Sigara ile ilişkili intersitisyel akciğer hastalıkları patolojisi

1. Sigara ile ilişkili intersitisyel akciğer hastalıkları patolojisi Dr Büge Öz Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

2. Sigara ile ilişkili intersitisyel akciğer hastalıkları Respiratuar bronşiolit Respiratuar bronşiolit/ intersitisyel akciğer hastalığı Deskuamatif intersitisyel pnömoni Eozinofilik pnömoni Olağan intersitisyel pnömoni (İdyopatik pulmoner fibrozis Langerhans hücreli histiositozis

3. Sigara ile ilişkili intersitisyel akciğer hastalıkları Respiratuar bronşiolit  Respiratuar bronşiolit/ intersitisyel akciğer hastalığı  Deskuamatif intersitisyel pnömoni Eozinofilik pnömoni  Olağan intersitisyel pnömoni  Langerhans hücreli histiositozis

4. Sigara ile ilişkili intersitisyel akciğer hastalıkları Respiratuar bronşiolit Respiratuar bronşiolit/ intersitisyel akciğer hastalığı ? Deskuamatif intersitisyel pnömoni

5. Respiratuar bronşiolit İlk 1974 yılında Niewoehner tarafından, sigara içici genç erkek olguya ait otopside tanımlandı. N Engl J Med 1974;291: 755

6. Respiratuar bronşiolit • Hastalarda akciğer fonksiyon değişiklikleri -/ hafif olduğundan izlenen örnekler çoğunlukla otopsi yada başka nedenle çıkarılan akciğerlerde saptanmış.

7. Respiratuar bronşiolit • Distal hava yollarınında ( respiratuar bronşiollerde) • Bronş lümende sitoplazmalarında kahverenkli pigment bulunan makrofajların birikimi

8. Respiratuar bronşiolit • Bronşiyol duvarlarında hafif dereceli iltihabi infiltrasyon • -/+ fibrozis

9. Respiratuar bronşiolit • Sigara tüketimi süresi ve miktarı ile biriken alveoler makrofaj miktarı arasında pozitif korelasyon • Peribronşioler fibrozis ile sigara tüketimi miktarı arasında pozitif korelasyon Fraig ve ark. Am J Surg Pathol 2002;26:647

10. Respiratuar bronşiolit/ intersitisyel akciğer hastalığı • Her iki akciğerde, • Daha çok alt ve orta loblarda • Yama tarzında tutulum; bronşioleri santralize eden lezyonlar

11. Respiratuar bronşiolit/ intersitisyel akciğer hastalığı • Respiratuar bronşiollerde hafif dereceli iltihabi infiltrasyon • Respiratuar bronşioller içinde ve peribronşioler alveol boşluklarında pigmentli histiosit birikimi • Peribronşioler minimal fibrozis

12. Respiratuar bronşiolit/ intersitisyel akciğer hastalığı

13. Respiratuar bronşiolit/ intersitisyel akciğer hastalığı • Peribronşioler germinal merkez oluşturan lenfoid foliküller -/+

14. Respiratuar bronşiolit/ İAH Radyoloji-patoloji korelasyon Park ve ark. J Comput Assist Tomogr.2002,26:13

15. Deskuamatif intersitisyel pnömoni • Akciğer temel parankim yapısı korunmuş • Parçalı ancak uniform Akc tutulumu • BAL’da bol kahverengi pigment içeren alveoler makrofaj • Kesin tanı için açık akc biyopsisi şart

16. Deskuamatif intersitisyel pnömoni • Geniş alanda akciğer parankiminde alveol boşluklarını dolduran alveoler makrofajlar • Alveol septumlarında hafif-orta derecede fibrotik kalınlaşma • Hafif derecede kronik inflamasyon

17. Deskuamatif intersitisyel pnömoni • Deskuamatif intersitisyel pnömoni - Respiratuar bronşiolit/ int. Akc. Hast ayıran sınır çok belirsiz; • Olgular yayına hazırlanırken yeniden değerlendirildiğinde  %20’sinde tanı değişikliği • Önceden DİP denilenler Res bronşiolit/ İnt. tanısına çevrilmiş Craig ve ark. Histopathology 2004; 45:275

18. Respiratuar bronşiolit,İAH/ Deskuamatif intersitisyel pnömoni • İntersitisyel fibrozis (p=0.02) • Lenfoid folikül oluşumu ( p0.001) • Eozinofil infiltrasyonu (p0.0001) Craig ve ark. Histopathology 2004; 45:275

19. Deskuamatif intersitisyel pnömoni • DİP ve RB/ İnt. Akc. Hast sigara içimi ilişkisi olarak kıyaslandığında DİP daha az ilişkili (p 0.005) • Sigara içen ve içmeyen DİP olguları CD1a + H ve pigmentli mak yoğunluğu açısından kıyaslandığında anlamlı farklılık yok • DİP, NSİP-fibrotik varyantla ilişkili olabilir! Craig ve ark. Histopathology 2004; 45:275

20. Deskuamatif intersitisyel pnömoni- etyoloji • Sigara içicilik • Pnömokonyozlar (özellikle asbestozis) • İdyopatik

21. Deskuamatif intersitisyel pnömoni –Ayırıcı tanı • Olağan intersitisyel pnömoni • Nonspesifik intersitisyel pnömoni • Eozinofilik pnömoni • Kr hemoraji, hemosiderozis • Histiositten zengin enfeksiyonlar • Dev hücreli intersitisyel pnömoni • Fokal nonspesifik DIP benzeri reaksiyonlar • İntra-alveoler karsinom yayılımı

22. Histiositten zengin enfeksiyonlar HIV enfeksiyonlu kişilerde; • Mikobakterium avium intrasellulare • Kriptokok pnömonisi

23. Sigara ile ilişkili intersitisyel akciğer hastalıklarında Metalloproteinaz salınımı • RB, RB-İAH, DİP olgularında alveoler makrofajlarda kontrol grubuna oranla daha yoğun MMP-9 ve TİMP-1 salınımı • DİP olgularında TİMP-1 ekspresyon kaybı

24. Deskuamatif intersitisyel pnömoni • Bal peteğine gidiş çok nadir; • Varsa diğer int. pnömoniler öncelikle düşünülmeli • Beraberinde sentasiner amfizem olabilir, bal peteği akc ile karıştılmamalı!

25. Sigara içicilik- akciğer fibrozu ? • 1960’lardan beri tartışılmakta • Yaşlanmaya bağlı değişiklikler? • 45 yaş altı ağır sigara içicilerde akciğer fibrozisi, +70 yaşındakilerden daha hafif • Bazı deneyimli pulmoner patologlar özellikle nonspesifik intersitisyel pnömoninin etyolojisinde sigaranın payı olduğu görüşünde Desai ve ark. Clinical Radyology 2003;58:259

26. Olağan intersitisyel pnömoni/ İdyopatik pulmoner fibrozis • % 41-83 hastada sigara öyküsü • %10-12 hastada tanı için açık akciğer biyopsisi ile tanı • Akc de özellikle alt loblarda yama şeklinde tutulma • Sıklıkla supplevral ve paraseptal ve/veya peribronşiolar tutulum

27. Olağan intersitisyel pnömoni/ İdyopatik pulmoner fibrozis • Yoğun bağ dokusu artışı • Skar dokusuna bitişik fibroblastik aktivite • İntersitisyel hafif- orta yoğunlukta iltihabi infiltrasyon

28. Olağan intersitisyel pnömoni/ İdyopatik pulmoner fibrozis • Periferk alanlardan başlayan, akciğerde yeniden yapılanma, bal peteği akciğerine gidiş

29. Eozinofilik pnömoni • Kronik int pnömoni; • Alveol septumlarında eozinofil ve diğer ilt hücre infiltrasyonu • Alveol boşluklarında bol eozinofil infiltrasyonu • Organizasyonlu pnömoni • Hafif fibrozis • Tip II pnömosit artışı Desai ve ark. Clinical Radyology 2003;58:259

30. Oluşan patoloji sigarayı bırakınca geriliyor mu? • Respiratuar bronşiolit komponenti geriler • Ancak kalıcı akciğer hasarı (peribronşioler fibrozis, alveoler septal fibrozis) değişmiyor • Akciğer hasarı biyopsiyle saptanmış, sonrasında sigarayı bırakmış kişilerde daha sonra başka nedenle akciğer dokusu değerlendirilmiş kişilerde histopatolojik iyileşme yok. Wright ve ark. Am Resv Respir Dis. 1983;127:474.

31. Langerhans hücreli histiositozis

32. Langerhans hücreleri • Langerhans hücreleri kemik iliği kaynaklı mononuklear fagositik seri hücreleri • Antijeni bulunduran ve lenfositlere sunan hücre • HLA class II antijeni + ve İL-1 sentezi • N’de deride, lenfoid dokularda • Akciğerde az sayıda L H mevcut • Sigara içicilerde BAL’de LH , • Nedeni ? Casolaro ve ark. Am Rev Respir Dis. 1988;137:406

33. Langerhans hücreleri • Işık M. çentikli çekirdekli açık kromatinli, tek nukleoluslu H. • EM’de Birbeck granülleri  

34. Langerhans hücreli histiositozisimmunhistokimya CD1-a S100

35. Langerhans hücreli histiositozis • Langerhans hücreli histiositozis ; benign neoplazi • Sıklıkla üst loblarda düzensiz yıldızsı sınırlı nodüler lezyonlar • Nodüllerin ortasında pigmentasyon +/-

36. Langerhans hücreli histiositozis • Lezyonlar sıklıkla bronşiol odaklı • Supplevral lokalizasyon sık

37. Langerhans hücreli histiositozis • İntersitisyumda eozinofil polimorf, lenfosit, plazmosit ve Langerhans hücre infiltrasyonundan oluşan nodüler lezyonlar

38. Langerhans hücreli histiositozis • Erken dönemde küçük hava yolları çevresinde fokal infiltrasyonlar •  Respiratuar bronşiyolitle birliktelik • Erken dönemde klinik şikayeti RB/int akc Hast oluşturuyor Cd 1a Vassalo ve ark. Chest 2003;124:199

39. Langerhans hücreli histiositozis • Hastalık ilerlediğinde kaviteleşme ve kist oluşumu

40. Langerhans hücreli histiositozis • İlerlemiş olgularda • İntersitisyel fibrozis • LH – yada çok az • Bal peteği akciğerine dönüşüm nadir

41. Langerhans hücreli histiositozis • Bazı hastalarda spontan regresyon; • Bu hastalarda Langerhans hücrelerinde apopitoz  • Nadiren pulmoner hipertansiyon • Reaktif eozinofilik plörit

42. Charlie Parker