Produktiviteti, ekonomiteti dhe rentabiliteti

1. Produktiviteti, ekonomiteti dhe rentabiliteti Mr.sc Driton Sylqa Maj, 2012

2. Produktiviteti Produktivitetishpreh raportin në mes të rezultateve të arritura dhe shpenzimeve të fuqisë punëtore; Produktiviteti, përdoret për të matur se sa efikase është një kompani në prodhimin e një të mire materiale ose ofrimin e ndonjë shërbimi, d.m.th. paraqet treguesin kryesor të efikasitetit të punës në procesin e prodhimit. Pr = Sp/Hfp sasia e prodhuar (Sp) dhe harxhimi i fuqisë punëtore (Hfp).

3. Produktiviteti • Pr = SP / Hfp – sa prodhime fitohen • Pr = Hfp / Sp – sa jane shpenzuar për nje sasi prodhimi Rritja e vazhdueshme e produktivitetit sigurohet: • Masat organizative – (racionalizimi, harmonizimi i punëve,etj) • Aplikimi i teknologjive të reja • Kushtet dhe ambienti i punës Shprehja e produktivitetit të punës: • Tregues natyral • Tregues vleror Indeksi i produktivitetit të punës: • Periudha vijuese krahasohet me periudhën e kaluar (bazike)

4. Faktorët e produktivitetit Faktorët e brendshëm Faktorët lidhur me mjetet e punës Faktorët lidhur me lëndën e punës Faktorët lidhur me forcën e krahut të punës Faktorët organizativë Faktorët e jashtëm Faktorët natyror, (toka,klima,pasuritë natyrore) Faktorët shoqëror, (niveli i zhvillimit ekonomik, marrëdhëniet ndërkombëtare, etj)

5. Ekonomiteti Ekonomitetishpreh raportin në mes të sasisë së prodhuar dhe harxhimeve të 3 elementeve të prodhimit (punës, mjeteve për punë, materialit) Ekonomiteti, realizimi sa më i madh iprodhimitme shpenzime sa më minimale. Duke e rritur ekonomitetin, zvogëlohet kostojae prodhimit, e cila mundëson: Uljen e çmimit të shitjes Rritë aftësinë konkurruese të ndërmarrjes Rritë mundësitë për të konsumuar më shumë të mira materiale (prodhime) Ek = Sp/H

6. Ekonomiteti • Shprehja e ekonomitetit: • Natyrale: Ek = Sp / Hmjp + Hm + Hfp • Vlerore: Ek = Vl / Shpmjp + Shpm + Shpfp • Koeficienti i ekonomitetit - paraqet krahasimin e harxhimeve të nevojshme dhe harxhimeve faktikisht të bëra • Ekonomiteti përmes shpenzimeve: • Eshf = TT / Shpf • Eshv = TT / Shpv • Ekonomiteti i shprehur përmes çmimit shitës/blerës: • Ek = Sp x çsh / H x çbl

7. Matja e ekonomitetit Ekonomiteti mund të matet në bazë të këtyre formulave: 1. Ek = të hyrat / të dalat 2. Ek = shpenzimet prodhuese / të hyrat Sendërtimi i parimit të ekonomitetit, nënkupton ndërmarrjen e masave me qëllim të zvogëlimit të shpenzimeve dhe të rritjes së efekteve: Faktori shoqëror Faktori teknik Faktori organizativ Faktori natyror

8. Rentabiliteti , paraqet marrëdhëniet në mes të fitimit (F) dhe mjeteve të angazhuara (Mja). Rentabiliteti, në shprehjen e suksesit afarist përmban rezultatet e realizuara të produktivitetittë punës dhe të ekonomitetit. Rritja e rentabilitetit mundëson sendërtimin eriprodhimit të zgjëruar si parakusht themelor përrritjen e bazës materiale dhe të standardit tëpunëtorëve.

9. Rentabiliteti, shprehet në madhësi të rezultatitfinanciar, të cilin e realizon ndërmarrja në njëperiudhë të caktuar. Shprehja e rentabilitetit përmes vlerës së prodhimit Nëse krahasohet fitimi tërësishëm(Ft) memjetet e angazhuara (Mja),rentabiliteti do tëjetë: Re = Ft / Mja Nëse suksesi afarist shprehet me fitimin epastërt (Fp), rentabiliteti shprehet me këtëformulë: Re = Fp / Mja

10. Masat e sendertimit te rentabilitetit • Rritja e sasisë së prodhimit • Ndryshimi i çmimeve shitëse • Rritja e Koef.të qarkullimit të mj. xhiruese • Ndryshimi i asortimanit të prodhimit • Hulumtimi i tregut • Shfrytëzimi i kapaciteteve prodhuese • Zvogëlimi i ndërprerjeve në prodhimit • Nivel i lartë i organizimit të punës • Zvogëlimi i mjeteve të angazhuara, etj

11. FALEMINDERIT PËR VËMENDJEN!