Hazırlayanlar Halil İbrahim PAS, Kerem AKBAŞ, Yusuf AKTAŞ Doç. Dr. Recai COŞKUN

1. Hazırlayanlar Halil İbrahim PAS, Kerem AKBAŞ, Yusuf AKTAŞ Doç. Dr. Recai COŞKUN

2. TANSAŞ TANSAŞ PERAKENDE MAĞAZACILIK ve TİC. A.Ş.

3. Tansaş, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da bizlere duyduğunuz güvenin karşılığını ödeyecektir.

5. 2002 yılında bir odaklanma ve kurumsallaşma stratejisi olan “ 16 mart 2002 Konsepti ” tanımlandı ve uygulamaya konuldu. • 2004 yılında operasyonel karlılığa ulaşma ve perakende sektörüne yön veren uygulamaların ilk sonuçları alınmaya başlandı.

6. ORGANİZASYON ŞEMASI

7. KURUM KÜLTÜRÜ VİZYON • Taze ürün sepetimiz, • Hesaplı Mağaza Markalarımız, • Standart Mağaza formatlarımız, • Benzersiz Hizmetlerimiz, • Ve İletişim Tarzımızla Rakiplerimizden şarklıyız.

8. KURUM KÜLTÜRÜ MİSYON Çeşitliliğimiz, Kalitemiz, Tazeliğimiz Konularında kendimizi pazarın en üst konumunda görür ve her ne sebeple olursa olsun bu konularda hiçbir taviz vermeyiz. Bulunduğumuz çevreye duyarlıyız. Rakiplerimize göre hesaplıyız.

9. KURUM KÜLTÜRÜ DEĞERLERİMİZ • Yüksek ahlaki değerlere bağlı, • Yaptığı işi iyi yapan, • Yoğun iş temposuna dayanıklı, • Ekip çalışmasına inan, • Müşteri odaklı bir aileyiz. Bunlar bizim “olmazsa olmaz” değerlerimizdir.

15. MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 2004 yılı Türkiye için, 2001 yılında yaşanan ekonomik krizden çıkışın başladığı bir yıl olmuştur. Koalisyon hükümetlerinden sonra parlamento çoğunluğuna sahip bir parti tarafından kurulan hükümetin politik istikrarsızlıkla ilgili riskleri azaltması, IMF ile imzalanan stand-by anlaşılmasının karşılıklı uyum içinde uygulanması, hükümetin Avrupa Birliği üyeliği yolundaki kararlı tutumu, Irak savaşının beklenenden kısa sürmesi, ekonomide olumlu hareketlenmenin itici güçleri olmuştur.

16. Bu istikrar ortamı sonucunda, enflasyon oranları son 30 yılın en düşük seviyesine inerek yıllık bazda toptan eşya fiyatları endeksinde (TEFE) %13,9, tüketici fiyatları endeksinde (TÜFE) %18,4 ve TÜFE ’nin bir alt endeksi olan Tüketici Gıda Fiyat Endeksinde (TÜFE GIDA) %21,2 olarak gerçekleşmiştir. Döviz kurlarında ise yıl sonları itibarı ile USD kuru %15 azalmış, Euro kuru ise sadece %2,2 artmıştır. Hazine iç borçlanma ihalelerinin ortalama bileşik faizi 2003 yılı için %64 iken 2004 yılında %46,2’ye gerilemiş (Aralık 2004 itibarı ile %28,8), ortalama borçlanma vadeleri ise 250 günden 297 güne uzamıştır. 2005 yılında reel büyümenin %6,3 olması beklenmekte, gayri safi milli hasılanın (GSMH) 237 milyar USD olacağı ve tüketim harcamalarının GSMH’ya oranının %67 seviyesinde oluşacağı tahmin edilmektedir. MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER

18. GIDA PERAKENDE SEKTÖRÜ Gıda perakende sektöründe 2005 yılı için tahmini büyüme USD bazında %25 olarak beklenmektedir. Bu büyümede en çok fayda sağladığı tahmin edilen grup, %32 oranında tahmini büyüme ile yerel zincirlerin de dahil edildiği organize gıda perakende sektörüdür. 2004 yılında organize gıda perakende sektörünün toplam gıda perakende sektöründeki payını %29’dan %31’e yükselttiği tahmin edilmektedir. 2006 yılında bu payın %40 seviyelerine ulaşması ve genel büyüme tahminleri ile beraber organize gıda perakende pazarının 2004 yılına göre %69 oranında bir artış göstererek 12.5 milyar USD büyüklüğüne ulaşması beklenmektedir. 2006 yılında ulaşılması beklenen bu payın dahi gelişmiş ülkelerdeki oranların oldukça altında olması, organize gıda perakende pazar potansiyelinin önemli bir göstergesidir. Tansaş 2004 yılı itibarı ile organize gıda perakende sektöründe %6,8 olan Pazar Payını 2006 yılında %8’e artırmayı hedeflemektedir.

21. TÜRKİYE’DE PERAKENDE • Türkiye’de hızlı bir kentleşme yaşanıyor. Özellikle İstanbul,İzmir,Ankara ve Bursa’nın her sene nüfusları ortalama %10 artıyor.Bununda bir sonucu olsa gerek perakendecilerin 1/3 ‘ü bu dört ilde bulunuyor. • Örneğin Marmara bölgesinde 80 bin, Ege bölgesinde 42 bin, İç Anadolu’da 39 bin civarında perakendeci var. • Türkiye ile ilgili fikir vermesi bazında Elektrik tüketim oranları da önem taşımaktadır.Bugün Türkiye’nin ortalama elektrik tüketimi 95 milyar KW/S tır.Bu elektriğin 20milyar KW/S ni 12 milyon nüfuslu İstanbul tüketmektedir.Bu rakamlar İzmir için 10 milyar KW/S ve Ankara için 6milyarKW/S.

22. Kısaca açıklamak gerekirse Organize perakende Zincir marketler,Hipermarketler ve Süpermarketleri içine alan ve de organize olmuş, her şeyi kayıt altında olan kurumsal bir sektördür. • Gelişmiş ülkelerde geleneksel perakendenin toplam perakende cirosuna oranı %15-20 iken Türkiye’de perakendenin nerdeyse %63 nü oluşturan geleneksel perakendeciler hala en büyük cironun sahipleri.Ancak buda bir gerçektir ki Türkiye’de en çok kayıt dışı yine burada. Kayıt dışı ekonominin en büyük bir bölümü geleneksel perakendenin gıda kısmında tahmin ediliyor.Hatta deniliyor ki %50 si kayıt dışıdır.

23. 50m2 civarında olanlar bakkal,100-1000 m2’ye kadar market,1000-2500 m2 ye kadar olan mağazalar süpermarket,2500 m2 üzeri mağazalar Hipermarket olarak tanımlanıyor. • Türkiye’de Hipermarketler Türkiye’deki perakende pastasının ortalama %9 luk cirosunu paylaşıyorlar.Orta vadede bu oranın %20 olması bekleniyor.1999 yılında 105 olan Hipermarket sayısı şu anda 160 civarında.2006 yılında 180 nin üzerinde Hipermarket olacağı tahmin ediliyor. • Fakat örneğin bir Fransa’da, şu anda 1200 hipermarket var ve üstelik Türkiye coğrafyası Fransa’dan %40 daha büyük. Avrupa’da 1 milyon kişiye ortalama 15 hipermarket ve 150 süpermarket düşerken, Türkiye’de her bir milyon kişiye yaklaşık ortalama 2 hipermarket ve 16 süpermarket düşüyor. • 1999 yılında Türkiye’deki tüm hipermarket, süpermarket ve marketlerin toplam sayısı 15668 iken,bu sayı bugün 19850 civarındadır. Bunların içinde 4850 kadarı Hipermarket ve büyük süpermarketlerdir.Diğer taraftan Türkiye’de yaklaşık 24500 kadar büfe veya kırtasiye türünde küçük perakende noktası var..

24. TÜRKİYEDE BAKKALLAR • Türkiye’de bakkal sayısı giderek azalıyor.Bilindiği üzere bakkallar 50m2 ye kadar olan işletmeler.1998 yılında Türkiye’de 155420 bakkal varken,1999 yılında 148925 olmuş.Bugün itibariyle mevcut 122500 kadar bakkal var.Örneğin İzmir’de bugün 11800 kadar bakkal var. • Bakkallar gıda piyasasının %80 nini elinde bulunduruyorlar.Türkiye perakende sektörünün %10 nu hipermarketler,%13 nü marketler ve %77 sini bakkallar oluşturuyor. • 2006 da bakkalların payının %65-70 seviyelerine düşmesi,hipermarket ve zincir marketlerin %30 lara çıkması tahmin ediliyor.

25. Türkiye’de bakkallar çok daha büyük pazara sahip olmalarına rağmen ortalama kar marjlarının %10-15 olduğu görülüyor.Fakat nispeten daha küçük bir pazara sahip olan marketlerde ortalama kar marjı %17-25 arasında.Üstelik marketlerin oluşturduğu organize perakendede ortalama fiyatlar Bakkallardaki ortalama fiyatlara göre daha ucuz.Bu farklılık güçlü satın alma ile açıklanıyor.

26. PRİVATE LABEL ÜRÜNLER • Türk perakende sektörünün son zamanlardaki dikkat çeken önemli gelişmesi Lux ve markalı ürünlere talebin azalmakta olduğu.Bunun bir sonucu olarak 2001 yılından itibaren Private Label ürünlerin (marketlerin ürünlerde kendi markalarını oluşturması) piyasada belirgin bir yükselişi dikkat çekiyor.Özellikle A brand ürünlerle Private Label ürün fiyatları arasındaki fark %20-25 olunca,tüketicinin tercihi Private Label ürünlere oluyor.Türk Tüketicisi aradaki fark %15 ‘e kadar A brand malı tercih etmekte.2001 yılında Private Label ürünler,toplam satışın %12 sini oluştururken, 2002 yılında bu oran %23’e ulaşmıştı.

27. PERAKENDE İLE İLGİLİ DİĞER VERİLER • Türkiye’de perakende sektörü büyük bir rekabet içinde bulunuyor.Tıpkı Amerika’da olduğu gibi.Ancak Amerika’daki bu rekabet ABD ‘nin üçüncü en büyük perakende devi Kmart’ın konkordato ilan etmesine neden olmuştu.Şu anda ABD’de Wall-Mart ve Target gibi iki büyük perakende devi rekabeti sürdürüyor. • IMF, Türkiye’nin Satın alma gücü paritesine göre 2004 yılı milli gelirini 490 milyar dolar , 2005 yılında 523,7 milyar dolar olacağını tahmin ediyor.Diğer taraftan Türkiye,332.5 milyar dolarlık milli gelirle, dünyanın en büyük 20.ci ekonomisi

28. TÜRKİYEYE GÖZ KIRPAN YABANCI PERAKENDECİLER • Wall-Mart son dönemlerde Türkiye piyasasını yakın takibe almış durumda.Alınan duyumlara göre Türkiye’de fizibilite çalışmaları yapıyorlar.Ekonominin düzelmesi durumunda,2006 yılına kadar Türkiye’ye girebilirler.Türkiye’yi araştıran bir diğer yabancı zincir ise Almanların Hard-Discount’larından Obi mağazaları.Koçtaş ile ortaklık kuran B&Q şirketi ve Kipa yı satın alan İngiliz Tesco şirketleri Türkiye Petrakende sektörünün gözde yabancıları arasında.Bu arada Metro grubu (Metro,Real,Praktiker) unutmamak gerekir. • Avrupa ülkelerindeki nüfus artışının düşük olması ve de ekonomik büyümelerinin %2-3 gibi olması, buralardaki yabancı perakende yatırımcıları Türkiye gibi büyük genç nüfusa sahip ülkelere yöneltecektir.Hele ki Avrupa Birliği ile birlikte büyük yatırımlar gözlenebilir.Dedik ki;Türk Perakende sektörü büyük bir rekabet ortamında.Üstelik Yabancıların gelmesiyle bu rekabet daha da büyüyecek.Bunun sonucunda küçük marketlerin ve yerel zincirlerin azalacağı ,belirli bir süre sonunda sadece büyüklerin ayakta kalabileceği biliniyor.

29. Kısa vadede mevcut problemler aşılırsa Uzun vadede Türkiye’yi parlak günler bekliyor.Şu günlerde,uygulamaya konan yeni ekonomik politikalar gereği faiz oranlarında düşmeler yaşanıyor.2000 yılına kadar Hipermarketlerin büyük kazancı olan faaliyet dışı finansman gelirleri artık yok.Bu yüzden daha verimli çalışmak vede faaliyet karlarını artırmak zorundalar.Bu itibarla kar marjlarında da artış olmak zorunda

30. SWOT ANALİZİ Tansaş, genel itibari ile finansal yapısı güçlü, sürekli büyümeyi hedefleyen, kurumsallaşmasını tamamlamış bir şirket.

31. ÜSTÜNLÜKLER • Güçlü finansal yapı. • Arkasındaki bünyesinde bulunduğu Doğuş Grubunun gücü. • Ucuz hammadde olanakları. • Personel devir oranın düşük olmasından dolayı uzmanlaşma ve tecrübe kazanmış olması. • Reklamlarında odaklandığı “Akıl Almaz Tüketici Hakları” konsepti sayesinde tüketicilerde sağladığı sempati.

32. FIRSATLAR • Kişi başına gelirin artması ile tüketicilerin harcama düzeyinin artması. • Tüketicilerin zaman darlığından dolayı ihtiyaçlarının hepsini bir kerede alma arzusu. • Tüketicilerin, tüketici haklarına saygı gösteren firmaları tercih etmesi. • Organize Perakende sektörünün büyüme potansiyeli.

33. ZAYIFLIKLAR • Ege ve Marmara bölgelerinin dışında fazla mağazaya sahip olmaması ve bu yüzden bu iki bölge dışında Pazar payının düşük olması. • Migros’un ve B.İ.M. ’in Mağaza konseptlerine mahalle arası süpermarketleri eklemesine rağmen Tansaş bir yerleşime bir mağaza görüşünü benimsemesi.

34. TEHTİDLER • Sabancı Grubunun Discount Marketler ile piyasaya girmesi. • Avrupa Birliği sürecinde yabancı sermeyeli perakendecilerin pazara girme riski. • Sektördeki rekabetin karlılığı düşürme olasılığı. • İkame mal miktarının artmasından dolayı tüketicinin fiyata duyarlı olması.

35. ÖNERİLERİMİZ • Misyon ve vizyon gerektiği kadar açıklayıcı değil, bu yüzden misyonun ve vizyonun yeniden gözden geçirilmesi gerekir. Daha açıklayıcı bir misyon ve vizyon hazırlanması ve bunun tüketicilerin aklında kalacak biçimde şekillendirilmesi gerekir.

36. ÖNERİLERİMİZ • Mağaza segmentasyonun içine Migros’un ŞOK Mağazalarına muadil mağazalar konulması pazar payını artıracağı gibi tüketicilerin bu mağazaları her yerde görmesi Tansaş ismini bilinç altına sokacaktır.

37. ÖNERİLERİMİZ • Sürdürülebilir rekabet avantajı sağlamak için büyüme stratejileri çeşitlendirilmeli, tüketiciler karlılığı yüksek Tansaş markalı ürünlere özendirilmelidir.

38. ÖNERİLERİMİZ • Ölçek ekonomisinin getireceği faydalar göz önünde bulundurularak tüm mağazalarda standardizasyon sağlanmalıdır.

39. ÖNERİLERİMİZ • Sürekli farklılaşma sağlanarak mağazadaki ürün yelpazesi sürekli güncellenmelidir.Tüketiciler ihtiyaçlarının tamamını mağazadan tedarik edebilmelidirler. • Büyük şehirlerde diğer kuruluşlarla anlaşmalı alışveriş merkezleri kurmalı (Carrefourlar gibi) ve buraların içinde yer almalıdır.

40. ÖNERİLERİMİZ • Hedef müşteri kitlesi gözden geçirilmeli karlılığı yüksek müşterilere yönlenilmelidir. Tüketici hakları konusunda reklamlarda vaat edilenler yerine getirilmelidir. • Özellikle bakkallara yönelmeli herkesin internet kullanamayacağı ve kullanmayı bilemeyeceği gerçeğinden hareketle sanal marketlerini anlaşmalı bakkallar vasıtasıyla yaymalıdır.

41. ÖNERİLERİMİZ “Tansaş belki en “iri” değil, ama en “diri” gıda perakendecilerinden biri olarak, sektörün rekabet şartlarını ve alışkanlıklarını değiştirme kararlılığındadır.” ilkesini benimsemiş bir şirketin iriliğin getirdiği hantallığı anlamış olduğundan organizasyon yapısını yeniden düzenlemeli ve merkezleşmeden kaçınmalıdır.

42. Teşekkür Ederiz Sabrınız ve ilginiz için teşekkür ederiz. Kerem AKBAŞ Halil İbrahim PAS Yusuf AKTAŞ