380 likes | 758 Views
Dişhekimliği Fakültesi Hastanelerinde Dijital Radyografi Uygulamasında Karşılaşılan Sorunların Bilişim Teknolojilerindeki Gelişmeler Işığında Değerlendirilmesi. Önder Göçer Doç.Dr. Sevinç Gülseçen Prof.Dr. Tamer L. Erdem. Sunum İçeriği. Sağlık Bilişim Dijital Radyoloji
E N D
Dişhekimliği Fakültesi Hastanelerinde Dijital Radyografi Uygulamasında Karşılaşılan Sorunların Bilişim Teknolojilerindeki Gelişmeler Işığında Değerlendirilmesi Önder Göçer Doç.Dr. Sevinç Gülseçen Prof.Dr. Tamer L. Erdem
Sunum İçeriği Sağlık Bilişim Dijital Radyoloji PACS (Picture Archiving And Communication System) İstanbul Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Hastanesi Örneği Güncel Bilişim Teknolojileri Çözüm Önerileri
SağlıkBilişim • Rekabetin artması • Yüksek Maliyet • Kalite ve Verimlilik Arayışları • 1980’lerin sonunda • Muhasebe ve Mali kayıtların Tutulması
Hastane Yönetim Bilişim Sistemlerinden Tanı ve Tedaviyi Destekleyici Sistemlere • Globalleşen dünya • Rekabet • Farklılık • Liderlik – Etkin yönetim • Economy (düşük maliyet) • Efficiency (verimlilik) • Effectiveness (etkinlik)
Dijital Radyoloji • Konvansiyonel röntegende, hastayı değişik oranlarda geçen x-ışınlarının röntgen filmi üzerindeki fotografik etkisi ile oluşur. • Dijital röntgende, hastayı geçen x-ışınlarının sayısal olarak ölçülmesi ve görüntünün bu ölçümden elde edilmesi • Dedektör sistemi • Fosfor plağı – Laser ışını ile taranır
Dijital Radyolojinin Avantajları • %80 daha düşük radyasyon • Görüntü kalitesinde iyileşme ve ölçme imkanları • Hızlı iletim • Sağlıklı Arşivleme • Araştırma imkanları – İçerik tanıma sistemleri
PACS • Picture Archiving And Communication System (Görüntü Arşivleme ve İletişim Sistemi) • Hızlı iletim • Sağlıklı Arşivleme • Araştırma imkanları – İçerik tanıma sistemleri
PACS’in Nitelikleri • İletişim-Yetki Mekanizması dahilinde istenilen yer ve zamanda ulaşabilme • Filme ihtiyaç duyulmadan işler yürümeli • DICOM uyumlu cihazlar ile entegrasyon • Tek kaynaktan yönetim – (Görüntü ve görüntülere ilişkin veriler) • HYBS ve RBS ile bütünleşik çalışma • İnternet üzerinden dış kullanıcılar ile paylaşma
Görüntüleyici (Viewer) Nitelikleri • Işık ayarı • Beyaz Dengesi • Döndürme • Büyültme-Küçültme • Çoğaltma • Ölçme • Gruplama • Karşılaştırma • İmleme
PACS’e Geçişte Karşılaşılan Sorunlar • Hedefte belirsizlik • Ön araştırmanın geniş olması • Kuruluş maliyetinin yüksek olması • Yazılıma para ödeme konusunda isteksizlik • Yetişmiş insan gücü • Kamu olmanın getirdiği klasik sorunlar • Büyük bir yapının dönüşecek olması • Ara çözümlerde görüntü kaybı • Büyük ve Başarılı örneklerin olmaması • Mobil internette veri indirme sınırı ve yüksek maliyet • Teknik zorluklar
Güncel Bilişim Teknolojileri • Ağ ve iletişim • USB-3.0 • SATA-3 • CPU • Sabit Disk • Taşınabilir Bilgisayarlar • N-Computing • Diğer
Ağ ve iletişim teknolojileri • Fiber Optik ve UTP kablolu iletişimin performansı PACS için yeterlidir. • Mobil internet
USB 3.0 – Universal Serial Bus • USB 1.1 – 12 Mbit/sn • USB 2.0 – 480 Mbit/sn 40 kat • USB 3.0 – 4.8 GBit/sn 10 kat
SATA-3 • Serial Ata II –Sata II 3.0 Gbit/s • SATA – III 6.0 Gbit/s • SSD disklerin bağlanmasında da kullanılabilecek
CPU • More Yasası Hala geçerlidir. • Moore Yasası, Intel şirketinin kurucularından Gordon Moore'un 19 Nisan 1965 yılında, her 18 ayda bir tümleşik devre üzerine yerleştirilebilecek bileşen sayısının iki katına çıkacağını, bunun bilgisayarların işlem kapasitelerinde büyük artışlar yaratacağını, üretim maliyetlerinin ise aynı kalacağını, hatta düşme eğilimi göstereceğini öngören deneysel (ampirik) gözlem büyük ölçüde geçerliliğini korumaktadır. • Paralel işlem yapma kapasiteleri, • Grafik ve multimedya desteği, • Mobil cihazlar için pil ömrü optimizasyonu, • Etkin ön bellek kullanımı ile PACS için yeterli performansa sahiptirler.
Sait Disk • Bilgisayar en yavaş parçası kadar hızlıdır. • HDD, Mekanik parçalarda içerdiğinden artık limitlere gelindiği düşünülmektedir. • HDD artık yerini yeni bir teknoloji olan SSD (Solid State Drive)-Katı Hal Sürücülerine bırakmaktadır. • Hızlı başlangıç, • Hızlı veri erişimi, • Az enerji tüketimi, • Mekanik dayanıklılık, • HDD’ye göre daha küçük, • Maliyet(-)
Taşınabilir Bilgisayarlar • Alan Kay’ın tasarımı Dynabook’un üzerinden 42 yıl geçti.
Taşınabilir Bilgisayarlar – Tablet PC’ler • Kablosuz iletişim (Wi-Fi, 3G) • Çoklu-Dokunmatik Ekran, • 10 saati aşan Pil Ömrü, • Hafif (680-730 gr), • Makul fiyat aralığı (500-1000$)
Taşınabilir Bilgisayarlar – MCA (Medical Clinic Assistant) • Kablosuz iletişim (Wi-Fi, Blutooth) • Dokunmatik Ekran, • Uzun Pil Ömrü ve kolay şarj, • Hafif, sağlam 1,5 kg, • Sterilizasyon imkânı, • Özel kulpu ile kolay taşınır, • Parmak izi okuyucu, • Yüksek fiyat (2.000$ üstü).
NComputing • Yönetim Kolaylığı, • Maliyet avantajı.
NComputing http://ncomputing.com/Casestudies/Overview.aspx
Diğer • Elastik e-gazete • 130 gr ağırlık • 19’’ Boyut
Yazılım • İçerik tabanlı sorgulama • 3 Boyutlu modelleme • Ses ve görüntü tanıma sistemleri
Dişhekimliği Fakültesi Hastanesinde PACS • Oral Diagnoz ve Radyolojiden yönlendirme, • Hekim tedavi anında filme ihtiyaç duyabilir, • Tedai başında-sonunda filme ihtiyaç duyulabilir,
Çözüm Önerileri • Planlama, • Server ve yazılım seçimi önemli, • PACS’siz olmaz, • 40bin Panoramik, • 80bin Periapikal, • 200 civarında mevcut kullanıcı, • Sağlıklı ağ ve iletişim,
Yazılımda standarlar aranmalıdır • DICOM • Digital Imaging and Communications in Medicine • Elektrikli ve Medikal Görüntüleme Ekipmanları Üreticileri Birliği tarafından geliştirilmiştir. • Medikal görüntüleme cihazlarından alınan 2 ve 3 boyutlu bilimsel verilerin depolanması, görüntülenmesi ve analizinde kullanılmak maksadıyla geliştirilmiş olan bir digital veri formatı standardıdır.
Yazılımda standarlar aranmalıdır • HL7 (Health Level 7) • IHE (Integrated the Healthcare Environment), Sağlık bakim alanında bilgi paylaşımı ve entegrasyonu geliştirmek için kurulmuş bir organizasyondur.
TEŞEKKÜRLER… Önder Göçer