Kurumsal Yönetim ve Yeniden Yapılanma Yrd. Doç. Dr. Aynur BİLİR

1. Kurumsal Yönetim ve Yeniden Yapılanma Yrd. Doç. Dr. Aynur BİLİR

2. İÇERİK SUNUMU Giriş • 1-Kurum, Kurumsallaşma Süreci • 2-Kurumsallaşma ölçütleri • 3-Okul Örgütü • 4-Kurumsal Yönetim • 5-Yeniden Yapılanma • 6.Yeniden Yapılanma ile İlgili Kavramlar • Yapı, Örgütsel Yapı • Yapılanma -Örgütleme • Örgüt • Reform • Değişme ve Yenileşme • Değişim Mühendisliği • 7- Yeniden Yapılanmada Bazı Ortak Başarı Koşulları • 8-Yeniden Yapılanma Örneği Olarak 652 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname • 9- Millî Eğitim Bakanlığında Yeniden Yapılanma Gerekçeleri • 10- 652 Sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Yapılan Yeniden Yapılanmalar • 11- Taşra Örgütünde Yöneticilerin Zorunlu Yer Değiştirmesine İlişkin Araştırma Bulguları ve Yorum

3. Kurum: Herhangi bir alanda toplumun ihtiyaçları arttığında, bu işlerin nitelikli olarak yapılması için, iş ve işlemlerin örgütlenmesiyle oluşturulur. • Kurumsallaşma süreci: Kurumların yapısal ve işlevsel özellikleri açısından, değişen ve gelişen çevresel faktörlere bağlı olarak örgüt yapısında ve sistemlerinde, düzenlemeler yapmaları, dinamik ve esnek bir yapıya kavuşmaları sürecidir.

4. Kurumsallaşma Ölçütleri 1- Çevrenin tercihlerine,isteklerine ve de­ğişime uyum göstermektir. 2-Kurumsallaşmanın önemli ölçülerinden biri "hız"dır. 3-Bilgi çağında, ancak "öğrenen örgütler” kurumsallaşabilir. 4-Kurumsallaşmış örgütte strateji üretim birimi sürekli çalışır. 5- Örgüt bu gün hangi konumda, bu­lunursa bulunsun, stratejik he­def, kendi dalında en iyisi olmak ve hizmet üretmektir. 6-Kurumsulaşma sürecini tamamla­mış örgütlerde vazgeçilmez lider ve tek adam yoktur. 7- Kurumsallaşmanın son noktası ise üretilen hizmetin bir model bir marka haline gelmesi­dir.

5. Düzenleyici Kurumlar Kültürel değerler Üniversite ve fakülteler Sendikalar Enformasyon teknolojileri Akreditasyon kuruluşları Eğitim Birlikleri OKUL Ekonomi ve piyasa güçleri Meclisler Vergi verenler Demografik özellikler Aileler Toplumsal koşullar Politik ve yasal düzenlemeler Şekil 1. Okulu etkileyen dış çevreler

6. Kurumsal Yönetim: Örgütlerin, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri etrafında yeniden yapılanmalarını gerektiren ve paydaşlarının çıkarlarını koruyan bir yönetim süreçtir.

7. Yeniden Yapılanma ile İlgili Kavramlar Yapı Örgütsel yapı Yapılanma (örgütleme ) Reform Değişme ve Yenileşme Değişim mühendisliği

8. Yeniden yapılanma: Örgütün yönetsel ve örgüt yapısında, iş ve iş süreçlerinde, iç ve dış çevresi ile sahip olduğu ilişkilerde temelden bir yenilik yapma sürecidir.

9. 7- Yeniden Yapılanmada Bazı Ortak Başarı Koşulları 1- Örgütün çeşitli bölümlerinden ve çeşitli hiyerarşik kademelerinden gelen her düzeydeki çalışanın katıldığı bir süreç ile her bölümün temsil edilmesi ve yeniden yapılanma hareketine katılması sağlanır. 2- Üst yönetimin doğrudan yardımı ve işin içinde olması beklenir, liderlik özellikleri ortaya konur. 3- Örgüt içinde olanlar, işletme körlüğü nedeniyle sorunları görmeyebilirler veya görmezlikten gelebilirler. Örgüt dışından danışmanlık hizmeti alınabilir. 4- Yeniden yapılanmada elde edilmesi istenen sonuç, örgütte iş akışını ve verimliliğini optimal hale getirilecek şekilde planlanır. 5- Yeniden yapılanma faaliyeti zor ve büyük giderler yaratan ayrıca sonucunda başarının garanti edilemeyeceği bir faaliyettir, başarısızlık durumunda yapılacaklar da önceden planlanır.

10. 8- Yeniden Yapılanma Örneği Olarak 652 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname 1- 652 sayılı Kanun Gücünde Kararnamenin çıkarması ve yeterince tartışılmadığı, 2- Devletin en önemli kurumu olan eğitim kurumunun Kanun yerine KHK ile yeniden yapılandırılması,

11. 9- Millî Eğitim Bakanlığında (652 Sayılı KHK) Yeniden Yapılanma Gerekçeleri 1- Millî Eğitim Bakanlığının Kapasitesinin Geliştirilmesi Projesi (MEBGEP) 2- Türkiye’de Hayat Boyu Öğrenmenin Geliştirilmesi Projesi 3-İnsan Kaynaklarının Meslekî Eğitim Yoluyla Geliştirilmesi Projesi (İKMEP) 4- Meslekî Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP) 5- Politika Belgelerinde Millî Eğitim Bakanlığının Yeniden Yapılandırılması

12. 10- 652 Sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Yapılan Yeniden Yapılanmalar Özetle • Temel olarak 652 sayılı KHK ile MEB’in görevlerinin bazılarında değişiklik yapılmış, bazıları da kaldırılmıştır. • Müsteşar yardımcısı sayısı azaltılmıştır. • Bazı hizmet birimleri birleştirilerek bunların sayıları azaltılmış, bazı hizmet birimlerinin yürütülen iş ve işlemleri aynı kalarak bu hizmet birimlerinde adları değiştirilmiştir. • Avukatlık hizmetlerinde doğrudan temin yoluyla bazı dava ve takip işlerinin avukatlık sözleşmeleri yoluyla yürütülmesine ilişkin bir düzenleme yapılmıştır. • Gerek merkez gerek taşra örgütünde insan kaynaklarına ilişkin değişiklikler yapılmıştır. • Merkez örgütte bazı kadrolarda unvan değişikliği yapılmış, yeni kadrolar ihdas edilmiştir. • Ayrıca Bakanlığın bilimsel danışma ve karar organına atanma usullerine ilişkin değişiklikler yapılmıştır. • Taşra örgütünde bir kadroda unvan değişikliği yapılmış, okul ve kurum müdürlüğüne atanma şartları değiştirilmiştir. • Taşra örgütünde öğretmenlerin yer değiştirme ve emeklilikleri düzenlenmiştir. • İl eğitim denetmenlerinin görev alanları genişletilmiştir. • Taşradaki denetmen ve yöneticilere rotasyon getirilmiş ve rotasyonun performans ve yeterlikler dikkate alınarak yapılması yer almıştır.

13. 11-Zorunlu Yer Değiştirme Sorusuna İlişkin Araştırma Bulguları Olumlu görüşler (n=8) *Görev yapılan yeri sahiplenmeyi önlemektedir. (n=3) *Rotasyon işletme körlüğünü önlemektedir. (n=4), *Uzun yıllar aynı okulda görev yapan okul yöneticisinin bazı öğrencilere ve ailelerine karşı önyargı geliştirmesi önlenmektedir. (n=1) Nötr görüşler(n=1) *Okul müdürünün okula olumlu katkısı varsa ve okul müdürü rotasyona uğrarsa okul açısından olumsuz, okul müdürünün okula olumlu bir katkısı yoksa okul açısından olumlu olur. (n=1) Koşullu Olumlu görüşler(n=14) *Müdür ve müdür yardımcısı ekip oluşturduklarından görev süreleri aynı olmalıdır. (n=1 ) *Performansı iyi olan başarısı yüksek bir okula gönderilmeli, performansı düşük olanın da yüksek hizmet puanıyla başarısı yüksek okula gitmesi önlenmelidir. (n=1 ) *Okul müdürlerinin değerlendirilmelerinde hizmet puanı ve performans sisteminin yanında akademik çalışmaları da değerlendirmeye alınmalıdır. (n= ) *Rotasyonda performans sisteminin uygulanabilirliği, objektif ölçütlere ve adil bir değerlendirmeye bağlı olmalı. (n=8 ) *Performansı düşük olan tüm eğitim yöneticileri ve denetmenler rotasyona tabi olmalıdır. (n=1 ) *Sadece il ve ilçe millî eğitim müdürlüklerinde çalışan yöneticilere rotasyon getirilmeli. (n=2 )