180 likes | 365 Views
5. BİRİKİMLERİM. Neden Biriktirmeliyim?. Bir gün evleneceğim … Bir evim olmalı … Arabalı olmak farklı … Bir bilgisayarım olsa, bir de yazıcım, … Değişik tatiller, geziler yapsam … Dünyanın bin türlü hali var. Bir kenarda param olsun…. Yeterince Biriktiriyor Muyum?.
E N D
Neden Biriktirmeliyim? • Bir gün evleneceğim … • Bir evim olmalı … • Arabalı olmak farklı … • Bir bilgisayarım olsa, bir de yazıcım, … • Değişik tatiller, geziler yapsam … • Dünyanın bin türlü hali var. Bir kenarda param olsun…
Yeterince Biriktiriyor Muyum? • İhtiyaçlar ve istekler farklı şeylerdir: • Susayınca, su yerine neden gazoz içiyorum? • Neden sık sık dışarıda yerim? • Pahalı olan şey kaliteli midir? • Dolmuş her zaman otobüsten daha çabuk ve rahat mıdır? • Cep telefonu çağrısı mı, e-posta mı? • …
Yeterince Biriktiriyor Muyum? • İndirimli fiyattan almak tasarruf etmek anlamına mı gelir? • “Üç tane alana üçüncüsü bedava” ne demek? • Aldığım zaman bir çekilişe katılma hakkı kazanıyorsam bu kârlı bir alım mıdır?
Yeterince Biriktiriyor Muyum? • Borçlanmak pahalıdır • Fatura son ödeme gününü geçirdiğim için ödediğim cezalar var mı? • Kredi kartı borcumun bir bölümünü ödediğim için ne kadar faiz ödüyorum?
Ek Gelir Sağlayabilir Miyim? • Okulda / çevrede yarı-zamanlı çalışma fırsatları var mı? • Evde yapabileceğim işler? • Ders verebilir miyim? • Pazarlama ve satışa yatkın mıyım? • …
Birikimlerim ne Zaman Gerekecek? • Yakın Hedefler: • Yaz tatili • Yeni bulaşık makinesi • Badana ve boya • Uzak Hedefler: • Hollanda’daki akrabayı ziyaret • Otomobil • Ev için peşinat
Birikimlerim Güvende mi? • Birikimler, kullanana kadar bir şekilde yatırıma dönüşüp değerini korumalı, gelir getirmeli. • Başlıca iki tür yatırım: • Gelir getiren yatırım: ör. banka mevduat hesabı, • Değer kazanan yatırım: ör. Altın.
Gelir Getiren Yatırımlar • Yatırdığınız ana paraya göre hesaplanan ve önceden bilinen bir oranda getiri (faiz veya kâr payı) kazandırır. • Vadeli mevduat • Devlet tahvili • Hazine bonosu
Gelir Getiren Yatırımlar • Neden? : ana paranız ve vade sonunda hak edeceğiniz getiri bellidir. Değişmez. • Neden? : Yatırımınız bir bankadaysa anaparası 50.000 liraya kadar, devlet tahvili ve hazine bonosundaysa tamamı devlet garantisindedir. • Risk : zaman içinde fiyat artışları (enflasyon) yaşanır ve ana paranız erir. Bu erimeyi faiz telâfi etmiyorsa yatırımınız değer kaybeder.
Değer Kazanan Yatırımlar • Yatırıldığı günkü ana para değeri zaman içinde bir orana bağlı olmadan aşağı ve yukarı değişen (dalgalanan) yatırımlar • Altın • Döviz • Hisse senedi • Yatırım fonu
Değer Kazanan Yatırımlar • Neden? : Sağlayacağı kazancın üst sınırı yoktur. Sabit gelir getiren yatırımlara göre daha yüksek kazanç sağlayabilir. • Risk : Hiç kazanç sağlamayabilir, hatta zarar edebilirsiniz. Değerini devamlı izlemeniz gerekir.
Birikimlerim Ne Gelir Getiriyor? Brüt Gelir – Net Gelir • Yatırımlarınızdan sağlayacağınız gelirlerden devlet vergi alır • Vergisi kesilmemiş gelire brüt gelir denir • Vergisi kesilmiş gelire net gelir denir.
Brüt Gelir – Net Gelir • Vadeli Mevduat • Banka her türlü mevduat faizinin % 15’ini vergi olarak keser, kalanı yatırımcıya öder. • Kaynakta kesilen bu vergiye “stopaj” denir. • Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu • Devlet kağıtlarından kazanılan faizden stopaj kesilmez.
Brüt Gelir-Net Gelir • Hisse Senedi Alım-Satım Kazancı • Hisse senedi alım-satımından elde edilen kazançlardan stopaj kesilmez, bu gelirler vergi beyannamelerine de dahil edilmez. • Hisse Senedi Kâr Payı (Temettü) Geliri • Kâr dağıtan kurum ödemeden önce % 15 oranında stopaj keser. • Ele geçen tutarın yarısı vergiden muaftır. • Kalan yarısı başka sermaye kazançlarıyla toplanınca belli bir sınırı geçerse beyan edilerek vergi ödenir.
Brüt ve Net Faiz Kazancı Hesabı: Örnek • 10.000 TL • 1 Ay vadeli mevduat • Faiz oranı = % 6,75 (yıllık, brüt) • 10.000 TL x % 6,75 = 675 TL (yıllık, brüt) • 675 TL / 12 = 56,25 TL (aylık, brüt) • 56,25 TL x % 15 = 8,44 TL (vergi stopajı) • 56,25 TL – 8,44 TL = 47,81 TL (aylık net)
Enflasyon Birikimlerimi Nasıl Etkiler? • Enflasyon ekonomideki genel fiyat artışıdır • Enflasyon sürdükçe değeri TL ile ölçülüp belirlenen her yatırımın satın alma gücü sürekli azalır, aşınır. • Değeri TL ile sabitlenen yatırımınızın (mevduat, devlet tahvili, hazine bonosu) değerini koruyan, faizidir. • Faiz oranı enflasyon oranından büyükse yatırımınız gerçek bir gelir kazanıyor demektir.
Enflasyon Birikimlerimi Nasıl Etkiler?: Örnek • 10.000 TL, 1 Yıl vadeli banka mevduatı • Faiz oranı = % 6,75 = 675 TL (yıllık, brüt faiz) • 675 TL – 101,25 TL = 573,75 TL (yıllık net faiz) • Yıllık enflasyon tahmini = % 6 • 10.000 TL x % 6 = 600 TL (enflasyon nedeniyle paranın satın alma gücündeki azalma) • 10.000 TL yatırımın yıl sonu tahmini değeri: 10.000,00 + 573,75 – 600,00 = 9.973,75TL