İÇİN ÖĞRETMELİDİRLER. • İAAF NİN BELİRLEDİĞİ TÜM YARIŞMA KURALLARI SPORCU, ANTRENÖR VE HAKEMLER İÇİN BAĞLAYICI ÖZELLİK TAŞIR.

4. İAAF YARIŞMA KURALLARI ZAMAN İÇERSİNDE ATLETİZM YARIŞMALARININ SEYRİNİN DAHA ZEVKLİ OLMASI İÇİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞİKLİKLERE UĞRAMAKTADIR. • ANTRENÖR , SPORCU VE HAKEMLERİN BU DEĞİŞİKLİKLERİ TAKİP EDEBİLMESİ İÇİN MERKEZ HAKEM KURULUMUZ DEĞİŞİKLİKLERİ TAF ‘IN SİTESİNDE YAYINLAMAKTADIR.

5. HAKEMLİĞE MÜRACAT • GSİM. Dilekçe Nüfus cüzdanı fotokokpisi 2 Vesikalık resim Sağlık raporu (sağlık ocağından) Federasyon’ca belirlenen müracat ücreti. İl müdürlüğünde kalacak şeffaf dosya

6. SINAV KOMİSYONLARI • MHK. En az 2 üye İl müdürlüğünden spor şb . Müdürü O ilin il temsilcisi İl hakem kurulu başkanı

7. YARIŞMA DİREKTÖRÜ : Yarışma öncesi ve yarışma sırasında teknik açıdan planlamayı yapar. Saatli programın hazırlanmasına yardımcı olur. Tüm görevlilerle irtibat halinde olarak, programın zamanında uygulanmasını sağlar.

8. YARIŞMA MENAJERİ (Türkiye’deki yarışmalarda atanmaz, görevlerini Yarışma Direktörü üstlenir) : Yarışmanın yönetiminden sorumludur. Hakemlerin görev yerlerine gelip gelmediklerini kontrol eder. Kurallara uymayan hakemleri görevden alabilir, yerlerine yenilerini atayabilir. Saha Komiseri ile işbirliği içinde, yarışma alanına yarışmacılar, hakemler ve diğer görevlilerin girmemesini sağlar.

9. TEKNİK DİREKTÖR : Yarışma alanının teknik olarak yarışmalara hazırlanmasını sağlar. Sektörlerin, araç ve gereçlerin kurallara uygun olmasından sorumludur. Atmalarda kullanılan aletlerin ölçü ve ağırlıklarını kontrol ederek ilgili sektörlere çıkarılmalarını sağlar.

10. SUNUM DİREKTÖRÜ : Yarışmaların zevkle izlenmesi için gerekli düzenlemeleri yapar ve bununla ilgili ekibi idare eder. Yarışmacıların takdimi, ödül törenlerinin düzeni, tören ve yarışma esnasında çalınacak müziğin seçiminden sorumludur. Yarışma Direktörü ile koordinasyon içinde çalışır.

11. İTİRAZ JÜRİSİ : Üç, beş veya yedi üyeden oluşur. İçlerinden biri jüri başkanlığını, biri de jüri sekreterliğini üstlenir. Gerekirse sekreter, jüri üyeleri dışından atanabilir. Ana görevi, prosedüre uygun olarak yapılan itirazları görüşmek ve karara bağlamaktır. İtiraz konusuyla ilgili her türlü video, fotoğraf ve diğer kanıtları değerlendirebilir, başhakem ve hakemlerin görüşünü alabilir. Jürinin kararı kesindir, değiştirilemez.

12. İtiraz prosedürü : İtiraz, önce atlet veya temsilcisi tarafından başhakeme sözlü olarak yapılır. Atlet temsilcisi, yarışma sonucunun resmi olarak ilan edilmesinden sonra 30 dakika içinde İtiraz Jürisi’ne dilekçe ile itiraz edebilir. Jüriye yapılan itiraza 100 Amerikan doları veya eşdeğeri depozito eşlik eder, itirazın reddi halinde depozito iade edilmez.

13. BAŞHAKEM : Sorumluluğundaki sektörde kuralların yerine getirilmesini sağlar. Kurallarda yer almayan konularda karar verir. Anlaşmazlıkları çözer, itirazları karara bağlar. Sonuç çizelgesini kontrol eder ve imzalar. Gerekli görürse bir yarışı geçersiz sayabilir, tekrar ettirebilir. İhtar ve ihraç yetkisine sahiptir.

14. ÇAĞRI ODASI BAŞHAKEMİ : Çağrı Odası’ndaki düzenlemelerden sorumludur. Gerekli kontrollerin kurallara uygun şekilde yapılmasını sağlar.

15. Çağrı Odası’nda yapılan kontroller : - Yarışmacıların çıkış listesine uygunluğu - Göğüs numaraları - Yarışma giysileri (Resmi formalar) - Reklamlar - Ayakkabılar (Çivi sayıları, boyutları)

16. Çağrı Odası’ndan yarışma alanına sokulmasına izin verilmeyecek malzemeler : - Atma aletleri - Elektronik cihazlar; video, kasetçalar, radyo, CD, telsiz vericisi, mobil telefon ve benzeri.

17. LİDER : Sektöründeki hakemler arasında görev bölümü yapar. Derecelerin kurallara uygun şekilde tespit edilmesini sağlar. Sonuçların kayıtlara doğru olarak geçirilmesini gözetir.

18. YARDIMCI HAKEM : Başhakemin yardımcısıdır; faullü veya kurallara aykırı durumları gözlemler, doğru kararı verebilmesi için gözlemini başhakeme aktarır. Karar yetkisi yoktur. Düz ve engelli koşularda, bayrak yarışlarında, yürüyüş yarışlarında görev yapar. Hatayı, sarı bayrak kaldırarak veya yarışma öncesi belirlenmiş başka bir güvenilir yöntemle başhakeme işaret eder.

19. KOŞULAR

20. Olimpik branşlar: Kısa mesafe : 100m, 200m, 400m Orta mesafe : 800m, 1500m Uzun mesafe : 5000m, 10000m, Maraton Engelli koşular : 100mE, 110mE, 400mE, 3000mE Bayrak yarışları : 4x100m, 4x400m

21. Koşular çıkış hakeminin komutlarıyla başlar; alçak çıkışlı (takozdan çıkılan) koşular - Yerlerinize - Dikkat - Tabanca sesi yüksek çıkışlı koşular - Yerlerinize - Tabanca sesi

22. Alçak çıkışlı koşular : 100m, 200m, 400m 100m engelli, 110m engelli, 400m engelli 4x100m, 4x400m “Yerlerinize” komutuyla atlet, 5cm’lik çıkış çizgisinin gerisindeki takoza oturur; en az bir dizi ve her iki el yerle, her iki ayağı takozla temas halinde olmalıdır. “Dikkat” komutunda her iki elin yerle, her iki ayağın takozla teması kesilmeden çıkış pozisyonu alınır.

23. Tabanca sesinden önce çıkış hareketine başlayan atlet “hatalı çıkış” yapmış olur. Yarıştaki ilk hatalı çıkışta, hatalı çıkışı yapan atlet(ler)in kulvarındaki numara küpündeki sarı markör kaldırılır. Aynı zamanda, bir veya daha çok Çıkış Hakemi Yardımcısı tarafından tüm yarışmacılara sarı kart gösterilir. Sonraki hatalı çıkışlarda, hatalı çıkışı yapan atlet(ler), numara küpündeki kırmızı markör kaldırılırak veya kırmızı kart gösterilerek diskalifiye edilir.

24. Çoklu branşlarda kendi ikinci hatalı çıkışını yapan yarışmacı diskalifiye edilir. Yarışmacılardan kaynaklanmayan bir hatalı çıkıştan sonra tüm yarışmacılara bir yeşil kart gösterilir. Hatalı çıkışı tespit etmek ve atletleri geri çağırmak, Geri Çağırma Hakemleri’nin sorumluluğundadır.

25. Çıkış Hakemi Yardımcısı, yarışmacıların doğru seride ve doğru kulvarda olduklarını, göğüs numaralarını doğru taktıklarını kontrol eder. Yarışmacıları kulvarlarına, çıkış çizgisinin yaklaşık üç metre gerisine yerleştirir. Bayrak yarışlarında stafetin hazır olmasından sorumludur. Çıkışla ilgili prosedür, Çıkış Koordinatörü tarafından yürütülür. Çıkış ekibinin görev dağılımını Çıkış Koordinatörü yapar.

26. ZAMAN ÖLÇME YÖNTEMLERİ : 1. MANUEL 2. TAM OTOMATİK 3. ÇİP (sadece kısmen veya tamamen stadyum dışında yapılan yarışlarda)

28. KOŞULARDA DERECELERİN TESPİTİ

30. Zaman, yarışmayı başlatan tabancanın alevi veya dumanı görüldüğü andan, yarışmacının başı, boynu, kolu, bacağı, el ve ayakları dışında, gövdesinin bir parçası, varış çizgisinin iç kenarına dik olarak indiğini varsaydığımız düzleme temas ettiği ana kadar tutulur.

32. SAAT HAKEMLERİ; - Pistin dış kulvarından en az beş metre mesafede - Yükseltilmiş bir platformda - Yarışmacı sayısının gerektirdiği sayıda (Üç saatle tespit edilmemiş bir derece, rekor kabul edilmez!) SAA

33. MANUEL ZAMANLAMA 11.00 = 11.0 11.01 = 11.1 11.09 = 11.1 11.10 = 11.1 11.11 = 11.2

34. 26.49 = 58.85 = 1:47.12 = 3:55.77 = 8:59.91 = 26.5 58.9 1:47.2 3:55.8 9:00.0

35. Kısmen veya tamamen stadyum dışında yapılan yarışlarda, okunan zaman bir sonraki tam saniyeye çevrilir. Avrasya Maratonu’nda 2:15:27.31 = 2:15:28 Büyük Atatürk Koşusu’nda 44:37.83 = 44:38 Ömer Besim Kır Koşusu’nda 32:16.01 = 32:17

36. Her yarışın birincisine üç saat tutulmalıdır, çoklu branşlarda her yarışmacıya üç saatin tutulması gerekir. Resmi derece aşağıdaki şekilde ilan edilir; - Üç saatin mutabık olduğu derece, - Üç saatten biri farklıysa, mutabık olan ikisi, - Üç saatin üçü de farklıysa, ortadaki değer, - İki saat tutulduysa, mutabık oldukları derece, - İki saat farklıysa, kötü derece, - Tek saat tutulduysa, tutulan derece

37. A B C 1. 11.2 11.1 11.2 2. 11.5 11.7 11.6 3. 11.9 11.9 4. 12.2 12.1 5. 12.4 : 11.2 : 11.6 : 11.9 : 12.2 : 12.4

38. Aynı yarış içinde çok sayıda rekor kırmak mümkündür ama ; -Atlet, yarışın asıl mesafesini tamamlamalı, -Ara derece, tam otomatik zamanlama sistemi ile tutulmadıysa, üç saat tarafından tespit edilmiş olmalı -Örneğin; 10000 m yarışı içinde 5000 m geçiş zamanı rekor olabilir.Bu rekorun kabul edilebilmesi için önceden yarışma direktörüne yazılı olarak bilgi verilmelidir.

39. RÜZGAR ÖLÇÜMÜ : 100m : 10 saniye 200m : Yarışın lideri düzlüğe girdiği andan itibaren 10 saniye 100m engelli : 13 saniye 110m engelli : 13 saniye Rüzgarölçer, varış çizgisine 50 metre mesafede, 1. kulvarın dışına yerleştirilir.

40. Atletin arkasından 2 metre/saniye’den hızlı esen rüzgarın yardımıyla elde edilen derece rekor olarak kabul edilmez. + 2.0 m/sn : Rekor geçerli + 2.1 m/sn : Rekor geçersiz

41. Rüzgarölçer, rüzgar hızını yüzdelik olarak gösteriyorsa, bu değer pozitif yönde ondalığa yükseltilir. + 1.81 m/sn = + 1.9 m/sn + 0.12 m/sn = + 0.2 m/sn - 1.81 m/sn = - 1.8 m/sn - 0.12 m/sn = - 0.1 m/sn

42. KULVAR İHLALLERİ : • Tamamı kulvarlarda koşulan • 100m, 200m, 400m, 100m engelli, 110m engelli, 400m engelli, 4x100m bayrak ve ikinci adamların ilk virajdan sonra iç kulvara geçtikleri 4x400m bayrak yarışlarında, • - virajda kendi kulvarının solundaki kulvara geçen veya kulvar çizgisine basan • virajda sağındaki kulvara geçerek veya düzlükte kulvar değiştirerek başka bir yarışmacıya engel olan • atlet diskalifiye edilir.

43. Başka bir yarışmacı tarafından kendi kulvarının dışına itilen ve bundan bir avantaj sağlamayan yarışmacı diskalifiye edilmez. Virajda sağındaki kulvara geçerek veya düzlükte kulvar değiştiren ancak başka bir yarışmacıya engel olmayan atlet diskalifiye edilmez. Bu istisnaların dışında Başhakem, yardımcı hakemin raporunu yeterli bulursa, kendi kulvarı dışında koşan yarışmacıyı diskalifiye edecektir. Yarışma sonuçlarında diskalifikasyona ilişkin kuralın maddesi belirtilir.

44. İlk 100 metresi kulvarlı koşulan 800 metre yarışlarında da kulvar ihlallerine ilişkin hükümler geçerlidir. Kulvarlı başlayan 800 metrede, ilk virajın sonundaki işaretli çizgiden önce iç kulvara geçen atlet diskalifiye edilir.

45. 800 metre ve daha uzun mesafeli yarışlarda, Tur Lideri tarafından görevlendiren hakem, yarışın liderinin kalan turlarını tur panosunda gösterir. Tur sayısı, yarışın lideri, varış çizgisi ile son bulan düzlüğe girerken değiştirilir. 1500 metreden uzun yarışlarda, tur hakemleri her yarışmacının turlarını kaydetmeli ve uygun olan her turda kalan turunu yarışmacıya manuel olarak bildirmelidir. Son tura giren her atlet, bir çan çalınarak uyarılır.

46. TUR KONTROL HAKEMLERİ • Bitiş çizgisinde, kalan turların gösterilmesini sağlayan tur sayacı cihazı bulundurulacaktır. • Tur saymakla görevli hakem, yarışmanın birinci sporcusu turun son düzlüğüne girdiğinde sayaç görülecek şekilde ve sporcu bitiş çizgisini geçerken tur sayacı değiştirilecektir.

47. Seçme ve final şeklinde yapılan yarışlarda, herhangi bir turun son serisi ile sonraki turun ilk serisi veya final arasında olması gereken en az süreler; 200 metreye kadar (200m dahil) 45 dakika 200 metrenin üzeri, 1000 m’ye kadar 90 dakika 1000 metre ve üzeri Aynı gün değil

48. ENGELLİ KOŞULAR : (100m engelli, 110m engelli, 400m engelli) - Yarışın tamamı kulvarlı koşulur, - Her kulvarda 10 engel yer alır, - Atlet tüm engellerin üzerinden geçmelidir. - Bacağı engel düzleminin altından geçen, - Başka kulvardaki engeli atlayan, - Engeli kasten deviren yarışmacı diskalifiye edilir.