Jak redagować ocenę opisową w świetle nowych przepisów i nowej podstawy programowej?

1. Jak redagować ocenę opisową w świetle nowych przepisów i nowej podstawy programowej? opracowała: Joanna Dembowa

2. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 20 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych

3. 6) w § 13 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: „3a. Roczna opisowa ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych, o której mowa w ust. 3, uwzględnia poziom opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla I etapu edukacyjnego oraz wskazuje potrzeby rozwojowe i edukacyjne ucznia związane z przezwyciężaniem trudności w nauce lub rozwijaniem uzdolnień.”;

4. Ocenianie ma przede wszystkim służyć informowaniuo jakości osiągnięć edukacyjnych dziecka w porównaniu z celami kształcenia na danym etapie rozwoju, określaćwielkość wysiłku włożonego przez dziecko w proces edukacyjny i wskazywać na charakter postępów poczynionych przez poszczególnych uczniów. • Zatem podstawowe zadanie to dostarczenie dziecku informacji, jakie umiejętności już opanowało, co potrafi oraz z czym sobie nie radzi i co ma zrobić, aby te problemy pokonać.

5. Ocenianie dziecka z trudnościami w nauce • Bardzo ważne jest budowanie motywacji, wyrabianie pozytywnego stosunku do wyzwań, które stawiamy przed dzieckiem ze specjalnymi potrzebami

6. Nauczyciel może to osiągnąć poprzez aktywizowanie (stwarzanie warunków dla samodzielnej inwencji dziecka, praca metodami aktywizującymi), docenianie wysiłków (zauważanie każdej próby rozwiązania zadania, choćby droga rozwiązania nie była najłatwiejsza lub nie zakończyła się sukcesem, np. Cieszę się, że próbowałeś sobie poradzić), zachęcanie do podejmowania kolejnych prób (np. Spróbuj jeszcze raz.

7. Ocenianie dziecka zdolnego • Charakter pracy z uczniem zdolnym powinien zależeć przede wszystkim od predyspozycji oraz wieku dziecka i przyjąć formę indywidualnego programu wspierania jego rozwoju, z włączeniem do pracy – poza nauczycielem bezpośrednio z  nim pracującym – również innych osób (np. rodziców, psychologa, pedagoga, specjalistów w  jakiejś dziedzinie). Wspieranie ucznia zdolnego to także praca z cechami jego inteligencji emocjonalnej, której poziom może przeszkadzać w odniesieniu sukcesu.

8. Wsparciu ucznia zdolnego mogą służyć m.in. indywidualny program nauczania w zakresie jednego lub kilku przedmiotów i  indywidualny tok nauki, wcześniejsze rozpoczynanie nauki szkolnej, promocje śródroczne, zajęcia pozalekcyjne, w  tym koła zainteresowań i  formy pozaszkolne. W  tych wszystkich sprawach szkolny zespół do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów może przedstawiać konkretne propozycje rozwiązań.

9. Oceny wspierające. • Wszystkie oceny śródroczne, a także- pod wieloma względami- oceny roczne powinny być ocenami wspierającymi. Czyli powinny stymulować rozwój ucznia. Z zasadniczym jednak zastrzeżeniem- nie kosztem rzetelności informacji, która niosą. Sednem oceniania wspierającego jest sposób zakomunikowania oceny uczniów. Ocena musi być uzasadniona i wyposażona w komentarz.

10. Nauczyciel powinien wskazać uczniowi drogę do uzyskania lepszej oceny lub doskonalszego wykonania zadania. Dotyczy to nie tylko ocen najniższych, ale także najwyższych. Drugim warunkiem oceny wspierającej jest sformułowanie tej oceny w sposób życzliwy dla ucznia, przyjazny, nieraniący. Trzeba zwrócić uwagę, że oceniamy osiągnięcia ucznia, a nie jego braki czy niedostatki.

11. RESPEKTOWANIE INDYWIDUALNYCH RÓŻNIC ROZWOJOWYCH UCZNIÓW. • Nauczyciel musi dostrzec u dzieci zróżnicowanie doświadczeń, możliwości i oczekiwań. Rozpoznać te dzieci, u których rozwój przebiega nieharmonijnie, uległ zahamowaniu lub opóźnieniu i te, u których jego tempo i dynamika są szybkie i dobrze rokujące

12. Oznacza to, że w całym procesie kształcenia powinniśmy wychodzić do dziecka, od jego rozwojowych potrzeb. • Istotnym zadaniem nauczyciela jest umiejętność diagnozowania poziomu rozwoju dziecka i dostosowanie programu nauczania, metod oddziaływania pedagogicznego i oceniania. Chodzi o stworzenie takich warunków, w których każde dziecko będzie miało możliwość aktywnego uczenia się, rozwijania swoich zainteresowań, umiejętności i postaw na drodze poszukiwań.

13. Formułując zalecenia należy uwzględnić możliwości dziecka zakładając, że dziecko skorzysta z naszych wskazówek i naszej pomocy w dalszej nauce. W ocenie na koniec roku szkolnego powinniśmy zauważyć, czy dziecko zastosowało się, choćby w niewielkim stopniu do tych zaleceń. • Najważniejszym zadaniem dla nauczyciela jest więc wnikliwa obserwacja uczniów i odnotowywanie informacji o ich rozwoju.

14. Każdy nauczyciel ma prawo wypracować swój sposób i formę obserwacji. • Dobre narzędzie powinno zawierać jak najwięcej informacji o uczniu, być łatwe w użyciu i czytelne. Budować je należy w oparciu o podstawy programowe i uwzględniać oprócz umiejętności typowo szkolnych jak czytanie, pisanie, rachowanie, również i inne, np. współdziałanie w grupie, organizowanie własnej pracy, a także zainteresowania i uzdolnienia uczniów.

15. Dokładne poznanie dziecka umożliwia określenie jego rzeczywistych potrzeb i możliwości, a  następnie sformułowanie zgodnych z  nimi wymagań, równocześnie spójnych z obowiązującą podstawą programową. Nauczyciel powinien umieć rozpoznać specjalne potrzeby edukacyjne ucznia i na tej podstawie określić, czego może od niego wymagać, a czego nie.

16. Ocena śródroczna • Imię i nazwisko, klasa • Zachowanie • Zajęcia edukacyjne…………………………. • Potrzeby rozwojowe i edukacyjne ucznia związane z przezwyciężaniem trudności…………….. ( uczeń wymaga pracy logopedycznej, terapii, zajęć wyrównawczych – trudności w czytaniu i pisaniu) Potrzeby rozwojowe i edukacyjne ucznia związane z rozwijaniem uzdolnień……………………. (dodatkowa literatura, proponowane zajęcia dodatkowe

17. PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE OCENIANIA • Formułując zalecenia należy uwzględnić możliwości dziecka zakładając, że dziecko skorzysta z naszych wskazówek i naszej pomocy w dalszej nauce. W ocenia na koniec roku szkolnego powinniśmy zauważyć, czy dziecko zastosowało się, choćby w niewielkim stopniu do tych zaleceń.

18. Przykładowe sformułowania ( do ucznia) • Na pochwałę zasługuje twoja pilność w pokonywaniu trudności w czytaniu. Przy takim zaangażowaniu wkrótce ta umiejętność nie będzie sprawiała ci kłopotu. • Twoim największym osiągnięciem jest zdecydowana poprawa zachowania podczas zajęć. • Największym twoim sukcesem jest to, że nauczyłeś się zgodnie bawić i pracować w grupie.

19. Wspaniale rozwijasz swój talent plastyczny, chętnie uczestniczysz w konkursach, wykonujesz dodatkowe prace. • Masz duży talent plastyczny, niestety nie rozwijasz go, często zapominasz przyborów rysunkowych. Warto , abyś chodził na koło plastyczne. • Pracujesz zgodnie ze swoimi możliwościami • Pracujesz poniżej swoich możliwości (stać Cię na więcej) • Jesteś wszechstronnie uzdolniony, ale nie rozwijasz swoich zdolności , popracuj dodatkowo na wybranym kole.

20. Zagadnienia warte przemyślenia • Co napisać dziecku zagrożonemu ryzykiem dysleksji? • Jak docenić postępy dziecka z deficytami? • Jak ocenić ucznia zdolnego? • Co napisać dziecku zagrożonemu niedostosowaniem społecznym? • Jak oceniać dziecko z nadpobudliwością psycho-ruchowo?