Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej Uniwersytet Śląski w Katowicach Uniwersytet im. Marcina Lutra w Halle

1. Halle 2011Spotkanie polsko-niemieckie:„Obraz Niemców w kinie polskim, obraz Polaków w kinie niemieckim”Patronat honorowy:Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Projekt w ramach obchodów 20-lecia podpisania polsko-niemieckiego Traktatu o dobrym sąsiedztwie i wzajemnej współpracy Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej Uniwersytet Śląski w Katowicach Uniwersytet im. Marcina Lutra w Halle

2. 7 grudnia grupa polskich studentów z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach przybyła do Halle w ramach polsko-niemieckiego projektu „Obraz Polaków w kinie niemieckim. Obraz Niemców w kinie polskim”, realizowanego we współpracy z Uniwersytetem im. Marcina Lutra w Halle.

3. Zwiedzanie Halle Pierwszy wieczór upłynął na zwiedzaniu pięknego centrum miasta, wypełnionego zabytkami z różnych epok. Szczególne wrażenie sprawiał Kościół Matki Bożej, łączący w sobie elementy gotyckie, renesansowe i barokowe. Za sprawą tradycyjnego świątecznego jarmarku, w centrum Halle czuć już było klimat nadchodzącego Bożego Narodzenia.

4. Wykłady Drugi dzień wypełniły interesujące wykłady profesorów z Uniwersytetu im. Marcina Lutra w Halle oraz Uniwersytetu Śląskiego, poświęcone genezie i funkcjonowaniu narodowych stereotypów w języku oraz kulturze. Spotkanie otwarł prof. Gerhard Meiser, witając wszystkich zebranych gości. Audytorium mogło wysłuchać wystąpień: prof. Wernera Nella, prof. UŚ, dr hab. Jolanty Tambor i prof. dr. hab. Andrzeja Gwoździa.

6. Po południu przyszedł czas na wystąpienia i prezentacje studentów kulturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego. Uczestnicy wyjazdu jako członkowie Koła Filmoznawców przedstawili swoim niemieckim kolegom serię referatów dotyczących sposobu ukazywania Niemców we współczesnym kinie polskim, wykorzystując fragmenty takich filmów, jak: Joanna, Świnki, Wróżby Kumaka i serial M jak miłość.

7. Wizerunek Niemca we współczesnym polskim filmie FILM HISTORYCZNY Joanna, reż. Feliks Falk, 2010 – obraz przedstawia historię młodej kobiety i jej związku z niemieckim oficerem, który postanawia nie wydać na nią wyroku śmierci za ukrywanie żydowskiej dziewczynki w swoim mieszkaniu. Pokazano fragmenty filmu, które proponowały inny niż znany do tej pory w kinie polskim obraz żołnierza niemieckiego. Pianista, reż. Roman Polański, 2002 – jako film dobrze znany wszystkim, przypomniany został z powodu sceny, w której Władysław Szpilman po raz ostatni widzi się z niemieckim żołnierzem, który mu pomógł. Podobnie jak w „Joannie” z całości wyłania się niejednoznaczny wizerunek żołnierza Wermachtu.

8. Wróżby Kumaka, reż. Robert Gliński, 2005 – spotkanie Niemca i Polki u progu upadku komunizmu w kontekście splątanych losów historii Gdańska i jego mieszkańców. • Świnki, reż. Robert Gliński, 2009 – wizerunek Niemca w oczach polskiego nastolatka w przeddzień wejścia Polski do strefy Schengen. W tle obraz polskiego miasta pogranicza i jego niemieckiego odpowiednika jako wyzwolonego obyczajowo i opływającego w luksusy Eldorado.

9. Niemiec w polskiej telewizji Serial M jak miłość był próbą rozwiania obaw związanych z integracją europejską i przełamania stereotypów dotyczących Niemców w polskiej telewizji w momencie przystępowania Polski do Unii Europejskiej. Steffen Möller został zaprezentowany jako gwiazda polskiej telewizji, która swoją osobowością urzekła miliony Polaków i tym samym przyczyniła się do ocieplenia wizerunku Niemca w oczach naszego społeczeństwa w ostatnich latach.

10. Studencki wieczór Po części naukowej nastąpiła integracja przy tradycyjnych polskich i niemieckich daniach. Studenci wspólnie gotowali śląską wodzionkę i żur. Nie zabrakło także niemieckiego świątecznego, a właściwie adwentowego Glühwein, czyli grzanego wina oraz adwentowego ciasta Stolle. • PRZEPIS NA WODZIONKĘ: • czerstwy chleb pokrój w kostkę • dodaj czosnek • wrzuć kawałek kostki rosołowej • zalej wrzątkiem ŻYCZYMY SMACZNEGO!

11. Wycieczka W piątek, 9 grudnia polscy studenci pojechali na wycieczkę do Merseburga i Bad Lauchstädt. W Merseburgu zobaczyli zabytkowy zamek i Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela i św. Laurentego. Bad Lauchstädt to uzdrowisko, które w XVIII wieku spopularyzował Wolfgang Goethe. Znajduje się tam także stworzony przez niego teatr o niezwykle ciekawej architekturze – na szczególną uwagę zasługuje drewniana, obrotowa scena.

12. Piątkowy wieczór zakończył się wyjściem do klubu Objekt 5, w którym odbył się koncert niemieckich zespołów Findus i Adolar. Ze sceny niosły się gitarowe dźwięki i punkowa energia pozwalająca zapomnieć o upływającym czasie.

13. Pożegnanie z HalleOstatnie przedpołudnie zajęło zwiedzanie. Uczestnicy projektu zobaczyli między innymi stary młyn, zamek z nowoczesną dobudową na miejscu zniszczonych fragmentów muru oraz budynki uniwersyteckie. Finałowym etapem zwiedzania było interaktywne muzeum Georga Friedricha Händla (ur. 1685), stworzone w miejscu jego narodzin.

14. Stereotypy Niemca w kinie polskim w latach 1945 – 1995 • Wykład prof. dr hab. Andrzeja Gwoździa dotyczył wizerunku Niemca, który w prawie całej kinematografii polskiej XX wieku naznaczony był doświadczeniami wojennymi. Niemieccy bohaterowie polskich filmów to przede wszystkim żołnierze przedstawiani w sposób jednoznacznie negatywny, poczynając już od pierwszego polskiego filmu powojennego Zakazane piosenki. Mimo tej spójności wizerunkowej zdarzały się filmy jej wymykające. • Zostały zaprezentowane fragmenty następujących filmów: • Zakazane piosenki, reż. Leonard Buczkowski, 1946 • - Pasażerka, reż. Andrzej Munk, Witold Lesiewicz, 1963 • Pierwszy dzień wolności, reż. Aleksander Ford, 1964 • Dziś w nocy umrze miasto, reż. Jan Rybkowski , 1961 • Gdzie jest generał…, reż. Tadeusz Chmielewski, 1963 • Konkluzją wykładu była uwaga o braku filmów dotyczących historii Warmii i Śląska jako terenów pogranicza kultury polskiej i niemieckiej.