360 likes | 622 Views
DUYGU GELİŞİMİ. Prof Dr Süheyla ÜNAL. Duygu. Fizyolojik uyarılma Bilinçli yaşantı Davranışsal ifade. Fizyolojik aktivasyon. Değerlendirme. Duygusal tepki. Davranış. Olay. Öznel yaşantı. Genetic Systems. Neurochemical Systems. Neurotransmitters with agonists and antagonists.
E N D
DUYGU GELİŞİMİ Prof Dr Süheyla ÜNAL
Duygu • Fizyolojik uyarılma • Bilinçli yaşantı • Davranışsal ifade
Fizyolojik aktivasyon Değerlendirme Duygusal tepki Davranış Olay Öznel yaşantı
Genetic Systems Neurochemical Systems Neurotransmitters with agonists and antagonists Receptor beds Primary Motivational/Emotional Systems Motivation Emotion Potential inherent in systems of behavior control Readout of motivational potential Emotion I Emotion II Emotion III Autonomic/endocrine/ immune system responding Expressive behavior Subjective experience Function: Social coordination Function: Self-regulation Function: Adaptation/ homeostasis
Emotion III Subjective experience of feelings and desires (affects) Inhibition Emotion II Expressive Display: Facial expressions, postures, pheromones Emotion I Autonomic, Endocrine, Immune System Responding Three readouts of emotion
Inhibition Primary motivational/ emotional systems Emotion I Function: Adaptation and maintaining homeostasis Autonomic, Endocrine, Immune System Responding
Function: social organization Inhibition Emotion II Expressive Display: Facial expressions, postures, pheromones Autonomic, Endocrine, Immune System Responding Emotion I
Emotion III Subjective experience of feelings and desires (affects) Function: self-regulation Inhibition Emotion II Emotion I
Autonomic, Endocrine, Immune System Responding Not accessible Emotion III Accessible to self Subjective experience of feelings and desires (affects) Social biofeedback Inhibition Other persons Emotion II Accessible to others Expressive Display: Facial expressions, postures, pheromones Emotion I
Ekman’a göre 6 temel duygu • Sürpriz • Mutluluk • Öfke • Korku • Tiksinti • Üzüntü
Mutluluk • Amacın başarılması, davranışın sürdürülmesi • Yeterlilik duygusu • Başkalarını yüreklendirme sinyali • Bağlanma
Öfke, kızgınlık • Kendini savunmayı, engellerin üstesinden gelmeyi sağlar. • Uyaranın tehdit potansiyelini belirler. • Diğerleri ile mesafeyi ayarlamayı sağlar.
Üzüntü • Kayıp duygusuna karşı yaşanır. • Kişiyi yavaşlatıruyum • Yardım çağrısı
Duygu gelişimi takvimi • DUYGUYAŞ • İlgi, sıkıntı, hazDoğumda • Neşe, üzüntü, tiksinti 1-2. ay • Öfke2-3. ay • Sürpriz 3-4.ay • Utanma 4-5.ay • Korku 6-8. ay • Empati 2. yıl • Kıskançlık2. yıl • Utanç 2. yıl
2. yıl • 13-18 aylar • Kuralları ve uyarıları anlamaya başlama • Övüldüğünde gülümseme, azarlandığında ağlama, öfkelendiğinde fırlatma • 19-23 aylar • Başkalarının duygularını anlamada artış • Ebeveynlerinin sarılmasına, öpmesine, gülümsemesine duygusal tepki gösterme
2-4 yıl • 24-36 ay • Günlük işlerden hoşlanma, anneye yardım etmek isteme • Yalnız oynamaktan hoşlansa da izleyici olmasını tercih etme • Otoriteyi anlama fakat sık sık hayır diyerek test etme • 37-48 aylar • Diğer çocuklarla sosyalleşmede artış • Sempati, ebeveyni üzgün gördüğünde rahatlatmaya çalışma
Duygu gelişimi • İlgiye katılım • Taklit • Koşullanma • Alışma
Duygu gelişimi • Annenin ve bebeğin davranışları arasında karşılıklılık ve senkronizasyon vardır. • Annenin davranış kalıbı çocuğun çabalarını destekler, daha becerikli olmasını sağlar.
Taklit (Meltzoff and Moore 1977: 78)
Taklit gelişimi (Piaget) • 1. aşama: Yenidoğanda- bir başka çocuk ağlayınca ağlama • 2. aşama: (1-4 aylar) Yalancı taklit. Bebeğin davranışını taklit eden biri, bebeğin o davranışı sürdürmesine neden olur.
Taklit gelişimi • 3. aşama: (4-8 aylar) Bakma ve davranış arasında koordinasyon başlar. Bebek aynı anda hem kendi davranışını, hem de karşısındakinin davranışını görür. • 4. aşama:(8-12 aylar) Başkalarının davranışları ile kendi davranışlarını karşılaştırmaya başlar. Tanıdık davranışları tekrarlar.
Taklit gelişimi • 5. aşama: Kendisine yeni gelen davranışları o anda taklit eder. • 6. aşama: Daha önce öğrendiği davranışı taklit eder. Çocuğun zihinsel temsilcilerinin geliştiğini gösterir.
Kendilik gelişimi • 24. ayda gerçekleşir. • Gurur, suçluluk, utanç duygularının gelişimini sağlar.