880 likes | 1.57k Views
HEMŞİRELİK TAKİBİNİN EVDE SAĞLIK HİZMETLERİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ. Prof. Dr. Zeynep Canlı ÖZER Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi zeynepardaozer @ yahoo .com. EVDE BAKIM. “Bireylerin bakım gereksinimlerinin ev ortamında karşılanması" dır.
E N D
HEMŞİRELİK TAKİBİNİN EVDE SAĞLIK HİZMETLERİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ Prof. Dr. Zeynep Canlı ÖZER Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi zeynepardaozer@yahoo.com 1.Evde Sağlık Hizmetleri Sempozyumu 29 Mayıs 2013- Antalya
EVDE BAKIM • “Bireylerin bakım gereksinimlerinin ev ortamında karşılanması" dır. • DSÖ ye göre “Evde bakım, hizmeti alanlara kendi evlerinde sağlanan bir dizi sağlık - sosyal - destek hizmetleri” şeklinde tanımlanmaktadır.
EVDE BAKIMIN YARARLARI II Sayan, A. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004: 7 (3),91-96.
Akdemir, N., & Birol, L. Ankara: Sistem Ofset 2. Basım. 2004.
EVDE BAKIM HİZMETLERİ SUNUMU HAKKINDA YÖNETMELİK – Madde 13Resmi Gazete: 10.3. 2005 Hemşire veya Sağlık Memuru En az 4 hemşire veya sağlık memuru görev yapar. Biri ebe olabilir.
EVDE BAKIM HİZMETLERİ SUNUMU HAKKINDA YÖNETMELİK – Madde 13Resmi Gazete: 10.3. 2005 Hemşire veya Sağlık Memuru: görev ve sorumluluklar
EVDE BAKIM HİZMETLERİ SUNUMU HAKKINDA YÖNETMELİK – Madde 13Resmi Gazete: 10.3. 2005 Hemşire veya Sağlık Memuru: görev ve sorumluluklar
Hemşirelik Yönetmeliğinde Evde Bakım Hemşiresi • 2011 yılında ‘’Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayınlanmıştır. • Bu yönetmelikte Halk Sağlığı Hemşireliğinin alt görev tanımlarında “Evde Bakım Hemşiresi” tanımlanmıştır. • Bu tanımlamaya göre ‘’Evde bakım hemşiresi; yatağa bağımlı veya kendi ihtiyaçlarını bir başkasının desteği olmaksızın karşılayamayacak durumda evde bakım gereksinimi olan bireylere hemşirelik hizmetlerinin sunumundan sorumludur.’’ www.saglik.gov.tr
“Belçika” HEMŞİRE 22.000 hemşire (2009) 8000 evde sağlık hizmetleri çalışanı 14000 serbest çalışan hemşire
“Belçika” HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ 1. Hizmet ücreti dahil olan girişimler • Ziyaret (entellektüel girişimler) • Teknik hemşirelik girişimleri • Özel teknik hemşirelik girişimleri 2. Toplu ödeme sistemi (paket hizmeti) 3. Palyatif hastalar için hizmetler 4. Diyabet hastaları için özel hizmetler (2003)
“ABD – KANADA” 4 yıllık lisans eğitimi Evde bakım hemşireliği Geriatri hemşireliği Rehabilitasyon hemşireliği Yara bakımı hemşireliği SERTİFİKA PROGRAMLARI 45 saatlik kurs Sağlık bakımı ortamı, evde bakım hemşiresinin rolü, veri toplama, bakım planı oluşturma ve uygulama, bakım sonucunu değerlendirme, etkili ekip iletişimi, enfeksiyon kontrolü, hasta/aile eğitimi, hasta hakları, etik ilkeler, dökümantasyon… Cimete G. Evde Bakım Hemşireliği. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 6(4): 2008
Randomize kontrollü çalışma KOAH: EVE DAYALI BAKIM Liverpool Sağlık Hizmetleri, 2002
147 hasta 67 hasta müdahale grubu 80 hasta kontrol grubu Hastane taburculuğunu izleyen bir hafta içinde 1 kez ziyaret (+) 1 ay sonra 2. kez ziyaret (+) • Kapsamlı değerlendirme yapıldı. • Olağan aktiviteler ve sağlık davranışları üzerine tavsiye, eğitim ve danışmanlık sağlandı. • Hastaların ilerleme durumları ve daha ileri takip gerektiren hastalar tespit edildi. • Hastalar aile hekimleriyle iletişimi sürdürmeye teşvik edildi.
SONUÇLAR Müdahale grubu ile kontrol grubu arasında hastalığın yönetimiyle ilgili bilgi düzeylerinin karşılaştırılması EV ZİYARETLERİNDE HEMŞİRE TAKİBİ ÖNEMLİDİR !!! Hermiz et al. BMJ, 325: 26 October 2002
EVDE BAKIM HEMŞİRELİĞİ“TÜRKİYE MODELİ” • Evde bakım hizmetlerinin en önemli en çok gereksinim duyulan alanı hemşirelik hizmetleridir. • Alanında uzman, gerekli bilgi beceri ve deneyime sahip hemşireler bu alanda hizmet vermektedir.
Kimler Yararlanmaktadır? KOAH vb. www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
Verilen Hizmetler www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
Verilen Hizmetler www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
Verilen Hizmetler Sosyal ve Destek Hizmetler Tedavi Hizmetleri www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
Evde Sağlık Hizmetleri Ekibi • Fizyoterapist • Diyetisyen • Doktor, • Hemşire, • Şoför, • Tıbbi Sekreter, • Psikolog &Sosyal Çalışmacı www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
İllere Göre Hizmet İstatistikleri www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
Türkiye Geneli Hizmet İstatistikleri www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
Türkiye Geneli Hizmet İstatistikleri www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
Türkiye Geneli Hizmet İstatistikleri www.sgb.saglik.gov.tr/.../3_dr_orhan_koc_hastane_rolleri_evde_bakim
TÜRKİYE’DE EVDE BAKIM ÇALIŞMALARI “Açık kalp ameliyatı geçirmiş bireylerin evde bakım gereksinimlerinin belirlenmesinde bir model: Fonksiyonel sağlık örüntüleri” Yılmaz M & Çifçi ES. Turkish J ThoracCardiovascSurg, 2010; 18(3):183-89 “Burdur’da Evde Sağlık Hizmeti Alan Yaşlı Hastaların Profili ve Evde Verilen Sağlık Hizmetleri” Çatak B, Kılınç AS, Badıllıoğlu O, Sütlü S, Sofuoğlu AE & Aslan D. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2012;10(1) “Radyoterapi Alan Hastaların Evde Bakım Gereksinimleri ve Yaşam Kaliteleri” Ertem G, Kalkım A, Bulut S & Sevil Ü. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2(2) “Yatağa bağımlı hastaların evde yaşadıkları sağlık sorunlarına yönelik evde bakım hizmet gereksinimleri” Akdemir N, Bostanoğlu H, Yurtsever S, Kutlutürkan S, Kapucu S & Özer ZC. Dicle Tıp Dergisi, 2011; 38(1):57-65
TÜRKİYE’DE EVDE BAKIM ÇALIŞMALARI Bağımlı Yaşlısına Bakım Veren Aile Üyelerine Sunuş Yolu İle Verilen Eğitimin Bakım Verme Yeterliliği ve Yaşlı Bakımı Bilgi Düzeyine Etkisi Çingil D, Gözüm S, Bodur S, Doktora Tezi Kalp Yetersizliği Tanısı Alan Hastalarda Dorothe E. Orem Modeline Göre Yapılan Hasta Eğitiminin Semptom Yönetimine Etkisi Akdeniz Ş. Özer ZC, Doktora Tezi
EVDE BAKIM HEMŞİRELİĞİ Hemşire, bakım verici rolü açısından tedavi ve rehabilitasyonun etkin olmasında, bireyin mevcut sağlık durumunun iyileştirilmesinde çokönemli bir etkinliğe sahiptir … Sayan A. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi , 7(3) 2004
Sistem sadece evde bakım ile sınırlı değildir. Ev, hastane ve sosyal hizmetler kurumu arasındaki bağlantıyı sağlamak önem taşımaktadır. HASTA VE AİLE
Hemşire, ailenin gereksinimlerine ve bakım verdiği ortama göre bir çok rolü gerçekleştirmesi için yeterli bilgi ve beceri sahibi olmalıdır. BAKIM SUNAN VE DENETLEYEN YÖNETİCİ VE KOORDİNATÖR EĞİTİMCİ ÇEVRE DÜZENLEYİCİSİ ARAŞTIRMACI VAKA SAPTAYICISI VE EPİDEMİYOLOG KONSÜLTAN DANIŞMAN AİLE SAVUNUCUSU
psikolog hekim SÜREKLİ BAKIM İŞBİRLİĞİ EVDE BAKIM HİZMETLERİ Ev ekonomisti diyetisyen KAPSAMLI HİZMET Sosyal hizmet uzmanı hemşire fizyoterapist
Evde Bakım Hemşiresi • Etkili ve hızlı karar verebilmeli, • Multidisipliner ekiple etkili çalışma becerisine sahip olmalı, • Hızlı veri toplayıp doğru tanı koyabilmeli, • Problemlere etkin çözüm getirebilmeli, • Hasta/aileye etkili eğitim, danışmanlık ve denetim yapabilme becerisine sahip olabilmeli, • Hemşirelik teori ve süreçlere ilişkin yeterli bilgiye sahip olmalı, • Acil durumlarda sakin olabilmeli ve etkili reaksiyon gösterebilmelidir. Cimete 2008. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 6 (4 )
EVDE BAKIM HEMŞİRELİĞİ UYGULAMA STANDARTLARI GELİŞTİRİLMİŞ; Amerikan Hemşireler Birliği tarafından geliştirilen Evde Bakım Hemşireliği uygulama Standartlarına göre çalışmalarını gerçekleştirir (ANA 1986).
EVDE BAKIM HİZMETLERİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ İÇİN KILAVUZ
Evde Hemşirelik Bakımı Erdil, F. Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Araştırma Merkezi. Ankara. 2004; 79-84.
Bireylere evde bakım hizmeti verilmeden önce detaylı bir değerlendirme yapılmalı • İyi bir ziyaret planı yapılmalı • Bireyin sağlık hikâyesi, • Fiziksel kapasite ve sınırlılıkları, • Fonksiyonel durumu, • Beslenme gereksinimi ve • Yaşadığı çevre değerlendirilir
Fonksiyonel Durum Değerlendirmesi • Formal ölçekler Günlük Yaşam Aktiviteleri Temel Enstrumental
Toplam 27 puan >65 yaş %25 bağımlı >80 yaş %50 bağımlı
Kısa ve çabuk uygulanması negatif prediktif değerinin yüksekliği Puanlamanın subjektif olması Yalancı negatifliğinin yüksek olması